• Sonuç bulunamadı

Temel Beden Kalıbı Üzerinde Karşılaştırmalar

4.3. Alt Problem 3: Yeni Giysi Kalıp Tasarım Yazılımının Farkı

4.3.2. Yeni Yazılımda Kişiye Özel Ölçülendirilen Kalıpların Benzer

4.3.2.3. Temel Beden Kalıbı Üzerinde Karşılaştırmalar

Bu kısımda temel beden kalıbı üzerinde yapılan deneylere ait kalıp çıktıları karşılaştırılmıştır.

Gazi_fit Designer’da 38 beden ölçülerinde çizilen Müller Sisteminden uyarlanarak hazırlanmış temel beden kalıbı için temel etekte kullanılan “ölçülendirme kuralı-3” referans alınarak benzer bir kural oluşturulmuş (Tablo 4.29) ve karşılaştırma deneylerinde bu kural ile kişiye özel ölçülendirme yapılmıştır. Bu kuralda bel pensleri “beden-bel” ölçüsüne göre orantılanmaktadır.

Yapılan deneylerde 38 beden baz kalıplardan kişiye özel ölçülere geçiş yapılmıştır. Temel beden baz kalıbında kullanılan 38 beden ölçüleri şöyledir:

 Beden = 88 cm  Bel = 70 cm  Kalça = 94 cm  Arka Uzunluk = 40 cm  Ön Uzunluk = 43,8 cm  Kol Boyu = 56,5 cm

 Beden ve belde bolluk payı = 8 cm  Kalçada bolluk payı = 6 cm

Deneylerde sadece beden, bel ve kalça genişlik ölçüleri değiştirilmiş, temel beden kalıbını belirleyen diğer ölçüler 38 beden ölçülerindekiyle aynı kalmıştır. Bu nedenle ölçülendirme kuralında da sadece beden, bel ve kalça ölçülerine göre kurallar belirlenmiştir (Tablo 4.29- Tablo 4.30).

Tablo 4. 29

Temel Beden Kalıbı Ölçülendirme Kuralı Kalıp

Parçası noktası 1 Kontrol noktası 2 Kontrol Orantı Kurulan Beden Ölçüsü Ölçülendirilen Bölge

Ön/Arka 1 2 Beden Üst beden genişliği Ön/Arka 1 3 Beden Ön/Arka 1 4 Beden Ön/Arka 1 5 Beden Ön/Arka 1 6 Beden Ön/Arka 1 7 Beden Ön/Arka 3 8 Beden Ön/Arka 3 9 Beden Bel genişliği Ön/Arka 6 9 Beden Ön/Arka 8 9 Beden-Bel Ön/Arka 16 13 Beden-Bel

Belde orta pens genişliği

Ön/Arka 16 15 Beden-Bel

Ön/Arka 1 10 Kalça Kalça genişliği

Ön 1 13 Beden

Belde ön orta pens konumu

Ön 1 14 Beden

Ön 1 15 Beden

Ön 1 16 Beden

Referans Temel Beden Kalıbı Resimleri ve Kontrol Noktaları

1 beden hattı bel hattı kalça hattı 2 4 5 8 10 11 12 9 16 13 14 16 13 15 14 10 12 2 3 4 5 6 7 7 8 9 15 3 6 1 11

Tablo 4. 30

Temel Beden Kol Kalıbı Ölçülendirme Kuralı Kalıp

Parçası noktası 1 Kontrol noktası 2 Kontrol Orantı Kurulan Beden Ölçüsü Ölçülendirilen Bölge

Kol kalıbı 1 2 Beden

Kol evi çevresi

Kol kalıbı 1 3 Beden

Kol kalıbı 1 10 Beden

Kol kalıbı 1 9 Beden

Referans Temel Beden Kol Kalıbı Resimleri ve Kontrol Noktaları

Müller kalıp sisteminden uyarlanarak oluşturulan temel beden kalıpları, Ek-5 Tablo 6 ve Tablo 8’de verilen formüller kullanılarak Gazi_fit Designer çizim araçları yardımıyla çizilmiştir. Temel beden kalıbında bolluk payları beden ve belde 8 cm, kalçada ise 6 cm olarak çalışılmıştır.

