ARAŞTIRMANIN KURAMSAL ÇERÇEVESİ VE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR
3.4. Araştırmanın deneysel uygulama aşamaları
3.4.1. Planlama ve hazırlık
Bu aşamada ilk olarak yapılacak tüm uygulama ana hatlarıyla planlanmıştır. Bu planlamaya uygun olarak öncelikle araştırma sürecinde kullanılacak ölçme ve veri toplama araçları belirlenmiş ve ardından ölçme ve veri toplama araçlarının hazırlanması için gerekli çalışmalar yapılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda yukarıda da ifade edilen ölçme ve veri toplama araçları geliştirilmiştir. Bu araçlardan istenilen sonuçların alınabilmesi araştırma probleminin ve diğer alt problemlerin cevabını tam olarak karşılayabilmeleri için tüm süreç en üst düzey titizlik ve hassasiyetle yürütülmüştür. Bu amaçla ölçme araçları hazırlandıktan sonra uzman görüşüne sunulmuş, uzmanlardan gelen dönütler doğrultusunda üzerlerinde gerekli düzeltmeler ve değişikliler yapılmıştır. Yapılan değişiklik ve düzeltmelerden sonra gerekli tüm izinler alınarak ön uygulamalar gerçekleştirilmiş ve bu uygulamalardan elde edilen veriler istatistikî işlemlerden geçirilerek çıkan sonuçlara göre ölçme araçları bir kez daha düzenlenerek son halleri verilmiştir. Ardından araştırma konusu olan “Bilim, Teknoloji ve Toplum” öğrenme alanına ve bu öğrenme alanının kazanımları etkin şekilde kazandırabilmek ve gerekli pekiştirmeyi yapabilmek amacıyla 20 adet etkinlik geliştirilmiştir. Bu etkinlikler aşağıdaki Tablo 12’de gösterilmiştir.
Tablo 12
Araştırma Sürecinde Sınıf İçinde Kullanılan Etkinlikler Tablosu
Kazanım Etkinlik
sıra no Etkinlik adı Etkinlik biçimi ve uygulanışı SB.7.4.1. Bilginin korunması, yaygınlaştırılması ve aktarılmasında değişim ve sürekliliği inceler.
1 Söz Uçar Yazı Kalır Grup Etkinliği: Oyun (Kulaktan kulağa) 2 Kavram Kavram Yazı Bireysel Etkinlik: Çalışma Yaprağı
3 Geçmişten Günümüze Değişen Yazı
Bireysel Etkinlik: Soru Cevap (Akıllı tahta resim yansıtma)
150
4 Karikatürlerle Yazının İcadı
Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı
5 Yazının İcadı ve İnsan Hayatındaki Yeri
Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı
6 Her Şey Değişiyor Yazının Önemi Asla!
Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı SB.7.4.2. Türk-İslam medeniyetinde yetişen bilginlerin bilimsel gelişme sürecine katkılarını tartışır.
1 Kelime Bulmaca Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı
2 Kimin Özelliği Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı
3 Ben Kimim Grup Etkinliği: Çalışma
Yaprağı 4 Türk İslam Bilginleri
Bulmaca
Bireysel Etkinlik: Çalışma Yaprağı
5 Bende Varım Grup Etkinliği: Sınıf Dışı Oyun (Elden ele ip atma)
SB.7.4.3. XV-XX. yüzyıllar arasında Avrupa’da yaşanan gelişmelerin günümüz bilimsel birikiminin oluşmasına etkisini analiz eder.
