This is the bridge under which (where) they used to meet... (= This is the bridge they used to meet under.)
MİKTAR, SAYI BELİRTEN ANLATIMLAR
Şimdi de, sıfat-tümcelik alanında işlek bir kullanıma sahip bir başka yapıya daha ilişkin formüllerimizi burada sunmak istiyorum: Elimizde anlamca ilişkili iki ayrı tümce var: "In our class there are 30 students. Most of them are girls." Bunları aşağıdaki şekillerde biraraya getirebiliriz:
In our class there are 30 students, most several half two many of whom are girls.
Not: Dediğimiz gibi, "miktar/sayı" bildirimlerinde başvurulan bu yapıda bağlaç olarak insanlar için yalnızca "of whom", öteki varlık alanları içinse yalnızca "of which" kullanılabilir. Yazıda, bağlaç grubundan önce virgül kullanılması zorunludur:
There are 30 books on that shelf, most several half two many of which are in English.
Not: Bu kalıpta kullanılabilecek öteki kimi miktar/sayı bildiren sözcükler şöyledir: Some, none, both, either, neither, each, ten, a million... etc. Bu yoldan elde edilen yapı, tümcenin fiili ile sayıca uyuşacaktır (tekil/çoğul özelliği):
________________________________________________________________________
# I have two friends, both of whom speak English fluently. ("Both" çoğuldur.)# I have two friends, neither of whom speaks English fluently. ("Either" ve "neither" tekildir.)
ÇEŞİTLİ EGZERSİZLER
EXERCISE - 1
Aşağıdaki anlatımları İngilizce'ye çeviriniz; düşürülebilecek bağlaçları ayraç içinde yazınız:
01. adamı ısıran köpek (past simple) 02. bütün köpekleri ısıran adam (present)
03. satın almış bulunduğun kullanılmış araba (present perfect) 04. görmüş olduğumuz yerler (present perfect)
05. durduğumuz yerler (present perfect)
06. yolda duracağımız benzinci (future simple) 07. sahip olduğum herşey (present)
08. bana anlatmakta olacağın herşey (future continuous) 09. beni uyandıran bir gürültü (past simple)
10. dün akşam tartıştığımız mesele (past)
11. üzerinde oturmakta olduğum sandalye (present continuous) 12. içinde oturduğumuz evler (present)
13. bilgisayar kullanamayan insanlar (cannot)
14. ödemek zorunda olduğumuz faturalar (present, have to) 15. ödemek zorunda kaldığımız faturalar (past, have to) 16. Sizin için yapabileceğim hiçbir şey yok! (present) 17. herkesin nefret ettiği egzersizler (present)
YANITLAR: 01 the dog that bit the man... 02 the man who bites all (the) dogs... 03 the used car (which/that) you have bought... 04 the places (which/that) we have seen... 05 the places where we have stopped... [Önceki tümcede nesne olarak kullanım sözkonusuydu. Burada yer belirten bir ifade var...] 06 the gas-station where we shall/will stop on the way... [stop = durmak. Eğer "the gas-station which/that we
________________________________________________________________________
shall/will stop" derseniz, "durdurmak" anlamına nesne olarak kullanmış olursunuz: kısacası"durduracağımız benzinci" demiş olursunuz...] 07 all (that) I have... 08 all/everything (that) you will be telling me... 09 a noise which/that woke me... 10 the matter (which/that) we discussed last night... 11 the chair (which/that) I'm sitting on... [Ağdalı: the chair on which I am sitting...] 12 the house in which/where we live... 13 people who cannot use/operate computers... 14 the bills (which/that) we have to pay... 15 the bills (which/that) we had to pay... 16 There's nothing (that) I can do for you!... 17 exercises (which/that) everyone hates...
EXERCISE - 2
Aşağıdaki ikili bağımsız tümceleri ana-tümcelik + sıfat-tümcelik şeklinde kaynaştırınız; sıfat-tümceliğin altını çiziniz; düşürülebilecek bağlaçları ayraç içinde yazınız:
01) This is the man. He is on the news nowadays.