Seri farklarından uyarlama ile kişiye özel ölçülendirilen kalıplar ise EK-5 Şekil 9 ve Şekil 11’de verilen seri kuralları kullanılarak bir örneği şekil 4.24’te gösterildiği gibi kişiye özel ölçülere en yakın bedenden uyarlanarak Gazi_fit Designer çizim araçları yardımıyla çizilmiştir. 1 2 3 4 5 6 7 9 8 10 Beden hattı Bilek Dirsek

Şekil 4. 24. Seri farkları kullanılarak 38 beden kalıptan uyarlanarak kişiye özel

ölçülendirilen örnek bir temel beden kalıbı.

Her üç yöntem ile kişiye özel ölçülerde oluşturulan temel beden kalıpları Gazi_fit Designer tuvalinde ayrı katmanlara yerleştirilmiş ve tüm katmanlar görünür yapılarak beden hatları boyunca çakıştırılmak suretiyle üst üste yerleştirilmiştir.

Temel beden için uygulanan iki deneyde, temel etek kalıbı karşılaştırma deneylerinde seçilen kişiye özel ölçüler kullanılmıştır. Ancak bu kez giysi kalıbı üst beden için olduğundan beden genişliği de kullanılmış olup her iki deneyde beden genişliği 94 cm olarak çalışılmıştır. İlk deneyde kişiye özel beden ölçüleri baz bedene göre “beden-bel” yardımcı ölçüsü artacak şekilde, ikincisinde azalacak şekilde belirlenmiştir. Birinci deneyde 38 bedenden Beden= 94 cm, Bel=65 cm, Kalça=100 cm’e ikinci deneyde yine 38 bedenden Beden=94 cm, Bel=80 cm, Kalça=100’e ölçülendirme yapılmıştır. (Karşılaştırmalara ait tam sayfa görüntüler EK-9’da yer almaktadır.)

Karşılaştırmalarda Müller sisteminden uyarlanan ve kişiye özel ölçülerde çizilen temel beden kalıpları ideal sayılmıştır. Kalıpların PDF çıktıları alınarak kalıplardaki mesafeler Acrobat Reader’ın ölçüm araçları ile ±3 mm tolerans kabul edilerek ölçülmüştür.

Kalıplar omuz, beden, bel, kalça, pens genişlikleri ve pens yerleri bakımından incelenmiştir.

Birinci deneyde omuz, pens, kol genişlikleri ve pens yerleri bakımından Gazi_fit Designer ile ölçülendirilmiş kalıplar aynı ölçülerde çizilmiş Müller Sisteminden uyarlanan temel beden kalıbı ile uyumludur. Seri farklarından uyarlanarak kişiye özel ölçülendirilen kalıpta ise pens yerleri ve pens genişlikleri bakımından küçük farklar olsa da toplam genişlikler (beden, bel, kalça genişlikleri) Müller Sisteminden uyarlanan temel beden kalıbı ile uyumludur.

Tablo 4. 31

Kişiye Özel Ölçülendirilmiş Temel Beden Kalıplarının Karşılaştırılması Deneyi-1

Beden Bel Beden-Bel Kalça

Baz Beden (38) (x) (cm) 88 70 18 94

Kişiye Özel Ölçüler (y) (cm) 94 65 29 100

katsayısı (y/x)1 1,068 0,928 1,61 1,063

Detaylı gösterimi Ek-9’dadır.

Ölçülen mesafe (cm) Müller TB Kalıbı2 Seri Farkları Uyarlama Gazi_fit Designer Ön omuz genişliği a 3,95 3,42 3,67 b 9,25 9,36 9,74 Toplam 13,20 12,78 13,41 Arka omuz genişliği c 10 9,48 9,96 ç 3,20 3,20 3,47 Toplam 13,20 12,68 13,43

1 Gazi_fit Designer hesaplarına göre seçilen kontrol noktaları arası mesafeler eşleştiği beden ölçüsünden

türetilen “k katsayısı” oranında büyür ya da küçülür.

