Türkiye’de e-Devlet Olma Yolunda Atılması Gereken Adımlar

Türkiye'nin bilgi toplumu olma hedefine uzanan yolunun, planlı, programlı bir süreç olması ve bu sürece ivme kazandırmak için, neler yapması gerektiğini değerlendirdiğimizde, dünya örneklerinden yola çıkarak, ancak ülke gerçeklerini göz ardı etmeksizin atılması gereken adımları, aşağıda başlıklar altında toplamak mümkündür;103

3.2.1 Beşeri Anlamda

AR-GE faaliyetlerine ve insan unsuruna ayrılan kaynak miktarı artırılmalıdır. Toplumun başta gençler ve çalışanlar olmak üzere "yaşam boyu öğrenim" çerçevesinde eğitilmesi. Kamuya açık Internet erişim terminalleri kurulması ve yaygınlaştırılması. Özellikle bilgi teknolojileri alanında yetişmiş işgücü açığının giderilmesi ve beyin göçünün önlenmesi için tedbirlerin alınması. uzaktan öğrenim olanakları, uzaktan ve yarı zamanlı çalışmanın desteklenmesi, bilgi teknolojilerini içerecek biçimde disiplinler arası öğrenim olanaklarını arttırılması. Her düzeydeki öğrenim kurumlarında teknolojik altyapı ve olanakların geliştirilerek, BĐT (Bilgi ve Đletişim Teknolojileri) kullanımının artırılması, Yerel, bölgesel BĐT eğitim merkezleri kurulması ve hem özel sektörün hem de sivil toplum örgütlerinin bu yönde çalışmaları için teşvik edilmesi gerekir.

3.2.2 Teknolojik Anlamda

Türkiye için kritik teknolojilerin belirlenmesi; teknolojiyi ithal eden, dolayısıyla dışa bağımlı ülke konumundan, üreten ve fikri haklarını küresel ölçekte koruyan ülke konumuna geçilmesi. AR-GE faaliyetlerinin üniversiteler ve kamu araştırma kurumlarının ötesinde özel sektöre yaygınlaştırılması; özellikle AB 6. Ç.P çerçevesinde, Avrupa Araştırma Alanı, araştırmacıların mobilizasyonu, mükemmeliyet ağları vb. girişimler ve olanaklardan gereğince faydalanılması, KOBĐ’leri bilinçlendirme ve eğitim etkinliklerinin hızlandırılması, Üniversite-sanayi işbirliğinin güçlendirilmesi,

AB tarafından sağlanan mali olanaklardan faydalanılmasını teminen proje geliştirilmesinde yönlendirici ve destekleyici olunması. Yazılım gibi kritik, ihracat potansiyeli ve katma değeri yüksek sektörler ve sanayiye uygulanabilir araştırmaların yönlendirilip özendirilmesi. Toplumsal ve ekonomik faydaya dönüştürülebilir yaratıcılık, yenilikçilik ve buluşçuluğun ödül vb. araçlarla teşvik edilmesi. Tekno- parklar, teknoloji merkezleri, bilim deneme merkezleri, bilgi teknolojileri vadileri vb. girişimlerin yaygınlaşmasının sağlanması, bu bölgelerde yaratılan olanaklar ve teşviklerden reel sektörün haberdar edilmesi gerekmektedir.

3.2.3 Fiziksel Anlamda

Bilgi ve iletişim teknolojileri için gerekli altyapı ortamı sağlanmalıdır.. Küresel akademik ağlara hızlı erişim hedefi başta olmak üzere yurtdışı bağlantılarının artırılması Türk Telekom'un özelleştirilmesi ve ses dahil tüm telekomünikasyon hizmetleri piyasasının tam rekabete açılması. Devletin hizmet veren konumdan, hizmetlerin verilmesini düzenleyen konuma geçmesi. KAMU-NET, OKUL-NET projelerinin yaygınlaştırılıp etkinleştirilmesi için bölgesel bazda pilot il uygulamasına geçilmesi; Öncelikle Denizli, Tekirdağ, Gaziantep, Kayseri, Bursa veya Đzmit gibi endüstrileşme yönünde başarılı olmuş bölge ve yerleşimlerin BĐT bakımından güçlendirilip, bilinçlendirilip desteklenerek akıllı bölgeler yaratılmasına çaba gösterilmesi; GAP ve DAP projeleri için yurtdışından sağlanan olanakların ve bölgedeki KOBĐ’lerin BĐT' nin kullanımına yönlendirilmesi.

