Kaybettirdikleri

Avrupa Komisyonu tarafından 2012-2018 döneminde 27 kartel vakasına karar verilmiş, aralarında 14 dava uzlaşma prosedürü ile sonuçlanmıştır.176 _{Daha önceki} bölümde tartışıldığı gibi, teşebbüsler başarılı bir uzlaşma sağlamak için yüksek bir bedel ödemekte ve Komisyon yalnızca %10 oranında bir indirim uygulamaktadır. Aşağıdaki hususlar, teşebbüslerin ihlalin kabul edilmesinin ve rekabet otoritesinin uzlaşma prosedüründeki lider konumunun ve nihai kararın kabul edilmesinin olumsuz sonucu olarak Türk Rekabet Hukuku’nda uygulanacak olan uzlaşma prosedürünün teşebbüslere kaybettirdiği hususlar altında irdelenmesini gerekli kılmaktadır.

4.2.1.2.1. Teşebbüslerin İhlale Onay Vermelerinin Olumsuz Sonucu

Komisyonun uyguladığı prosedürde üç uzlaşma görüşmesinin ardından, teşebbüslerden, aşağıdakileri içeren bir uzlaşma başvurusunda bulunmaları istenmektedir.

“Tarafların ihlale karşı yükümlülüğü hakkında net ve kesin olmayan terimlerle

ihlalin kabulü; amacı; olası uygulaması, temel gerçekler, teşebbüsün rolü ve ihlale

175 _{AB Komisyonu’nun dava havuzu için bknz; http://ec.europa.eu/competition/cartels/cases/cases.html}

Erişim tarihi: 27.07.2019.

176 _{Toplam dava miktarı şu adreste bulunan Avrupa Komisyonu resmi istatistik havuzuna aittir:}

katılım süresi de dahil olmak üzere yasal nitelikleri ile ilgili bilgiler”in rekabet otoritesine

temininin sağlanması istenmektedir.177

Bu tür bir başvuruda, teşebbüslerden, rekabet otoritelerine bilgilerin sağlanması için yeterli zamanın verildiğini ve devam eden süreçte itiraz beyanları bunu yansıtmadığı sürece, dosyaya erişim talebinde bulunmayacaklarını veya sözlü duruşmada tekrar dinlenmek istemediklerini kabul etmeleri ve bunu onaylamaları beklenmektedir. Uzlaşma başvurusu sunulduktan sonra, teşebbüsler tek taraflı olarak uzlaşma anlaşmasını feshetme talebinde bulunamazlar.178 Bu nedenle, uzlaşma başvurusunda bu kadar ayrıntılı ve kesin bir ihlal onayının sözlü duruşma hakkı ve ileride ihlalin varlığına bağlı olarak teşebbüslere sunulan temyiz hakkı konusunda geri alınamaz bir yola girileceği sonucuna varılabilir. Ayrıca, Avrupa Komisyonu davaları çözdükten sonra teşebbüsler yine de ulusal hükümetlerin zaman alıcı ve pahalı davalarıyla karşı karşıya kalabilir.179 _Örneğin,

Elevators and Escalators davasında, Komisyon, dört asansör üreticisinin kartel katılımını

suçlu bulup 992,3 milyon Euro ceza vermiştir.180 _{Kısa bir süre sonra, bir Avusturya} Mahkemesi aynı şirketlere karşı 88 milyon Euro para cezası vermiştir.181 _{Elevators and}

Escalators bir uzlaşma davası olmasa da, uzlaşma prosedürü tarafından alınan nihai karar,

standart prosedürde olan aynı yasal kapasiteye sahip bir yargı merciince tekrar karar verilmesi durumu hâsıl olmuştur. Ulusal bazda yargı mercilerinin aynı kartelde araştırma yapılmasını yasaklayan herhangi bir düzenleme bulunmadığından, bu davayı dikkate alan bir kartel için uzlaşma prosedürünü bir kez daha düşünmek kaçınılmaz olacaktır.

177 _{Kartel davalarında 1/2003 sayılı Konsey Tüzüğünün (EC) 7 ve 23’üncü maddelerine göre Kararların}

Kabulü için Komisyon İşlemlerinin Yapılmasına İlişkin Tebligat, (AEA ile ilgili metin), Resmi Gazete C 167, 2 Temmuz 2008, para. 20 (a) '.

178 _{Ibid., para. 22.}

179 _{Kelley, M. (2010), Settling for Settlement: The European Commission’s New Cartel Settlement}

Procedure, 9 WASH. U. GLOBAL STUD. L. REV. s.699, https://pdfs.semanticscholar.org/eeb2/56327420a9ce9a9bcf0af7a98c615489884d.pdf?_ga=2.253746060.4 0984870.1564254294-1367111371.1564254294 Erişim tarihi: 27.07.2019.