2 Baş ve Uysal Elpen’in (2014) Müller Kalıp Sistemini referans alarak geliştirdiği temel beden kalıbıdır.

a a b c ç f g h ı i k x y d e j

Tablo 4.31’in devamı

Kişiye Özel Ölçülendirilmiş Temel Beden Kalıplarının Karşılaştırılması Deneyi-1

Ölçülen mesafe (cm) Müller TB Kalıbı Seri Farkları Uyarlama Gazi_fit Designer Ön beden genişliği

d 10,53 10 10,4

e 14,76 14,82 14,6

Toplam 25,29 24,82 25

Arka beden genişliği f 24,69 24,9 25

Toplam Beden(1/2) d+e+f 49,98 49,72 50

Ön bel genişliği

g 8,5 8,8 8,3

h 11,5 10,5 10,9

Toplam 20 19,3 19,2

Arka bel genişliği

ı 8,3 8,48 9

i 8,3 8,95 8

Toplam 16,6 17,43 17

Toplam Bel (1/2) g+h+ı+i 36,6 36,73 36,2

Ön kalça genişliği j 27,5 27,10 27,10

Arka kalça genişliği k 25,7 26 26

Toplam Kalça(1/2) j+k 53,2 53,1 53,1

Ön pens genişliği x 4,30 2,5 4,26

Arka pens genişliği y 5,60 3,5 5,70

Detaylı gösterimi Ek-9’dadır.

Ölçülen mesafe (cm) Müller TB Kol Kalıbı Seri Farkları Uyarlama Gazi_fit Designer

Kol genişliği 36,5 38 37,3

Tablo 4. 32

Kişiye Özel Ölçülendirilmiş Temel Beden Kalıplarının Karşılaştırılması Deneyi-2

Beden Bel Beden-Bel Kalça

Baz Beden (38) (x) (cm) 88 70 24 94

Kişiye Özel Ölçüler (y) (cm) 94 80 14 100

k katsayısı (y/x)1 1,068 1,142 0,583 1,063

Detaylı gösterimi Ek-9’dadır.

Ölçülen mesafe (cm) Müller TB Kalıbı2 Seri Farkları Uyarlama Gazi_fit Designer

Ön bel genişliği

g 9,5 8,8 9,35

h 13,8 14,2 13,35

Toplam 23,3 23 22,7

Arka bel genişliği

ı 10,4 11 11,7

i 10,7 10 9,6

Toplam 21,1 21 21,3

Toplam Bel (1/2) g+h+ı+i 44,4 44 44

Ön pens genişliği x 1,98 2,5 2,05

Arka pens genişliği y 2,75 3,5 2,75

1 Gazi_fit Designer hesaplarına göre seçilen kontrol noktaları arası mesafeler eşleştiği beden ölçüsünden

türetilen “k katsayısı” oranında büyür ya da küçülür. Müller Temel Beden Kalıpları

2 Baş ve Uysal Elpen’in (2014) Müller Kalıp Sistemini referans alarak geliştirdiği temel beden kalıbıdır.

İkinci deneyde ilk deneydeki ölçülerden sadece bel genişliği farklıdır. Bel dışındaki ölçülerde kalıpların ölçüleri ilk deneydeki kalıplarla aynı olduğundan karşılaştırmada (Tablo 4.32) sadece bel ve pens genişliği verilmiştir. Deney sonucunda toplam bel genişlikleri her üç kalıpta da aynıdır. Pens genişliği bakımından Gazi_fit Designer ve orjinal temel beden kalıbı bire bire uyum sağlarken arka penste Gazi_fit Designer’da 1 cm orta dikişe doğru bir kayma olduğu görülmektedir.

Burada kaydı yapılmamış birçok deneyde Gazi_fit Designer kalıplarında arka pens yerlerinin orjinal temel beden kalıbından farklı olduğu görülmektedir. Arka pens dışında Gazi_fit Designer temel beden kalıplarında orijinal sistem ile oldukça uyumlu bir ölçülendirme yapıldığı görülmektedir.

Her üç deney Gazi_fit Designer, seri farklarından uyarlama ve Müller sisteminden uyarlanmış kişiye özel ölçülendirilen kalıplarda uyumlu sonuçlar ortaya çıktığını göstermektedir.

