Tarih Öğretiminde Tarihi Romanların Yeri

Öğretmenler oluşturacakları eğitim durumlarını plânlarken, edebi ürünleri ve yazılı materyalleri, birer öğretim aracı olarak kullanabilirler. Çünkü bu araçlar, özellikle edebiyat ürünleri, öğrencilere sosyalleşme yolunda önemli öğrenme yaşantıları sunar. Belki de edebiyatın eğitimde en yararlı olacağı alanlardan biri sosyalleşmedir (Öztürk-Otluoğlu, 2003:41).

Tarih öğretiminde ders kitabı kadar, şiir, fotoğraf, temsili resim, film, tarihi roman gibi araçlarda tarih dersinin sunumunu çeşitlendireceği ve ilgiyi arttıracağı için kullanılmalıdır. Bu tür öğretim araçlarının, tarih öğretiminde kullanılması öğretmen açısından farklı bir donanım gerektirmektedir (Ata, 2001:25).

Linda Levstik, Amerikalı çocukların roman tarzında yazılmış tarih ile karşılaşmaktan hoşnut olduğunu göstermiştir (Ata, 2000:160).

Tarihsel olguların güncel yaşama yansıdığını gören bir öğrenci, tarihi hissedecek ve kendini geçmişi ile özdeşleştirebilecektir.(historical empathy) Öğrencilerin tarih dersinden zevk almalarını sağlamak amacıyla, kuru tarih bilgileri yerine, onlara gerçek ve yaşanmış tarihi yansıtan kaynakların sunulması müfredatlarda belirtilmiştir. Bu kaynaklar masallar, mitolojik hikâyeler, efsaneler, edebi eserler, otobiyografiler, anılar, eski fotoğraflar ya da mektuplar olarak sıralanabilir (Erpulat, 1998:271).

Sosyal Bilgiler derslerinde, öğrencilerin yapılacak okuma etkinliklerinden istenen faydayı sağlamaları, kendilerinin birtakım okuma becerilerine sahip kılınması ile mümkündür. Bu bağlamda, okuma etkinlikleri için uygun metinlerin seçilmesi kadar, öğrencilerin gerekli becerilerle donatılması da önemlidir (Öztürk-Otluoğlu, 2003:43).

Bahaeddin Yediyıldız’a göre; tarih araştırıcısı, yaşananın doğru bilgisini ondan (tarihten) kalan izler vasıtasıyla anlamaya çalışır. İzler gerçek tarihten bir parçadır. Kalıntılar, kitabeler, binalar, kitaplar, arşiv belgeleri, paralar, giysiler, hâsılı zaman içinde insanın oluşturduklarından bize kalan ne varsa hepsi tarihin kaynaklarıdır (Ata, 2002b:51).

Tarih hikâyeleri (destan, menkıbe, kıssa vb.) tarih dersi dışında bırakmak uygun değildir. Çünkü çocuk tarihin, sadece birkaç kişiden ve birkaç olaydan ibaret olduğu gibi yanlış bir düşünceye itilmiş olur. Milli destan ve menkıbelerden tarihi roman ve hikâyeler ile tiyatro eserleri teknolojik imkânlarla desteklenmelidir (Öztaş, 2002:71).

Tarihi romanların tarih eğitimindeki yeri hususunda Bahaeddin Yediyıldız şunları söylemiştir: “Tarihi romanda tarih öğreniminin en önemli vasıtalarından biridir diyebilirim. Romanda her şey gerçeklikle bağdaşmaz. Bununla birlikte tarih öğreniminin, asıl maksadı tarih bilinci elde etmekse, romanlar bunda müessir olurlar. Tarihçi araştırıcılığının ötesinde güzel yazan bir yazar da olmalıdır. Okuyucuyu sürükleyebilmelidir. Tarihi roman yazan sanatçılarımızın sayısı artmalı, tarihimizin önemli olayları ve olguları mutlaka romanlaştırılmalıdır. Dirina Köprüsü’nü onun romanı olan Dirina Köprüsü’nden daha güzel ne anlatabilir? (Ata, 2002b:51-52).

