4.3. KORE’Yİ SAVAŞA GÖTÜREN OLAYLAR
4.3.7. Kuzey Korelilerin taarruza geçmesi ve Güney Korelilerin
4.3.7.1.Kuzey Korelilerin taarruzundan önceki görüşmeler ve taarruz
Her iki Kore arasındaki ilişkileri düzeltmek üzere BM Kore Komisyonu, Kuzey Kore temsilcileriyle 10 Haziran 1950’de 38’inci paralel üzerinde buluştular. Bu buluşmada Kuzey Koreliler, bütün Kore’nin barış yoluyla birleşmesini istediklerini söylediler. Fakat savaş dahi ilan etmeden, on beş gün sonra kapsamlı bir taarruza giriştiler. Artık barışçı yollarla Kore’nin birleşme ihtimali kalkmamıştı.361
Savaş 25 Haziran 1950 Pazar günü komünist Kuzey Kore Ordusu’nun hiçbir tahrik sebebi olmadan, Güney Kore topraklarına baskın tarzındaki saldırmasıyla başladı.362 Saat 04.00’te Kumpo (Seul’ün batısı) Yarımadası’na topçu atışı başladı. Saat 08.00’de 38’inci paraleli Kumpo, Keasong, Chunchon’dan geçerken, doğu kıyısındaki Kangnung civarına da çıkarma yaptılar. Aynı gün saat 11.00’de Kuzey Kore, Güney askerlerinin sınırı geçtiklerini iddia ederek, savaş ilan etti.363 Kuzey Kore taarruzunun
359 Denizli, a.g.e., s.25. 360 Artuç, a.g.e.,s.45.
361 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.48. 362 Sel, a.g.e., s.3.
başladığı 25 Haziran ile ABD’nin savaşa müdahale etmeye karar verdiği 30 Haziran’a kadar, ABD’de tam bir şaşkınlık yaşandı. Bu saldırı ABD için büyük bir şok olmuştu.364 Sadece Güney Kore değil, ABD ve hür dünya baskın tarzındaki bu saldırıya tamamen hazırlıksız yakalanmıştı.
4.3.7.2. Kuzey Kore taarruzunun BM Güvenlik Konseyi’ne yansımaları ve alınan kararlar
25 Haziran 1950 sabahı BM Kore Komisyonu, Kore Cumhuriyeti Dışişleri
Bakanlığının ve kendi gözlemcilerinin raporlarına dayanarak, Kuzey Kore tarafından Güney Kore’ye büyük çaplı bir taarruzda bulunulduğuna kanaat getirdi. Komisyon derhal radyolar aracılığıyla her iki tarafın kararlaştırılacak bir yerde bir araya gelmesini, görüşmeler yapılmasını ve çarpışmanın durdurulmasını istedi. Kuzey Kore taarruzunun hakiki bir harp niteliği taşıdığını ve uluslararası barış ve güvenliği tehlikeye soktuğunu BM Genel Sekreterine bildirdi. BM Güvenlik Konseyi’nin dikkatini çekerek, duruma önem vermesini istedi. Bu durum üzerine BM Güvenlik Konseyi, 25 Haziran 1950 saat 14.00’de toplandı. SSCB, bu toplantıya katılmadı. Konsey dokuz lehte bir çekimser oyla, Kuzey Kore taarruzunun uluslararası barışı bozduğunu, çarpışmanın derhal durdurulmasına ve Kuzey Kore’nin 38’inci paralelin kuzeyine çekilmesine ve durumun BM Kore Komisyonu tarafından kontrol edilmesine dair bir karar aldı. Ayrıca, BM üyesi devletlerin Kuzey Kore’ye yardımda bulunmaktan kaçınmalarını istedi.365 Bu toplantı yapılmadan önce aynı günün sabahı, Kuzey Kore Komutanı Kim İl Sung radyodan bir bildiri yayımlayarak, Kore halkına saldırıyı Güney Kore’nin kukla hükümetinin başlattığını, 38’inci paralelin kuzeyindeki Haeju bölgesine Güneyin saldırdığını, Kuzey Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti’nin saldırgan kuvvetleri geri atmak için karşı taarruza geçtiğini duyurdu.366 Yani Kuzey Kore savaşı başlatmıştı. Ama bu savaş sebepsiz yere değil, Güney Kore’nin saldırısı nedeniyle çıkmıştı. Bu gerekçe tabi ki, inandırıcı değildi.
