Sanat Eleştirisi ile İlgili Hazırbulunuşluk

Tablo 19

Ön Görüşme / Hazırbulunuşluk / Sanat Eleştirisi Matrix-1

ÖN GÖRÜŞME

CASES (VAKALAR) %

TREE NOD / FREE NOD

(TEMA) (KOD) _{Ö1 Ö2 Ö3 Ö4 Ö5 Ö6 Ö7 Ö8 Ö9 Ö10 Ö11 Ö12 Ö13 Ö14 Ö15 Ö16 Ö17} Refe

ren ce yüzeysel eleştiri 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 17 100 görsel ögeler 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 13 76 konu 0 1 0 0 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 1 1 10 58 sanatçının yaşamı ve eserleri 0 1 0 1 0 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1 8 47 teknik 1 1 0 0 0 0 1 0 1 0 1 0 0 0 1 0 0 6 35 1.1.1 SANAT EL E Ş T İR İS İ İLE İLG İL İ HAZIRBUL UNU Ş LUK fikir sahibi olma 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 3 17 Reference 4 5 1 3 3 2 4 4 5 2 4 3 2 5 2 4 4

Öğrencilerin Sanat Eleştirisi ile İlgili Hazırbulunuşlukları’na bakacak olursak %100’ünde yüzeysel eleştiri, %76’sında görsel ögeler, %58’inde konu, %47’sinde sanatçının yaşamı ve eserleri, %35’inde teknik, %17’sinde fikir sahibi olma ile ilgili kodların ortaya çıktığını görülmektedir.

Sanat eleştirisi teması ile ilgili %100 oranında yüzeysel eleştiri kodu karşımıza çıkmaktadır. Bu kod ile ilişkili öğrencilerin görüşlerinden oluşan alıntılar aşağıda sunulmuştur.

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö15> - § 1 reference coded [2,49% Coverage] Reference 1 - 2,49% Coverage “...sırayla resimlere bakarım...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö16> - § 2 references coded [9,22% Coverage] Reference 2 - 7,07% Coverage “...Bazı resimler daha güzeldir..onları beğenirim.yani benim beğendiğim bir tarzda ise beğenirim...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö9> - § 1 reference coded [2,57% Coverage] Reference 1 - 2,57% Coverage “...altında yazan yazıya göre baktım...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö1> - § 2 references coded [5,11% Coverage] Reference 1 - 2,76% Coverage “...iyi yapıp yapmadığına da bakarım”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö13> - § 1 reference coded [2,96% Coverage] Reference 1 - 2,96% Coverage “...nasıl çalışmış diye..güzelliğine bakarım...”

Yukarıdaki görüşme kayıtlarında görüldüğü gibi öğrencilerin verdikleri yanıtlar yüzeysel bir düzeyde kalmıştır. Onlar için eleştiri sırasıyla resimlere bakmak, altında yazan yazıya göre değerlendirmek, beğenisine hitap ediyorsa beğenmek ve eserin güzelliğine bakmak olarak tanımlanmaktadır. Öğrencilerde bireysel bir eleştiri yapabilecek yeterli deneyim oluşmadığı için bir eseri incelerken gösterdikleri davranışlarda yüzeysel bir düzeyde kalmıştır. Dewey’e göre, tanıma gördüğümüz şeyi etiketlediğimiz andan itibaren tamamlanır. Böyle bir “görmede”, görme düşük yapmıştır. Yani görme, görsel alanın nitelikleri keşfedilmeden çok önce sonlandırılmıştır. Görme alanının nitelikleri keşfedildiğinde, onların insanlarla eklemlenmeleri için aşama kurulur (Akt: Eisner 2002). Görme eyleminin tamamlanması için sanat eleştirisi basamakları kullanılarak yapılan bir inceleme ile bakmak, görmek ve görsel algılama da gerçekleşebilir.

Sanat eleştirisi teması altında ortaya çıkan bir diğer kod da %76 oranında Görsel

ögeler kodudur.

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö1> - § 2 references coded [3,81% Coverage] Reference 1 - 1,95% Coverage “...renklerinden bahsederiz...” Reference 2 - 1,87% Coverage “...renk tonlarına bakarım...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö10> - § 2 references coded [3,55% Coverage] Reference 1 - 1,73% Coverage ”...renkleri konuşuyoruz...”

Reference 2 - 1,82% Coverage “...renk uyumuna bakarım...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö11> - § 2 references coded [4,39% Coverage] Reference 1 - 1,62% Coverage “...o resmin renk uyumuna bakarım...”

İlgili kod ile ilişkili görüşme kayırlarından da anlaşıldığı gibi, öğrenciler çoğunlukla sadece renk görsel ögesinden bahsetmişlerdir. Oysa bu düzey öğrencilerden beklenen kazanım görsel sanat ögelerinin çoğunluğunu tanımalarıdır.