3.7.1. Tarihi Roman Belirleme

Tarihi roman kullanılması kararlaştırılan bir tarih öğretiminde ilk aşama, öğretmenin işlenen konuya ve tarih programına uygun bir tarihi roman saptaması ve seçmesidir. Öğretmenler için bu iş çok kolay değildir; zira ülkemizde çocuklar için yazılmış tarihi roman sayısı tarihimiz kadar zengin değildir. Fakat Batı ülkelerindeki durum ülkemize nazaran oldukça farklıdır. Örneğin Amerika’nın kısacık tarihine rağmen çocuklara yönelik tarihi roman konusunda ziyadesiyle yol aldığı gözlenmektedir. Özellikle bu konuda çalışan araştırmacıların katkılarıyla bu romanların saptandığını, seçme konusunda öğretmenlere yol göstermek amacıyla çeşitli tasniflerin yapıldığını görmek mümkündür (Öztürk, 2002:64).

İyi tarihi roman olduğu gibi kötü tarihi roman da vardır. Pratik faydalarından dolayı, doğruya en yakın olduğu gibi görünen, resimli tarihi roman seçilmelidir (Ata, 2000:162).

Ülkemizde çocuklara yönelik tarihi roman sayısının azlığına paralel olarak mevcut romanların saptanması konusunda da yeterli çalışma mevcut değildir. Bu koşullarda tarih öğretiminde kullanılacak tarihi romanın seçimi konusunda öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Tarihi roman seçerken öğretmen bazı ölçütlerden hareket etmelidir (Öztürk, 2002:65).

Öğretmen, yazılı materyallerin öğrencilerle yapılacak okuma etkinlikleri için uygun olup olmadığına karar verirken, kendinde aşağıdaki soruları sorarak, informal bir değerlendirme yapabilir:

1. Konu, bu öğrencilerin ilgisini çekecek bir nitelik mi?

2. Öğrenciler konuyu kavrayabilir mi? Verilen örnekler yerinde ve yararlı mı? 3. Sunulan materyal, motivasyon ve başarma azmini arttırıcı nitelikte mi? Veya

yazı anlaşılabilir mi?

4. Yazılı ve grafik materyal toplumun farklı kesimlerinden gelen öğrenciler için cazip mi?

5. Konu hem kız hem de erkek öğrencilerin ilgisini çekebilecek mi? Veya içerik yalnız bir cinsiyete mi yönelik?

6. Zenginleştirici etkinlikler, farklı entelektüel ve gelişimsel yeteneklere sahip öğrencilere cazip gelir mi?

7. Seçilecek araçlar, üniteye ve çocukların okuma becerisi düzeylerine uygun mu?

8. Materyal çevresel ihtiyaçlara cevap verebilir mi?

9. Eğitim araçlarında bulunması gereken temel niteliklere sahip mi?

10. Metnin can sıkıcı, tartışmalı, yorumlara açık bir konuyla ilgili olmadığından emin olunabilir mi? Ders plânının aksamasına yol açabilir mi?

11. Seçilen materyalle, verilmek istenen mesajın ulaşacağı, kazandırılmak istenen davranışın gerçekleşeceği söylenebilir mi? (Öztürk-Otluoğlu, 2003:92). Öğrencilere sunulan romanların tarihsel doğrulukları önem taşımaktadır. Karakter ve olayların birçoğu kurgusal olduğunda bile, hikâye bağlı bulunduğu zaman karşı dürüst olmalıdır. Hiçbir şey tarihi kayıtlara ters düşmemelidir. Tam tersine, hikâye zamanın özelliklerini ve değer yargılarını göstermelidir. Karakterler klişeleşmiş olmalıdırlar, ilişkiler tahrip edilmemelidir (Öztürk, 2002:66).

Blof tarih öğretiminde tarihi roman seçerken, tarihi romandan yararlanabilmenin anahtar faktörünü “doğru roman” seçebilmek olarak belirtmiştir. Doğru roman; tarihi kayıtları çarpıtmadan tarihi insancıllaştıran, ilgi çekici ve hayal gücünü ateşleyen romandır (Öztürk, 2002:68).

Savage-Savage tarih öğretiminde tarihi romanları kullanırken, tarihi tahkikat konusunda ve tarihi olayları anlamalarını geliştirme konusunda öğrencilere yardımcı olacak zengin kaynakları seçmeye dikkat etmişlerdir. Her bir kitap kurgu olmasına rağmen, tarihin önemli dilimlerinde yaşayan insanların bakış açılarına ve değerlerine karşı temel kavrayışlar sağlamalıdır (Öztürk, 2002:71).

