Mustafa Fakih Özfakih’in Biyografisi

Konya Taşkent Pirlerkondu Nahiyesi’nde 1923 yılında dünyaya gelmiştir. Babasının adı Bekir, annesinin adı Rahime’dir. İlkokulu Taşkent’te okuduktan sonra ortaokulu ve liseyi Konya’da tamamlamıştır.

İstanbul Hukuk Fakültesinden 1948’de mezun oldu. 1950 yılında Konya’da serbest avukat olarak çalışmaya başlamıştır. 1951’de askerlik görevini Donanma Komutanlığında Askeri/Adli Yargıç olarak ifa etmiştir.

Konya Barosu’nda üyelik ve başkan yardımcılığı görevinde de bulunan Özfakih, Konya Çocuk Esirgeme Kurumu Başkanlığı, Konya Boks İhtisas Kulübü ve Konya

120 _{MM ZC, 22.05.1965, O: 2 B: 112, s.280-283.} 121

50

Yükseltme Derneği Başkanlığı, Konya Türk Hava Kurumu ve Konya’yı Kalkındırma Derneği Başkanlığı, Yeni Konya Gazetesi yazarlığı yapmıştır.

27 Mayıs 1960 askeri darbesi sonrası oluşturulan kurucu mecliste Konya temsilcisi olan Özfakih, 1961 seçimlerinde ve 1965 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi Konya Milletvekili seçilmiştir. Evli ve üç çocuk babası olan Özfakih, 11.11.2004 tarihinde vefat etmiştir122

.

1.9.1. Mustafa Fakih Özfakih’in Siyasi Faaliyetleri

Mustafa Fakih Özfakih’in meclis faaliyetleri incelendiğinde çeşitli konularda görüşünü belirtmek için söz aldığı ve soru önergeleri verdiği görülmektedir.

1.9.2. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 1961 Yılı Bütçesiyle İlgili Sözü

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 1961 bütçesi münasebetiyle söz alarak, dinin siyasete alet edilmesinin sıkıntılarının geçmişte yaşandığını, DP’nin on yıllık iktidarında da dinin siyasete alet edildiğini, irticanın millet hayatına tesir eden zararlı bir unsur olduğunu söylemiştir. Din eğitiminin, Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınarak Diyanet İşleri Başkanlığına verilmesinin daha uygun olacağını savunmuştur.

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 1961 bütçesinin 45 milyon lira olarak uygun görüldüğünü, Türkiye nüfusunun 30 milyon olduğunu, kişi başına 150 kuruşluk bir dini bütçe düştüğünü, bunun çok yetersiz olduğunu söylemiştir123

.

1.9.3. Konya Bölge Müdürlüğü İşçileriyle İlgili Soru Önergesi

Konya 3. Bölge Müdürlüğü merkez atölyesinde çalıştırılan 82 işçinin, İş Kanunu’nun 40. maddesinin b fıkrasına müsteniden Konya İş Mahkemesi’nde açtıkları dava filhakika bunların lehine neticelenmiş ve müteakiben yine bu atölye mensubu 51 işçi aynı haklardan kendilerinin de sulh yolu ile faydalandırılması talebinde bulunmuşlardır, bunların sulh yoluyla aynı hakları almaları mümkün müdür, diyerek

122

Mustafa Fakih Özfakih’in Kurucu Meclis Hal Tercümesi Kağıdı Sicil No: 206-296, I. Dönem Hal Tercümesi Kağıdı, II. Dönem Hal Tercümesi Kağıdı, Mustafa Fakih Özfakih’in Kurucu Meclis Seçim Mazbatası, I. Millet Meclisi Seçim Mazbatası, II. Millet Meclisi Seçim Mazbatası, TBMM Albümü 1950- 1980, s. 809,874.

123

51

dönemin Bayındırlık ve İskân Bakanı Mukbil Gökdoğan’dan cevap istemiştir. Bayındırlık ve İskân Bakanı Mukbil Gökdoğan, cevabında, 51 kişilik grubun açacağı davada içtihadın ne şekilde teşekkül edeceğinin belli olmadığını, bu sebeple sulh yoluyla aynı hakların bu işçilere verilmesinin mümkün bulunmadığını belirtmiştir124

.

1.9.4. Seçim ve Seçmen Kanunuyla İlgili Düşüncesi

Seçimlerin temel hükümleri ve seçmen kanunu görüşmeleri sırasında söz alarak “Yasak günü partinin diğer insanları tarafından kullanılan arabalarda, mensup olduğu partinin bayrağını taşımak propaganda sayılır mı?” diye sormuş, komisyon başkanı “Hayır” diyerek cevap vermiştir. Aynı görüşme esnasında oyların tasnifi ve seçim güvenliği ile ilgili çekincelerini dile getirmiştir125

.