Öğrencilerin %58’i ise inceledikleri eserin konusu ile ilişkili yanıtlar vermiştir. Konu kodu ile bağlantılı öğrencilerin yanıtları aşağıdaki gibidir.

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö16> - § 2 references coded [3,92% Coverage] Reference 1 - 1,46% Coverage “...anlamı yani konusu önemli...” Reference 2 - 2,46% Coverage “...ilk konusunu anlamaya çalışırım...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö9> - § 1 reference coded [2,11% Coverage] Reference 1 - 2,11% Coverage “...anlattığı konuya bakmıştık...”

Öğrencilerin de belirttikleri gibi bir eseri anlamaya çalışmak olumlu bir davranış olarak görülmektedir. Ancak öğrenciler bu çabayı nedenleri ile açıklayamamışlardır.

Sanatçının yaşamı ve eserleri kodu ile ilişkili olarak ise %47 oranında bir

tekrar görülmektedir.

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö13> - § 1 reference coded [12,30% Coverage] Reference 1 - 12,30% Coverage “...yok hocam konuşmuyoruz..resim ile ilgili galiba konuşmuştuk..ressamın neler yaptığını nasıl çalıştığını ve ne çalıştığını falan anlattık...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö14> - § 2 references coded [7,40% Coverage] Reference 1 - 3,00% Coverage “...vangog, Leonardo hakkında konuştuk...” Reference 2 - 4,41% Coverage “...hayatlarından, eserlerinden ve sayısından bahsetmiştik...” <Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö4> - § 1 reference coded [3,60% Coverage] Reference 1 - 3,60% Coverage “...evet konuşuruz..ressamlar hakkında konuşuyoruz...”

Öğrenciler ressamlar ve hayatları ile ilgili neler konuştuklarını hatırlayamasalar da, sanatçıların yaşamı ve eserleri ile konuştuklarını ifade etmişlerdir. Sanatçılar ile ilgili özellikle benzer sanatçı isimleri sıklıkla tekrar edilmiştir. Öğrencilerin öğrenmelerine ilişkin bu durumun; farklı sanatçı ve teknik öğrenmelerinde eksiklik yaratacağı kaygısını oluşturmuştur.

Teknik kodu ile ilişkili olarak %35 oranında bir tekrar görülmüştür. Aşağıda ilgili koda ilişkin görüşme kayıtları yer almaktadır.

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö7> - § 2 references coded [5,01% Coverage] Reference 1 - 2,85% Coverage “...Resmin nasıl yapıldığını, Resmi nasıl yapabiliriz gibi şeyleri öğrendik...” Reference 2 - 2,15% Coverage “...o resmin çiziminin nasıl yapıldığını gördük...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö2> - § 3 references coded [6,29% Coverage] Reference 1 - 1,48% Coverage “...nasıl yapıldığını falan öğrendik...” Reference 2 - 2,25% Coverage “...neyden yapıldığına baktık...”

Bulgularda görüldüğü gibi öğrenciler inceledikleri eserin nasıl yapıldığını öğrendiklerine dair açıklamalar yapmışlardır. Teknik ile bağlantılı eserin malzemesini uslubunu öğrendikleri belirtirken; söyledikleri şeylere dair ayrıntılar getirememektedirler.

%17 oranında tekrar eden fikir sahibi olma ile ilgili kodların kaynağının tamamı aşağıda alıntı olarak görülmektedir.

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö1> - § 1 reference coded [4,87% Coverage] Reference 1 - 4,87% Coverage “...geçmişte kalan heykel şeylerinden…yeni yapılan heykellerden konuşmak önemli...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö14> - § 1 reference coded [10,82% Coverage] Reference 1 - 10,82% Coverage “...bence sanat eserleri insanların iç rengini vurgular, insanı ferahlatır. o nedenle eser ile ilgili konuşmada rahatlatır...yararlıdır...”

<Internals\ ÖN GÖRÜŞME\ Ö16> - § 1 reference coded [6,23% Coverage] Reference 1 - 6,23% Coverage “...yararlıdır ama bilenlerin konuşması gerekiyor. herkes ortaya bir laf atarsa olmaz...”

Fikir sahibi olama olumlu özellikler içeren bir kod olarak görülmüştür. Öğrencilerden Ö1’in de belirttiği gibi geçmiş ve günümüzdeki sanat eserlerinden bahsetmek önemlidir. Böylece geçmişi tanırken günümüz sanatı ve sanat anlaşı ile ilgili öğrencilerin fikir sahibi olacakları düşünülmektedir. Ö14 ise sanatın insanları rahatlatan, onlara haz veren boyutundan bahsetmektedir. Ö16’nın ise kendine ait fikirler geliştirmesine ve baktığı açıya göre haklı tarafı da bulunmasına karşın yoğun bir ön yargıyı da taşıdığı görülmektedir.

Sanat eleştirisi ile ilgili tema ve kodların gösterildiği model aşağıda görülmektedir.

Şekil 6