Diğer yandan yapılan deneyler göstermektedir ki kalıpları bölen pens gibi detaylar Gazi_fit Designer’da kural yazılmasını zorlaştırmaktadır. Kalıplarda model detayları arttıkça kullanıcıda uzmanlık ihtiyacı artmaktadır. Ancak bir model kalıpta doğru bir ölçülendirme kuralı yazıldığında kişiye özel ölçüler için uygulama tek işlemle sağlanabilmektedir. Seri farklarından uyarlama ile yapılan kişiye özel ölçülendirmelerde işlem basamakları her farklı müşteri için tekrarlanmak zorundadır.

Kalıp sistemlerinin orijinaline uygun kişiye özel ölçülendirme yapılan diğer yazılımlarda kullanıcının kalıp sistemlerine hakim olması gerekir. Kullanıcı kalıpta bulunan herhangi bir mesafeyi beden ölçüleri ile doğrudan formüle edebilmelidir. Bu yazılımlarda kalıp sistemi bilinmeyen dışarıdan eklenecek hazır bir model kalıpta kullanıcının işi oldukça zorlaşmaktadır. Oysa Gazi_fit Designer’da referans bir kural temel alınması halinde kalıp sisteminin orjinalini bilmek gerekmez.

BÖLÜM 5

SONUÇLAR VE ÖNERİLER

Pazarda müşteri isteklerinin öne çıkmasıyla ürünlerin kişiye özel üretimi dönemine girilmiştir. Ancak bu yeni dönemde etkin bir maliyet ile üretim için kişiye özel bu ürünlerin kitlesel bir biçimde üretilmesi gereklilidir. Son yıllarda özellikle giyim sektöründe en etkili rekabet sahası olarak kişiye özel kitlesel üretim, yeni araştırmalara imkan tanıyan geniş bir alandır.

Giyim sektöründe kişiye özel giysilerin kitlesel üretiminde ölçüye uygun kişiselleştirme önemli bir adım olup, bu aşamada giysi kalıplarının kişiye özel ölçülendirilmesi için farklı yazılımlar kullanılmaktadır. Piyasada giysi kalıplarında kişiye özel ölçülendirme sağlayan bir çok giysi kalıp tasarım yazılımı bulunmaktadır. Kişiye özel ölçülendirme özellikli bu yazılımların bir kısmı terziler için basit veya daha profesyonel düzeyde yazılımlar olarak satışa sunulurken, son yıllarda kişiye özel kitlesel üretim için doğrudan kitlesel üretime entegre edilebilen ek modüller olarak da satışa sunulmaktadır.

Söz konusu giysi kalıp tasarım yazılımlarında kişiye özel ölçülendirme için farklı yöntem ve hesaplamalar kullanılmaktadır. Kişiye özel ölçülendirme özellikli giysi kalıp tasarım yazılımları, geleneksel yöntemlerle kişiye özel giysi üreten terziler için kullanımı zor ve karmaşık, pahalı veya uygulanabilen model çeşitliliği az olan yazılımlar olarak piyasada bulunmaktadır. Terzilerin daha fazla model uygulama imkanı sağlayan daha kolay yazılımlara ihtiyacı vardır. Bu tez çalışmasında giysi kalıplarında kişiye özel ölçülendirme sağlayan mevcut yazılımlara alternatif daha basit, ucuz ve uygulanabilen model çeşitliliği fazla olan bir yazılım geliştirmek üzere kapsamlı bir çalışma yürütülmüştür.

Çalışmada alt problem 1 kapsamında yeni giysi kalıp tasarım yazılımı geliştirilmeden önce hedef kitle üzerinde bir durum analizi gerçekleştirmek üzere terzilere yönelik bir anket uygulanmıştır.

Terzilere yönelik uygulanan anketlerden elde edilen sonuçlar neticesinde giysi kalıp tasarım yazılımı için dikkate alınan ihtiyaçlar şu şekildedir:

1. Anketler terzilerin genellikle kişiye özel ölçülendirilmiş kalıp kullandığını göstermektedir. Dolayısıyla kişiye özel ölçülendirme terziler için vazgeçilmezdir. Bu sonuç araştırmada kullanıcı olarak terzilerin seçilmiş olmasını desteklemiştir. Terzilere yönelik kişiye özel ölçülendirmeyi hızlandıran bir yazılıma mutlaka ihtiyaç olduğu görülmektedir.

2. Anketlere cevap veren terzilerin eğitim seviyeleri düşüktür ve herhangi bir giysi kalıp tasarım yazılımına dair tecrübeleri bulunmamaktadır. Bu nedenle yazılımda arayüz mümkün olduğunca basit olmalıdır.

