Moldova’da yabancı şirketlerin kuruluş mevzuatı

Yatırımcılar, firma kurmak amacıyla gerekli belgelerle birlikte devlet tescil odası bölge ofisleri’ne başvurmalıdırlar.

Yabancı sermayeli işletmelerin tescil başvurusunda, aşağıda sıralanan belgeler talep edilmektedir. Söz konusu belgeler iki nüsha halinde olmalı, yeminli tercüme ofisleri vasıtasıyla Moldovan diline (Romenceye) tercüme edilen ve noter tarafından

63

onaylanan belgeler ilgili Kaymakamlık ve Valiliklerde “apostil edilmek” suretiyle onaylatılmalıdır.

Moldova’da yabancı sermayeli şirketlerin kuruluşu ve tescil işlemleri “Devlet Tescil Odası’nın Tescil ve Tasfiye Đşlemleri Şubesi”nden gerçekleştirilmektedir. Tescil işlemleri için, Devlet Tescil Odası Tescil ve Tasfiye Đşlemleri Şubesi’ne aşağıda sıralanan belgelerle başvuruda bulunulması gerekmektedir. [17]

I. Gerçek Kişiler:

i) Pasaportun kopyası (aslını görmek kaydıyla),

ii) Kurulacak şirketin faaliyetlerini sürdürmek üzere kiralanmış olan Ofisin bulunduğu binanın yönetiminden Ofisin kiralandığına ilişkin alınan belge veya Şirket sahibi ve kiralanan mekan sahibi arasında Ofis amacıyla kullanılmak üzere söz konusu mekanın kiralandığına ilişkin noter huzurunda yapılan sözleşme.

iii) Türkiye’den alınan sabıka kaydı (yeminli tercüme ofisleri vasıtasıyla Moldovan diline (Romenceye) tercüme edilen ve noter tarafından onaylanan belgeler ilgili Kaymakamlık ve Valiliklerde “apostil edilmek” suretiyle onaylatılmalıdır) ve Moldova’dan alınan (Đçişleri Bakanlığı Bilgi ve Operatif Kayıtlar Müdürlüğü, I.Hincu Caddesi, No:3A, Kişinev – 1 günde talep edildiğinde 60 ley, 10 günde talep edildiğinde 30 ley) sabıka kaydı belgeleri.

I. Tüzel Kişiler:

i) Yabancı yatırımcının sermayesinin ait olduğu ülkeden şirket adına alınan ulusal ticaret sicil örneği.

ii) Yabancı şirketin tescil belgesi. iii) Yabancı şirketin kuruluş belgeleri.

iv) Yabancı şirket yönetim kurulunun Moldova Cumhuriyeti’nde işletme açma ile ilgili kararı (şirket genel müdürü ve imza yetkisini haiz kişi belirtilmek suretiyle). Türkiye’den getirilen tüm belgelerin yeminli tercüme ofisleri vasıtasıyla Moldovan diline (Romenceye) tercüme edilmesi, noter tarafından onaylanması ve ilgili Kaymakamlık ve Valiliklerde “apostil edilmek” suretiyle onaylatılması gerekmektedir. [17] Apostil olmadan yapılan işlemlerde genellikle bu ülkedeki

64

temsilciliklerimizden mühür vurdurulsa da en sağlıklı seçim apostilli belge ile gelmek olacaktır.

- Yabancı sermayeli temsilcilik ve şube açılışı;

Temsilcilik ve Şubelerin tescili, işletme ve organizasyonların tescili ile aynı yöntem ve koşullar çerçevesinde gerçekleştirilir. Yabancı işletmelerin ve organizasyonların temsilcilik ve şubelerinin tescilinde yukarıdaki belgelere ek olarak “yabancı firma yönetim kurulunun temsilcilik açma kararı” da (noter onaylı yeminli tercümeden çıkmış ve apostil edilmiş şekilde) talep edilir.

* Moldova Cumhuriyeti’nde Yabancı Sermaye Yatırımları;

- Konvertibl döviz veya banka işlemleri çerçevesinde Moldova Cumhuriyeti bankaları tarafından kullanılan diğer döviz cinsleri,

- Ofis araç-gereçleri dahil Makina ve Ekipman.

- Fikri mülkiyet hakları dahil veraset yoluyla elde edilen haklar, şeklinde olabilir. [17]

* Konvertibl döviz cinsinden ifade edilen farklı biçimlerde olabilen kuruluş sermayesi listesi toplamı, yabancı ortak tarafından kuruluş dokümanları ile birlikte iki kopya halinde sunulur.

* Şirketin kuruluşu amacıyla, kurucu adına bir başka kişinin işlemleri tamamlaması durumunda, ilgili kişinin vekaletnamesi olması gerekir.

* Tescil Đşlemleri kapsamında, kurulan şirketin sermayesinin %0,5’i (binde 5) Damga Vergisi olarak devlet bütçesine aktarılmak üzere yatırılır.

* Finansal Kuruluşların ve sigorta kuruluşlarının tescil işlemlerinde Moldova Merkez Bankası’ndan, özel emeklilik fonlarının ve sigortakuruluşlarının tescil işlemlerinde Maliye Bakanlığı bünyesindeki Devlet Sigorta Denetimi Teftiş Kurumu’ndan ve Özel Emeklilik Fonları Birimi’nden alınan belgelerin de sunulması gerekmektedir. * Kamu işletmelerinin yeniden organizasyonu kapsamında oluşturulan veya sermayesinde kamu mülkiyeti bulunan işletmelerin tescilinde, yetkili Kamu kuruluşunun merkez teşkilatından alınan yetki belgesi’nin de sunulması gerekmektedir. [17]

65 Şirket tescil işlemlerine ilişkin tarifeler:

Moldova Cumhuriyeti’nde şirket kuruluşu esnasında tescil işlemlerinin yapılabilmesi için gereken minimum sermaye miktarı;

Limited Şirketler için; 5.400 Moldova Leyi

Açık Anonim Şirketler için; 20.000 Moldova Leyi Kapalı Anonim Şirketler için; 10.000 Moldova Leyi

926 sayılı, 12.07.2002 tarihli Moldova Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Kararı doğrultusunda, firma kuruluşu esnasında Devlet Tescil Odası’ndan alınan hizmetler karşılığında ödenmesi gereken ücretlere ilişkin 9 Eylül 2005 tarihli yeniden düzenlenmiş tarife;

- Đşletmenin Tescil Edilmesi ve Kuruluş

Dokümanlarında Yapılan Değişikliklerin Tescili 250 MDL - Tescil Belgesi Örneği 180 MDL

- Şirket Unvanı Tahsisi 39 MDL

- Kayıt Đşlemleri Đçin Kuruluş Sözleşmesine

Đlişkin Belgelerin Hazırlanması 108 MDL (Limited Ş.) 306 MDL (Anonim Ş.)

- Tescil Ofisinden Tescil Bilgisi Temini 126 MDL - Kuruluş Sözleşmesine Đlişkin Belgelerin

Düzeltilmesi ve/veya Değiştirilmesi 108 MDL - Tescil Belgesinin Onay Đşlemleri 6 MDL

- Şirket Unvanının Terminoloji Merkezinde Onaylanması 15 MDL - Belge Örneği Çıkarılması 3 MDL

- Tescile Đlişkin Bilgilerin Devlet Tescil Odası Resmi Gazetesinde Yayımlanması 54 MDL - Şirkete ait Mühür 226 + 9 + 15 MDL

66

Damga Vergisi: Kuruluş sermayesinin % 0.5’i (binde 5) oranında bir miktar devlet bütçesine aktarılmak üzere Damga Vergisi olarak tahsil edilir.

Devlet Tescil Ofisi’nde ilgili işlemler 10 gün içerisinde sonuçlandırılabilmektedir. Ayrıca, işlemlerin hızlandırılması amacıyla farklı ücret tarifeleri de uygulanmaktadır. [17]

Şirket tasfiye işlemleri:

Moldova’da kurulmuş bir şirketin tasfiye işlemleri aşağıdaki şekilde yürütülür: I. Devlet Tescil Ofisine başvuru yapılır. Başvuru sırasında;

i) Moldova vatandaşı olması gereken, tasfiye işlemleri için yetki verilen şahsın isminin de belirtildiği şirket sahibine ait tasfiye kararının (eğer şirket birden fazla kişiye aitse hazırlanan tasfiye sözleşmesinin) sunulması gerekmektedir.

ii) Firmanın Tescil Sertifikası ve Mührünün getirilmesi gerekmektedir. iii) 72 Ley Harç ödenmelidir.

II. Birbirini takip eden iki gün Moldova Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nde firmanın kapatılma Kararı yayımlanır.

III. Vergi Dairesi’ne “mali temiz kağıdı” alınabilmesini teminen başvuru yapılır ve ilgili temiz kağıdı temin edilir.

IV. Vergi Dairesi’nden “mali temiz kağıdı” alınmasının ardından bir yıl bekleme süresi başlar ve 1 takvim yılı sonunda Devlet Tescil Ofisine aşağıdaki belgeler ile tekrar başvuru yapılır.

a) Đşletme veya organizasyonun “kuruluş dokümanları” ile “tescil sertifikası”nın orjinalleri.

b) Şirketin faaliyetleri ile ilgili olarak kamu bütçesine ilişkin sorumlulukları çerçevesinde Bölge Vergi Dairesi’nden alınan temiz kağıdı, (şirketin vergi ve benzeri tüm yükümlülükleri bağlamında kamu bütçesine borçlu olmadığını gösterir belge). c) Şirketin çalıştığı Banka’dan, şirketin bankadaki hesabının kapatıldığına ilişkin belge.

a) Şirket merkezinin bulunduğu bölgenin polis biriminden alınan, işletme veya organizasyonun mührünün geçerliliğini yitirdiğini ve artık firmanın elinde bulunmadığını gösterir belge.

67

b) Moldova Cumhuriyeti Resmi Gazetesi’nde yayımlanan işletme veya organizasyonun tasfiye kararı.

c) Tasfiye edilen şirkete ait dokümanların Moldova Cumhuriyeti Arşivi’ne muhafaza edilmek üzere iletildiğine dair Devlet Arşivler Kurumu’ndan alınan belge. [17] Moldova Cumhuriyeti Enformasyon Geliştirme Bakanlığı Kişinev Devlet Tescil Odası Đletişim Bilgileri:

Camera Inregistrarii de Stat

Tescil ve Tasfiye Đşlemleri Şubesi, Ofis No: 248,

Address: Stefan cel Mare Blvd. 73, Chisinau, MOLDOVA Ağ Adresi: www.mdi.gov.md

[17]

Tel: 27 73 11 - 27 73 18 - 27 44 06