Konaklama Tesisi Seçiminde Etkili Olan Faktörler

İşveren ve yöneticilerin turizme katılımlarının motivasyon algısı değişimi ile motivas-yon araçlarına yansımasının, konaklama tesislerinin seçiminde dikkat edilen kriterlerin tespit edilmesi hem araştırmanın detaylı yapılmasına katkı sağlamakta hem de işveren ve yöneticilerin seçimlerinin nasıl olduğu yönünde fikir verebilmektedir.

Tablo 14

Konaklama Tesisi Seçimi ile İlgili Değerler Yiyecek-İçecek

Hizmetleri ^{(n) (f)(*)} Fiziksel Donanım (n) (f)(*)

Hiç Önemli Değil 1 0,1 Hiç Önemli Değil 1 0,1 Önemli Değil 5 0,7 Önemli Değil 5 0,7 Kararsızım 3 0,4 Kararsızım 13 1,9 Önemli 243 34,8 Önemli 374 53,4 Çok Önemli 446 63,9 Çok Önemli 307 43,9

Konum (n) (f)(*) Fiyat (n) (f)(*)

Hiç Önemli Değil 1 0,1 Hiç Önemli Değil 1 0,1 Önemli Değil 7 1,0 Önemli Değil 9 1,3 Kararsızım 14 2,0 Kararsızım 31 4,4 Önemli 288 41,1 Önemli 338 48,4 Çok Önemli 390 55,7 Çok Önemli 319 45,7

Hizmet Çeşitliliği (n) (f)(*) Eğlence İmkânları (n) (f)(*)

Hiç Önemli Değil 2 0,3 Hiç Önemli Değil 1 0,1 Önemli Değil 9 1,3 Önemli Değil 24 3,4 Kararsızım 40 5,7 Kararsızım 35 5,0 Önemli 334 47,9 Önemli 357 51,1 Çok Önemli 313 44,8 Çok Önemli 282 40,3

Yıldız Sayısı (n) (f)(*) İmaj (n) (f)(*)

Hiç Önemli Değil 2 0,3 Hiç Önemli Değil 1 0,1 Önemli Değil 32 4,6 Önemli Değil 32 4,6 Kararsızım 40 5,6 Kararsızım 43 6,1 Önemli 328 46,9 Önemli 327 46,7 Çok Önemli 298 42,6 Çok Önemli 297 42,4

Helal Turizm İmkânları (n) (f)(*)

(*) Tabloda cevaplanmayan değerler (Missing System) girilmemiş, fakat yüzde dağılımında ge-çerli yüzdeler (Valid Percent) gösterilmiştir. Hiç Önemli Değil 12 1,7

Önemli Değil 20 2,9 Kararsızım 34 4,9 Önemli 235 33,7 Çok Önemli 396 56,8

Tablo 14’de örneklemin konaklama tesisi seçiminde yiyecek-içecek hizmetlerine verdi-ği değerlemeye göre; işveren ve yöneticiler yaklaşık%63 çok önemli, %34 önemli, ce-vabı vermiştir. Örneklemin büyük çoğunluğu olan %99 gibi büyük bir oran yiyecek içecek hizmetlerini önemseyerek konaklama tesisi seçimini gerçekleştirdiklerini belirt-mişlerdir. Buradan anlaşılan insanların temel ihtiyacı olan yeme-içme ihtiyacı turizme katılım esnasında da belirleyici önemli bir faktördür. İşveren veya yöneticilik konumla-rına rağmen insan olmanın temel göstergelerinden olan yiyecek-içecek tüketme ihtiyacı ve kültürü turizme katılımda belirleyici temel unsurlardan olabilir.

Örneklem işverenlerin konaklama tesisi seçiminde fiziksel donanıma verdiği önem der-cesine göre; çok önemli diyenlerin oranı yaklaşık%44 önemli diyenlerin oranı %53

ola-rak belirtilmiştir. Bu sonuçlardan çıkarabileceğimiz değerlendirmeye göre işveren ve yöneticiler konaklama yeri seçiminde %98 gibi yüksek bir oranda fiziksel donanımı önemsediklerini beyan etmişlerdir.

Günümüz işletmelerinin proje aşamasında artık sıradan konaklama tesisi projeleri değil dikkat çekici, simgeleşmiş yerlerin mimarilerini yansıtan, kendine has özellikleri olan, fiziksel donanımı itibarı ile özellikli malzemelerden yapılmış, insanlarda merak uyandı-racak ve satın almayı destekleyecek şekilde projelendirildiğini görmekteyiz. Yine bu konuda işveren ve yöneticilerin iş ve diğer sebepler ile iç ve dış turizm hareketi esnasın-da konaklama tesislerinde kalmaları, tecrübe ile beraber kıyaslama yapma şansına sahip olmalarını da sağlamaktadır. İşveren ve yöneticiler konaklama tesisi seçiminde tecrübe-lerinden de faydalanarak bahsi geçen fiziksel donanımın getirilerini bilerek ve beklenti-lerini karşılayıp karşılamadığını hesaplayarak satın almayı gerçekleştirebilir.

