Tekstilde Devrimin Yeni İsimleri Bambu ve Soya Elyafı

hayatını yok ederler. Bir diğer sorun ise klordur. Parçalanıyor olmasına rağmen, organiklerle birleşince zararlı hale gelebilir.

12.Ürün ve ambalajı biyolojik olarak parçalanır hale getirmek

Doğada her şeyin geri dönüşümü vardır. Bir organizma için atık olan şey diğeri için besin haline gelir. Çevre Koruma Ajansına göre, katı atıkların yaklaşık %40’ı, bahçe ve tarımsal toprağı kuvvetlendiren organik bir madde olan humusa dönüşebilen biyolojik olarak parçalanabilir maddelerdir. Bu, ticari açıdan önemli çıkarımlar barındırmaktadır ve çok sayıda yenilikçi tasarımcı ürünlerini bu fikirle geliştirmektedir.

emicidir ve çabuk kurur. Doğal olarak anti bakteriyeldir ve koku tutmaz. Diğer doğal lifler gibi, vücuttan kumaş teri emdikçe vücudun nefes almasına izin verir. Ayrıca doğal liflerin en dayanıklılarındandır. Doğal anti bakteriyel özelliklerinden ötürü, kimyasal böcek öldürücü ilaçlara ihtiyaç duymaz. Ayrıca 100% biyolojik olarak parçalanabilir.

Bambu kumaşı çok fazla bilinmez ama bu yararları düşünüldüğünde, bambu kumaş ürünleri için ciddi ve büyüyen bir pazardır.²⁷ Bambu Çin’de yetiştirilmekte ve Türkiye’de iplik haline getirilmektedir. Doğal ipliklerin hammaddesi olarak kullanılan bambu ağaçları, dilim dilim kesildikten sonra modifiye edilip hamurlaştırılarak elyaf haline getirilmektedir. Sonra elyaflarından ayrıştırılmakta ve çeşitli makinelerde teknik işlemlerden geçirilerek ipliğe dönüştürülmektedir. Bu işlemler sırasında ipliklerin tamamen doğal ve saf kalmasına dikkat edilmektedir.²⁸

Bambu’nun Özellikleri;²⁹

-Yeşil ve Biyolojik olarak Parçalanabilen

Bambu hızlı büyür, pek az ekim çabası gerektirir ve kimyasal böcek öldürücü ilaç gerektirmez. Pamuk gibi diğer lifler ile kıyaslanınca, çok daha uzun ömürlüdür. Pamuk çok fazla kimyasal böcek öldürücü ilaçların kullanımını gerektirir ki bunlar da çevreyi kirletir. Bambu daha fazla sera gazı tüketir ve daha fazla oksijen bırakır. Doğal ve ekolojik olarak uyumlu lifi herhangi katkı maddesi olmaksızın üretilir. Daha önemlisi, bambu lifi eşsiz bir biyolojik olarak parçalanabilir tekstil maddesidir.

-Ultraviyole Radyasyondan Korunma

Atmosferin kirlenmesi, hava ve çevre kirliliği ve ozonun zarar görmesi ile, ultraviyole radyasyon yere daha da fazla ulaşmaktadır. Uzun bir zaman boyunca, ultraviyole radyasyona maruz kalma cilt kanserine yol açacaktır. Ama bambu lifinden yapılma giysiler ultraviyole radyasyonu çeşitli dalga boylarında emebilir, bu sayede insan vücuduna zarar azaltılmış olur.

-Nefes alır ve serindir

Bambu kumaşının istisnai bir nefes alabilirlik seviyesi vardır ve bu onu son derece serin ve giyilmesini rahat kılar. Bunun nedeni bambu lifinin çeşitli mikro boşluklarla ve

27 Devi, M.Renuka-Poornima,N-Priyadarshini S.Guptan, “Bamboo-The Natural, Green and Eco-Friendly New-Type Textile Material Of The 21st Century”, Journal of the Textile Association-Jan-Feb,2007.p.221

28 Zamur, Rabia,Bambu Kumaşı Her Yerde, www.evdose.com/tur/tekstil/tek0075.html, 31.12.2008.

29 Devi, M.Renuka-Poornima,N-Priyadarshini S.Guptan,a.g.m.,2007,pp.221.

mikro deliklerle dolu olmasıdır, çok daha iyi nem emme ve havalandırma özelliği vardır. Bu eşsiz yapıyla beraber, bambu lif giysiler, insan terini hızla emebilir ve buharlaştırabilir. Bambu kumaşından giysiler insanların sıcak koşullarda dahi son derece serin ve rahat hissetmelerini sağlar.

-Su Emme

Tekstil ürünü olarak da, bambu bitki olarak taşıdığı pek çok özelliği muhafaza eder.

Bambu suyu yüksek derecede emebilme özelliğine sahiptir ve ağırlığının üç katı kadar su alabilir. Bambu kumaşında, bunun anlamı mükemmel fitil özelliğidir ki bu da ciltten buharlaşmayı uzak tutabilmesi ve bu sayede buharlaşabilmesi anlamına gelir. Bu nedenle bambudan yapılan giysiler genelde cilde yakın giyilir.