3. Terzilerin sadece %61’inin daha önce üretilen giysilerin kalıplarını ilkel yöntemlerle kısa süreliğine sakladığı belirlenmektedir. Terziler her bir sipariş için daha önce çalıştığı bir bir model dahi olsa yeni baştan giysi kalıbı oluşturmaktadır. Bu zaman ve para kaybıdır. Bu sebeple tasarlanacak yazılımda daha önce siparişlerde çalışılmış model kalıplar arşivlerden geri çağırılarak yeni müşterilerin kişisel ölçülerine göre hızlıca boyutlandırılabilmelidir.

4. Terzilere göre model kalıp hazırlama en uzun, model uygulama en zor işlem olarak belirtilmiştir. Bu sebeple model uygulama için kolay ve hızlı çözümler geliştirilmelidir.

5. Terzilerin bir çoğu temel beden ölçülerinin yanında kendilerine özel seçtikleri farklı yardımcı beden ölçüleri kullandığını belirtmektedir. Bu sebeple tasarlanacak yazılımda terziler istedikleri yardımcı beden ölçülerini tanımlayabilmelidir.

İhtiyaçlar belirlendikten sonra yine alt problem 1 kapsamında kişiye özel ölçülendirmede kullanılan farklı yazılımlar incelenmiştir. Kolayda örnekleme ile ulaşılan 11 adet kişiye özel ölçülendirme özellikli yazılımdan 10 adedinde parametrik tasarıma göre kişiye özel ölçülendirme sağlandığı görülmüştür.

Parametrik tasarımada ürünlerin boyutları bazı değişkenlerle tanımlanmaktadır. Giyim sektöründe parametrik tasarıma göre modellenmiş kalıpların ölçüleri beden ölçüleri ile ilişkilendirilerek tanımlanır. Beden ölçüleri değiştirildiğinde kalıp boyutları da

değişmektedir. Beden ölçüleri ile kalıp ölçüleri ilişkilendirilirken farklı hesaplama yöntemleri kullanılabilmektedir.

Çalışmada incelenen yazılımlardan biri seri üretime yönelik araçları olan ancak kişiye özel kitlesel üretim dönemine girilmesiyle uzmanların bu yazılımlarda uyarlama ile kişiye özel ölçülendirme yapılmasını tavsiye ettiği bir yazılımdır. FashionCAD adlı bu yazılımda kişiye özel ölçülendirme modülü bulunmamaktadır. Kalıplar seri farkları tablosuna eklenen ilave bir sütun yardımıyla kişiye özel ölçülendirilmektedir. Yeni sütun kişiye özel ölçülerin baz bedenden farklarından oluşmakta ve kişiye özel ölçüde kalıp, seri kalıplar arasında standart dışı olarak yerini almaktadır. Bu yöntem terzilerin elde kalıp hazırlarken tercih ettikleri “en yakın bedende şablon kalıbı müşteri ölçülerine göre uyarlama” yöntemi ile aynı kalıp çıktılarını sağlamaktadır. Bu yöntemle birçok modele ait giysi kalıbı ölçülendirilebilmektedir. Ancak kullanıcı iyi bir bir kalıp bilgisine ve tecrübeye sahip olmalıdır. Kişiye özel ölçülendirmede bu yöntemin yaygınlaşmasındaki en büyük engel kullanıcılarda yüksek tecrübe gerektirmesidir.

Bu yöntemde her müşteriye yeni hesaplama yapılarak seri farkları tablosuna ayrı bir sütun eklenmelidir. Dolayısıyla kişiye özel ölçülendirme için işlemler baştan yapıldığından süreç uzun sürmektedir. Parametrik tasarım yöntemleri işlemlerin tekrar edilmesi sorununu ortadan kaldırmıştır.

İncelemelerde giysi kalıplarının parametrik tasarımında beden ölçü parametrelerinin giysi kalıplarına aktarım biçimine göre varyant programlama ve kısıtlılık yaklaşımı olarak iki alt yöntem kullanıldığı görülmüştür.

