• Sonuç bulunamadı

3. UZLAŞMA PROSEDÜRÜ ile DİĞER “MÜZAKERE” YÖNTEMLERİ

3.2. Taahhüt Kararları

Uzlaşma prosedürü, taahhüt kararlarından da ayırt edilmelidir. Bunlar, teşebbüslerin yasal olarak bağlayıcılık taahhüdünde bulunarak ABİDA’nın 101 ve/veya 102’nci maddesinin ihlal edildiğinin incelenmesine dair soruşturmaları sona erdirmek üzere tasarlanmıştır.135 Bu nedenle, teşebbüslerin böyle bir işlem yapılmayacağından

132 Kortunay, A. (2009), AB Rekabet Hukukunda Tazminat Davalarına Yönelik Reform Çalışmaları Ve

Türk Hukuku Bakımından “De Lege Ferenda” Düşünceler, Rekabet Dergisi, C. 10, S.1, s.114.

133 Topçuoğlu, M. Rekabet Hukukunda Üç Kat Tazminat, Sorumluluk ve Tazminat Hukuku

Sempozyumu-2009, s.7-8.

134 Ibid., s. 114.

135 Berry, E./ Homewood, M. J./Bogusz, B. (2015), Complete EU Law: Text, Cases and Materials, C.2,

emin olmaları gerekmektedir. Bu durumda, Rekabet Kurulu, teşebbüsleri 4054 sayılı Kanun’un ihlali gerçekleştirdiği için suçlamayacak ve para cezası uygulamayacaktır. Taahhüt kararları, AB hukukunda 1/2003 (EC) sayılı Tüzüğün 9’uncu maddesi esas alınarak düzenlenmiştir. Bir ihlalin tespit edilmemesine veya para cezası getirilmemesine rağmen, taahhüt kararları, rekabet otoritesinin kaygılarını karşılamaya yönelik taahhütler getirerek şüpheli davranışı sona erdirmektedir. Yani, 1/2003 sayılı Tüzüğün 9’uncu maddesine göre; Komisyon, rekabet ihlali neticesinde soruşturma açılmasına neden olacak olası ihlallerin teşebbüslerin önerdiği taahhütler ile sona erdirilmesi halinde, ihlal kararı vermek yerine, soruşturmayı taahhüt yolu ile sonlandırabilmektedir.136 Buna bir örnek, Coca-Cola davasıdır.

Bu davada Komisyon, Coca-Cola’nın pazardaki hakim durumda olduğu pozisyonunu kötüye kullandığı iddiasıyla ilgili taahhütleri kabul etmiştir.137 Bu tür taahhütler, Coca-Cola'nın mağazalar ile özel anlaşmalar yapmaları neticesinde mağazalara, hedefleri veya büyüme oranlarını azaltmalarını teklif ederek veya daha güçlü markaları 31 Aralık 2010'a kadar daha az popüler ürünler almaya zorlamaları ihtimalinin önüne geçmiştir. Aynı zamanda ABİDA’nın 102’nci maddesine dayanan ilk taahhüt kararıdır. Taahhüt kararları, taahhütleri yasal olarak bağlayıcı kılmakta ve rekabet otoritesi tarafından daha fazla işlem yapılmasına gerek kalmamaktadır. Taahhüt mekanizması, “Rekabete ilişkin endişelerin daha çok işbirliğine dayanarak daha hızlı

çözümlenmesini sağlamaktadır”.138 Bu nedenle taahhüt kararları daha sonraki ihlaller için tazminat oluşturmak için emsal teşkil etmez.139 Ayrıca, kartel ihlallerinde taahhüt kararlarının uygulanması uygun bulunmamaktadır, çünkü prosedür para cezası

136 Tatlı, B. (2016), Avrupa Birliği Komisyonu’nun Enerji Pazarında Verdiği Rekabet Hukuku

Kararlarının Beh Kararı Işığında Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XX, S. 4, s.6.

137 EC decision of 22/06/05 Coca-Cola (COMP/A.39.116/B2),

138 AB Komisyon çalışması (2014), Communication from the Commission to the European Parliament

and the Council –Ten Years of Antitrust Enforcement under Regulation 1/2003: Achievements and Future Perspectives, 9.7.2014, para. 21.