1 Harflerden Kitaba Bireysel Etkinlik: Bilgi Notu (Buna dayalı soru cevap)
2 Bilim İnsanları ve Kâşifler Eş Zamanlı Tarih Şeridi
Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı (Grup içi soru cevap)
3 Benim Hikâyem
Bireysel Etkinlik: Çalışma Yaprağı (Bilim adamı hayat hikâyesi tamamlama) 4 Tabu Oynayarak Öğreniyorum
Grup Etkinliği: Oyun (Tabu oyunu) SB.7.4.4. Özgür düşüncenin bilimsel gelişmelere katkısını değerlendirir. 1 Düşünmek ve
Düşüncelerimi İfade Etmek İstiyorum
Grup Etkinliği: Oyun (Konuşmadan düşüncemi ifade ediyorum)
2 Düşünüyorum Öyleyse Varım
Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı
3 Karikatür ve Resim Yorumluyorum
Grup Etkinliği: Çalışma Yaprağı
4 Gazete Hazırlama Grup Etkinliği: Boş Gazete Şablonu
5 Şiir ve hikâye yazma Bireysel Etkinlik: Çalışma Yaprağı (Şiir yazma) Tüm Kazanımlar 1 Öğrenme Alanı Genel
Değerlendirme Bireysel Etkinlik: (Soru Çözme)
Tablo 12’de araştırmanın sınıf içi uygulama bölümünde kullanılan 20 adet etkinlik ve bu etkinliklerin hangi kazanımla ilgili olduğu, etkinliklerin biçimi ve uygulama şekli verilmiştir. Bu tablondan anlaşılabileceği üzere 1. kazanımla ilgili altı, 2. kazanımla ilgili beş, 3. kazanımla ilgili dört, 4. kazanımla ilgili beş etkinlik hazırlanmıştır. Bu etkinliklerin 14 tanesi grup etkinliği, altı tanesi ise bireysel etkinliktir. Grup etkinliklerin dört tanesini
151
oyun etkinliği oluşturmakta, ayrıca bu oyun etkinliklerinden bir tanesini de sınıf dışı oyun etkinliği oluşturmaktadır. Bireysel ve grup etkinliklerinden 14 tanesinde araştırmacı tarafından hazırlanan çalışma yaprakları da kullanılmıştır. Son aşama olarak 60 soruluk bir slâyt akıllı tahtadan tek tek yansıtılarak sınıfta çözülmüştür. Etkinliklerin hazırlanması sırasında okulda bulunan 6 adet zümre öğretmenin görüş ve önerileri alınmış bu önerilere göre etkinlikler üzerinde değişiklikler ve düzenlemelerde yapılmıştır.
Yine aynı süreçte kontrol grubu öğrencilerine verilecek ev ödevleriyle ilgili de zümre öğretmenlerinden görüş ve öneriler alınmıştır. Tüm bu etkinlikler ve ev ödevleri uygulama süreci başlamadan önce hazırlanıp çoğaltılıp uygulamaya hazır hale getirilmiştir.
Ayrıca sınıf içinde de yapılacak etkinlik ve uygulamalara uygun düzenlemelerde bulunulmuştur.
Araştırma sürecinde sınıf dışında kullanılmak üzere hazırlanan materyaller hazırlanmış ve bunların kullanımı için gerekli tahmini süreler belirlenmiştir. Bu duruma ilişkin Tablo 13’te açıklayıcı bilgiler verilmiştir.
Tablo 13
Araştırma Sürecinde Sınıf Dışında Kullanılmak Üzere Hazırlanan Materyaller Tablosu ve Bunların Kullanımı İçin Gerekli Süreler
Kazanım Öğrencinin etkinlikler için evde hazırlık ve etkinlikler harcayacağı tahmini süre
Etkinlik türü V ideo Sunum (PP T) K onu Ö ze ti (PD F) K az anı m D eğe rl en d ir m e T es ti SB.7.4.1. Bilginin korunması, yaygınlaştırılması ve aktarılmasında değişim ve sürekliliği inceler.
Dersler üç saat olduğundan iki güne yayılmaktadır. Bu sebeple öğrenci her derse gelmeden önce 40 dakika, toplamda 40+40=80 dakika
harcayacaktır.