Varyant programlamada kullanıcının dışarıdan yüklenen bir giysi model kalıbını parametrik kalıba dönüştürmesi mümkün değildir. Kalıplar yazılımın tasarım zamanında parametrik olarak kütüphanelere yüklenmiştir. Parametreler yazılımın tasarım zamanı belirlendiği için kullanıcının yazılımda yeni bir beden ölçüsü tanımlaması da mümkün değildir. Kullanıcı sadece ona gösterilen model kalıpları seçerek yeni varyant modeller tasarlayabilmekte ve sistemde görünen sayıda beden ölçüsünü değiştirerek kişiye özel ölçülendirmeyi tamamlamaktadır. Bu durum kullanıcıda daha az kalıp uzmanlığı gerektirmektedir. Bu yöntemin kullanıldığı tüm yazılımların hedefinde ortak olarak terzi işletmeleri mevcuttur. Parametrik kalıplar yazılımın tasarım zamanında hazırlandığı için bu yazılımlarda hangi kalıp sistemleri kullanıldığı ve kişiye özel ölçülendirmede nasıl bir hesaplama yönteminin uygulandığı bilinmemektedir. Varyant programlama yöntemiyle

tasarlanmış yazılımlarda kullanıcı daha basit ve az sayıda komut düğmesi ile işlem yapabilmektedir. Bu yöntem bilgisayar konusunda tecrübesi az terzilere uygun bir yöntemdir. Ancak terziler kendilerine has bir kalıp sistemini temel alarak yeni bir giysi model kalıbını bu yazılımlar ile tasarlayamaz. Terzilere yönelik geliştirilmiş yazılımların en büyük eksiği de budur.

İncelenen 11 yazılımdan yedisi parametrik tasarımın varyant programlama yöntemine göre çalışan terzilere yönelik geliştirilmiş yazılımlardır.

Bilgisayar destekli giysi kalıp tasarım sistemleri üreticileri kişiye özel kitlesel üretim dönemine adapte olmak için hazırgiyime yönelik yazılımlara ilave modüller eklemişlerdir. İlave modül içeren bu yazılımlarda parametrik tasarımın kısıtlılık yaklaşımı kullanılmıştır. Kısıtlılık yaklaşımında model kalıp tasarımı beden ölçü parametreleri ile kullanıcı tarafından tanımlanır. Bu yazılımlarda kişiye özel ölçülendirmeye dair işlemler, seri farklarının uyarlanmasında olduğu gibi her ölçü için baştan yapılmasına gerek yoktur. Bir kez parametrik dönüşüm işlemleri yapılan kalıpta farklı müşteriler için kişiye özel ölçülendirme tek bir işlem ile tekrarlanabilir. Ancak kullanıcının parametrik dönüşüm işlemlerini başarabilmesi için kalıp sistemlerini iyi biliyor olması gerekmektedir. Kullanıcı kalıbı oluşturan tüm sınır çizgilerin beden ölçüsü ile matematiksel olarak ilişkisini hesap edebilmelidir. Bu modüllerde beden ölçüleriyle matematiksel olarak ilişkilendirilerek çizilen kalıplar sayesinde sistemin orjinali bozulmadan kişiye özel ölçülendirme yapılabilmektedir. Giysi kalıp tasarımında bilgisayar desteği almayan bir çok terzi kendileri için bir kalıp sistemi belirleyerek kalıbı doğrudan kumaşa pratik çizim yapmakta ve bilgasarlarda yapılan benzer uygulamayı el ile gerçekleştirmektedir.

Bu yazılımlar hazırgiyim için tasarlanmış yazılımlara eklenen özel modüllerle sağlandığından ara yüzde çok sayıda komut düğmesi bulunmakta ve bu durum kullanıcının aklını karıştırmaktadır.

Gözlemler doğrultusunda kalıplarda kişiye özel ölçülendirme özellikli bir giysi kalıp tasarım yazılımı için parametrik tasarımın en uygun yöntem olduğu görülmüştür.

Terzilerin ihtiyaçları doğrultusunda ve benzer özellikli yazılımların işleyişinden örnekler alınarak yeni giysi kalıp tasarım yazılımının işleyişi için bir süreç oluşturulmuştur. Kişiye özel ölçülendirilmiş giysi kalıp tasarımı için belirlenen alt süreçler model uygulama, kalıpların sayısallaştırılması, kişiye özel ölçülendirme ve çıktı alma olarak belirlenmiştir.