139 AB Komisyonu basın bildirimi, Antitrust: Commission introduces settlement procedure for cartels –

gerektirmeyen davalar için tasarlanmıştır.140 Taahhüt kararlarının hiçbir zaman karteller gibi büyük ihlallere yönelik olmadığı düşünülebilmektedir.

AB hukukunda uzlaşma kararları, uzlaşma müessesinin standart yasal dayanağı olan 1/2003 sayılı Tüzüğün m. 7 ve m. 23 uyarınca kabul edilen kartel davalarının belirlenmesi noktasında yalnızca ABA’nın 81’inci ve 82’nci maddelerin ihlal edilmesine karşı öngörülmektedir. Uzlaşma prosedürü, bir ihlalin varlığını tespit etmek, ihlalin sona ermesini gerektiren ve para cezası verilmesi gereken tüm ilgili parametreleri açıklamak ve ispatlamak üzere Komisyonun nihai kararıyla sona ermektedir. Uzlaşma prosedürü ile verilen kararlar, daha sonraki benzer ihlaller için bir tekrarlama olmasının önüne geçmek, benzer durumlar için başka bir kararın alınmasını engellemek ve rekabet otoritesi tarafından aynı yasal temele uygun şekilde karar vermek için geçerli bir emsal teşkil etmektedir.141

Taahhüt kararları teşebbüsler için daha esnek bir uygulama aracıdır. Davanın tüm ticari ve yasal yönlerini, kendileri için kolaylık sağlayacak noktaları ve gelecek planlarını dikkate alarak çözümleri kendileri tasarlayabilmektedirler. Aksine, rekabet otoritesi bu faktörleri sıradan bir prosedürde dikkate almayacaktır. Uzlaşma prosedürüne kıyasla, teşebbüsler müzakere kapsamı ve boyutu bakımından daha sınırlandırılmaktadır. Sadece kartel ihlalleriyle ilgili ve Komisyon tarafından öngörülen para cezası hakkında müzakere edebilme imkanları sunulmaktadır. Bu bağlamda teşebbüsler sadece ihlali onaylamayı ya da uzlaşmayı reddetmeyi seçebilmekte, bu konuda rekabet otoritesi ile pazarlık yapma hakkına sahip olmamaktadır.

Bununla birlikte, bu araçların her ikisi de rekabet otoritesi ile teşebbüsler arasında ortak bir çözüme ulaşmak ve verimliliği arttırmak için kullanılmaktadır. Örneğin, Microsoft 2009 soruşturma örneğinde olduğu gibi taahhüt kararları bir davanın sonuçlanması gereken süreyi oldukça kısaltmaktadır.142 Bu davada, Microsoft, bir web tarayıcısı olan Internet Explorer’ı Windows PC işletim sistemine bağlamış olabileceği

140 Council Regulation (EC) No 1/2003 of 16 December 2002 on the implementation of the rules on

competition laid down in Articles 81 and 82 of the Treaty (Text with EEA relevance), Official Journal of The European Communities L1/3, 4 Ocak 2003, 13 numaralı kısım.

141 AB Komisyonu basın bildirimi, Antitrust: Commission introduces settlement procedure for cartels-

frequently asked questions (Haziran 30, 2008) (IP/08/1056).

için soruşturulma başlatılmıştır. Bu tür bağlanma davranışları, hâkim durum pozisyonunun kötüye kullanılarak AB rekabet yasasını ihlal etmiştir. Microsoft, Avrupalı Windows kullanıcılarına, farklı web tarayıcıları arasında Windows seçeneği sunmayı ve bilgisayar üreticilerinin ve kullanıcılarının Internet Explorer’ın kullanımının kapatılması olasılığını sağlamayı taahhüt etmiştir.143 Davanın daha hızlı çözülmesi ve verimliliğin arttırılmasının sağlanması konusunda önemli mekanizmalardan biri olan taahhüt kararlarına benzer şekilde, uzlaşma prosedüründe, normal prosedürde uzayan dava süresine kıyasla ortalama iki yıl gibi kısa bir sürede sonuca varılmıştır. Bu prosedürün başarılı şekilde uygulanmasının bir sonucudur. Uzlaşma unsurlarının tam olarak uygulanması kartel ihlallerinde uzlaşma müessesinin başarısını beraberinde getirmiştir. Bunun dışında bir kartel uzlaşmasının başarılı bir şekilde uygulanması bazı hususlara bağlı kılınmıştır.