-Koku giderme

Bambunun ayrıca bünyesinde tuttuğu pek çok antibakteriyel özelliği vardır. Bu, giysiler üzerinde artan bakterilerin azalmalarına yardımcı olur ve giyenin ve kıyafetlerinin daha az kokmasına neden olur. Bambu kumaşının çok yönlülüğü alternatif tekstil ürünleri arayan kıyafet tasarımcıları için onu mükemmel bir seçim haline getirir ve ayrıca kumaş parlak boya renklerini de alabilir, kolay kaplanır ve gömleklerden eteklere kullanımı vardır. Koku giderme özelliklerinden ötürü, bebek bezlerinde kenevirin kullanımı halinde oluşacak kokuları azalttığından bu kumaş, çocuk bezi yapımı için idealdir.

Bambu kumaşı yüksek seviyede nefes alabilirlik özelliğine sahiptir. Bu onun giyimini son derece serin ve rahat kılar.

-Yumuşak His

Bambu kumaşı çok yumuşaktır ve direkt olarak cilde yakın giyilebilir. Diğer doğal liflere alerjik reaksiyonlar gösteren (pamuk, kenevir gibi) pek çok insan, bambuda bu konudan yakınmaz. İplik doğal olarak pürüzsüzdür ve kimyasal işleme girmeden yuvarlaktır. Bunun anlamı cildi rahatsız edecek keskin pürüzlerin olmayacağıdır.

Sonuç olarak;³⁰

Bambu lifleri tekstil sektöründeki en son yeniliktir. Bambu şimdi harika özellikleri olan bir ipliğe dönüştürülmektedir. Bambu yenilenebilen bir kaynak ve ipliğinin üretimi çevre için uyumlu bir şekilde yapılmaktadır. Bambu kumaşlar saf bambu fiberinden ipliklerden yapılmaktadır, bunların mükemmel ıslaklık geçirgenliği, nem-buhar iletimi,

30 Devi, M.Renuka-Poornima,N-Priyadarshini S.Guptan,a.g.m.,2007,pp.221.

yumuşak his verme, daha iyi perdelik malzeme ve harika renkler yakalayabilmek için boyanabilme özellikleri vardır. Yeni keşfedilmiş, yeşil bir kumaştır. Bambu kumaş ürünleri süveterleri, bornozları, paspasları, battaniyeleri, havluları, bebek bezlerini, iç giyim ve diğer kadın gece giyimini, tüm giysi çeşitlerini ve iç çamaşırlarını içerir.

Soya Elyafı;

Çinliler tarafından ve insan eliyle yapılmış ilk tekstil lifi olarak Soya Silk, tekstil endüstrisindeki birçok uzman tarafından 20.yüzyılın en önemli buluşlarından biri olarak nitelendirilmektedir.³¹ %100 soya elyafı kullanarak üretilen ürünler, cildin rahat nefes almasını sağlar. İnsan vücudundaki kan dolaşımını dengeleyen ürünler, koku oluşumunu da engeller. Deterjan kullanmadan soğuk su ile yıkandığında bile temizlenebilen ürün, sadece 15 dakika yıkandığında bile temizlenir. Anti bakteriyel olan ürün, bakteri oluşumunu engeller, ıslaklığı hızla emer ve nemi kurutur. Anti-ultraviyole olan ürün, elektromanyetik dalgalardan da korumaktadır.³²

 Soya Silk,³³ Soya Protein Elyafı, insanların derisini koruyan dünyadaki tek botanik (bitkisel) lifidir. Bugüne kadar hiç bu kadar yumuşak, konforlu, rahat ve akıcı bir şeye dokunulmamıştır. Soya Silk, soya protein elyafı canlı bir liftir, yeni yeşil bir tekstil lifidir ve içinde yüksek kaliteli birçok doğal lifleri ve karışımları bulundurur.

 Soya Sik, Soya Protein Elyafı, oldukça gelişmiş bir tekstil lifidir. Soya fasülyesi topağının bioenerji teknolojisi olarak, yardımcı etmenler ve biyolojik enzimler altındaki işlemlerden sonra küresel proteinlerin büyüklüklerinde yapısal değişiklikler oluşur ve daha sonra protein eğirme (spinning) sıvısı yüksek polimerler eklenerek şekerlenir ve üçüncü olarak ta bu sıvı pişirildikten sonra 0,9˜3.3dtex lif ıslak eğirme olarak üretilmiş olur ve asitlenerek sağlamlaştırılır.

Son olarak ise, sarmal bukleler haline getirilerek ısıtılır ve daha sonra kısa hammadde olarak kesilir.

