Marihuana(Marijuana)

Marihuana, özellikle Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygın bir şekilde kullanılan101, ince ince kurutulmuş ve ufak parçalara ayrılmış yeşil tütün ve kekik otu arası kuru bir bitkidir102. Kuru olduğu zaman sadece zayıf bir kokusu vardır. Đçildiği zaman kendine özgü sert ve güzel bir kokuya sahiptir. Bu maddeyi bir kez koklamış olan kişi, kolay bir şekilde diğerlerinden ayırt edebilir. Aktif olan kimyasal içerikler, yani olağanüstü psikolojik değişime neden olan içerikler, dişi hint kenevirinin (cannabis indica or cannabis sativa) en üst çiçeklerinin veya yapraklarının içindeki reçinenin içinde bulunmaktadır. Erkek hint keneviri de benzer veya aynı maddeleri içermekle birlikte, miktarları çok azdır. Gelişimi için gerekli şartlar göz önüne alındığında reçine, dişi kenevirlerin yapraklarının yüzeyinden sızacak ve kolay bir şekilde değişik yollarla ayrıştırma işlemi gerçekleşecektir. En üst yapraklar ve çiçeklerdeki reçine uyuşturucu madde elde etmek için en kuvvetli kimyasaldır103.

Dünyanın çoğu yerinde, özellikle Hindistan, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da kenevir kullanımı yüzyıllardır yaptırım altına alınmasına rağmen çeşitli isimler altında bu bitkilerin farklı hazırlamaları yapılmıştır. Örneğin charras türü madde, Orta Doğu’da haşhaşın karşılığı olarak kullanılmaktadır. ‘Ganja’ bitkisinin daha alt yapraklarından elde edilen daha az kuvvetli bir reçinedir. Bahang (kenevir) ve dagga (kenevir) batı yarıkürenin marihuanasına çok benzemektedir. Bu maddeler genel olarak, nefesle içe çekilmeden, doğrudan yutulur. Marihuanaya dünya genelinde çok değişik isimler verilmektedir. Aslında, kenevir bitkisinden üretilen maddeleri tanımlamak için kullanılan terimlerin hepsi, ya parçalanmış ve kurutulmuş olan marihuanaya yada reçinesinden farklı nitelikte uyuşturucu elde edilen haşhaş

100 _{GÜNAL, s.26.}

101_{YAŞAR, s.48; UZUNTOK, s.34.} 102_{SEVÜK, s.44.}

39

bitkisine atıf yapmaktadır. Marihuana için kullanılan ortak isimlerden bazılarını, maryjane, pot, grass, boo, hay, tea, weed olarak sıralayabiliriz104.

Kenevir bitkisinin Hindistan’a iki bin yıl önce ulaştığı düşünülmektedir. Bu ülkede, kenevirden elde edilen marihuananın çok dikkatli bir şekilde ekimi yapılmış ve yaygın olarak kullanılmıştır. Bu nedenle, bu maddeye ‘cannabis chine’ isminden daha ziyade, ‘cannabis indicia’ adı verilmiştir. Hindistan kaynakları, hint keneviri bitkisine doymuş durumdaydı. Yani bu bitkinin, Hindistan yaşam biçimi ile sıkı sıkıya bağlı farklı ve çeşitli kullanım biçimleri vardı. Yaklaşık olarak 2000 yıl boyunca uyuşturucu maddeler, tıpsal, dinsel, sosyal ve eğlence amaçlarıyla çok zengin bir şekilde kullanılmıştır. Marihuana ve haşhaş maddesi, Hindistan halkı tarafından, kötü etkilerden koruyucu, kıtlık zamanında destekçi, insanların kendisine güvenini artıran maddeler olarak görülmüştür. Hatta ilahi ilhamın temel kaynağı olarak düşünülmüştür. Marihuana kullanımı bu ülkeden, Yunanistan dahil, Doğu Akdeniz sınırları üzerinde bulunan diğer ülkelere ve Orta Doğu’ya yayılmıştır. Milattan önce 5.yüzyılda, Heredot, Trakya bölgesinde yaşayan insanların, hint kenevirinin liflerinden elbise yaptıklarını ve kenevir bitkisinin çekirdeklerini kavurarak ve toksit içermeyen buharını içlerine çekerek eğlence yaptıklarını kaydetmiştir105.

Marihuana maddesi, depresyon, sinir bozukluğu, cinnet, zeka geriliği, iktidarsızlık gibi hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır. Genel olarak oral yoldan kullanımı tercih edilmiştir106.