Ata tarihi roman belirleme kriterlerini; ortam, stil, tema, karakter seçme açısından değerlendirmiştir:

Ortam:

1. Zaman ve mekâna yerleştirilmeli. Her açıdan ortam otantik olmalıdır. 2. Ortam, ayrıntıyla tasvir edilmeli, hikâye ile birlikte işlenmelidir. Stil:

1. Giriş kısmı entrikaya işaret etmeli. 2. Figuratif bir dil kullanılmalı. 3. Günlük ve gazeteler kullanılmalı. 4. Macera unsurlarını içermeli. Tema:

1. Cesaretin fiziksel güçten daha önemli olduğu. 2. İnsanların her türlü engeli aşabileceği.

3. Nefretin bir düşman olduğu. 4.Yurt sevgisi.

5. Cahilliğin ve önyargının yıkıcı olduğu.

6. Fiziksel eksikliklerin insanı insanlığından edemeyeceği. 7.Herkesin kahraman olabileceği.

Karakter Seçme:

1. Karakterler gerçekçi olarak resmedilmelidir.

2. Hareket, düşünce ve görüşleri yaşadıkları dönem için doğru olmalı.

3. Bilindiği gibi, çocuklar, tarih ders kitaplarında nadiren görünmektedir, tercih ederken, kahramanın da çocuk olduğu kurgular seçilebilir.

Bunların yanısıra aşağıdaki noktalara dikkat edilebilir;

1. Tarihi kayıtlarla çatışmayan iyi anlatılmış bir hikâye olmalıdır. 2. Hikâyeye, tarihi olgular sanatlılıkla kaynaştırılmalıdır.

3. Resimlemesi doğru bilgi sunmalıdır.

4. Azınlıklara ilişkin kalıp yargılar ve mitlerden sakınılmalıdır. 5. İnanılır olmalıdır (Ata, 2000:162,163).

Çocuk için seçilecek eserlerdeki kahramanların olumlu özelliklerinin öne çıkarılması, iyi davranışlarının ödüllendirilmesi şeklindeki motifler çocuğun doğru toplumsal değer yargılarını geliştirmek açısından yararlı olabilir (Şirin, 1994:177).

Öte yandan kullanılacak tarihi romanlar belirlenirken çocukların gelişim çağları da göz önünde bulundurulmalı o döneme hitap edecek tarihi romanlar belirlenmelidir.

Çocukluktan yetişkinliğe geçiş devri olan 13-14 yaş döneminde çocuk ya içine kapanmakta, ya da isyankâr bir tutum sergilemektedir. Bu yaşlarda çocuklar örnek

alacakları kahraman ararlar. Bu bakımdan biyografilerden ve tarihi romanlardan zevk alırlar (Şirin, 1994:201,202).

3.7.2. Derslerde Tarihi Roman Kullanımı

Eğitim sistemimizde genellikle öğretmen, öğrenciden ödev olarak bir dönemde her hangi bir romanı okuması ve özetlemesini istemektedir. Derslerde tarihi romanı okuma isteği öğretmen tarafından oluşturulabilir. Okulun kütüphanesinde de bu tür romanlar olmalıdır (Ata, 2000:163).

Sosyal Bilgiler ders kitapları daha çok bilgi içerir. Ama edebi ürünler güzel bir yaşam alanının, gizemli ve heyecanlı bir dünyanın kapılarını aralar öğrencilere. Bu yüzden edebi ürünler sadece bir bilgi paketi değil, bilginin günlük hayatta kullanılabilir yaşam örnekleridir (Tekgöz, 2005:5).

Sınıf öğretmenlerini, Tarih ve Sosyal Bilgiler öğretmenlerini, tarihî romanın tarihi öğrenmede etkisi konusunda ikna etmek ve inandırmak gerekmektedir. Bu da, tarihî romanların, Tarih ve Sosyal Bilgiler öğretiminde kullanılmasının dayandığı program geliştirme anlayışı, eğitim felsefesi ve pedagojik temelleri görebilmekle ve katkılarını netleştirmekle olabilir (Ata, 2000:158).

Yükseköğretim düzeyinde, tarih eğitimcisi tarihçi yöntemi ve edebiyat sosyolojinin yöntemini kullanabilir. Mekânın ve kişilerin, tarihçi tarafından çıkarılmış nesnel haritası ile roman yazarı tarafından çıkarılmış harita karşılaştırılır. Roman kahramanlarının gerçekte yaşamış olup, olmadığına bakılabilir (Ata, 2000:163).