BM’in saldırıyı durdurma çabalarını hiçe sayan Kuzey Kore, önce Seul’u, müteakiben de bütün Kore’yi ele geçirmek için saldırılarına devam etti.
364 Öke, a.g.e., s.27.
365 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.49. 366 Denizli, a.g.e., s.26.
4.3.7.3. Saldırının devamı karşısında BM Güvenlik Konseyi’nin çalışmaları 26 Haziran 1950’de ABD Başkanı Truman, çatışmaların devam etmesi üzerine,
Güvenlik Konseyi’nin 25 Haziran’da aldığı karar doğrultusunda ABD’nin Uzak Doğu Komutanı Mac Arthur’a, önce saldırıya uğrayan Güney Kore’ye ikmal maddeleri verilmesi için yetki verdi.367 27 Haziran’da da savaşın başlamasından iki gün sonra, deniz ve hava kuvvetlerine harekete geçme emri verdi. 30 Haziran’da da Japonya’nın işgali görevinde bulunan kara birliklerini bu emrine ekledi.368
Mac Arthur’a, deniz ve hava kuvvetlerine ait uçakların Kuzey Kore’deki askeri hedeflere karşı kullanılması, ancak SSCB ve Çin hudutlarına yaklaşılmaması, Güney Kore Ordusu’nun ihtiyaç duyduğu her çeşit ikmal ve mühimmat maddesinin verilmesi, Güney Kore Ordusu’nun muhabere ve ikmal hizmetini devam ettirmek üzere ABD hizmet birliklerinin kullanılması ve Komünist Çin istilasına karşılık Taiwan’ın savunulmasını ve aynı zamanda Taiwan’ın Çin’e taarruz etmesinin engellenmesi direktifleri verildi. Bu direktiflerin sonunda da, eğer SSCB Kore’ye müdahale ederse, SSCB ile savaşa henüz karar verilmediği belirtiliyordu.369
27 Haziran’da Konsey bir kez daha toplandı. SSCB delegesi yine toplantıya katılmamıştı. Konsey Yugoslavya temsilcisinin çekimser kaldığı, Hindistan ve Mısır delegelerinin hükümetlerinden talimat almadıkları gerekçesiyle katılmadıkları oylamada, yedi devlet delegesinin oyu ile 370 Kuzey Kore’yi barışı bozduğu için suçlu ilan etti. Silahlı taarruzları gidermek ve bölgedeki uluslararası barışı sağlamak için BM üyesi tüm ülkelerin, Güney Kore Cumhuriyeti’ne gereken yardımda bulunmaları önerildi.371
367 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.49-50. 368 Kissinger, a.g.e., s.458.
369 Sel, a.g.e., s.54.
370 Kabul oyu veren ülkeler: Milliyetçi Çin, Küba, Ekvator, Fransa, Norveç, İngiltere ve ABD idi. Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.50., Denizli, a.g.e., s.27.
