Otelde güvenlik

Otel görevlileri ve polis güçleri güvenlik ve emniyetin sağlanması için birlikte çalıĢmalıdırlar. Polis otel iĢletmecilerine güvenlik önlemlerinin alınması konusunda yardım etmeli ve önerilerde bulunmalıdır (Chiang, 2000:46). Turistlerin güvenliğinin sağlanması için turizm bölgelerindeki polisler eğitilmeli ya da bu konularda eğitimli polisler görevlendirilmeli ve yerel halk ile turistler arasındaki olası anlaĢmazlıkların belirlenmesi ve giderilmesi yönünde çalıĢmalar yapılmalıdır. Dolayısıyla, yerel halk arasında hoĢnutsuzluk yaratmamak için bölgede geliĢecek/geliĢen turizmin Ģekli ve ölçeğinin çevre ve sosyo-kültürel değerlerle uyumlu olmasına özen gösterilmelidir (ÇalıĢkan, 2003;77).

162 Merkezden alınan güvenlik önlemleri yerel halk ve yönetim tarafından kabul edilmedikçe veya uygulanamadıkça etkinliği olmayacaktır. Dolayısıyla, her bir bölge için farklılaĢabilecek güvenlik önlemleri için yerel halk ve yönetimin katılımı sağlanmalıdır. Bu durum aynı zamanda, turizm geliĢiminin bölgenin gerçeklerine uygun bir Ģekilde oluĢmasının gerekliliğini vurgulamaktadır.

Temizlik sıklığı ve standartları tesisten tesise değiĢse bile mekanın sürekli temiz tutulması gerekmektedir, ortam yapılan iĢe uygun fiziksel koĢulları sağlamalıdır. Ayrıca, tuvalet ve temizlik üniteleri hem çalıĢanlar hem de müĢteriler için yeterli düzeyde olmalıdır. Temizlik birimleri (ve çalıĢanların buraları kullanmak konusunda eğitilmeleri) gıda ile uğraĢan iĢletmeler için özellikle önemlidir. ĠĢletmelerin pek çoğu kullandıkları besin maddesinin kimyasal yapısını ve bakteri yapısını bilmemektedir. Bu konuda uzman bir personel çalıĢtırılarak müĢterilerin hijyen güvenliği kontrol altına alınmalı ve personelin hijyen kurallarına tam olarak uyması sağlanmalıdır (Aksoy, 1996:32).

Dünya Turizm Örgütü konaklama tesisinde temel güvenlik konularının turistin kendi sorumluluğunda olduğunu, konaklama tesisinin ise genel güvenlik konularında sorumlu olduğunu vurgulamaktadır (Chiang, 2000:45). Bir otelin baĢlıca iki alanda sorumluluğu vardır. Bunlardan birincisi, konukların kiĢisel istek ve ihtiyaçlarını karĢılamak, diğeri ise genel güvenlik ve emniyeti sağlamaktır. Otelde meydana gelen hırsızlık, terör, saldırı, yangın vb. olaylara karĢı önlem alınması gerekmektedir (Koyunoğlu, 2003:6).

Otel güvenliğinde önemli konu odaların güvenliğidir. Konuk odadayken güvenli bir ortamda olmalı ayrıca, konuk dıĢarıdayken oda güvenliği sağlanmalıdır (SeçilmiĢ, 2005:30). Yapılan çalıĢmalarda yerli turistler arasında araçlardan yapılan hırsızlık daha fazla iken denizaĢırı turistler için konaklama tesisinden yapılan hırsızlıkların daha fazla olduğu ortaya konmuĢtur (Barker, Page ve Meyer 2002:779). Bu kapsamda, otelin güvenliğinin sağlanması ve konukların risklere karĢı korunması için otel müdürleri ve otel iĢletmesinin diğer yetkilileri güvenlik ve koruma planı geliĢtirmeli ve sorumlulukları belirlemeli, denetimler yapmalı ve gerektiğinde planları güncellemelidirler.

163 Otellerde yaĢanan en önemli güvenlik problemleri, küçük hırsızlıklar ve yangın gibi konuk sağlığını tehdit eden olaylardır. Dolayısıyla, otel personeli olası yangınlara karĢı ne yapılması gerekliliği konusunda eğitilmelidir. Güvenlik konusunda insan faktörü en önemli unsur olarak ifade edilmektedir.

