Belediye başkanları
Tarihi sıraya göre Kulp’ta belediye başkanlığı yapanların listesi şöyledir.
Mustafa Körükçü Mehmet Tanrıverdi Süleyman Acar (Subay)
Haşan Çelik, (18 yıl boyunca seçim yapılmadan belediye başkanı oldu) Servet Nergiz (1969)
Sıdkı Çelik, (1984, iki buçuk dönem) Ahmet Yaşar (1977, 6 ay)
İhsan Ülgen (1989) Fahri Aydın (1994)
Mahmut Zengin (1999, iki dönem) 2009-2011 Nesip Şimşek
Yazar, Sanatçı ve Tanınmışlar
Adil Tekin: 1910 yılında Kulp’ta doğdu. Kulp’ta ilkokul okudu. Fotoğrafçılık yaptı.
Amed’de Foto Dicle adında bir fotoğraf stüdyosu vardı. Amed’in eski fotoğrafları söz konusu olunca Adil Tekin’in adı akla gelir. 1953-54 yılları arasında Belediye Başkan ve-killiği de yaptı. 1970 yılında bir dönem Diyarbakır Tanıtma ve Turizm Derneğinin Baş-kanlığını yaptı. Birçok fotoğraf sergisi açtı. 1964 ve 1971 yıllarında iki albüm yayınladı.
Cemal Yıldırım: 1925 yılında Kulp’ta doğdu. Öğretmen yüksekokulundan mezun oldu. Sonra Amerika ve Britanya’da eğitim gördü. Türkiye’ye dönüp üniversitelerde öğ-retmenlik yaptı. İngilizce ve Türkçe felsefe kitapları vardır.
Özer Ozankaya: 1937 yılında Kulp’ta doğdu. 1959 yılında Siyasi Bilimler Fakültesi okudu. Yayınlanan kitapları vardır. İkisi şunlardır: Köyde Toplumsal Yapı ve Siyasal Kül-tür ve Sosyoloji
Mele Yasîn Toprak: 1906 yılında Kulp’ta doğdu. Önce bu ilçede sonra da Silvan’da eğitim gördü. Diyarbakır’ın birçok köyünde imamlık ve müderrislik yaptı. 10 eseri var.
Ravddul-hayat, Seyfül-Me’lül Tefsir ve Akidetu’l-imarı-el Ula en önemlilerin dendir.
Mele Yasîn Wusifî, 1994‘te vefat etti.
KULP TARİHİ VE TARİHİ GÜZELLİKLERİ 33
Salih İnce: 1951 yılında Kulp’ta doğdu. İlkokulu Hazro’da, ortaokulu Silvan ve Dicle’de okudu. 1969 yılında Amed’deki öğretmen okulundan mezun oldu. Amed’de öğretmenlik yaptı. 1974 yılında İsveç’ e taşındı ve 1989 yılında bir grup arkadaşıyla Roja Nû gazetesini çıkardı. Salih İnce İsveç’ teki Kürdistan Kurumlan Federasyonu’nun ku-rucusu ve ilk başkanıdır. Stockholm Kürt Kültür Vakfi’nın kurucularındandır. İsveççe yazdığı Pelle Svanslös adında bir çocuk kitabı vardır ve bu kitabı Cergoye Qol adıyla Kürtçe’ye adapte etti. S. Zirav ve S. Ferman mahlaslarıyla birçok makale yazdı.
Sabahattin Gültekin: 1961 yılınde Kuye köyünde doğdu. İlkokulu kendi köyünde, ortaokulu Kulp ta, İmam Hatip Lisesi’ni Edirne ‘de ve yüksekokulu da Siirt ‘te okudu.
Değişik yerlerde yıllarca öğretmenlik yaptı. Şimdi emeklidir. Kurdi-Der yönetiminde çalışıyor. Şimdiye kadar birçok gazete ve dergide yazıları yayınlandı. Roser Zaravaya Kir-mancî Xebata Gramerî adında bir kitabı var.