Ata tarihi romana ilişkin olarak öğrencilere yöneltilecek soruları ise şöyle belirlemiştir:

1. Romandaki bütün karakterlerin olayın örgüsünü anlatmada bir rolü ve amacı var mı?

2. Romanda anlatılanlar, tarihi olgulara dayanmakta mıdır?

Bununla birlikte, Ata (2000:163,164)’ ya göre öğretmenlerin yapabileceği etkinliklerin bazılarını şöyle sıralayabiliriz;

1. Önce, sözü edilen tarihi olayla ilgili olarak, ne bildiklerini çocuklarla tartışınız.

2. Daha sonra tarihi olaya ilişkin okudukları tarihi kurgudan ne öğrendiklerini sorunuz?

3. Bu tarihi olayla ilgili 4–5 dakika içinde serbest olarak bir şeyler yazmalarını isteyiniz?

4. Konuya ilişkin olayla ilgili olgu toplamaları için bir araştırma yaptırınız.

5. Kurgu yazarının, hikâyeyi hangi olgular etrafında yazdığının listesini yaptırınız.

6. Kurguda okudukları yer isimlerini atlasta bulmalarını sağlayın. Ya da Robinson Kruze de olduğu gibi, romanda verilen bilgilere göre, kahramanın yaşadığı adanın haritasını çizdiriniz.

7. Örneğin, Kolomb’un tayfaları için, onların görünümü, aksanı, hareketleri, hedefleri, çevreleri ile ilgili ayrıntıları önemsemeleri gerektiğini hatırlatınız. 8. Tarihi romana ilişkin öğrenciler ne biliyor? Ne öğrenmek istiyor? Ne

öğrenmişler? Gibi soruların cevaplandığı birer kart, öğrencilerle birlikte hazırlanabilir.

9. Tarihi romandaki kelimelerin kökeni ve etimolojisi inceletilebilir.

10. Jane Yolen’in, 1492’de kızılderili bir çocuğun, Kristof Kolomb’un Amerika’ya gelişini nasıl karşıladığına ilişkin hayalî bir çalışması vardır. Siz de buna benzer olarak, Kolomb’un bir tayfasının görüş açısından bir hikâye yazdırabilirsiniz.

11. Tarihi romana ilişkin zaman şeridi hazırlatılabilir.

12. Tarihi romanın geçtiği döneme ilişkin bir poster veya resim gösterilip, o günkü insanların nasıl giyindiğine dikkat çekilebilir, kendilerinin bir kurgu yazmaları istenebilir.

13. Tarihi olaya ilişkin diğer kurgusal olmayan kitapları önerilebilir.

Tarihi romana dayalı öğretim genellikle dört aşama takip eder, ne öğreteceğine karar vermek, geri plândaki bilgiyi tanıtmak, metnin okunması, zenginleştirici aktiviteler sağlanması.

İlk adım her romanı öğretici bölümlere ayırmakla başlar. Öğretmenler parçadaki özel bir olay çevresinde bilgi verici bir bölüm düzenlerler.

2. Geri Plandaki Bilgiyi Tanıtmak

Öğretmenler, öğrencilere ayrılmış parçaları okumadan önce önemli geri plân bilgilerini ve kavramlarını tanıtırlar.

3. Metnin Okunması

Öğretmenler sık sık öğrenciler kendi kopyalarından takip ederken yüksek sesle metni okur. Genellikle öğretmenler, tek tek öğrencilerden diğerleri takip ederken yüksek sesle iki veya üç paragraf okumalarını isterler.

4. Zenginleştirici Aktiviteler Sağlanması

3.7.3. Eğitimde Tarihi Romanın Faydaları

Tarihi romanlar pek çok önemli konuda okuyucuya değerli bakış açıları kazandırır (Öztürk-Otluoğlu, 2003:64).

Tarihi romanlar biraz abartılı da olsa, olayların cereyan ettiği dönemin sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasi koşulları hakkında önemli ipuçları verebilir. Bu özelliklerinden dolayı öğretmen sosyal bilgiler öğretiminde, özellikle tarih ünitelerinde, ders kitaplarını tamamlayan bir öğretim aracı olarak tarihi romanları kullanabilir (Öztürk- Otluoğlu, 2003:127).