Güvenlik konusu doğasında yasak getirme, kurallar koyma gibi özellikleri barındırır. Bu nitelikleri ile otelciliğin ve güvenlik hizmetlerinin çatıĢtığını söylemek pekte yanlıĢ olmaz. Bu koĢullarda müĢterilerin ve çalıĢanların konforunu bozmadan güvenliğini sağlamak oldukça zor bir uğraĢ gibi gözükmektedir. Otellerdeki güvenlik hizmetlerini zorlaĢtıran bir etkende, otellerin halka açık yerler olmasıdır. Giyim ve davranıĢlar beĢ yıldızlı bir konaklama tesise uyum sağladığı sürece herkes rahatlıkla girebilir. Dolayısı ile otellerdeki güvenlik personelinin jandarma mantığı ile güvenlik hizmeti vermesi söz konusu olamayacağı için daha elit bir yöntem bulma zorunluluğu vardır ve otel içerisinde güvenlik tedbirlerinin yegane stratejisi önleyici ve caydırıcı olmaktadır. (Adakale 2002).

Güvenlik personeli ya da personelin güvenlik konusundaki bilgileri yetersiz ise en iyi ekipmana ve en kapsamlı prosedüre sahip olmak yeterli olmayacaktır. Tüm personel konuklara yardım edecek Ģekilde güvenlik önlemleri konusunda eğitilmelidir. Ġyi bir güvenlik sistemi, güvenlik ekipmanını ve sürecini iyi uygulayabilecek eğitimli bir personelle iĢlerlik kazanabilir ancak (Chiang, 2000:45).

Yukarıda bahsedilen bütün güvenlik önlemleri, turizmde sağlık ve güvenliğin sağlanmasında, çalıĢanların eğitiminin çok önemli olduğunu göstermektedir. Turizm sektöründe çalıĢanların eğitim eksikliğinden, tedbirsiz ve çok dikkatsiz hareketlerinden kaynaklanan sağlık ve güvenlik sorunlarına sıkça rastlanmaktadır. Bu nedenle turizm sektöründe çalıĢanlara aĢağıdaki konularda eğitim verilmelidir (SeçilmiĢ, 2005:73);

- Hijyen eğitimi

- Yangın ve diğer acil durumlarda yapılması gerekenler hakkında eğitim

- BaĢta mutfak personeli olmak üzere, tüm personele, vücut, saç, el ve tırnak temizliğinin önemi hakkında eğitim

- Acil müdahaleler için ilk yardım konusunda eğitim - Yabancı dil eğitimi

164 - Turistlerin geldiği ülkelerin kültürleri hakkında bilgilendirme

- Mutfak ve servis personeline, yiyeceklerin saklanması, piĢirilmesi, depolanması ve son kullanma tarihlerine özen gösterilmesi konularında eğitim

- DavranıĢ eğitimi

Konaklama tesislerinde, sağlık ve güvenlik risk yönetimi çalıĢanların aktif katılımını gereksinmektedir. Her seviyedeki çalıĢanların sağlık ve güvenlik yönetim sisteminin her konusuna aktif Ģekilde katılmaları konusunda bilgilendirilmesi ve teĢvik edilmeleri gereklidir. Bu durum, sağlık ve güvenlik konularına olumlu etki yapacaktır çünkü bu konular herkesin konusudur. En iyi katılım Ģekli ise olası ve mevcut problemlerin belirlenmesine ve çözüm arayıĢlarına çalıĢanların dâhil edilmesidir. Ayrıca, personele yaptıkları iĢ süresince, kendilerinin ve diğer insanların sağlıklarını korumanın temel sorumluluklarından biri olduğu ifade edilmelidir. Bunun için, çalıĢanların yaptıkları iĢin içerdiği tehlikeleri ve riskleri konusunda bilgilendirilmeleri ve hatta eğitilmeleri gereklidir (Health and Safety Executive 1994:3). Bu kapsamda, sağlık ve güvenlik konusunda etkin bir yönetim;

- Bütün çalıĢanların sağlıklarının ve verimliliklerinin en üst seviyeye çıkmasına - Yapılan iĢ dolayısıyla insanların yaralanmasının ya da ölmesinin

engellenmesine

- ĠĢletmenin ününün müĢteriler/rakipler/tedarikçiler veya diğer ortakların ve toplumun gözünde artmasına