SSCB’nin BM’deki tutumu, ABD’nin Kore savaşı ile ilgili hareketini kolaylaştırdı. SSCB’nin, Güvenlik Konseyini ve BM’in diğer kurumlarını boykotu372 Truman’a direnişi dünya toplumunun kararı olarak örgütlemek imkanı verdi.373
BM Genel Sekreteri 28 Haziran 1950’de, 27 Haziran’da alınan kararı üye devletlere bildirdi. Üye ülkelerden ne gibi yardımda bulunacaklarını sordu. Bu kararı, 56 ülkeden aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 53 ülke374 prensipte kabul etti.375
4.3.7.4.BM’ce Güney Kore’ye yardım ABD ve SSCB’nin tutumları
Kore Savaşı’nda Güney Kore’ye ilk yardım ABD tarafından yapıldı. Uzak Doğuda hava, deniz ve kara birlikleri bulunan ABD, Kore’ye yardıma başladı. Kore’de savaş, Güney Kore’nin aleyhine hızlı bir şekilde gelişiyordu. Kuzey Kore taarruzlarına devam ediyordu. 29 Haziran’da Seul, Kuzeylilerin eline geçmişti.376
ABD’nin Kore kararı, Başkan Truman tarafından bizzat verilmişti. ABD Başkanının böyle bir karar almaya yetkisi olup olmadığı başta Senatör Taft olmak üzere birkaç kişi tarafından gündeme getirildi. Ancak, halkın genel kanısının, artık SSCB’ye meydan okuma zamanının geldiği hatta geçtiği şeklinde olduğu değerlendirilmekteydi. Washington’da çıkan muhalif gazetelerden biri olan Times Herald bile, “Halkın tasvibine iktiran etmiş bir harp” olarak vasıflandırmıştı. Muhalif yazarlardan Başkana en şiddetli muhalefeti yapan Walter Lipman dahi SSCB meydan okuyuşuna, Truman’ın cevabını onaylamaktaydı.377
Güney Kore’nin, ABD’nin takviye birlikleri gelmeden, bu saldırıyı durduramayacakları artık anlaşılıyordu. Uzak Doğudaki ABD kuvvetlerinden müdahale edebilecek yakınlıkta bulunan üç tümenin personelinin önemli bir kısmı terhis
372SSCB; Milliyetçi Çin’in Güvenlik konseyindeki sandalyesini, Komünist Çin’e vermeyi reddetmesi nedeniyle BM’i boykot halindeydi. Eğer SSCB Büyükelçisi oturumlara katılmış olsaydı, Kuzey Kore’nin çatışmalara son vermesini ve BM paralele dönmesini isteyen kararı veto edebilecekti. Kissinger, a.g.e., s.458.
373 Kissinger, a.g.e., s.458.
374 Kabul etmeyen ülkeler: SSCB, Çekoslovakya ve Polonya’dır. Artuç, a.g.e., s.41. 375 Denizli, a.g.e., s.27-28.
376 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.50.
377 Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Cumhuriyet Arşivi (DAGMCA), Kore Meselesine Karşı Birleşik
Amerika’nın Durumu Hakkında Washington Basın Ateşeliğinden Alınan Yazı, 28.7.1950, 030.01.102.630..6.
edilmişti. ABD hava kuvvetleri ise 30 Haziran’dan itibaren görev yapmaya başladı. Yine aynı tarihte bazı ABD kara birliklerine Güney Kore Cumhuriyeti’ne yardım etme izni verildi. Japonya’daki 24’üncü ABD tümeni 5 Temmuz’da Kore’ye intikal ederek savaşa katıldı.378 Artık ABD hava kuvvetleri Kuzey Kore uçaklarını düşürüyor, kuzeyin hava alanlarını bombalıyordu. ABD artık savaşın içindeydi.379
SSCB ise BM’de alınan karara tepkisini BM Genel Sekreterine gönderdiği bir yazıda şöyle ifade ediyordu.
“Güvenlik Konseyi Bu kararı altı oyla almıştır. Çünkü Milliyetçi Çin delegesinin meşru Çin hükümetini temsil yetkisi yoktur. Halbuki Güvenlik konseyi’nin kararı için yedi oy gereklidir. Ve bu oylardan beşinin konseyin daimi üyeleri, yani ABD, İngiltere, Fransa, Sovyetler ve Çin tarafından verilmesi lazımdır. Oysa Sovyetler ve Komünist Çin Hükümetleri delegeleri bu toplantıya katılmamıştır. Bu nedenlerle Güvenlik Konseyi’nin almış olduğu kararlar kanuni ve geçerli değildir.380”
SSCB konseyin toplantılarına katılmamakla ne kadar büyük bir hata yaptığının farkına varmıştı.
Diğer taraftan Kuzey Kore kuvvetlerinin derhal 38’inci paralele çekilmesi için SSCB’nin nüfuzunu kullanması amacıyla ABD tarafından yapılan öneriye, Moskova’nın cevabı, çarpışmaları Güney Kore’nin başlattığı ve SSCB’nin başka devletlerin iç işlerine karışmayacağı oldu. BM’in yardım çağrısına uyan başta ABD olmak üzere 15 üye ülke, saldırıya uğrayan Güney Kore Ordusu’na asker gönderdi.381 Ayrıca 40’dan fazla üye ülke malzeme yardımında bulundu. Bu ülkelerin 26’sı sıhhiye birlikleri, deniz ve hava taşıtları ve ikmal maddeleri gönderdi. Bunların dışında yiyecek, hammadde, ilaç vb. yardımı yapan ülkeler de oldu.382
378 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.50-51. 379 Sel, a.g.e., s.54.
380 Artuç, a.g.e., s.38.
381 ABD, Avustralya, Belçika, Filipin, Fransa, Habeşistan, Hollanda, İngiltere, Kanada, Lüksemburg, Portoriko, Tayland, Türkiye, Yeni Zelanda, Yunanistan kara birliği, Avustralya, ABD, Hollanda, İngiltere, Kanada, Kolombiya, Tayland, Yeni Zelanda deniz kuvvetleri, Avustralya, Belçika, ABD, Güney Afrika Birliği, İngiltere, Kanada, Yunanistan hava kuvvetleri gönderdi. Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.51.
4.3.7.5. BM Komutanlığı’nın kurulması
7 Temmuz 1950’de Güvenlik Konseyi tarafından alınan kararlar, Kore Savaşı’nın başlangıcı sayılacak bir öneme sahipti. Konsey bu toplantısında, BM hükümetlerinin Konseyin 25 ve 27 Haziran 1950 tarihli kararlarının çabuk ve etkili bir şekilde desteklemiş olmalarından dolayı memnuniyetini açıklayan bir karar verdi. Bu kararla aynı zamanda ABD’den, Kore’de savaşan BM Silahlı Kuvvetleri’nin383 başına bir komutan ataması isteniyordu. ABD isteği kabul etti Tokyo’daki General Mac Arthur bu göreve atandı ve 25 Temmuz 1950’de göreve başladı. Kore’de Kuzey Korelilere karşı, karşı taarruza geçecek kadar kuvvet toplayabilmek için iki aylık bir zamana ihtiyaç vardı. O zamana kadar eldeki kuvvetlerle oyalama muharebesi yapmaktan ve savunulması mümkün olan bir bölgeye planlı bir çekilme yapmaktan başka bir şey yapılması mümkün değildi.
BM Komutanlığı, Kore’nin bir kesiminde de olsa, karşı taarruza geçecek kuvvete sahip oluncaya kadar tutunabileceğine güveniyordu. BM Komutanlığı bu değerlendirmesini 25 Temmuz’da Güvenlik Konseyi’ne şu şekilde ifade ediyordu:
“Güney Kore’ye yapılan taarruz dikkatle hazırlanmış, planlı ve büyük ölçüde bir istila hareketidir. 38’inci paralel kuzeyinden yapılan bu taarruz BM yardımıyla sonunda püskürtülecek ve geri atılacaktır.384”
BM Komutanlığının bu değerlendirmesi doğru çıktı. Yaklaşık iki buçuk aylık bir süre sonunda BM, komünist saldırısına karşı uluslararası bir kuvvet oluşturmayı başardı. Geri çekilme ve savunma ile kazanılan zaman ve oluşturulan uluslararası kuvvet, inisiyatifin BM Kuvvetleri’ne geçmesini sağladı.385
4.3.7.6. Seul’un düşmesi ve Kuzey Kore’nin güneye ilerleyişi ( Kroki 1):
Kuzey Kore taarruzu başladığı sırada sekiz zayıf piyade tümenine sahip olan Güney Kore ordusu, 38’inci paralel üzerindeki bütün sınır boyunca dağınık bir
383 Bu komutanlık, Kore’de savaşan ülkelerin bayrağı ile beraber BM’in de bayrağını kullanmıştır. Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.52.
384 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.53. 385 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.52-53.
durumdaydı. Zırhlı ve hava kuvvetleriyle desteklenme durumları da yok gibiydi. Topçunun imkan ve kabiliyetleri de çok zayıftı. İki tümeni de ülke içinde gerillalarla mücadele ediyordu. Buna karşılık Kuzey Kore ordusunun tam mevcutlu yedi tümeni ve dört bağımsız tugayı vardı. Ayrıca iyi yetişmiş topçu birlikleriyle, Rus yapımı tankları ve 100’den fazla jet uçakları mevcuttu.
Kuzey Kore Ordusu, baskın tarzında taarruzlarıyla Seul’un batısındaki Kumpo Yarımadası’nı ele geçirdi. Chunchon’a taarruz eden bir tümenleri de hızla ilerleme kaydederken, bir tugaylarıyla da Kangnung’u işgal etti ve 38’inci paralelin 64 km. güneyinde, batı kıyısı yakındaki başkent Seul’a yöneldi. İki yanı emniyete alınmış Kuzey Koreliler, 50 tankla desteklenen 8-10 bin kişilik bir kuvvetle Chajongni üzerinden, 40 tanklı diğer bir tümen kolu ile Kaesong üzerinden, Seul’a taarruz etti. Aynı anda bir zırhlı taarruz da Kaesong’dan batı kıyı boyunca tertiplenmişti.
Kuzeyliler, Hava Kuvvetleri ile de Seul etrafındaki hava alanlarına taarruz etti. Cephenin her noktasında taarruza geçen Kuzeyliler, zayıf Güney Kore Ordusu’nu kuşatarak yendiler. Savaşın başlamasından beş gün sonra 29 Haziran 1950’de Kuzeyliler, Seul’u ele geçirdi. Kuzey Kore Ordusu harekâtına Han Nehri’ni geçerek güneye inmek suretiyle devam etti. Seul’un işgali üzerine Güney Kore Hükümeti ve elçilikler Teajon’a ve daha sonra da Pusan’a yer değiştirdi.
Kuzey Koreliler Seul’den sonra, Han Nehri’ni geçerek geniş bir cepheyle Teajon yönünde ilerledi. Güney Kore hatları yarıldı. Han Nehri’ni geçen Kuzeylilerin büyük kuvvetleri, Seul-Suwon-Osan doğrultusunda idi. Bir kol batı kıyısı boyunca, diğeri Chunchon-Wonju üzerinde ilerledi. Suwon’u ele geçirdikten sonra, Güneylileri kuşatarak yok etmek amacıyla, Chonan-Taejon istikametinde harekâta devam ettiler. Wonju’dan ilerleyen kuvvet, Chongju’yu ele geçirerek güneye ilerledi. Böylece Kuzeyliler her noktada ağırlıklarını hissettirdi.386
Kroki-4.1. (25 Haziran-15 Eylül 1950) Kuzey Kore Ordusu’nun Taarruz
Kaynak: Harekâtı. Harp Dairesi Resmi Yayını (1959).
4.3.7.7.ABD birliklerinin Kore’ye gelişi
Güney Kore Ordusu Kuzey Kore Ordusu’na karşı direnmeye çalışırken, ABD de Kore için asker hazırlamaya çalışıyordu. Bu sırada ABD’nin, Japonya’da işgal kuvveti olarak bulunan ve sefer mevcudu olmayan dört tümeni 387 mevcuttu. Bu birliklerden 24’üncü Tümen, 5 Temmuz 1950’de Kore’ye gelerek, muharebelere katıldı. İlk olarak Teajon’un 30 km. batısında Chochiwon bölgesine yerleşen tümen, Kuzeylilerin taarruzları karşısında Teajon’a çekilmek zorunda kaldı.
ABD kuvvetleri, daha fazla birlik gelene kadar oyalama muharebelerine devam etti. 15 Temmuz’da Syngman Rhee, Güney Kore Ordusu’nun emir ve komutasını, BM adına ABD Ordusu'na devretti. Böylece emir ve komutada birlik sağlamak suretiyle, başarılı bir savunma hattı kurma imkanına kavuşuldu.388
24’üncü Tümen’in hemen arkasından, 25’inci Tümen 8 Temmuz’da Pusan’a çıktı ve batısında ilerlemeye çalışan Kuzey Kore birliklerini durdurmakla görevlendirildi. 18 Temmuz’da da 1’inci Süvari Tümeni, doğu sahilinde Pohangdong limanına çıktı ve Pusan-Taegu-Kumchon mihveri etrafında kurulmasına başlanan köprübaşının sağ kanadının savunmasına görevlendirildi. Temmuz ayı sonunda Pusan limanı tüm istikametlerden gelebilecek taarruzlara karşı geniş ve aralıksız bir köprübaşı mevziîne kavuşmuştu. Bu mevziî mevcut kuvvetler için çok genişti. Kuzeyliler o zamana kadar on bir tümenini muharebelere sokmuştu.389
25’inci Tümen, 14 Temmuz’da Taegu’nun kuzey bölgesinde toplandı. Tank desteği ile ilerleyen Taejon bölgesindeki 2-3 tümenlik Kuzey Kore kuvvetlerini oyalamaya çalışan ABD kuvvetleri, zayıf Güney Kore birlikleriyle beraber 21 Temmuz’da planlı bir şekilde Taejon’un 25 km. güneydoğusundaki Yongdong
387 7’inci, 24’üncü, 25’inci Piyade Tümenleri ve 1’inci Süvari Tümenleri. 1’inci Süvari Tümeni’nin adı süvari tümeni idi. Bu tümen de aslında piyade tümeniydi. Denizli, a.g.e., s.32.
388 Denizli, a.g.e., s.32. 389 Yazıcı, a.g.e., s.52.
bölgesine çekildi. Dört günlük bir savunmadan sonra da Hwanggan’a ve 30 Temmuz’da da Kumchon civarına çekilmek zorunda kaldı.390
4.3.7.8.Kuzey Korelilerin batıdan çevirme harekâtı ve Pusan kıyıbaşı mevziî ve bu mevziî üzerindeki muharebeler
Taejon güneyinde Chongju istikametinde ilerleyen Kuzeyliler, Kore’nin batı ve güney taraflarına hemen hiçbir direnişle karşılaşmadan ilerlediler ve Mokpo-Kwangju- Namwon hattına vardılar. Buradan sonra doğuya, hayati bir öneme sahip olan Pusan’a yöneldiler. Hepsi de zayıf mevcutlu üç ABD tümeni391 ve bir Güney Kore tümenine karşı, en az dokuz tümenle batıdan geniş bir çevirme yapan Kuzey Koreliler, Temmuz 1950 sonunda Pusan kıyıbaşı mevziîlerine ulaştılar. Taarruzlarına devam eden Kuzey Koreliler, zayıf Güney Korelileri ve parça parça yardıma gelen, zayıf mevcutlu üç ABD tümenini, Teagu-Masan kuzeybatısında Waegwon’a kadar Naktong Nehri gerisine atmayı başardı. Bu Kuzey Kore’nin, ABD ve Güney Kore birliklerine karşı kazandığı ilk büyük zaferdi. Pusan köprübaşı mevziînin, en şiddetli Kuzey Kore taarruzlarına dayanacağı değerlendiriliyordu.392
Pusan köprübaşı muharebelerinde, her iki tarafta bütün güçlerini sarf ederek muharebeyi kazanmak zorundaydı. Bu muharebelerin cereyan ettiği Ağustos ayı sonlarına kadar inisiyatif Kuzey Korelilerdeydi. Ağustos ayının ilk haftasında köprübaşı mevziîlerinde bulunan çok zayıflamış altı Güney Kore tümeni ve bölgeye gelen üç ABD tümenine, ABD’nin 2’nci Piyade Tümeni ile bir Deniz Piyade Tugayı katıldı.393 İngilizlerin 27’inci Britanya Tugayı’nın da 29 Ağustos1950’de Kore’ye gelişiyle, savaş bir BM savaşı görüntüsü aldı.394
Bundan başka, Ağustos ayı içerisinde, İngiliz ve Avustralya’nın deniz ve hava birlikleriyle, Kanada, Fransa, Yeni Zelanda’nın savaş gemileri Kore’ye ulaşmış ve muharebelere katılmaya başlamıştı. Kuzey Kore Ordusu’nun işi gittikçe zorlaşıyordu. ABD ve Güney Kore Ordusu’nu daha fazla güçlenmeden imha etmezlerse, yaklaştıkları
390 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.55.
391 Bu Tümenler: 24’üncü, 25’inci Piyade Tümenleri ve 1nci Süvari Tümeni idi. Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.55.
392 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.55-56. 393 Yazıcı, a.g.e., s.52.
zafer ellerinden uçup gidecekti. Kuzey Kore Başkomutanı Mareşal Choe Yong Gun, durup toparlanmadan derhal taarruz emrini verdi. 395
Güney kıyısı boyunca Pusan istikametindeki 4 ncü ve 6 ‘ıncı Kuzey Kore Tümenlerinin taarruzları, 6 Ağustos 1950’de savunma mevziîlerinde durdurulması sağlandı. General Kean komutasındaki 25’inci Tümen karşı taarruzla, Kuzeylileri bozguna uğrattı. Daha kuzeyde Naktong Nehri cephesinde Kuzey Koreliler, 4 Ağustos’ta Nehri geçerek, Nehrin hemen doğusunda küçük bir köprübaşı elde etmeyi başardı. Kuzeyliler Ağustos 1950 başlarında 1’inci, 2’nci, 3’üncü Tümenleriyle, Kumchon’a karşı üç istikametten taarruza geçti. Naktong Nehri’ne yanaştı ve ay sonuna doğru beş tümenle taarruz etti. Ancak Kuzeyliler, Waegwan doğusuna varabildi. BM kıyıbaşı mevziînin kuzey kısmını Chungju-Taegu ve Yongju-Andong arasında üç tümenle (13’üncü, 15’inci ve 8’inci Tümenler) taarruz eden kuzeyliler karşısındaki Güney Kore birlikleri, cephenin tutarlılığını sağlamak için geri çekildiler. Doğu kıyısı bölgesinde de Yongdök’ten Pohangdong istikametinde ilerleyen bir Kuzey Kore tümeni, 13 Ağustos’ta Pohangdong’a kadar yanaştı. BM hava alanını ateş altına aldı. Bütün cephede, 1 Eylül 1950’den itibaren Kuzey Kore’nin on üç piyade tümeni, iki tank alayı ve Zırhlı Tümen’in yaptığı şiddetli taarruzlar, Eylül 1950 ortalarında esaslı bir başarı kazanamadı.396 Bu arada Sygman Rhee ve hükümeti, Taegu’dan ayrılarak Pusan’a gitti.397
15 Eylülde Kuzey Kore Ordusu’nun mevcudu 70.000’in üzerinde değildi. Yeni erlerinin moralleri düşüktü, savaşmak istemeyenler vuruluyordu. Pusan etrafındaki on üç Kuzey Kore tümeninde orijinal silah ve malzemelerin yarıdan azı elde kalmıştı. Kuşattıkları kuvvetlerse 60.000’i iyi teçhiz edilmiş ABD kuvveti olmakla beraber, 150.000 kişiden fazlaydı.398
Eylül 1950’de ABD kıtalarındaki muharebe zayiatı 20.000 bulmuştu. 70.000 kişilik Güney Kore Ordusu’ndan da cephede 60.000 kişi kalmıştı. Böyle olduğu halde,
395 Artuç, a.g.e., s.67.
396 Genelkurmay Harp Dairesi Başkanlığı, a.g.e., s.57. 397 Artuç, a.g.e., s.68.
398 Öte yandan ABD’li komutanları endişelendiren bir durumda, muharebelerin % 90’nı yapan piyade birliklerinin er mevcutlarının azlığıydı. Bir çok piyade bölüğü % 25 mevcutla görev yapıyordu. Sel, a.g.e., s.177
BM Kuvvetleri’nin insan gücü ikiye bir oranında, ateş gücü ise beşe bir oranında Kuzey Kore’den üstündü. Denizde ve havada tam bir üstünlüğe sahipti. Pusan çemberini kırmak için gereken tek şey, tutumun değiştirilmesiydi.399
4.3.7.9.İnchon çıkarması, Seul’un geri alınması ve 8’inci Ordu’nun karşı taarruzu (kroki-2)
Kuzey Korelilerin bir buçuk ay aralıksız süren taarruzlarına rağmen Pusan kıyıbaşı mevziî, bir bütün olarak BM Kuvvetleri tarafından başarıyla elde tutulmuştu. Artık inisiyatif geri alınabilirdi. BM Komutanlığı, stratejik bir karşı taarruz düşünüyordu. Düşmanın yok edilmesi, Pusan kıyıbaşı mevziînden ve yalnızca cepheden