Eğer roman doğru bir tarih ve cazip bir edebi tarza sahipse, çocukların bir kısım insanın tarih hakkında ne hissettiği, nasıl yaşadıkları, ne giydikleri ve nasıl konuştukları gibi detaylarda bilgi edinmesini sağlar. Bu konuda on yaşındaki bir çocuk “Sosyal Bilgiler (ve Tarih) ders kitapları size o kadar ayrıntı vermiyor. Bunları yapanlar, insanmış gibi size anlatmıyor. O yüzden siz de kendinizi orada hayal edemiyorsunuz” demektedir. Başka bir Amerikalı çocuk, “ Ders kitapları sadece (Bağımsızlık Savaşı sırasında) Amerikalılar haklıydı diyor. Fakat neden onların haklı olduğunu veya İngilizlerin neden savaştığını tam olarak söylemiyor” demektedir (Ata, 2000:160).

Tarihi romanlar çocuklarda yurt ve ulus sevgisini uyandırmaya ve geliştirmeye ulusal bilinci güçlendirmeye yaradığı gibi tarih derslerinde çok kez kısaca geçilen önemli

olayların veya üzerinde gereği kadar durulmayan tarihi kişilerin yakından tanınmasına ve anlaşılmasına imkân sağlar (Oğuzkan, 2000:105).

Edebi bir ürün olarak ortaya konulan tarihi roman edebi bir dil ve üsluba sahip olması nedeni ile çeşitli bakış açısı, yorum ve düşünme egzersizi yaptırma konusunda çocuklar için gerekli birer eğitim aracı olabilmektedir.

Gerçekten de edebi ürünler, insana çok çeşitli duyma, düşünme ve hareket etme örnekleri verir. İnsanın kendisiyle, başka insanlarla, doğal ve sosyal çevreyle çatışmalarını yansıtır. Değişik insanlık durumlarını, serüvenlerini konu ederek insan doğasını tanıtır; bu yolla yaşantımızı zenginleştirir, güzelin tadına ve farkına varma gücünü geliştirir. Edebiyat eserleri insanın iç dünyasını yumuşatır. İyilik, dostluk, hoşgörü, bağışlama, dayanışma, çalışkanlık, dürüstlük gibi insana özgü tutum ve değerleri geliştirip pekiştirir. Hem bireysel hem de sosyal hayatla ilgili olarak, iyiye, güzele ve doğruya yönelme ve yeni değerler kazandırma yolunda telkinlerde bulunur (Öztürk-Otluoğlu, 2003:41).

Edebiyat ürünleri çocuğa hayal dünyasını zenginleştirebileceği, geliştirebileceği yeni motifler sunabilir. Çocuk bu ürünler aracılığı ile bir yandan kendi sınırlı dünyasında oluşturabileceği hayalleri için yeni ve zengin başka dünyalar keşfederken, öte yandan da dilin en güzel örneklerini duyma fırsatı bularak dilini sevmeyi ve onu incelikleri ile kullanmayı öğrenir (Şirin, 1994:176).

Çocuklar, tarih derslerinde sunulan bilgileri özümseyebilmek için olgulardan daha fazlasını öğrenmek zorundadırlar. Onlarda, yetişkinlere benzer şekilde çoğu kez savaş ve antlaşmaları ilişkilendirememektedir. Öte yandan, romanlar aracılığıyla, bireyler, duygular ve hikâyeler ilişkilendirilebilir.

Ata’ya göre (2000:164) sınıfta tarihi romanın kullanılmasının kazançları şöyle sıralanabilir;

1. Geçmişteki günlük hayatı tasvir eden tarih, çocukların ilgisini çekebilir.

2. Roman ile tarih öğretimi tozlu geçmişe hayat vermeyi; sultanların, köylülerin ve askerlerin yaşayışlarını canlı olarak anlatabilir.

3. Halkın bir grubunun, yaşam tarzının günlük ayrıntılarını edinmeyi güçlendirebilir.

4. Tarihi roman, tarihi figürleri ders kitaplarına göre daha gerçekçi yapar.

5. Sınıfta tarihi romanlar; dünyayı, kültürlerini ve kendi uluslarının tarihlerini öğretmede kullanılabilir.

6. Yazarın eğilimlerini, olgu ile düşünce arasındaki farkı öğretmek için kullanılabilir.

7. Tarihi roman, eğlenceli bir şekilde tarihi olguları öğretebilir. 8. Çocuklarda yurt ve ulus sevgisi uyandırır.

9. Çocukların, okuma ve yazma becerilerini geliştirir.