3.2.4 Hukuki Anlamda

Bilgisayar yazılımları, veri tabanları, buluşlar dahil, telif, patent marka vb sınai hakları içeren tüm fikri haklar mevzuatının çağın koşullarına uyarlanması; Görsel-Đşitsel politikalar ve mevzuatının güncellenmesi internet yayıncılığı üzerindeki RTÜK denetiminin kaldırılarak bir an evvel Internet'e özel bir yasa düzenlenmesi; e-ticaretin yaygınlaşması ve hacminin artırılması hedefi ile de bağlantılı olarak, elektronik kayıtların ispatı ve delili, sanal kurum kimliğinin tanımlanması, kişisel verilerin ve mahremiyetin korunması, sayısal imza, sayısal noter/sayısal sözleşmeler, Internet servis sağlayıcılarının sorumlulukları ve yükümlülükleri, bilişim suçlarında cezai sorumluluk, tüketicinin korunması vb. hususlardaki düzenlemelerin uluslar arası standart ve çözümler gözetilerek neticelendirilmesi; sözleşme hukuku ve devlet ihale mevzuatının elektronik ortamda gerçekleştirilmesinin sağlanması; kurumlar arası bilgi değişimi ve

paylaşımında kural ve standartların ortaya çıkartılması; Ulusal bilgi güvenliği ve ulusal bilgi güvenliği teşkilatı ve görevlerine ilişkin mevzuatın neticelendirilmesi: AR-GE, KOBĐ'ler, girişimcilik ve yenilikçiliğin vergi, risk sermayesi gibi finansman olanakları ve borsaya açılmanın, teşvik mekanizmaları ile hukuken desteklenmesi, mevcut mevzuatın sadeleştirilip anlaşılır hale getirilerek bilinçlendirme girişimlerinde bulunulması gerekmektedir.

3.2.5 Sosyo-Kültürel Anlamda

Đnternet kullanımının yaygınlaştırılması için, iletişim hizmetlerinde rekabet koşullarının sağlanmasıyla Đnternet erişim ücretlerinin aşağı çekilmesi; Özellikle bölgeler bazında sayısal uçurumu önleyici politikalar ve araçların uygulamaya konması; Kişisel veriler ve mahremiyetin korunması, bilgi güvenliği, standartları gözetilerek akıllı kart teknolojilerinin yaygınlaştırılması. "Açık kaynak kodlu" yazılımların kullanılmasının desteklenmesi. Avrupa'daki pilot uygulama yoluyla IP6'ya geçilmesi:

Đnternet' in özgürlük ortamı olma niteliğinden ödün verilmesinin engellenmesi. Sivil Toplum Örgütlerinin BĐT ve özellikle Internet kullanımı ve Türkçe içeriği olan web site ve sayfalarının artması yönünde eğitim vermeleri için yönlendirilmesi, vatandaşların eğitiminde üniversitelerden ve uzaktan eğitim projeleri ile TV kuruluşlarından destek sağlanması; Vatandaşların, doğrudan hizmet veren kamu kurumlarınki başta olmak üzere, etkin, şeffaf, güvenli, hızlı ve kesintisiz nitelikteki kamu hizmetlerine devlet ana kapısı üzerinden erişmelerinin sağlanması için tüm e-devlet girişimlerinin devlet ana kapısı altında bütünleştirilip, kullanımının kolaylaştırılması gerekmektedir.