Turistik altyapı

Samandağ ilçesi denizi ve iklimiyle, doğal güzellikleri, tarihi eserleri ve kültürel değerleriyle cazip Ģartlar taĢıyan bir ilçe olmasına rağmen mevcut tesislerin yetersiz ve

niteliksizliği, yerel yöneticilerin ilgisizliği ve tanıtım eksikliği turizmin geliĢmesini engellemiĢtir (KuĢçu, 2008).

Günümüzde Samandağ‟da halkın kullanımına açık yeĢil alan, park ve bahçe olarak alan meydancık parkı dıĢında baĢka bulunmamaktadır. Ġmar planında ilçenin çeĢitli yerlerinde yeĢil alan olarak ayrılan sahalar olmasına rağmen bunlar sadece imar planında kalmıĢ, uygulamaya konulamamıĢtır.

Bakanlar kurulunun 93/4833 sayılı kararı ile 17.09.1993 tarihinde Samandağ Meydan Köyünden itibaren Ġskenderun ilçesi Konacık Köyüne kadar olan alan turizm bölgesi olarak ilan edilmiĢtir (EK.1). Ancak Samandağ yerleĢmesini ve kıyı bandını içine alan turizm bölgesinde düzensiz geliĢen niteliksiz yapıların varlığı, yerli ve yabancı turistlere hitap edebilecek nitelikli tesislerin olmayıĢı ve sahil bandında yer alan tarım arazileri, turizmin geliĢmesinin önündeki engeller olarak ortaya çıkmaktadır.

Samandağ‟ın turizm geliĢmesine katkılar sağlayacak plajlardan Çevlik plajı Kapısuyu Köyü sınırlarında kalmakta olup Samandağ‟a 7 km mesafededir (ġekil 4.104).

Samandağ‟ın Deniz Mahallesi ile Çevlik arasında kıyı yoğun bir Ģekilde kullanılmaktadır. Denize genellikle bu alanlarda girilmekte, pansiyon, otel, motel, lokanta ve restoranlar da bu alanlarda bulunmaktadır. Plajın bu kısımlarında cankurtaran görevlileri bulunmaktadır. Yüzme sonrasında duĢ almak ve ihtiyaç gidermek için altyapı tesisleri yeni yeni inĢa edilmektedir.

Asi Nehrinin denize kavuĢtuğu kesim ve yakınlarında kirlilikten dolayı kumsaldan yararlanılamamaktadır.

Meydan plajı Meydan Köyüne 2 km, Samandağ ilçesine yaklaĢık 9 km‟ dir.

ġekil 4.105. Meydan köyü meydan plajı (Zubari, 2010)

Kıyının Çevlik Mahallesi ile Deniz Mahallesi kısmında denize girilmektedir. Oysa Samandağ sahili denize girmek için uygun değildir. Ancak kontrol altında girilmeli ve fazla açıklara gidilmemelidir. Çünkü Akdeniz‟in bu kısmında deniz altı morfolojisi belirgin sabit Ģekillere sahip değildir ve değiĢkendir. Akıntılar ve dalga hareketleri deniz altındaki enkaz gücü sebebiyle çukurlar oluĢturmaktadır. Bir önceki gün deniz iç kısımlara kadar sabit derinlikteyken sonraki gün bu derinlik deniz altındaki hareketli yapıya bağlı olarak aniden değiĢebilir. Bu durum kıyının denize girmek açısından risk taĢıdığını, denize girilirken oluĢabilecek tehlikelerin önüne geçmek için önlem alınmalıdır.

Samandağ ilçe merkezinin su gereksinimi 20 km uzaklıktaki Akçay Deresi‟nden karĢılanmaktadır. Yaz aylarında kente tatilcilerin gelmesi ile su sıkıntısı yaĢanmaktadır.

Samandağ Plajlarında Denize girilebilirlik durumu;

Ġl Sağlık Müdürlüğünce 2006-2010 yılları arasında Samandağ kumsalında yüzme suyu kalitesinin belirlenmesi amacıyla, denize girilen ilk iki yıl 6 sonraki yıllarda 5 ayrı noktadan numune alınarak 63 kez analiz yapılmıĢtır (Çizelge 4.27). Analiz sırasında Deniz Suları Fiziksel ve Kimyasal Gözlemler ile Mikrobiyolojik analiz formu kullanılmıĢtır (EK-3) (Anonim 2011k).

ġekil 4.106. Samandağ kumsalında numune alınan noktalar (Orijinal 2010).

Çizelge 4.26. Deniz suları fiziksel ve kimyasal gözlemler ile mikrobiyolojik analiz formu (Anonim

2011k)

Çizelge 4.27. Numune alınan aylara göre denize girilebilirlik durumu (Anonim 2011k)

Çizelge 4.27‟ ye göre Ekim ayında denize girilebilirlik oranın daha yüksek olduğu gözlenmektedir.