1.9.5. Yeni Anayasa Görüşmeleri Esnasındaki Düşüncesi

Darbenin ardından kurulan anayasa komisyonunda yeni anayasa görüşülürken söz alan Özfakih, askeri ve idari yargı ayrımını doğru bulmadığını, af müessesesinde çeşitli sınırlamalar bulunmasının da yanlış olduğunu söylemiştir. İki müessesenin kesinlikle anayasada bulunması gerektiğini, çünkü bunların Türk halkının karakterini yansıttığını belirtmiş, bu iki müesseseyi de milliyetçilik ve devrimcilik olarak belirtmiştir. Genel itibariyle bakıldığında, oluşturulan anayasanın memnuniyet verici ve samimi olduğunu ileterek anayasayı hazırlayan komisyona şükranlarını sunmuştur126

. Konya’nın Kulu ilçesinde Atatürk büstüne yapılan saldırı hakkında meclis kürsüsünden açıklama yapan Özfakih, büste yapılan saldırının adli bir vaka olduğunu, bundan dolayı büyük üzüntü duyduğunu ifade ederek, olayın gazetelerde Adalet Partisi aleyhine tertip olarak görülmesini ve bu şekilde bir algı oluşturulmasını yanlış bulduğunu söylemiştir. Saldırının takipçisi olacaklarını belirten Özfakih, bu münferit olayı meclis kürsüsünden tel’in ettiklerini beyan etmiştir127

. 124 _{MM ZC, 28.02.1961, O: 1 B: 21, s.442-444.} 125 _{MM ZC, 24.03.1961, O: 3 B: 29, s.209, 270.} 126 _{MM ZC, 03.04.1961, O: 1 B: 36, s.454-456.} 127 MM ZC, 12.09.1962, O: 1 B: 115, s.437, 438.

52

1.9.6. 1963 Yılı Diyanet İşleri Başkanlığı Bütçesiyle İlgili Düşüncesi

1963 yılı, Diyanet İşleri Başkanlığı bütçesi görüşülürken CHP grubu adına söz alarak, Diyanet İşleri Başkanlığı için altı maddelik bir tespitte bulunmuştur.

1. Cemiyet içinde devlet beka ve emniyetini tehdit eden sağcı ve solcu o kadar cereyan faaliyet göstermektedir ki, hepsi de din yolunu seçmiştir. Petro’nun vasiyetini bilenler, bize saldırışlarını çok kıymet verdiğimiz ve hürmet ettiğimiz müesseselerin rengine girerek yapıyorlar. Evvelemirde cemiyeti parçalayıcı, vatandaşlar arasında bölücü fikir akımlarının karşısında bulunmalı ve zararlı neşriyatı kontrol altına almalıdır.

2. Cemiyet bünyesinde müessese olarak yaşayan tenevvü ekol müntesipleri arasında tarihî bir gerçek olan husumetleri bertaraf ederek birleştirici, uzlaştırıcı ve hepsine ümit ve teselli verici olmalıdır.

3.İçtimai münasebetlere taallûk eden ve karma ekonomi sistemlerindeki sosyal adaleti getiren prensiplerini, cep kitapları halinde yayınlamak ve fazilet, ahlâk sahasında keyfiyeti takviye etmek ve cemiyet içinde yapıcı vatandaş miktarının artmasına yardım parolasını taşımalıdır.

4.Hâlihazırda bir İslâm kültürü bohçası elimizde mevcut değildir. İslâm Ansiklopedisi bu ihtiyacı karşılayacaktır. Tez elden tamamlanması lâzımdır.

5.Son çıkarılan Türkçe Kuran, en genç talebelerin bile okuduğu kitap olmuştur. İmkân nispetinde ucuza mal ederek halka indirmelidir. Diyanet İşleri eldeki bütçeye göre yılda insan başına iki liralık dinî hizmet edebilecektir. İmkânların ancak bu kadar getirebildiği bütçe karşısında daha çok şey istemek hakkımız olmayacağı kanaatiyle son ve fakat kesin temennimizi arz ederek sözü kesmek isteriz.

6. Anayasa, düzeni içinde yer alan ve anayasanın ana prensibi olan lâik devlet tefekkürü, Atatürk’ün bize bıraktığı en muazzam vediadır. Mamafih devlet müesseseleri değil, aynı zamanda cemiyetin müesseseleri ve fertleri de din istismarına karşı

53

olduklarını, fiilen ve kalben ilân ettikleri gün, Atatürk’ün ruhu şad olacak ve Türkiye keyfiyet ve mana âleminde kıymetini yücel estirecektir128

.

1.9.7. Seydişehir Portör Binasıyla İlgili Soru Önergesi

Seydişehir ilçesine yapılması 1964 yılı icra programına alınan kuran portör binalarının Beyşehir’e nakledilmesi sebebine dair soru önergesini Ulaştırma Bakanı Ferit Alpiskender’e sormuştur. Ferit Alpiskender, 1964 yılı PTT bütçesinin mali imkânsızlıklar nedeniyle azaltıldığını, bu sebeple bazı yatırımların plandan çıkartıldığını, Seydişehir portör binasının 1965 mali yılı içinde yapılmasının planlandığını söylemiştir129

.

1.9.8. Zirai İstihsalle İlgili Soru Önergesi

Zirai istihsalin ve hayvancılığın geliştirilmesi için çiftçiye yeterli yardım yapılmasının mümkün olup olmadığına dair soru önergesini Tarım Bakanı Turan Şahin’e sunmuştur. Şahin, verdiği cevapta tarımsal üretimde önemli bir rolü olan gübrelerin fiyat, kalite ve evsafı ile ilgili tarım bakanlığının gerekli çalışmaları yürüttüğünü, yerli olarak imal edilen ziraat aletlerinin memleket ihtiyacına cevap verebilecek kalite ve miktarda ise ithal aletlere izin verilmediğini, kredi konusunda çiftçilere gerekli kolaylıkların sağlandığını, meraların ıslah edilmesi için köylülerle işbirliği içerisinde çalışmaların sürdürüldüğünü söylemiştir130

.