Fiziksel donanımın önemini ortaya koyan diğer bir konu ile ilgili şunu gösterebiliriz; konaklama işletmeleri misafirlerinin sürekli aynı fiziksel ortamda konaklama yapmak istememeleri gibi nedenlerden dolayı 7-10 yıl gibi sürelerde finansal kapasitelerine göre “Renovasyon” uygulamaları yapmaktadırlar. Burada amaç eskiyen fiziksel donanım malzemelerinin yenilenmesinden ziyade müşterilerin değişim ve yeni fiziksel donanım taleplerine cevap verebilmek olabilir. Ankete katılan örneklemin konaklama tesisi seçi-minde fiziksel donanımı önemsemesi yenilik ve değişiklik arayışından kaynaklanabilir. Konaklama tesisi seçiminde konum konusunda ankete cevap veren örneklemin yaklaşık %55’i çok önemli, %41’i önemli diye cevap vermiştir. Bu sonuçtan işveren ve yönetici-lerin konaklama tesisi seçiminde yaklaşık %97 gibi yüksek oranda konumu önemsediği şeklinde yorumlanabilir. Konaklama tesisi seçerken ihtiyaç duydukları turizm çeşidine göre seçeneklerden konuma bakarak tercih yaptıkları söylenebilir.

Tüketicilerin bir ürünü satın alma kararı verirken dikkat ettikleri en önemli unsur fiyat-tır. Konaklama tesisi seçiminde fiyat konusunda örneklemin yaklaşık %45’i çok önemli, %48’i önemli cevabı vermişlerdir. Örneklemin %94 gibi yüksek bir oranı konaklama tesisi seçiminde fiyatı önemsediğini belirtmektedir.

İşveren ve yöneticilerin turizme katılımda hizmet çeşitliliği konusunda verdiği cevaplar yaklaşık %44 çok önemli, %47 önemli şeklinde oluşmuştur. Analiz sonucuna göre %93

gibi büyük bir kesim turizme katılmada ve tatil ürünü satın almada, hizmet çeşitliliğine önem verdiklerini ifade etmişlerdir. Bu sonuca göre işveren ve yöneticiler gerek tecrü-belerinden kaynaklı gerekse tatil veya turizm bilincine sahiplik adına kendisi için satın almada hizmet çeşitliliğini önemsediği şeklinde algılanabilir.

Çalışmada örneklemin turizme katılımlarında konaklama tesislerinde eğlence imkânla-rının satın almalarındaki önem derecesi ile ilgili verdikleri cevaplarda yaklaşık

%40 çok önemli, %51 önemli şeklinde cevap vermişlerdir. Buradan çıkarılabilecek so-nuçlardan bir diğeri de örneklemin %91 oranında gittikleri turizm tesisinde sadece ko-naklama ve yeme içme gibi hizmetler ile yetinmeyerek eğlence ile ilgili hizmetlerin varlığını önemsediği söylenebilir.

İşveren ve yöneticilerin turizme katılım tercihlerinde yıldız sayısına dikkat etme konu-sunda yaklaşık %42’si çok önemli, %47’si önemli şeklinde cevap verdikleri görülmüş-tür. Yıldız sayısının önemli ve çok önemli olduğunu bildiren %89 gibi orana katılan işveren ve yöneticilerin tatil satın alma konusunda tesislerin yıldızlamaları konusunda fikir sahibidirler ve anlamını bilmektedirler.

Satın almada turizme katılımın motivasyona etkileri konulu çalışmanın örnekleme ima-jın etkisi ile ilgili soruya verilen cevapların analizine göre yaklaşık %42’si çok önemli, %47’si önemli şeklinde cevap vermişlerdir. Bu cevaplara göre turizm talebini gerçekleş-tiren işveren ve yöneticilerin %89 gibi yüksek oranı konaklama tesisinin imajını, marka değerini önemsediğini ifade ettikleri söylenebilir.

Örneklemin turizme katılımda konaklama tesislerinin seçiminde helal turizm imkânları-na sahip olup olmadıkları yönündeki sorulara yaklaşık %57’si çok önemli, %34’ü önemli şeklinde olmuştur. İşveren ve yöneticilerin gerek inançları gereği, gerekse sağ-lıklı beslenme adına konaklama seçiminde helâl turizm imkânlarına %90 oranında önem verdiğini gösterebilir.