Burhan İşiyok: 1969 yılnda Gomag’da doğdu. İlkokul ve ortaokulu Kulp’ta, liseyi ise Amed’de okudu. Üniversiteye de kayıt yaptırdı ama devam edemedi. Edebiyat ve müzik ile meşgul. Bir öykü ve iki şiir kitabı yayınlandı.
Felat Dilgeş: 1965 yılında Duderiya köyünde doğdu. İlkokul ve liseyi Silvan’da okudu. İstanbul Üniversitesi’nde Felsefe ve Siyaset okudu. Birçok gazete ve dergide ya-zıları yayınlandı. Gula Dersime, Rojnamegeriya Kurdîya Peşîn (araştırma) ve Dilşad (öykü) isimlerinde üç kitabı var.
Zübeyde Fidan Kırmızı: 1973’e Hurûc köyünde doğdu. Bütün eğitimini Amed’de tamamladı. Dicle Üniversitesi’nde edebiyat bölümünü bitirdi. Amid-i Nur adıyla Ab-düssettar Hatayi Avşar otobiyografisini yazdı.
Mîrze Mihemed Çelik: 1974 yılında Kulp’ta doğdu. Liseye kadar okudu. Bir dönem ilçeden göçtü, sonra geri döndü. Mîrze Mehmed Çelik fotoğrafçıdır. Bi Wêneyan Kulp/
Kulp (Resimler ile Kulp/Kulp) adında Kürtçe-Türkçe bir kitabı vardır.
Azad Ziya Eren: 1976 da Kulp’ta doğdu. Öğretmen olan anne ve babası 12 Mart’ta Çorum’a sürgün edildi. İlkokulu Çorum’da, ortaokulu Antep’te, liseyi Amed’de tamam-ladı. Dicle Üniversitesi biyoloji bölümü mezunudur. Mezun olduktan sonra öğretmenlik yaptı ve çeşitli dergi, gazete ve eklerde şiir ve yazıları yayımlandı. Şiirleri Fransızca, İngi-lizce, Almanca, Kürtçe, Süryanice, Ermenice ve Arapça’ya çevrilip ve yayınlandı.
Barış Seyitvan: 1982’de Cıhs köyünde doğdu. İlköğretimini köyde, orta, lise ve üni-versiteyi Diyarbakır’’da okudu. Dicle Üniversitesi Resim Bölümünden mezundur. Tür-kiye, Kürdistan, Avrupa ve Afrika’nın birçok ülkesinde resimleri sergilendi.
34TÜM YÖNLERİYLE DİYARBAKIR KULP İLÇESİ VE TURİZM
Dengbej ve Sanatçılar
Cotkar: 1959 yılında Habîka köyünde doğdu. Daha çocuk yaştayken ailece Silvan’a göç ettiler. İlkokul ve ortaokulu Silvan’da okudu. Daha okul yıllarında stranlar söylemeye başladı.
Şiyar ile 1975 yılında müzik grubu kurdular. Anonim ve yurtsever temalı stranlar söyler.. 1992 yılında ülkeyi terk etmek zorunda kaldı ve Almanya’ya yerleşti. Kaset ve CD’leri vardır.
Reşat Mehmikî (Reşat Deniz): 1964 yılında Geliyê Memika köyünde doğdu. Okul okuyamadı. Reso, Huseynê Muşî ve Şakiro’nun stranlarını söylüyor. 1989 yılında evini Batman’a taşıdı. Batman’da seyyar satıcılık yaptı. 1997 yılında Batman’dan Muş’a taşındı.
Adilê Riza (Adil Yapsur): 1964 yılında Délit köyünde doğdu. 20 yaşında toplu yer-lerde stran söyledi. Köyde yaşarken Erivan radoyundan, babasından ve dengbêjyer-lerden stran söylemeyi öğrendi. 12 yaşma kadar köyde kaldı. 1976 yılından beri Amed’de inşaat işlerinde çalışıyor.
Tehsînê Kulpî (Tahsin Türk): 1946 yılında Malêhaf köyünde doğdu. Okula gide-medi; okulu dışarıdan bitirip ilkokul diploması aldı. Köyde hayvancılık ve bağcılık yaptı.