Marihuananın kullanıcılar üzerindeki etkileri net olarak bilinebilmektedir. Unutmamak gerekir ki; bir uyuşturucu madde farklı kullanıcılara aynı şekilde tesir etmeyeceği gibi, aynı kullanıcının farklı zamanlarda kullanımında da farklı etkiler görülebilecektir. Aynı şekilde, uyuşturucuların kalitesi ve saf olması da adı geçen tesirleri değiştirebilecektir. Marihuananın kullanıcı üzerinde etkisini tanımlayan iki bakış açısı bulunmaktadır. Bunlar kullanıcının nasıl hissettiği ve nasıl davrandığı bakış açılarıdır. Marihuananın kullanıcı üzerinde oluşturduğu hisler, vücuttan içeri

104 _{BRENNER-COLES-MEAGHER, s.18-19.} 105 _{BRENNER-COLES-MEAGHER, s.20.}

40

alınmasından 10 dakika sonra etkisini göstermeye başlamaktadır. Đlk durgunluk duygusu (sıklet) ve sıcaklık hissi, özellikle omuz kemeri ve boyun etrafındaki kas yapılarını kaplamaya başlar. Marihuana kullanıcıları etrafını farklı bir şekilde algılamaya başlar. Đlgi alanı değişir, objelere olan dikkati güçlenir ve giderek azalmaya başlar. Müzik dinlemek zamanla bağımlının yaptığı tek şey olur. Dokunmak, ister kumaş parçası ister bir kitap ve isterse bir başka insan olsun, daha fazla zevk ve merak duygusu vermeye başlar ve önemli bir hal alır. Genel olarak söylenebilir ki, marihuana kullanımı, algıyı güçlendirir ve idraki geliştirir. Kullanıcının zaman algısı değişir. Yaklaşık 10 dakika geçmesine rağmen, kişi 1 saat geçtiğini düşünebilir. Çoğu kullanıcı kendisini huzurlu ve rahat hisseder. Ruh hallerinde aşırı değişkenlik oluşabilir. Bir düşünce veya yorum, bağımlı kişiyi aniden üzüntü içine sokabilir. Özellikle madde etkisini gösterdikten yani zehirlenme olduktan bir buçuk saat sonra, içsel bir sevinç ve huzur hissi olağan olarak görülen belirtilerdendir. Bu sevinç hissi daha sonra dışa vuran bir gülme haline dönüşebilir. Bu gülmelerin açık, görünür bir sebebi yoktur107.

Marihuana bireyler üzerindebazı davranış değişikliklerine yol açmaktadır. Örneğin, kişinin konuşma istidadı madde kullanımından etkilenir ve kullanıcı kişide konuşma isteği azalmaya başlar. Kişi, konuşmanın belirli bir fiziksel çaba gerektirdiğini bilir ve bunun tamamen şuurundadır. Yine bu çerçevede, kişi ağzı ve boğazının etrafında bulunan kasları hissetmektedir. Ancak, yinede kişi, psikolojik olarak konuşmamayı tercih etmektedir. Marihuana kullanan kişi sessiz kalmayı tercih eder. Konuştuğu zaman ise, donuk ve cansız bir görüntü sergiler ve söylediği şeyleri sürekli tekrar etme eğilimindedir. Bu tekrar etme eğilimi, şüphesiz, tekrara değer şeyleri vurgulama isteğinden kaynaklanmaktadır. Kullanıcının, konuşurken söylemek istediği şeyleri unuttuğu gözlemlenir. Çünkü kullanıcının düşünce ve dikkat yeteneği, kullanılan madde nedeniyle zarar görmüştür. Kişi nesneler hakkında konuşmaktan daha ziyade, onları algılama ve değerlendirme peşindedir. Diğer taraftan kişinin vücut hareketlerinde de bir takım değişiklikler söz konusudur. Marihuana kullanan

107 _{BRENNER-COLES-MEAGHER, s.30-31. Ayrıca aynı kitapta Baudelaire bu tecrübeleri şu şekilde}

tanımlamaktadır. “Bazen olur ki kişiliğini kaybedersin. Anormal bir şekilde, dış dünyaya ait objeleri düşünmek, sana kendi varlığını unutturur ve çok geçmeden bu duygular içinde erirsin. Gözlerin, rüzgar altında sallanan , uyumlu olarak şekillenmiş bir ağacın üzerinde gezinir. Birkaç saniye içinde, bir şaire kıyasla nadiren olan şeyler senin için gerçek olmaya başlar.”

41

bir kişi, sürekli oda etrafında dolaşma isteğinde olabilir. Bu, vücudunu özgür bir şekilde hareket ettirebildiğine dair kendisine bir haz verir. Mümkün olduğu kadar çevrede dolaşmak ister ve ayrıca konforlu bir şekilde oturmayı veyahut uzanarak dinlenmeyi tercih eder. Marihuana maddesi, kişiyi uyanık kalma noktasında tahrik eder. Kullanan kişilerde çok nadir olarak sinirlenme veya asabiyet duygusu oluşur. Arkadaşlarına karşı sıcak ve samimi bir tavır sergilerler. Alkollü insanlarla kıyaslandığı zaman marihuana etkisi altında bulunan insanlar, araba sürmeye çok az ilgi duyarlar veya hiç ilgi duymazlar. Koordinasyonları veya algılamaları hafif bir şekilde zarar görmüş olmalarına rağmen, onlar genel olarak, sandıklarından veya inandıklarından daha iyi bir şekilde fonksiyon icra ederler108.

Marihuana kullanımı sonucunda bir takım olumsuz veya kötü sonuçların ortaya çıkması, alınan dozun miktarına, kullanıcının fiziksel yapısına ve alışkanlıklarına bağlıdır. Marihuananın aşırı bir dozda kullanılmasından kaynaklanan vücut zehirlenmesi, bazen kaza sonucu veya ihmal sonucu, bazen de, kasıtlı olarak aşırı şekilde doz alma şeklinde meydana gelmektedir. Marihuana kullanıcıları, genellikle bu maddeyi kullanmaktan dolayı bir zarar görmemek için satıcılardan garanti istemektedir. Yani bu çerçevede satıcı tarafından denenmiş maddeyi almayı tercih etmektedirler. Aşırı doz kullanımında vücut aşağıdaki tepkileri verebilmektedir109:

a) Mide bulantısı ve kusma; aşırı doz kullanımının en olağan tepki şeklidir110. Çok ciddi bir belirti değildir. Kusmadan sonra, kişi kendisini iyi hissetmeye başlar ve sesli bir şekilde uyuma eğilimi gösterdikten sonra iyi bir ruh halinde uyanır.

b) Asabiyet ve acıya karşı aşırı duyarlılık; kullanım tarzı ve eğilimi ile çok yakından ilgili olan değişebilir tepkilerdir. Eğer kullanıcı derin ve bunaltıcı problemler içinde ise ve marihuana kullanmadan önce bezdirici bir durum ile karşı karşıya kaldıysa veya marihuana etkisi altında iken kullanıcının arkadaşları, sürekli olarak kullanıcının uzaklaşmak istediği bu problemli alanlara kullanıcıyı odaklamaya çalışıyorsa, kullanıcıda derin ve sert bir asabiyet dalgası tecrübe edilebilir. Eğer diğer

108 _{BRENNER-COLES-MEAGHER, s.32-33.} 109 _{BRENNER-COLES-MEAGHER, s.36-37.} 110_{YAŞAR, s.49.}

42

kişiler, bu dönemde kullanıcıya destek verirlerse ve kullanıcının içinin rahatlamasını sağlarlarsa, bu asabiyet dönemi çok uzun sürmeyecektir. Bu dönemde çok az miktarda da olsa fiziksel zararlar meydana gelebilmektedir.

c) Şüphecilik, korku hali ve güvensizlik; kullanım tarz ve eğilimine, özellikle yakalanma ve tutuklanma korkusu gibi faktörlere bağlı temel tepkilerdir. Kişisel faktörlerde önemli nedenlerdir. Yaşamındaki işlerin asla yolunda gitmediğini veya diğerleri tarafından hoşlanılmadığını düşünen kullanıcı, marihuananın etkisi altında olduğu zaman güvensizlik duygusu içerisinde kendini hisseder ve bu duyguya doğru bir eğilim gösterir. Bu durumdan dolayı sebepsiz ve mantıki olmayan gerekçelerle arkadaşlarını suçlar ve arkadaşlarının kasıtlı olarak ona zarar vermek istediklerini ve onu kıskandıklarını düşünür. Örneğin, fiziksel çevre sıkıcı bir durumda ise, dinlendirici özelliği olan bir ortamda, dışarıdan kötü kavga sesleri gelir ve kullanıcı bu durumdan dolayı üzülmeye başlar. Uyuşturucu madde, bu kötü durumun abartılması noktasında fonksiyon icra eder ve kullanıcı kapana kısıldığını sanır ve korku hisseder. Aşırı doz kullanımından sonra böyle tepkimeler kısa sürelidir. Bu durumda süjenin büyük bir sabra ve rahatlatma veya yatıştırma müdahalesine ihtiyacı vardır.