Türk Kamu Yönetiminin Stratejik Planlama Açısından Sorunları

Bircan’a göre Türk kamu yönetiminin stratejik planlama açısından sorunları şöyle sıralanmaktadır;196

1. Kamu Yönetiminin Biçimsellik Unsuru: Kamu sektöründe alınan her kararın ve yapılan her işin kamuoyuna açık ve şeffaf olması nedeniyle, kamu kuruluşlarındaki stratejik planlama süreci özel sektörden farklı olarak mutlaka resmi olmalı, planlama süreci ve bu süreçte verilen kararlar belgelere işlenmelidir.

2. Kamu Yönetiminde Çevre Faktörü: Kamu kuruluşlarının içinde bulunduğu çevre özel sektöre kıyasla daha karmaşık olduğundan, ürün ve hizmet sunmakla yükümlü olduğu tüketicilere ek olarak basın, çıkar grupları, vatandaşların ve politikacılar gibi güdü ve hedefleri birbirinden farklı ve zaman zaman çatışan unsurlardan oluştuğundan, kamu kuruluşlarındaki stratejik planlama süreci daha yavaş ve sorunlu işlemektedir. Farklı grupları ortak bir hedef ve strateji istikametinde bir araya getirmek ve onların desteğini sağlamak çok zor görünse de bunun aşılması gerekmektedir. Çevre unsurunu dikkate almadan yapılan stratejik planlamanın başarılı olma şansı da azdır.

3. Kamu Yönetiminde Liderlik Sorunu: Strateji uzun vadeli, uygulama odaklı lider ve üyelerin bağlılığını gerektiren, alınacak kararlara ve eylemlere temel oluşturan bir nitelikte olup istikrarlı bir liderliğe ihtiyaç duymaktadır. Stratejik düşünebilmek, stratejik yönetimi başarıyla uygulayabilmek için vizyonu ve misyonu olan bir lider gereklidir.

4. Kamu Yönetiminde Kaynak Sorunu: Kamu kuruluşlarının bütçeleri kamu otoritesinin ayırdığı ödeneklerden oluşmaktadır. Bir stratejinin seçilmesi, hazırlanması ve uygulamaya konulması insan ve para kaynağına gereksinim duymaktadır. Bu nedenle

kamu kuruluşları strateji belirlerken kaynak yeterlilikleri doğrultusunda hareket etmek zorundadır. Özellikle son yıllarda uygulanan tasarruf politikaları kamu harcamalarını kısıtlamaya yöneliktir. Bu durumda kamu kuruluşları daha az imkân ve kaynakla kaliteli ürün ve hizmet sunmak zorunda kalmaktadır. Kuruluşlar bütçe tekliflerini stratejik planlarında öngörülen amaç ve hedeflerle ilişkilendirecekler ve bütçe teklifleri değerlendirilirken kurumun stratejik planına uygunluğu temel ölçüt olarak alınacaktır. Böylece kuruluşlar stratejik planlarına uygun olmayan proje ve faaliyetleri teklif etmeyeceklerdir.

5. Kamu Yönetiminde Misyon Belirleme: Kamu kuruluşlarında özel sektörden farklı olarak kamu örgütlerinin temel hedefleri, o örgütün kuruluş yasasında belirlenmiştir. Kuruluşun misyon yada hedeflerinin belirlenmesi, değiştirilmesi veya yeni çevresel gelişmeler karşısında uyarlama gereksiniminin ortaya çıkması halinde siyasi otoritenin onayına gerek duyulacaktır. Misyon belirleme sürecinin seçilmiş yöneticilerle ortak bir çalışma içerisinde yürütülmesi gereklidir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

EMNİYET TEŞKİLATI’NDA STRATEJİK PLANLAMANIN UYGULANABİLİRLİĞİ

Avrupa Birliğindeki modern hizmet kurumlarında, genel olarak tüm Kamu Kuruluşlarında ve özel olarak Polis Teşkilatlarında, Toplam Kalite ve Yetkinlik modeline uygun olarak verim, yeterlilik ve kalite ilkeleri doğrultusunda vatandaşın taleplerine cevap verebilecek yönetim sistemlerini benimsenmiştir veya benimseme aşamasındadır.