10. Derslerde, tarihi romanın kullanımı, çocukların geçmişte yaşamış kimselerin neşe ve üzüntülerini hissetmelerine yardım eder. Dolayısıyla onların empati becerisini geliştirir.

Mershon’a(1999:1) göre, tarihi roman ile öğretimde, öğretmen, öğrencinin olguları, isimleri ve tarihlerden hareketle tarihi takdir etmesinin yerine, gerçek insanların hisleri, inançları ve güdülerini kavramasını sağlar. Bunun yanı sıra, geçmişte yaşamış insanların bugün yaşamış olanlarla oldukça fazla ortak özelliğinin olduğunu kavrar (Ata, 2000:164).

Ata (2000:164)’ nın ifadelerine göre; tarihi romanlar, hayal gücünü tutuşturabilir. Tarihi romanlar, tarih öğretmenin yapabileceğinden daha çok tarihi sahnelerde ayrıntı bolluğuna sahiptir. Geçmişte yaşayan insanların, gerçekten yaşamış olduğuna inandırır. Bu tarz bir öğretim, bir atmosfer oluşturmada öğretmenin çok çaba ve enerjisini gerektirir. Öğretmen, ünitenin hedefleri ve bu hedeflere nasıl ulaşılması gerektiği konusunda belirgin bir düşünceye sahip olmalıdır.

Öte yandan sınıf ortamı dışında da eğitici bir özellik yüklenebilen tarihi romanlar, çocukların daha asabi, içine kapanık, sinirli vb. özelliklere bürünmeye başladıkları bir geçiş dönemi olan ergenlik çağında da, çocuğun toplumsal sorunlardan uzaklaşmak için, özgür hareket etme isteği, kendini ve içinde bulunduğu toplumu tanıma yönündeki eğilimleri nedeniyle çocuklara örnek karakterler ve davranışlar sunabilirler.

Ergenliği yaşayan birey, bazen ailesinin ve çevresinin uyguladığı denetimden kaçabilmek için, bazen de büyüklerin değer dünyasını anlamlandıramamasının verdiği sıkıntıdan ya da bulunduğu mekânın sıkıcılığından kurtulmak için tarihsel romana yönelir (Şimşek, 2006b).

Tarihsel romanlar; gençlerin ders dışında bazı toplumsal değerleri kazanmalarında, ulusal bir tarih bilincine ulaşmalarında, tarihi eğlenceli bir biçimde öğrenmelerinde önemli bir işleve sahiptir. Bunun yanında, genç okuyucuların macera beklentilerini tatmin etmeleri ve bu gerçek dünyadayken aynı zamanda bir hayal âleminde yaşamalarına imkân tanımaları açısından da değerlidir. Tarihsel romanların öğretimsel açıdan belki de ilk göze çarpan yararı, “tarih alanını okuyucu açısından merak edilir” kılmasıdır (Şimşek, 2006a).

Tarihsel roman yazarının gerçek tarihsel olgu ve kişilikleri tahrif etmesi okuyucunun zihninde silinmez yanlış tasarımlar, ön yargılar oluşturabilecektir. Benzer biçimde tarihsel romanın, istenen tarihsel durumları kurgulayarak oluşturduğu idealize edilmiş kahramanları, okuyucu için bir prototip olarak sunması; olayın ele alındığı dönemin, romanının kurgusundaki bu ideal tiplerle özdeşleşmesini beraberinde getirecektir. Bu ise çocuğun, ilgili tarihsel döneme ilişkin olarak “ideal dönem” algılaması gibi yanlış bir tarih düşüncesine/yargısına yönelmesine yol açabilecektir (Şimşek, 2006b).

Ders kitaplarında sunulan tarih bilgileri öğrenci tarafından belirli bir süre sonunda unutulmakta iken tarihi roman okumakla bilgilerin kalıcılığı ve anlaşılması kolaylaşmaktadır. Belirli bir olay örgüsü içerisinde verilen tarihi zaman, mekân, bilgiler, kültürel değerler, bakış açıları, kavramlar, karakterler tarihi olayların öğrencilerce öğrenilmesini sağlamaktadır. Kahramanların heyecanlarını, neşe ve hüzünlerini tarihi romanlarla yaşayan okuyucu o dönem yaşamış hissine kapılarak milli manevi değerlerinin farkına vararak ve tarihi olayların arka plânlarını öğrenerek çok yönlü düşünme ve değerlendirme imkânına sahip olacaktır.