- Personelin değiĢim oranının düĢmesine ve karlılık oranlarının artmasına yardım edecektir (Health and Safety Executive 1994:2). Güvenlik denetlemeleri ancak sonuçları personelle etkin bir Ģekilde paylaĢıldığı sürece iĢlevsel olur. Dolayısıyla, eylem planı hazırlanınca, çalıĢanlar neler yapmaları gerektiği konusunda bilgilendirilmelidir. Bilgilendirme,

- El kitapçıkları - Seminerler - Ġkaz panoları

- ÇalıĢan temsilcileriyle görüĢmeler

yoluyla yapılabilir. ĠletiĢimin çift taraflı olması gerekliliği unutulmalıdır. Eylem planı eğer yönetim geri bildirim alabilirse izlenebilir ve gerekli olduğu durumlarda yenilenebilir. Sağlık ve güvenlik konularında personel, iĢle ilgili konularda verilen eğitimler ile entegre bir Ģekilde eğitilmelidir. Tatbikat ve acil durum uygulamaları

165 düzenli bir Ģekilde denenmelidir. Ġlk yardım sertifikası gibi belirli nitelikler, sürekli yenilenmeli ve güvenlik kontrolü iĢ görenlerin çalıĢacakları fiziksel ve çevresel ortamı da göz önünde bulundurmalıdır. Yeterli düzeyde eğitilmiĢ çalıĢanlar acil bir durumda yoğun stres altında kalmazlar, dolayısıyla bütün çalıĢanlar kendi görev ve sorumlulukları hakkında eğitilmeli ve alıĢtırma yaptırılmalıdır.

Avrupa Birliği sağlık ve güvenlik mevzuatı konularına büyük bir ilgi göstermektedir. 1993 yılında ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği yasasını yönetmelikleriyle birlikte yayınlamıĢ ve çalıĢanlara sağlık veya güvenlik riski/tehdidi veya kazalarını raporlama sorumluluğunu vermesinin yanı sıra iĢverenlere de çalıĢan temsilcileriyle daha yakın bir iĢbirliği içerisinde çalıĢması gerekliliğini belirtmekte ve her tür tesis için yapım, bakım gibi araçları içerecek Ģekilde minimum iĢ malzemeleri listelenmesine, kullanma kılavuzlarının, kiĢisel korunma malzemelerinin sağlanmasına yönelik düzenlemeler getirilmiĢtir. AĢağıda, Avrupa Birliğince 1974 yılında çıkarılan iĢ yasasına göre belirlenen iĢveren ve çalıĢanın temel sorumlulukları belirtilmektedir;

Tablo 5.2: 1974 AB ĠĢ yasası uyarınca yönetim ve çalıĢanların sorumlulukları Sorumluluklar

Yönetim

ĠĢletmenin, sistemlerin ve tesislerin güvenli bir Ģekilde sağlanması ve muhafazası

ĠĢ malzemelerinin kullanılmasında sağlık ve güvenlik riski bulunmamasının sağlanması

ÇalıĢma alanlarının, giriĢ ve çıkıĢların güvenliğinin sağlanması ÇalıĢan güvenliği ile ilgili düzenlemeleri kapsayacak Ģekilde güvenli bir çalıĢma ortamının sağlanması

Bütün personelin sağlık ve güvenlik konularında yeterince bilgilendirilmeleri, eğitilmeleri ve yönlendirilmelerinin sağlanması Sağlık ve güvenlik ilkelerinin güncellenmesi ve çalıĢanlara bildirilmesi Sağlık ve güvenlik temsilcileriyle görüĢ alıĢveriĢinde bulunulması

ÇalıĢanlar

Kendileri ve yaptıkları iĢ dolayısıyla etkilenebilecek olan diğer insanların sağlık ve güvenliklerine dikkat edilmesi

KoĢulların sağlanmasına yönelik iĢverenler ile iĢbirliği içerisinde çalıĢılması

Sağlık, güvenlik konularında tesislerin, malzemelerin korunması Sağlık ve güvenlik risklerinin ve/veya kazalarının rapor edilmesi