0 50 100 Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim 51 57 72 69 62 100

Samandağ Kumsalında aylara göre

denize girilebilirlik oranları

ġekil 4.107. Samandağ kumsalında aylara göre denize girilebilirlik oranları (Anonim 2011k) Çizelge 4.28. Numune alınan yerlere göre denize girilebilirlik durumu

Numune alınan yer Girilebilir Girilemez

Meydan Jandarma KarĢısı 40 22

Deniz sitesi ziyaret karĢısı 46 17

Deniz sitesi belediye plajı 43 20

Çevlik Jandarma karĢısı 43 20

Çevlik Akdeniz Gaz.karĢısı 44 19

Denize girilebilirlik oranına göre en uygun yerin Deniz sitesi ziyaret karĢısında olduğu anlaĢılmıĢtır.

60 62 64 66 68 70 72 74 Meydan Jandarma karşısı Ziyaret karşısı Belediye Plajı Çevlik Jandarma karşısı Akdeniz gazinosu karşısı 65 73 68 68 70

Samandağ Kumsalında numune alınan noktaların

girilebilirlik oranları

ġekil 4.108. Numune alınan noktalarda denize girilebilirlik oranları (Anonim 2011k)

Samandağ ilçesinin kanalizasyonu kentin içinden geçen kapalı kanal araçılığı ile Deniz Mahallesine gelmekte, buradan yaklaĢık 2 km açık kanal ile Asi Nehrine deĢarj edilmektedir. Kentin atık su arıtma tesisi mevcut değildir. Bu durum çevre ve halk sağlığı açısından büyük olumsuzluk doğurmaktadır (ġekil 4.109).

ġekil 4.109. Deniz Mahallesi kanalizasyon kanalı (Orijinal 2011)

Samandağ Belediyesi 01.01.2011 tarihinde Hatay Çevre Koruma Birliğine üye olarak, katı atıklarını 25 km.uzaklıkta Antakya Merkez ilçesi Kuruyer Köyü mevkiide bulunan katı atık düzenli depolama ve berteraf tesisine götürmektedir. Belediyeye ait

vahĢi depolama alanı, Kanatlı Mahallesinde yerleĢim yerlerine 5 km. uzaklıkta halen kullanılmaktadır.

Samandağ kumsalı kıyı boyunca 15-16 km uzunluğundadır. Fakat bu kumsal Akdeniz‟deki akıntı nedeniyle olumsuz yönde etkilenmektedir. Bu sebeple kıyının Ģekliyle doğrudan iliĢkili olarak bu kesimde deniz akıntısı kabaca Asi Nehrinin ağzına kadar olan kesimde güneybatı-kuzeydoğu, sonrasında ise güneydoğu-kuzeybatı yönündedir. Mısır‟dan Suriye‟ye kadar bütün kıyı ülkelerinin denize dökülen çöpleri Samandağ sahilinde birikmekte, katı atık malzemeleriyle kirlenmesine yol açmaktadır. Samandağ kumsallarındaki kirliliğin bir kısmı da Asi Nehrinden kaynaklanmaktadır. Asi Nehri boyunca yerleĢim yeri olarak kullanılan köy ve belde belediyeleri usulsüz olarak evsel katı ya da sıvı atıklarını nehire atmaktadır (ġekil 4.110).

Kirliliğe yol açan katı atıklar poĢet, pet ĢiĢe, cam ĢiĢe, teneke kutu, bez kumaĢ, oto lastiği, bayatlayan ve çürüyen tarım ürünleri gibi birbirinden farklı türde ve çeĢitli niteliklerdedir. Bu kirlenme sahilde, özellikle yazları denize girmeyi olumsuz olarak etkilediği gibi yerel yönetimlerin de bu kirlenmeyi temizlemek için kaynak ayırmasına yol açmakta, böylece bir kaynak kaybolmaktadır. Fakat diğer yandan çok kısa süreli de olsa bir istihdam alanı oluĢmaktadır.

ġekil 4.110. Meydan kumsalında kirlilik (Orijinal 2011).

Hatay Valiliği Ġl Çevre ve Orman Müdürlüğünce hazırlanan Asi Nehri ve Çevresi Koruma Planında;

1-Antakya Merkez ilçe ile birlikte 16 beldenin atık sularının arıtılmasını sağlayacak 2 adedi merkezi, 6 adedi tekil arıtma olmak üzere 8 adet atık su arıtma tesisi inĢa edilmesi,

2-TaĢkınla mücadele kapsamında Asi nehri ile birlikte Antakya ilçesinden geçip asi nehrine dökülen 6 adet dere ıslahının gerçekleĢtirilmesi,

3-Asi Nehri peyzaj çalıĢmalarının yapılması,

4-Bazı beldelerle birlikte Antakya mücavir alanın kanalizasyon ve yağmur suyu Ģebekesinin yapılması,

5-345.619 nüfusa ait evsel atık suyun arıtılması, planlanmıĢtır.

Planın uygulayıcıları Belediyeler, Ġller Bankası, DSĠ ve ilgili kurumlar olarak belirtilmiĢtir. Söz konusu planın faaliyete geçmesi durumunda Samandağ kumsallarının Asi Nehrinden kaynaklanan kirliliği büyük ölçüde ortadan kaldırılmıĢ olacaktır (Anonim 2010d).