152 SB.7.4.2. Türk-İslam medeniyetinde yetişen bilginlerin bilimsel gelişme sürecine katkılarını tartışır.
Dersler üç saat olduğundan iki güne yayılmaktadır. Bu sebeple öğrenci her derse gelmeden önce 40 dakika, toplamda 40+40=80 dakika
harcayacaktır.
5 Adet 1Adet 1Adet 2 Adet
SB.7.4.3. XV-XX. yüzyıllar arasında Avrupa’da yaşanan gelişmelerin günümüz bilimsel birikiminin oluşmasına etkisini analiz eder.
Dersler üç saat olduğundan iki güne yayılmaktadır. Bu sebeple öğrenci her derse gelmeden önce 40 dakika, toplamda 40+40=80 dakika
harcayacaktır.
5 Adet 1 Adet 1Adet 2 Adet
SB.7.4.4. Özgür düşüncenin bilimsel gelişmelere
katkısını değerlendirir.
Dersler üç saat olduğundan iki güne yayılmaktadır. Bu sebeple öğrenci her derse gelmeden önce 40 dakika, toplamda 40+40=80 dakika
harcayacaktır.
5 Adet 1 Adet 1Adet 2 Adet
Tüm Kazanımları Tekrar ve
Değerlendirme Testi 40 dakika
Öğrenme alanı kazanımları genel değerlendirme sınavı 1 Adet (40 soru).
Tablo 13 incelendiğinde araştırma sürecinde ters yüz sınıf modelinin sınıf dışı boyutunu oluşturmak amacıyla öğrenme alanının her kazanımıyla ilgili beş adet video, bir adet sunum, bir adet konu özet notu ve iki adet kazanım değerlendirme testi hazırlanmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanan ya da düzenlenen videoların süreleri 1 ile 10 dakika arasında değişmektedir. Literatürde yer alan tavsiyeler dikkate alınarak video ders anlatım süreleri özellik kısa ve tek ve uzun bir video yerine kısa tutulmuştur. Tüm bu içerikler toplu olarak bir defada sisteme yüklenmemiş, sadece o hafta işlenecek kazanıma uygun olanlar parça parça EBA’ya yüklenmiştir.
Ayrıca uygulamadan bir hafta öncesinde bir önceki öğrenme alanının son kazanımıyla ilgili bir video sisteme yüklenmiş öğrenciler bu sayede araştırmanın gerçek etkinlikleri başlamadan önce sistemi uygulama fırsatı bulmuşlar öğrencilerden alınan dönütler doğrultusunda gerekli değişiklikler ve düzenlemelerde yapılmış böylece okul dışı süreç
153
uygulamaya hazır hale getirilmiştir. Ayrıca okul dışı sürecin sağlıklı yürütülebilmesi için tüm öğrencilerin internet bağlantısının ve gerekli eğitim teknolojilerine (bilgisayar, tablet, telefon, televizyon vb.) sahip olup olmadıklarının kontrolü de yapılmış ve gerekli tedbirler alınmıştır.
Tüm bu hazırlıklardan sonra araştırmanın kontrol grubunu tespit etmek amacıyla hazırlanan başarı ve tutum ölçekleri Düzce ili Merkez ilçesinde bulunan bir ortaokulda öğrenime devam eden yedinci sınıf öğrencilerinden oluşan 10 sınıfa uygulanmıştır. Bu sınıflar içinden daha önceden deney grubu olarak belirlenen sınıfa başarı olarak denk ve tutum olarak ise en yakın olan bir sınıf kontrol grubu olarak belirlenmiştir. Bu aşamaların ardından araştırmaya katılan tüm öğrenciler araştırmayla ilgili bilgilendirilmişlerdir. Okul dışı süreçte Ayrıca deney grubundaki öğrencilere ve velilerine TYS modeli ve uygulanacak süreç hakkında gerekli bilgilendirmelerde bulunulmuştur. Ayrıca öğrenci velilerinden de uygulamayla ilgili gerekli izinler alınmıştır. Böylece araştırmanın planlama ve hazırlık aşaması tamamlanmıştır.