İlk alt problemin cevaplanması neticesinde belirlenen süreçler doğrultusunda tasarlanan ilk taslak yazılım, ikinci alt problem çerçevesinde tasarıma uygun çalışıp çalışmadığı çeşitli testler ile kontrol edilmiştir. Süreç 37 aşamada test edilmiş, ayrıca ölçülendirmeye dair detaylı testler gerçekleştirilmiş ve çıktıların ölçüleri kontrol edilmiştir.Testler neticesinde belirlenen sorunlar için gerekli düzeltmeler sağlanarak yazılım son şeklini almıştır.

Gazi_fit Designer adı verilen yazılım ”JavaScript dili ile açık kaynak kodlu SVG (Scalable Vector Grafics) çizim editörü (svg-edit-2.6, 2013) baz alınarak geliştirilmiştir.Web tabanlı bir uygulama olan yazılım Chrome internet tarayıcısıyla uyumlu çalışmaktadır. Gazi_fit Designer benzer özellikli 10 adet yazılımda olduğu gibi parametrik tasarım yöntemiyle kalıpların kişiye özel ölçülendirilmesini sağlamaktadır.

Yazılım’da 13 aşamadan oluşan parametrik kalıp oluşumu işlem basamakları, tekrar eden model kalıp uygulamaları için 4 aşamaya düşmektedir. “svg” kütüphanesinden çağırılan kalıplarda kişiye özel ölçülendirme hızla gerçekleştirilmektedir.

Gazi_fit Designer incelenen 11 adet yazılımın terzilere yönelik eksiklerini tamamlamak üzere tasarlanmıştır.

Üçüncü alt problem kapsamında tasarımı tamamlanan Gazi_fit Designer benzer 11 adet yazılımla karşılaştırılmıştır. Gazi_fit Designer benzer özellikli yazılımlar dikkate alındığında terzilere yönelik parametrik tasarımın kısıtlılık yaklaşımına göre tasarlanmış tek yazılımdır. Terzilere yönelik incelenen diğer yazılımlar arasında en fazla sayıda model uygulanabilen yazılım Gazi_fit Designer olmuştur. İncelenen yazılımlar ile karşılaştırıldığında kişiye özel ölçülendirmede kullanılan hesaplama yöntemi benzersizdir. Gazi_fit Designer’da kişiye özel ölçülendirilen kalıplarda kalıp kontrol noktaları koordinat sistemi üzerinde yeni ölçülere göre tekrar konumlamlanırken, kontrol noktaları arasındaki mesafeler yeni beden ölçüleri ile baz kalıpta çalışılmış beden ölçülerindeki oran kadar değiştirilmektedir. Bu oran çalışmada k katsayısı olarak tanımlanmıştır. k katsayısı kişiye özel ölçünün baz kalıptaki ölçüye bölünmesi ile hesaplanmaktadır.

Gazi_fit Designer’da yeni beden ölçüleri ve baz kalıbın beden ölçü değerleri ayrı bir pencerede kullanıcı tarafından belirlenerek girilmektedir. Ölçülendirme sırasında kalıp noktalarından biri sabit alınır ve diğer nokta ise sabit olana göre hesaplanan mesafede yeniden konumlandırılır.

Oluşturulan kişiye özel model kalıp “svg” uzantılı olarak bilgisayarda bir dosyaya kaydedilmektedir. “svg” kütüphanesindeki kayıtlı kalıplar daha sonraki siparişlerde hızlı kişiye özel ölçülendirme yapabilmek için hazır bulundurulmaktadır.

Gazi_fit Designer kitlesel üretime yönelik kişiye özel ölçülendirme özellikli giysi kalıp tasarım yazılımlarına göre daha az uzmanlık gerektirmektedir. Bunun en temel nedeni kişiye özel ölçülendirme hesabında kullanılan k katsayısıdır. Bu hesaplama sayesinde kalıpta seri kurallarını bilmek, kalıptaki mesafelerin beden ölçüsü ile hangi matematik formülüne göre ilişkilendiğini hesaplama gibi uzmanlık gerektiren işlere gerek kalmaz. Araştırma süresince incelenen 11 giysi kalıp tasarım yazılımında üç adet kişiye özel