Samandağ ilçesinde turizm iĢletme belgeli konaklama, yeme içme tesisi bulunmamaktadır. Belediye belgeli 104 yatak kapasiteli 3 adet otel, 114 yatak kapasiteli 5 adet pansiyon bulunmaktadır (Çizelge 4.29) (Anonim 2011a).

Çizelge 4.29. Samandağ ilçesindeki belediye belgeli konaklama tesisleri (Anonim 2011a)

Samandağ ilçesinde 1 adet turizm seyahat acentesi hizmet vermektedir (Çizelge 4.30) (Anonim 2011b).

TESĠSĠN ADI ADRESĠ ĠLÇESĠ TÜR AD SINIF

AD. ODA YATAK

ONBAġILAR

Deniz Mah. Uğur Mumcu Cad. 31800

SAMANDAĞ/HATAY

SAMANDAĞ

OTEL 3 10 20

ASPAVA Deniz Mah. Deniz Sitesi 31800 _{SAMANDAĞ/HATAY} SAMANDAĞ _PANSĠYON - 10 20 ASYA Deniz Mah. Deniz Sitesi 31800 _{SAMANDAĞ/HATAY} SAMANDAĞ _PANSĠYON

3 12 24

BARĠKAN Deniz Sitesi 31800 _{SAMANDAĞ/HATAY} SAMANDAĞ

OTEL 3 30 70

LETONYA Deniz Sitesi 31800 _{SAMANDAĞ/HATAY} SAMANDAĞ _PANSĠYON

- 6 12

DERVĠġAN 1 Deniz Sitesi 31800 _{SAMANDAĞ/HATAY} SAMANDAĞ _PANSĠYON

- 20 40

DERVĠġAN 2 Deniz Sitesi 31800 _{SAMANDAĞ/HATAY} SAMANDAĞ

OTEL - 7 14

BEYAZ

Çizelge 4.30. Samandağ ilçesindeki seyahat acentaları (Anonim 2011b) Sıra No ACENTANIN ADI GRUBU MERKEZ

ġUBE TELEFON FAKS ADRESĠ

1 TĠTUS Turizm Seyahat Acentesi

A ġube 512 60 88 512 51 95

Atatürk Mah. M. Aksoy cad. A.Çili Pasajı No: 40 SAMANDAĞ/HATAY

ġekil 4.111. Çevlik kumsalında otel Al Mina (Zubari, 2010)

Hatay Müze Müdürlüğünce Samandağ-Çevlik ören yerinde (Titüs Tüneli ve BeĢikli Mağara) ziyaretçilerin kayıtları tutularak bilet uygulaması yapılmaktadır. 2010 yılında 38.273 kiĢi yerli olmak üzere toplam 42.633 kiĢi ziyarette bulunmuĢtur (Çizelge 4.31).

Çizelge 4.31. Samandağ-Çevlik ören yerinde son 6 yıllık ziyaretçi sayısı ve elde edilen gelirin sayısal

dağılımı (Anonim 2011e)

Yılı Toplam Yerli Yabancı Gelir

2005 29206 25665 3541 17667 2006 31219 28871 2348 20002 2007 25774 21809 3965 21300 2008 43161 39257 3904 30144 2009 46017 40868 5149 60350 2010 42633 38273 4360 52047

0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 45000 2005 2006 2007 2008 2009 2010 yerli yabancı

ġekil 4.112. Samandağ-Çevlik ören yerinde son 6 yıllık ziyaretçi sayısı ve elde edilen gelirin grafiksel

dağılımı (Anonim 2011e)

Titus Tüneli ve BeĢikli Mağarayı ziyaret eden yerli ziyaretçiler en çok Mayıs ve Kasım aylarında ziyaretlerini gerçekleĢtirirken, yabancı ziyaretçilerin Mayıs ve Ekim aylarını tercih ettikleri görülmektedir. Havaların sıcak ve rutubetin yüksek olması Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarını yerli ve yabancı ziyaretçiler tarafından tercih edilmemesi sebebini oluĢturmaktadır (Çizelge 4.32).

Çizelge 4.32. Samandağ-Çevlik ören yeri ziyaretçi sayısının aylara göre sayısal dağılımı (Anonim 2011e)

Aylar Yerli ziyaretçi Yabancı ziyaretçi Toplam Gelir

Ocak 800 119 919 1314 ġubat 1203 202 1405 2304 Mart 2060 295 2355 2922 Nisan 4471 459 4930 5829 Mayıs 6437 728 7165 9171 Haziran 3748 484 3504 4710 Temmuz 3738 359 4097 5670 Ağustos 1772 178 1950 2850 Eylül 4068 559 4627 5268 Ekim 4330 614 4944 5622 Kasım 5144 286 5430 4995 Aralık 1230 77 1307 1392 Toplam 38273 4360 42633 52047

0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 Yerli Yabancı

ġekil 4.113. Samandağ-Çevlik ören yeri ziyaretçi sayısının aylara göre grafiksel dağılımı (Anonim

2011e)