180 _{AB Komisyonu basın yayını, Commission fines members of lifts and escalators cartels over €990}

million, (21 Şubat 2007) (IP/07/209).

181 _{Lipman, Melissa (2008), Austrian Court Upholds €35M in Elevator Cartel Fines, Law 360,}

https://www.law360.com/articles/76065/austrian-court-upholds-35m-in-elevator-cartel-fines Erişim tarihi: 27.07.2019.

4.2.1.2.2. Rekabet Kurulu’nun Uzlaşma Prosedüründe Lider Konumu ve Nihai Karar Hakkı

Prosedürün başlangıcından itibaren, rekabet otoritesi, uzlaşma adaylarını belirlemek için geniş bir takdir yetkisine sahiptir.182 _{Uzlaşma görüşmeleri süresi boyunca,} Komisyonun da uyguladığı şekilde Rekabet Kurumu, teşebbüsler ile işbirliği yapmadığında, yani teşebbüsler olmadığında ya da ihlalin tespiti veya uygulanabilir para cezasının hesaplanması ile ilgili kanıtları imha etme girişiminde bulunduğunda, tek taraflı olarak uzlaşma görüşmelerini durdurma hakkını saklı tutmaktadır. Kanıtların bu şekilde çarpıtılması veya tahrip olması ayrıca teşebbüsler için ağırlaştırıcı bir durum teşkil edebilmekte ve işbirliğinden kaçınma olarak kabul edilebilmektedir.183 _{Ayrıca, rekabet} otoritesi, teşebbüsün uzlaşma başvurusunu yansıtmayan bir itiraz beyanı kabul etme yetkisine sahiptir. Bu durumda, ilgili taraflar artık uzlaşma başvurularıyla sınırlı tutulmayacaklardır.184 _{Rekabet otoritesi, uzlaşma prosedürü yoluyla elde ettiği bu} ayrıcalıklar dışında, ek olarak, kartel ile ilgili olarak gerekli olan bilinen ve açıklanan tüm bilgileri sağlamak için taahhüt isteme yetkisine sahiptir. Bu tür bilgi toplama hakkı başlangıçta ihlalin incelenme aşamasında belirlenmektedir. İlgili bu belgeler gerektiği takdirde, uzlaşma başvurusunda bulunan teşebbüse veya diğer bir teşebbüse karşı rekabet karşıtı davranışların varlığını tespit etmek için kullanılmış olsa bile, rekabet otoritesi tarafından kullanılabilmektedir.185

Özetle, rekabet otoritesi uzlaşma prosedüründe baskın bir konuma sahip iken teşebbüslerin ellerinin daha zayıf olduğu söylenebilir.

Durdurulan uzlaşma prosedüründe, sona erdirme, uzlaşmacı tarafların davranışı ve özellikle de tarafların rekabet otoritesi ile uzlaşmaya varamamasının bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bununla birlikte, AB Komisyon’unda, uygulama mevzuatında öngörüldüğü gibi uzlaşma prosedürünü sona erdirme imtiyazı, alınan tavır ve davranışlara bağlı olarak uzlaşmacı bir teşebbüsü ya uzlaşmaya yönlendirebilir ya da teşebbüse baskı

182 _{Kartel davalarında 1/2003 sayılı Konsey Tüzüğünün (EC) 7 ve 23’üncü maddelerine göre Kararların}

Kabulü için Komisyon İşlemlerinin Yapılmasına İlişkin Tebligat, (AEA ile ilgili metin), Resmi Gazete C 167, 2 Temmuz 2008, para. 5.

183 _{Ibid, para. 5.} 184 _{Ibid., para. 27.}

yapmak için kullanılabilir. Bir uzlaşmaya varılmadığında rekabet otoritesinin, standart prosedür uygulamak zorunda kalmasının memnuniyetsizliği sebebiyle daha yüksek yaptırımlar uygulama ihtimali doğacaktır. Ayrıca, AB Komisyon üyeleri tarafından imzalanan ABA antlaşmanın 230’uncu maddesi uyarınca tüm nihai kararların adli incelemeye tabi olduğu açıktır ve teşebbüsler bildirimde bulunduğu takdirde uzlaşma prosedüründen sonra itiraz etme hakkına sahiptirler.186 _{Uzlaşma prosedüründe yapılan} itirazlar, temyiz başvuruları rekabet otoritesinin kararlarının nihailiğini tehlikeye sokabileceği düşünülebilmektedir.187