Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarısının Okul Önces

AraĢtırmada, “Yedinci sınıf öğrencilerinin kelime bilgi düzeyleri ile okuduğunu anlama baĢarıları, okul öncesi eğitimi almaya göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?” Ģeklinde ifade edilen probleme cevap bulmak amacıyla hem kelime bilgi düzeyi

için hem de okuduğunu anlama baĢarısı için bağımsız örneklemler t-testi yapılmıĢtır. Elde edilen sonuçlar Tablo 31‟de verilmiĢtir.

Tablo 31. Okul Öncesi Eğitimi Almaya Göre Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarı Puanları Arasında Farklılık Olup Olmadığına Yönelik t-Testi Sonuçları

Bağımlı değiĢken

Okul öncesi

eğitimi alma N X Ss Sd t p Fark η²

Kelime bilgi düzeyi Evet (A) 253 220,98 33,29 215,008 5,050 ,000* A>B ,067 Hayır (B) 102 203,16 28,69 Okuduğunu anlama Evet (A) 253 30,88 8,58 221,870 5,789 ,000* A>B ,086 Hayır (B) 102 25,72 7,16

*p<0,05 [Kelime bilgisi (Levene= 4,926, p=,027) ve Okuduğunu anlama (Levene= 6,541, p=,011)]

Tablo 31‟de görüldüğü üzere araĢtırmaya katılan öğrencilerin kelime bilgisi puanları ortalamalarının okul öncesi eğitimi alma değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan t-testi sonucunda grup ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuĢtur (t=5,050; p=0,000<0,05). Okul öncesi eğitimi alan öğrencilerin kelime bilgisi puanları ( X =220,98), almayan öğrencilerin kelime bilgisi puanlarından ( X =203,16) yüksek bulunmuĢtur.

Çocukların anaokulu ve birinci sınıfta sahip oldukları dil ve okuma-yazma becerilerinin, ilerleyen yıllarda baĢarının güçlü yordayıcısı olduğu belirlenmiĢtir (Cunningham ve Stanovich, 1997). Burada okul öncesi eğitimin ve bu eğitimde yapılan çalıĢmaların ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır. Okul öncesi eğitim sürecinde öğrencilerle yapılan kavram geliĢtirici etkinlikler, onlara okunan kitaplar, konuĢma etkinlikleri kısacası dinleme ve konuĢmaya dayalı çalıĢmalar öğrencilerin bu kanallarla kelime bilgisinin geniĢlemesine olanak sağlamaktadır (Temur, 2006). Yine okul öncesi eğitim sayesinde çocuğun gerek akranlarıyla aynı ortamı paylaĢması ve iletiĢim kanalıyla onlardan pek çok kelime öğrenmesi gerekse düzenli verilen eğitimle kelime hazinesi geliĢmektedir.

Okul öncesi eğitimi alma değiĢkeninin kelime bilgisi üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek amacıyla eta-kare (η²) değeri hesaplanmıĢtır. Hesaplanan eta-kare (,06) değerine göre öğrencilerin kelime bilgisinden aldıkları puanlara ait toplam varyansın %6'sının okul öncesi eğitimi alma değiĢkenine bağlı olduğu söylenebilir. Hesaplanan bu değer, okul öncesi eğitimi alma değiĢkeninin kelime bilgi düzeyi üzerinde “orta” düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğunu göstermektedir.

Tablo 31‟de görüldüğü üzere araĢtırmaya katılan öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarı puanları ortalamalarının okul öncesi eğitimi alma değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan t-testi sonucunda grup ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuĢtur (t=5,789; p=0,000<0,05). Okul öncesi eğitimi alan öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarı puanları ( X =30,88), almayan öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarı puanlarından ( X =25,72) yüksek bulunmuĢtur.

Okul öncesi eğitimi alma değiĢkeninin sadece okuduğunu anlama baĢarısı üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek amacıyla eta-kare (η²) değeri hesaplanmıĢtır. Hesaplanan eta-kare (,08) değerine göre öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarısından aldıkları puanlara ait toplam varyansın %8'inin okul öncesi eğitimi alma değiĢkenine bağlı olduğu söylenebilir. Hesaplanan bu değer, okul öncesi eğitimi alma değiĢkeninin okuduğunu anlama baĢarısı üzerinde “orta” düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğunu göstermektedir.

Yapılan çalıĢmalar, araĢtırmadan elde edilen bulguyu desteklemekte ve okul öncesi eğitim alan öğrencilerin ilk okuma-yazma ve okuduğunu anlama baĢarılarının, okul öncesi eğitim almayan öğrencilerin ilk okuma-yazma ve okuduğunu anlama baĢarılarından daha yüksek olduğunu göstermektedir (Bulut, 2010; