Görevler, yeterlilik ve azamî meslekî özen ve dikkat ile yerine getirilmek zorundadır.
Gözden Geçirilmiş Standartlar, 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerlidir.
Başlarken
Görevleri yeterlilik ve azamî meslekî özen ve dikkat ile yerine getirmek her iç denetçinin sorumluluğudur. Her iki niteliği elde etmek, Uluslararası Mesleki Uygulama Çerçevesinin (UMUÇ) Zorunlu Kılavuzlarını, özellikle de IIA Etik Kurallarını anlamakla başlar.
İç denetçiler, yeterliliklerini genellikle eğitim, deneyim, mesleki gelişim fırsatları ve iç denetim mesleğinin en önemli sertifikasyonu olan ve IIA tarafından verilen Sertifikalı İç Denetçi®
(CIA®) gibi vasıflar aracılığı geliştirirler. Mesleki sertifikalar almış iç denetçilerin, sertifikalarını güncel tutmak için sürekli eğitim kurslarına katılmak zorunda olduklarını bilmeleri gerekir.
Azamî meslekî özen ve dikkat, iç denetim yöneticisinin (İDY) belirlediği kuruma özgü politika ve prosedürlerle tamamlanan, UMUÇ’un iç denetime yönelik sistematik ve disiplinli yaklaşımının anlaşılmasını gerektirir.
İDY, iç denetim faaliyetinin tamamında bu standarda uyulmasını temin etmekten sorumludur.
İç denetim faaliyetinin yönetimi kapsamında, İDY, iç denetçilerin görevlerini yeterlilik ve azamî meslekî özen ve dikkat ile yerine getirmelerini sağlayan politika ve prosedürler oluşturur.
Bu politika ve prosedürler, İDY’nin iç denetçileri işe alma, eğitme ve ayrıca iç denetim görevlerini uygun bir şekilde planlama, gözetim ve kadro oluşturma konularını da içerir. İDY, ilk olarak, iç denetim yönetmeliğinde ve iç denetim planında belirlenmiş sorumlukları gözden
geçirebilir ve iç denetim faaliyetinin planlanmış denetim görevlerini tamamlamak için sahip olması gerekecek bilgi, beceri ve diğer yetkinlikler üzerine düşünebilir.
Uygulamaya İlişkin Hususlar
İç denetçiler için, azamî meslekî özen ve dikkat IIA Etik Kurallarına uyulmasını gerektirir ve kurumun davranış kuralları ve alınan başka mesleki unvanlarla ilgili her türlü ek davranış kuralına uyulmasını şart koşar. İç denetim birimlerinde, bir iç denetçinin IIA Etik Kuralları veya kurumun davranış kurallarıyla ilgili yıllık bir beyan imzalamasını gerektiren resmi bir süreç olabilir.
İç denetçiler, genellikle, uygun sertifikalar alarak, deneyim elde ederek ve sürekli mesleki gelişimi kapsayan mesleki eğitim kurslarına katılarak kariyerleri boyunca bireysel yetkinlik kazanırlar. İDY, iç denetçilerin yetkinliğini değerlendirmek amacıyla kullanacağı kıstasları belirlemek için IIA’nın Global İç Denetim Mesleki Yetkinlik Çerçevesini ya da benzeri bir referans çerçeveyi kullanabilir. İDY bu kıstasları iş tanımlarını oluşturmak ve iç denetim faaliyeti için gereken yetkinliklerin bir dökümünü çıkarmak için kullanabilir. Ek olarak, İDY, yetkin bir iç denetim birimi oluşturmak ve iç denetim faaliyetinin yetkinliklerinin güncel ve yeterli kalmasını sağlamak amacıyla personelin işe alınması, görevlendirilmesi, eğitimi ve mesleki gelişimi için bir strateji geliştirebilir.
İç denetim planını hazırlarken, İDY, genellikle, planı tamamlamak için gereken bilgiler, beceriler ve başka yetkinlikler ile iç denetim biriminde ve diğer güvence ve danışmanlık hizmeti sağlayıcılarında mevcut olan kaynaklar arasındaki uyumu dikkate alır. İDY ve sorumlu iç denetçiler, her görevin kapsamı dâhilinde hedefine ulaşması için gereken beceriler ile mevcut iç denetçilerin yetkinliğini karşılaştırabilir.
İDY, azamî meslekî özen ve dikkatin gösterilmesini sağlamak amacıyla, genellikle UMUÇ’un Zorunlu Rehberini kapsayan ve görev sürecine sistematik ve disiplinli bir yaklaşım getiren politikalar ve prosedürler geliştirmelidir (Standart 2040). İDY, denetçilerin her birinden politikaları ve prosedürleri anladıklarını kabul ettikleri formlar imzalamalarını isteyebilir.
İç denetçiler, görevin kapsamını ve hedeflerini değerlendirmek ve görevi nasıl etkili bir şekilde tamamlayacaklarını belirlemek için bilgilerini kullanabilirler. Denetim görevlerini planlamak, gerçekleştirmek ve belgelemek amacıyla UMUÇ’un Zorunlu Rehberleri ile iç denetim politika ve prosedürlerini takip ederek, iç denetçiler aslında azamî meslekî özen ve dikkat gösterirler.
Standart 1220 ilâ 1220.A3, iç denetçilerin azamî meslekî özen ve dikkati göstermek için ele almaları gereken temel unsurları belirtir.
Görevler tamamlandıktan sonra, İDY ya da sorumlu iç denetçi genellikle görev sürecini, sonuçlarını ve varılan neticeleri gözden geçirir. Ardından, görevle ilgili gözlemleri tartışmak ve belirlenmiş prosedürlere ne kadar özen ve gayretle uyulduğunun bir değerlendirmesini sunmak amacıyla görevi yerine getiren iç denetim personeliyle bir toplantı yapılabilir.
Uyumun Kanıtlanmasına İlişkin Düşünceler
Standart 1200’e uyulduğunu gösteren kanıtlar aşağıda sayılanlardan herhangi birini içerebilir:
İç denetim faaliyetinin yetkinliklerinin değerlendirilmesi;
İşe alma ve eğitim stratejisinin kayıtları, iş tanımları ve özgeçmişler;
İç denetim politikaları ve prosedürleri ve çalışma kâğıdı şablonları;
İç denetim politika ve prosedürlerinin iletildiğine ilişkin kanıt ve iç denetim personelinin bu politika ve prosedürleri anladığına ilişkin imzalı kabul beyanı;
IIA Etik Kuralları ve kurumun davranış kurallarıyla ilgili yıllık beyanı destekleyen kanıt ve
Yeterli sayıda ve uygun iç denetim personelinin görevlendirildiğini gösteren iç denetim planı ve münferit görev planları.
Görev çalışma kağıtları ya da denetim görevinde kullanılan başka süreç ve prosedür dokümantasyonu da iç denetçilerin azamî meslekî özen ve dikkatine kanıt olabilir.
Görevlerle ilgili belgelenmiş gözden geçirmeler ve görev-sonrası denetlenen anketleri ya da başka geribildirim formları, iç denetçilerin her birinin gösterdiği yeterliliği ve azamî meslekî özen ve dikkati kanıtlayabilir. Kalite güvence ve geliştirme programı kapsamında yürütülen bağımsız dış değerlendirmeler, görevlerin yeterlilik ve azamî meslekî özen ve dikkat ile yerine getirildiği konusunda ek güvence sağlar.