31 Soya Silk, http://www.hayteks.biz.tr/soyasilk.php, 09.01.2009.

32 Karataş, Seher, “Türkiye’de Soya Lifi Üretilecek”, Hedef, İstanbul Tekstil ve Konfeksiyon İhracatçı Birlikleri Aylık Dergi, Ocak-Şubat 2007.s.57.

33 Soya Silk, http://www.hayteks.biz.tr/soyasilk.php, 09.01.2009.

 Soya Silk, Soya Protein Elyafı, sağlık, konfor ve yeni yüzyılın yeşil lifi olmasından dolayı övgüye değer bulunmuştur. Ana malzeme Soya fasulyesi proteini, miktar olarak fazla ve fiyat olarak ucuz ve onu kullanmak kaynaklar açısından fazla bir yük getirmeyecek ve kaynakların iyileştirilmesine ve geliştirilmesine yardımcı olacaktır. Soya Silk Soya Protein Elyafının üretimi çevreye bir kirlilik getirmez. Aksesuarlar ve yardımcı malzemeler zehirli değildir. Protein çıkarıldığında arta kalan artıklar yem olarak kullanılabilir.

 Soya Silk, Soya Protein Elyafı, sadece çok üstün nitelikli, kaliteli doğal liflerin değil aynı zamanda sentetik liflerinde fiziksel özelliklerine sahiptir. Soya Silk, Soya Protein Elyafı, insanların rahat, konforlu ve güzel giyinme ihtiyaçlarını karşılamakta aynı zamanda rahat, basit giyim trendine de uymaktadır. Tekstil endüstrisinde orta ve yüksek sınıf için potansiyel bir tekstil malzemesidir.

Soya Silk, Soya Protein Elyafından üretilen kumaşların özellikleri;³⁴

 Görkemli ve soylu görünüm; Soya Silk neşeli ve mükemmel bir örtü gibi duran ipek parlaklığına sahiptir ki bu kumaşa zarif bir görüntü vermektedir. Çok sayıda iplikten oluşan kumaş çok kaliteli (parlak, rahat, sağlıklı, ince, vs.) ve temiz bir görüntü sağlamakta bu da üst seviye gömlekler için idealdir.

 Görülmemiş (olağandışı) bir konfor; Soya Silk sadece mükemmel bir görsel etkiye değil aynı zamanda görülmemiş (olağandışı) giyim özelliklerine de sahiptir. Soya Silk Soya Protein Elyafından yapılmış örgü kumaşı ipek-kaşmir karışımından elde edilen kumaş gibi yumuşak, düz, akıcı ve parlaktır. Bu kumaş pamuk ile aynı nem emiciliğine sahip olup pamuktan daha iyi nem geçirme özelliğine sahiptir ki bu da kumaşı çok daha konforlu ve sağlıklı yapmaktadır.

 Olağanüstü boyanma özelliği; Soya Silk Soya Protein Elyafının doğal rengi

“tussore ipeği” gibi açık sarıdır. Asitli boyama ve aktif boyama malzemeleri ile boyama yapılabilir. Özellikle ikincisi ürünün çok iyi bir renk almasını ve parlak olmasını sağlar ayrıca güneş ışığına ve tere karşı çok iyi dayanma özelliği sağlar.

İpekten farklı olarak Soya Silk Soya Protein Elyafından üretilmiş ürünler iyi

34 Soya Silk, http://www.hayteks.biz.tr/soyasilk.php, 09.01.2009.

renk ile kötü renk arasındaki kalıcılık çelişkilerini çözer. (ipekli ürünlerde, güneş ışığı ve ter dayanıklılığı fazla değildir bu yüzden ürünler çabuk solmaktadır.)

 Çok iyi fiziksel özellik; Soya Silk Soya Protein Elyafının kırılma dayanıklılığı 3.3 dtex’in üzerindedir ki bu da pamuk, yün ve ipekten daha yüksektir ve sadece çok güçlü polyester lifinden daha düşüktür.

 Uzunluk; Şimdilik, 1.27dtex uzunluğunda lif 6dtex iplik içinde çok kaliteli bir şekilde eğrilebilmektedir. Bu da yüksek kaliteli ve sıklığı çok yoğun kumaşların üretiminde kullanılmaktadır. Soya Silk Soya Protein Elyafının ilk modülleri yüksek dereceli ve kaynama suyunun çekmesi düşük olduğundan normal yıkama koşullarında kumaşta çekme tehlikesi yoktur. Ayrıca Soya Silk Soya Protein Elyafı kumaşı olağandışı bir anti-buruşma, kolay yıkanma ve hızlı kuruma özelliklerine sahiptir.

 Sağlıklı ve fonksiyonel özellik: Soya Silk Soya Protein Elyafı insan derisine oldukça yakındır ve kendisine sağlık koruma etkisi veren birçok amino asite sahiptir. Soya Silk Soya Protein Elyafı büyük bir tekstil üretim ülkesi olan Çin’deki yeni ürün geliştirme çalışmalarını teşvik edecek ve tekstil firmalarına yeni fırsatlar yaratacaktır.