1989 yılından beri Diyarbakır’da yaşıyor.
Silêmanê Kulpî (Süleyman Koç): 1964 yılında Badika bölgesinde olan Kerra kö-yünde doğdu. İlkokul okudu. 17 yaşından beri stran söylüyor. Şakiro ve Zahiro’nun stran-larını söylüyor. Birçok köy gezdi; düğün, eğlence ve yaslara katıldı. Bu şekilde geçimini sağlıyor. 1991 yılında Silvan’a taşındı.
Elîcanê Kulpî (Alican İpek): 1960 yılında Malên Hafê köyünde doğdu. Okul oku-madı. Köyde çobanlık ve çiftçilik yaptı. 1984 yılından beri Diyarbakır’da yaşıyor. Ço-cukluğundan beri stran söylüyor. Şakiro, Zahiro ve amcası Evdilvehabê Huseyn’den stran söylemeyi öğrendi.
Sadiqê Kulpî (Sadık Canan): 1941 yılında Cimikan köyünde doğdu. Okul oku-madı. Muş’tan Kulp’un Gevozan köyüne göçtüler. 1969 yılına kadar köyde çobanlık yaptı. Söylediği stranları dengbêj dayısı Eminê öğrendi. 1969 yılında evini Adana’ya ta-şıdı. (17)
Prof. Dr. Kendal Yalçın: D.Ü.Tıp Fakültesi Gastroenteroloji bilim dalı hocasıdır.
Yeşilköylüdür. 1965 doğumludur.
Prof. Dr. Muhsin Kaya: D.Ü.Tıp Fakültesi Gastroenteroloji bilim dalı hocasıdır.
Şehbuba köyündendir.
KULP TARİHİ VE TARİHİ GÜZELLİKLERİ 35
KAYNAKLAR
1- Prof. Dr. Abdullah Topçuoğlu, Vefa Akdoğan. Güneydoğu’da Sosyal Yasam:
(Diyarbakır’ın Kulp İlçesi Örneği) T. C. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Konya 2007
2-Vedat Güldoğan. Diyarbakır Tarihi. Kripto yay. 2011 3-Küçük Ermeni Ansiklopedisi, 2. Cilt, Yerevan, 1995 4- www.kulp.gov.tr
5-Ali Sarısu. Mustafa Kemal Paşa Kulp’ta. Kara Amid dergisi. Atatürk Yılında Diyar-bakır. S.52-54)
6-Şevket Beysanoğlu: M.kemal Atatürk’ün Diyarbakır’daki Kafkas cephesi Komutan-lığı. Atatürk Araştırma merkezi dergisi. c.II. Mart 1986. sayı.5 s.496
7-Adem KARAKUŞ. “Kulp İlçesi Beşeri ve Ekonomik Coğrafya Özellikleri” adlı Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Coğrafya Anabilim Dalı 2001 tarihli bitirme tezi
8- İrfan Yıldız. Eğil ve Kulp İlçeleri, Diyarbakır’da Tarım Çevre ve Doğa sempozyumu.
2011
9- Doç. Dr. İrfan Yıldız. Kulp İlçesi İhsan Işık (ed):Diyarbakır ansiklopedisi.3-238 10- http://pasurilcesi.blogspot.com/
11- Şevket Beysanoğlu. Anıtları ve Kitabeleri iler Diyarbakır Tarihi. Diyarbakır Bü-yükşehir Belediye yay. 2003. c.2.
12- Ömer Tellioğlu (ed): Diyarbakır Salnameleri. DBB yay. İst. 1999. 3/51 13-1973 il yıllığı
14- DBB gezi rehberi
15- Yrd. Doç. Dr. İbrahim Yılmazçelik XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır.
(1790-1840) (Fizikî, İdarî Ve Sosyo-Ekonomik Yapı). TTK matb.Ank.1995 16-.http://tr.wikipedia.org/wiki/Kulp
17- Amed Tigris. Yıldız çakar. Amed. DBB yay. 2014. s.542, 608, 613
36TÜM YÖNLERİYLE DİYARBAKIR KULP İLÇESİ VE TURİZM