Günümüzde kesin olarak hedeflerini gerçekleştirmek amaçlarıyla başarıya odaklanmış bütün teşkilatta, nasihat vermektense sistemlerini, yapılarını, metot ve aşamalarını bu sözü edilen gerekliliklere uygun hale getirmek gerekmektedir. Günümüz dünyasında polis sadece yasal olarak düzenlenmiş emirleri yerine getiren bir teşkilat olmakla sınırlandırılmamış, aynı zamanda hizmet veren bir kurum olarak topluma hizmet etmek amacıyla mücadele etmek, yenilenmek, öngörüde bulunmak, stratejiler belirlemek, kullandığı araçları genişletmek ve sosyal değişikliklere yetişebilmek için hazırlıklı olmalıdır.

Stratejik Yönetim felsefesinin kamu yönetiminde hayata geçirilebilmesi halinde, bu yönetim tarzı, geleneksel politik ve yönetsel sınırlamaları ortadan kaldıran yeni ve yaratıcı eylemlerin gündeme gelmesini sağlayan ve en önemlisi kurumu geleceğe hazırlayarak gerekli olan bütçe kısıtlılıkları pasif engelini ortadan kaldırarak amaç ve hedeflere ulaşmayı sağlayacaktır. Üst yönetim kademeleri emniyet teşkilatında hizmetlerin gerçekleştirilmesinde yönetimi kolaylaştırıcı ve hızlı gelişmelerle baş edebilme güç ve becerisini de kazanacaktır. Orta kademe sınıfı ise gayretlerini odaklaştıracak ve böylelikle performans yönetimini destekleyecek ve gerçekçi başarıyı gerçekleştirecek somut, objektif kriterlere ve hedeflere kavuşacaktır.

Emniyet Teşkilatı, İçişleri Bakanlığı’na bağlı bir genel müdürlük olarak konuşlandırılmıştır. Türk kamu yönetimindeki aşırı merkeziyetçi yapı ve siyasilerin bürokrasiye olan etkileri Emniyet teşkilatında da kendini göstermektedir. Bu nedenle,

emniyet teşkilatında uygulanacak stratejik yönetim planıyla her kademedeki emniyet birimi uzun dönemli kendi stratejisini geliştirerek ve bunları uygulayarak, kendi amaçlarını çok daha iyi ve çabuk başaracağı beklenmektedir.197

Stratejik Yönetim perspektifinin emniyet hizmetleri yönetiminde yerleşmesi, sadece entelektüel söylemleri değil, aynı zamanda politika üretenlerin algılamalarını, rollerini ve ilişkilerini yapılandırma biçimini de değiştirecektir. Bu şekilde değişen dünyada kanun devletinden hukuk devletine geçişi sağlayacak ve farklılaşan personel ve vatandaş beklentilerine cevap verebilmeyi, kolaylaştıracaktır. Bu ise emniyet teşkilatını hizmet verdiği vatandaşları ile bütünleşmesini ve kabul görerek onaylanmasını ve desteklenmesini sağlayacaktır.

Bunların dışında stratejik yönetim şimdilik iç güvenlik hizmetlerinde bir partner olarak katkı sağlamayı amaçlayan özel güvenlik teşkilatları ile ilişkilerde olumlu rekabeti destekleyecek, etkili kamu hizmeti üretimini sağlayacak, Emniyet Hizmetlerinin etkililiğini, tanıtımını ve destek göstermesini gerçekleştirecek, işgücü (personel) politikaları, örgütsel yapı ve hizmetlerin geliştirmesini (Ar-Ge bakımından) meydana getirecek ve tüm bunları etkili bir denetim altına almayı sağlayan teknik modern bir araç olmayı vaat etmektedir.198