TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, dosyanın tekemmül ettiği görülmekle davacının yürütmenin durdurulması istemi görüşülmeyerek dosya incelendi, gereği görüşüldü:

Dava; İzmir İli, … İlçesi, … Beldesi, … mevkiinde bulunan yazlık sitenin arıtma tesisinin olmadığı, yapılan uyarılara rağmen de kurulmadığı gerekçesiyle 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesinin 2. fıkrasına aykırılık nedeniyle aynı Kanunun 20. maddesi uyarınca 4.483.140.000.-TL. para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İzmir 2. İdare Mahkemesi 25.4.2001 günlü, E:2000/697, K:2001/382 sayılı kararıyla; davacı sitede atık suların foseptikte toplandığı, çevre mevzuatı hükümlerine göre atıksu tesisinin kurulması zorunlu olmasına karşın tüm uyarılara karşın atıksu tesisi

kurulmayarak çevre kirliliğini önleme konusunda gerekli tedbirler alınmadığından, dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.

Bu karar, karar düzeltme aşamasında, Danıştay Altıncı Dairesinin 20.9.2004 günlü, E:2003/4145, K:2004/4490 sayılı kararıyla; davacının fiili nedeniyle 2872 sayılı Çevre Kanununda öngörülen para cezasının, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 4421 sayılı Yasayla değiştirilen hükümleri uyarınca arttırılması suretiyle hesaplanmasının gerektiği, olayda, davacı sitenin arıtma tesisinin bulunmadığı ve yapılan uyarılara rağmen de kurulmadığı, bu nedenle de çevre kirliliğine sebebiyet verildiği belirtilerek, 2872 sayılı Yasanın 8/2, 20/a ve 20/son maddeleri uyarınca, kuruluş ve işletmeler için öngörülen para cezası verildiğinin anlaşıldığı, bu durumda, çevre kirliliğine sebebiyet veren davacıya, 2872 sayılı Kanun uyarınca para cezası verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamakta ise de, 4421 sayılı Kanun idari para cezalarının hesaplama yöntemini değiştirdiği gibi, tatil siteleri kuruluş ve işletmeler kapsamına da girmediğinden, bu hususların gözönünde bulundurulması suretiyle yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş; İdare Mahkemesi; daha sonra çıkarılan bir Kanunla Türk Ceza Kanununda değişiklik yapıldığından daha önce Türk Ceza Kanununda değişiklik yapan 3506 sayılı Kanuna göre hesaplanan çevre para cezalarının arttırılmasını öngören Bakanlar Kurulu Kararının uygulanamayacağı, davacının fiili nedeniyle 2872 sayılı Çevre Kanununda öngörülen para cezasının 765 sayılı Türk Ceza Kanununun 4421 sayılı Kanunla değiştirilen hükümleri uyarınca arttırılması suretiyle hesaplanması gerekeceğinden bahisle bozma kararının bu bölümüne uyarak para cezasının bu bölümüne yönelik davanın reddine karar vermiş, buna karşılık; Çevre Kanununda "işletmeler" yanında arıtma tesisi ve sistemini kurmakla yükümlü tutulan ancak Yasada tanımı yapılmamış "kurum" ve "kuruluş"

terimleriyle neyin amaçlandığının araştırılması gerektiği; bir arsa üzerinde evler yaparak komşuluk ilişkisine girmiş, evsel atık sorununu çözmek için biraraya gelmiş, emek ve paralarını bir araya koymuş, bunu sağlamak için yönetim oluşturmuş bir organize birliğin kurum ve kuruluş kapsamında tanımlanması gerektiği, kat mülkiyeti kanunu kapsamında bir arsa üzerindeki birden çok yapıya ilişkin olarak kurulan, sözleşmeye bağlanan, yönetim planı oluşturulması zorunlu bulunan, yönetimi kat malikleri kurulu tarafından yapılan ve işletme projesi yapılması zorunluluğu olan bir oluşumun kurum ve kuruluş olduğunda kuşku olmadığı, bu hususlar dikkate alındığında bir yönetimi bulunan ve 48 konuttan oluşan davacı yazlık konut sitesinin 2872 sayılı Yasanın 11. maddesinde belirtilen arıtma tesisi kurmakla yükümlü kurum ve kuruluş kapsamında olduğunun kabulü gerektiğinden, para cezasının hesabında (3 katı tutarındaki) arttırımın uygulanması gerektiği gerekçesiyle bozma kararının bu kısmına uymayarak ilk kararında ısrar etmiş ve para cezasının üç kat arttırılması suretiyle hesaplanarak 896.040.000.-TL.'ye yönelik davanın reddine, arta kalan cezanın iptaline karar vermiştir.

Davacı, İzmir 2. İdare Mahkemesinin 30.11.2004 günlü, E:2004/1578, K:2004/1548 sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.

2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesinde kirletme yasağı düzenlenmiş, 2.

fıkrasında "kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililer kirlenmeyi önlemekle, kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirleten, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek veya azaltmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler" hükmü yer almış ve aynı Yasanın 20. maddesinin (a) bendinde de bu yükümlülüğü, yetkili mercilerce usulüne göre yapılan bildirime rağmen yerine getirmeyen gerçek kişilere 500 bin lira para cezası verileceği düzenlenmiştir.

Dava konusu işlemde davacı sitenin arıtma tesisinin bulunmadığı, uyarılara karşın da kurmadığı, bu suretle çevre kirliliğine neden olduğu belirtilerek Çevre Kanununun 8.

maddesinin 2. fıkrasını ihlali nedeniyle 20. maddenin (a) bendi uyarınca para cezası verildiği belirtilmişse de, para cezasının hesaplanmasında aynı maddenin son fıkrasında yer alan, anılan fiillerin kuruluş ve işletmelerce işlenmesi halinde cezanın üç katı olarak verileceği

hükmü uyarınca üç kat arttırılmak suretiyle hesaplanarak kuruluş ve işletmeler için öngörülen ceza miktarının istenildiği anlaşılmaktadır.

Bu durumda, uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için davacı yazlık konut sitesinin statüsünün belirlenmesi ve kurum ve kuruluş kapsamında olup olmadığının tespiti gerekmektedir.

İdare Mahkemesince, özel veya tüzel iki veya daha fazla kişinin belirli bir amaç etrafında birleşerek oluşturdukları, ancak ekonomik ve ticari bir faaliyet olarak tanımlanamayan ve bu nedenle "işletme" olarak adlandırılamayan oluşumların "kurum" ve

"kuruluş" terimi ile tanımlanmasının zorunlu olduğu belirtilerek davacı sitenin 2872 sayılı Yasanın 11. maddesi kapsamında "kurum" ve "kuruluş" olduğu sonucuna varılmıştır.

2872 sayılı Yasada "kurum" ve "kuruluş" tanımı yapılmamış olup, hukukun her alanı için geçerli tanımlamalar da bulunmadığından, anılan terimlerin kullanılışı ve Yasalarda yer verilme amaçları dikkate alınarak tanımlanmaları gerekmektedir.

Sözlük anlamı olarak kurum: evlilik, aile, ortaklık, mülkiyet gibi insanlar tarafından oluşturulan şey, müessese; kuruluş ise: topluma hizmet amaç ve göreviyle kurulan her şey, kurum, tesis, müessese olarak tanımlanmaktadır. Türkçe sözlükte yer alan bu tanımlar anılan terimlerin hukuki anlamları ile birebir örtüşmediğinden hukuk alanında bu terimlerin karşılıkları ortaya konulurken , yasalarda yer veriliş amaçları , bu kapsamda sayılan tüzel kişilikler dikkate alınarak yorumlanıp bir sonuca varılabilecektir.Çeşitli yasalarda kurum ve kuruluşlar niteliklerine göre farklı düzenlemelerle yer almakla birlikte genel olarak bir tanımlama yapmak gerekirse ; kuruluş:ticari bir oluşum,toplumsal ,üretimsel bir görevle oluşturulmuş örgütlenme , kurum da ; resmi, yasal veya geleneksel olarak benimsenmiş kurallar ve uygulamalar bütünü ile bunların sürdürülmesi, yaşatılması amacıyla oluşturulmuş, kamu hizmeti gören örgütlenmeler şeklinde tanımlanması mümkündür

Bu bağlamda, birden çok gerçek kişinin bir arsa üzerinde kısa sürede ve düşük maliyetle müştereken ev yapmak amacıyla biraraya gelerek konut kooperatifi şeklinde ortaklık kurması, kooperatifin amacı gerçekleştikten sonra da kat mülkiyetine geçilmek suretiyle ortak ihtiyaçların site yönetimiyle karşılanmaya devam edilmesinin yukarıda tanımlanan faaliyetler kapsamında değerlendirilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır.

Diğer taraftan kurum ve kuruluşa 2872 sayılı Yasada ne şekilde yer verildiği ve yasa koyucunun amacı da değerlendirilmek gerekirse; 2872 sayılı Çevre Kanunu ile çevrenin korunmasına ilişkin önlemler, yasaklar, yükümlülükler ve yaptırımlar düzenlenirken, faaliyetlerin ve bunları gerçekleştirenlerin niteliklerine göre farklı düzenlemeler yapılmış, bu kapsamda Yasanın işletme izni ve haber verme yükümlülüğü başlığını taşıyan 11.

maddesinde, kurum, kuruluş ve işletmeler için özel bir düzenleme ile gerçekleştirilmesi planlanan kurum, kuruluş ve işletmelerin arıtma tesislerini yapmadan işletme ve kullanım izni verilmeyeceği belirtilerek, yukarıda sözü edilen faaliyetlere yönelik olarak yeni kurulacak kurum, kuruluş ve işletmelerin tesislerine ilişkin düzenlemeler getirilmiştir. Bu bağlamda Yasanın 11. maddesi ve diğer maddelerinde yer verilen kurum, kuruluş ve işletmeler ifadesi ile yasa koyucu tarafından konut kooperatiflerinin, dolayısıyla yazlık konut sitelerinin amaçlanmadığı açıktır.

Aksi halde, davacı sitenin arıtma tesisinin olmaması durumu Yasanın 11.

maddesinin ihlali sonucunu doğuracaktır ve bu fiilin sonucu olarak da yasanın 21. madde hükmü uyarınca para cezası verilmesi sözkonusu olacaktır.Oysa, olayda anılan maddeye aykırılık nedeniyle değil tatil sitelerinin arıtma tesisleri kurmaları gerektiğine ilişkin 21.12.1993 tarihli Çevre Bakanlığı Genelgesine dayanılarak çevrenin kirletilmesinin bertarafına yönelik yükümlülüğün ihlali nedeniyle işlem tesis edilmiştir.

Bu durumda, çevre kirliliğine neden olan davacı siteye, 2872 sayılı Yasanın 8/2.

maddesinin ihlali nedeniyle para cezası verilmesinde hukuka aykırılık bulunmamakta ise de;

para cezası hesaplanırken siteye kuruluş ve işletmeler için öngörülen miktar üzerinden ceza

verilmesinde isabet görülmediğinden, İdare Mahkemesince bu husus gözönünde bulundurularak dava konusu para cezası hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, davacının temyiz isteminin kısmen kabulü ile temyize konu İzmir 2. İdare Mahkemesinin 30.11.2004 günlü, E:2004/1574, K:2004/1548 sayılı (para cezasının üç kat arttırılmasına ilişkin) ısrar kararının Danıştay Altıncı Dairesi kararı doğrultusunda BOZULMASINA, dosyanın anılan İdare Mahkemesine gönderilmesine, 26.5.2005 günü oyçokluğu ile karar verildi.

K A R Ş I O Y

X- Temyiz dilekçesinde ileri sürülen hususlar, İzmir 2. İdare Mahkemesinin 30.11.2004 günlü, E:2004/1574, K:2004/1548 sayılı ısrar kararının bozulmasını gerektirecek nitelikte bulunmadığından, temyiz isteminin reddiyle, anılan kararın onanması oyuyla, karara karşıyız.

XX- Dava, İzmir İli, ... İlçesi, ... Beldesi, ... mevkiinde bulunan davacıya yazlık sitenin arıtma tesisinin olmadığı ve uyarılara rağmen de yapılmadığı gerekçesiyle 2872 sayılı Çevre Kanununun 8/2. maddesinin ihlali nedeniyle aynı Yasanın 20. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

Bütün vatandaşların ortak varlığı olan çevrenin korunması, iyileştirilmesi, kırsal ve kentsel alanda arazinin ve doğal kaynakların en uygun şekilde kullanılması ve korunması, su, toprak ve hava kirlenmesinin önlenmesi amacıyla yürürlüğe konulan Çevre Kanunu, bu amacın gerçekleştirilmesi sürecinde, genel uygulamalardan farklı kurallara da yer vermiş bulunmaktadır.

Bu amaçla cezai hükümler 2872 sayılı Kanunun beşinci bölümünde düzenlenmiş;

20. maddede idari nitelikteki cezalar yer almış; idari cezalara itiraz konusunda da 25.

maddede düzenleme yapılmış bulunmaktadır.

25. maddede, idari cezalara karşı, cezanın tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebileceği, itirazın, idarece verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmayacağı, itirazın zaruret görülmeyen hallerde, evrak üzerinde inceleme yapılarak en kısa sürede sonuçlandırılacağı belirlenmiş; itiraz üzerine verilen cezanın kesin olduğu hükme bağlanmıştır.

Bu madde ile idari nitelikteki para cezalarına yönelik olarak yargıya yapılacak başvuru, itiraz olarak nitelendirilmiş, bu nedenle başvuru süresi, dava süresinden farklı biçimde yedi gün olarak saptanmış ve itiraz üzerine verilen cezaların kesin olduğu ifade edilmiş bulunduğundan, İzmir 2. İdare Mahkemesince verilen kararın temyiz yoluyla incelenmesi olanağı bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle, İzmir 2. İdare Mahkemesince verilen 30.11.2004 günlü, E:2004/1574, K:2004/1548 sayılı karara karşı, davacı tarafından yapılan temyiz başvurusunun incelenmeksizin reddi gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.

T.C.

D A N I Ş T A Y İdari Dava Daireleri Kurulu

Esas No: 2003/730 Karar No: 2005/284

Özeti : Davacıya ait tesisin atıksularının foseptikte toplanması nedeniyle olabilecek kirliliğin önlenmesi amacıyla Çevre Bakanlığı'nın genelgesi uyarınca arıtma tesisi kurulması ve buna ilişkin iş

termin planının iletilmesi gerektiğinin belirtilmesine karşın, bu gereğin süresi içerisinde yerine getirilmemesi üzerine 2872 sayılı Çevre Kanununun 8/2. maddesinin ihlal edilmesi nedeniyle para cezası verilmesinde mevzuata ve hukuka aykırılık görülmediği hakkında.

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü

Vekili : Av. …

Karşı Taraf (Davalı) : İzmir Valiliği - İZMİR

İstemin Özeti : İzmir 3. İdare Mahkemesinin 30.4.2003 günlü, E:2003/507, K:2003/551 sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması davacı tarafından istenilmektedir.

Savunmanın Özeti : İdare Mahkemesinin ısrar kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Aylin Bayram'ın Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü ile İdare Mahkemesinin ısrar kararının Danıştay Altıncı Dairesi kararı doğrultusunda bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Tülin Özgenç'in Düşüncesi: İdare ve vergi mahkemelerince verilen kararların temyizen incelenerek bozulabilmesi için, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen nedenlerin bulunması gerekmektedir.

Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, söz konusu maddede yazılı nedenlerden hiçbirisine uymadığından, istemin reddi ile temyiz edilen Mahkeme ısrar kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunca, gereği görüşüldü:

Dava, … İli, … İlçesi, … mevkiinde bulunan davacıya ait eğitim ve dinlenme tesisleri arıtma tesis ünitesi inşaasına yönelik iş termin planlarının davalı idareye zamanında verilmeyerek 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. maddesinin 2. fıkrasına aykırı faaliyette bulunması nedeniyle aynı Yasanın 20. maddesi uyarınca 342.000.000.-lira para cezası verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İzmir 3. İdare Mahkemesi, 29.9.1999 günlü, E:1998/905, K:1999/809 sayılı kararıyla; 6.7.1995 tarihinde yapılan tespitte işletmenin arıtma tesisinin bulunmadığının saptandığı, iş termin planlarının iletilmesi için süre verilmesine karşın bu gereğin yerine getirilmediği, 29.12.1997 tarihinde arıtma tesisi tamamlanmışsada ilk tespitten sonra konuya ilişkin çalışma ve termin planlarının süresi içinde davalı idareye iletilmediği anlaşıldığından;

dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.

Bu karar, karar düzeltme aşamasında, Danıştay Altıncı Dairesinin 14.1.2003 günlü, E:2001/6258, K:2003/206 sayılı kararıyla; 2872 sayılı Çevre Kanununun 8. ve 11. madde hükümleri uyarınca, çevrenin kirletilmesi yasak olduğu gibi kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililerin kirlenmeyi önlemekle, kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirlenmeyi durdurmakla yükümlü oldukları, bu yasak ve yükümlülüklere uyulmaması durumunda çevre para cezası verileceği; ancak arıtma tesisi kurma zorunluluğunun kurum, kuruluş ve işletmeler için getirildiğinin açık olduğu, uyuşmazlığa konu çevre para cezasının dayanağı 6.7.1995 günlü tutanakta, sitenin arıtma tesisinin bulunmadığının belirtildiği ve anılan tutunakta çevre kirliliğine neden olunduğuna ilişkin bir ifadeye yer verilmediği,uyuşmazlığa konu tesise atıksularını foseptiklerde biriktirmesi ve arıtma tesisi kurmaması nedeniyle 2872

sayılı Yasanın 8. maddesinin 2. fıkrası ve aynı kanunun 20/a maddesi uyarınca para cezası verilebilmesi için foseptik çukurlarının varlığının çevre kirliliği ihtimalini beraberinde getirdiğinin bilimsel olarak tespitinin gerektiği, öte yandan 19.3.1971 günlü, 13783 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Lağım Mecrası İnşaası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik ile su, toprak ve yiyecek maddelerinin pis sularla kirlenmesini önleyerek aile ve toplum sağlığını korumak amaç edinildiğinden ve bunun sağlanmasına ilişkin olarak yapılması gerekenler bu Yönetmelikte sayıldığından, olayda çevreyi kirlettiği veya kirletme ihtimalinin olduğu konusunda bilimsel bir tespit bulunmaksızın salt arıtma tesisinin olmadığından bahisle davacıya verilen para cezasında hukuka uyarlık görülmediği, davalı idarece Çevre Bakanlığı'nın 21.12.1993 günlü, 1993/1 sayılı Genelgesi uyarınca yazlıklarda ve sitelerde arıtma tesisi kurma zorunluluğu getirildiği, bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen davacıya da idari para cezası verildiği ileri sürülmekte ise de, kanuni dayanağı olmaksızın genelge veya tebliğe dayanılarak para cezası verilmesinin de hukuken mümkün olmadığı gerekçesiyle bozulmuş ise de, İdare Mahkemesi, bozma kararına uymayarak, uyuşmazlığa konu tesisin 2872 sayılı Yasanın 11. maddesinde belirtilen arıtma tesisi kurmakla yükümlü kurum ve kuruluş kapsamında olduğu, anılan madde ile atıksuların çevre kirliliğine yol açmayacak biçimde alıcı ortama verilmesi amaçlandığından arıtma tesisi kurma zorunluluğunun davacı site için de getirilmesinin Yasanın amacına uygun olduğu, davacı sitenin atıksularının foseptiklerde toplanarak dolaylı yoldan alıcı ortama verilmesi suretiyle çevre kirliliğine neden olunacağı açık olduğundan, arıtma tesisi kurulmayarak çevre kirliliğini önlemek için gerekli tedbirlerin alınmaması nedeniyle tesis edilen dava konusu işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığını da belirtmek suretiyle ilk kararında ısrar etmiştir.

Davacı, İzmir 3. İdare Mahkemesinin 30.4.2003 günlü, E:2003/507, K:2003/551 sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.

Dosyanın incelenmesinden, davalı idarece, davacı idareye ait tesisin atıksularının foseptikte toplandığının 6.7.1995 günlü tutanakla saptandığı, Çevre Kanunu ve Çevre Bakanlığının 21.12.1993 günlü, 1993/1 sayılı Genelgesi uyarınca arıtma tesisi ile ilgili iş termin planının sunulması için 6.8.1995 tarihine kadar süre verildiği, daha sonra 1996 ve 1997 yıllarında yeniden süre verildiği, en son 30.7.1998'e kadar verilen süre içinde de gereğinin yerine getirilmemesi üzerine 2872 sayılı Çevre Kanununun 8/2. maddesinin ihlali nedeniyle aynı Kanunun 20. maddesi uyarınca para cezası verilmesine dair dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmaktadır.

2872 sayılı Çevre Kanunu'nun 1. maddesinde, bu Kanunun amacının, bütün vatandaşların ortak varlığı olan çevrenin korunması, iyileştirilmesi; kırsal ve kentsel alanda arazinin ve doğal kaynakların en uygun şekilde kullanılması ve korunması; su, toprak ve hava kirlenmesinin önlenmesi ... için yapılacak düzenlemelerin ve alınacak önlemlerin, ekonomik ve sosyal kalkınma hedefleriyle uyumlu olarak belirli hukuki ve teknik esaslara göre düzenlenmesi olduğu belirtilmiştir. Bu amacın gerçekleştirilmesi çerçevesinde Yasanın 3. maddesi ile ilkeler belirlenmiş, 8. maddesinde de; kirli atık ve artığı çevreye zarar verecek şekilde ilgili yönetmeliklerde belirtilen standartlara, yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak, taşımak, uzaklaştırmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmanın yasak olduğu, kirlenme ihtimalinin bulunduğu durumlarda ilgililerin kirlenmeyi önlemekle, kirlenmenin meydana geldiği hallerde kirletenin, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek veya azaltmak için gerekli tedbirleri almakla yükümlü olduğu, 11. maddesinde, gerçekleştirilmesi planlanan kurum, kuruluş ve işletmelerin mevzuatta öngörülen arıtma tesisi veya sistemlerini müstakil veya ortak olarak kurmakla yükümlü bulunduğu, arıtma tesis veya sistemleri kurulup işletmeye hazır hale getirilmedikçe kurum, kuruluş ve işletmelere işletme ve kullanım izninin verilmeyeceği öngörülmüş, aynı Yasanın 20. ve 21. maddelerinde de, bu maddelerdeki yükümlülüğü yerine getirmeyenlere para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.

443 sayılı Çevre Bakanlığı'nın Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 2. maddesinde Çevre Bakanlığı'nın görevleri sayılmıştır. Bu görevler arasında, çevrenin korunması, çevre kirliliğinin önlenmesi ve çevrenin iyileştirilmesi için prensip ve politikaları tespit etmek, programlar hazırlamak, bu çerçevede araştırmalar ve projeler yapmak ve yaptırmak, bunların uygulama esaslarını tespit etmek, uygulanmasını sağlayacak tedbirleri almak; çevrenin korunması ve çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla ülke şartlarına uygun olan teknolojiyi belirlemek, bu maksatla kurulacak tesislerin vasıflarını tespit etmek;

atık, artık ve yakıtlar ile ekolojik dengeyi bozan, havada, suda ve toprakta kalıcı özellik gösteren kirleticilerin çevreye zarar vermeyecek şekilde bertarafının sağlanması için denetimler yapmak; tehlikeli hallerde veya gerekli durumlarda faaliyetlerin durdurulması ile ilgili usul ve esasları bir yönetmelikle belirlemek; ülke genelinde tüm uygulayıcı kurum ve kuruluşların bu konudaki taleplerini değerlendirerek, sonuçlandırmak, ülkenin atık yönetimi politikasını belirlemek ve bu konuda gerekli tedbirleri almak sayılmış bulunmaktadır.

443 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 8.5.2003 günlü, 25102 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4856 sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile yürürlükten kaldırılmış ise de, 4856 sayılı Yasa'nın 2. maddesinde Çevre ve Orman Bakanlığı'nın görevleri sayılırken 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile paralel bir düzenleme getirilmiştir.

2872 sayılı Yasa ile 443 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca, çevre değerlerinin tespiti, çevrenin korunması, iyileştirilmesi ve kirliliğin önlenmesi amacıyla gereken her türlü tedbirin alınmasının Çevre Bakanlığı'nın asli görevlerinden olduğu, bu kapsamda uygulama esaslarına ilişkin gerekli düzenlemeler yapabileceği açıktır.

Çevre Bakanlığı'nca 21.12.1993 günlü, 1993/1 sayılı Genelge ile; ülke genelinde başta sahiller olmak üzere otel, motel, yazlık site gibi tesislerde arıtma tesisi veya sistemleri yapılmadığından çevre değerlerinin bozulmasına neden olunduğunun tespit edildiği belirtilmek suretiyle arıtma tesisi bulunmayan otel, motel, yazlık site, tatil köyü, kampüs ve benzeri tesislerin en kısa sürede Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği'nin 32. maddesinde belirtilen deşarj standartlarını sağlayacak şekilde arıtma tesisi kurmaları gerektiği; arıtma tesisi mevcut olan işletmelerin de denetimlerinin yapılarak mevzuata uygun çalıştırılmasının sağlanması ve deşarja ilişkin açıklamalar getirilerek ilgili Valiliklerin uyması gereken hususlar belirlenmiş bulunmaktadır.

Anılan Genelgenin, çevre kirliliğine neden olduğu saptanan bir faaliyetin engellenmesi ve çevrenin korunması amacıyla Çevre Bakanlığı'nın yasal yükümlülüğünün yerine getirilmesi bağlamında ve Yasa ve Yönetmeliğin uygulanması zımnında tesis edildiği

Anılan Genelgenin, çevre kirliliğine neden olduğu saptanan bir faaliyetin engellenmesi ve çevrenin korunması amacıyla Çevre Bakanlığı'nın yasal yükümlülüğünün yerine getirilmesi bağlamında ve Yasa ve Yönetmeliğin uygulanması zımnında tesis edildiği