02) This is the man. He crashed his car into a tree last night. 03) This is the man. His car crashed into a tree last night. 04) Bring me the cigarettes. I left them on the kitchen table. 05) What was the name of the person? He came here last night. 06) Yesterday, I went to see a town. I spent my childhood there.
07) We go up to the Black Sea coast every summer. The weather is much too hot in the south. 08) The matter has been settled. You two were arguing about it last night.
09) I can't understand the reason. Why are they angry with me? 10) Why was she late? Nobody knows the reason.
YANITLAR: 01 This is the man who is on the news nowadays... 02 This is the man who crashed his car into a tree last night... 03 This is the man whose car crashed into a tree last night... 04 Bring me the cigarettes (which/that) I left on the kitchen table... 05 What was the name of the person who came here last night? 06 Yesterday, I went to see the town where I spent my childhood. (sıfat-tümcelik ile
tanımlanınca bilinen belli bir kent niteliği kazandığı için başına "the" geldi)... 07 We go up to the Black Sea coast every summer, when the weather is much too hot in the south. (İki tümce arasındaki ortak nokta "every summer" kavramı olduğu için, sıfat-tümleciği bunu niteleyerek kurduk)... 08 The matter
(which/that) you two were arguing about last night has been settled. (sıfat-tümceliğin genellikle nitelediği addan hemen sonra geleceğini unutmamalısınız)... 09 I can't understand the reason why they are angry with me. (Unutmayınız: bağıl (yan) tümcelikler asla ve asla soru biçiminde olamaz)... 10 Nobody knows the reason why she was late...
________________________________________________________________________
EXERCISE - 3Aşağıdaki tümceleri İngilizce'ye çeviriniz; sıfat-tümceliğin altını çiziniz; düşürülebilecek bağlaçları ayraç içinde yazınız:
01) Hemşire hastanede çalışan bir kimsedir. (nurse, to work)
02) Bankayı soymaya kalkışan adam tutuklanmış bulunuyor. (attempt to rob, arrest)
03) Batan gemi electronik donanım kargosu taşıyordu. (to sink - sank - sunk, electronic equipment, cargo) 04) Bisikletini ödünç verdiğin çocuk bu mu? (bike, to lend - lent - lent, boy)
05) Satın almak istediğim kitap işte bu.
06) Neden onu görmemiş numarası yaptığının sebebini bana söylemedin. (pretend) 07) Kazayı rapor eden polis memuru bunun sürücünün hatası olduğunu düşünüyor. 08) Üstündeki giysi çok pahalı bir giysi miydi? (dress, to wear - wore - worn, expensive) 09) Adını unutup durduğum profesör de oradaydı. (keep forgetting)
10) Korkarım bendekilerin (sahip olduklarımın) hepsi bu kadar.
YANITLAR: 01 A nurse is a person who works in a hospital... 02 The man who attempted to rob the bank has been arrested. 03 The ship that sank was carrying a cargo of electronic equipment. (cf. The ship that was carrying a cargo of electronic equipment sank. = Elektronik donanım kargosu taşıyan gemi battı)... 04 Is that the boy you lent your bike to? (whom/who/that you lent your bike to?)... 05 This is the book (which/that) I want to buy... 06 You didn't tell (haven't told me) the reason why you pretended not to see him... 07 The policeman who reported the accident thinks it was the driver's fault. 08 Was the dress (which/that) she was wearing a very expensive one? 09 The professor whose name I keep forgetting was also there... 10 I'm afraid that's all I've got. (Bağlaçları da ekleyecek olursak: "I'm afraid that that's all that I've got." Birinci "that" ile başlayan tümcelik, "to be afraid" fiil grubunun nesnesi olan bir ad-tümceliktir; ikinci "that" ile başlayan ise "all" sözcüğünü niteleyen bir sıfat-tümceliktir: Hangi hepsi? Sahip olduğum hepsi...)
EXERCISE - 4
Aşağıdaki miktar/sayı belirten ifadeleri sıfat-tümceliğe çeviriniz. Ana-tümcelikten virgülle ayırmayı unutmayınız: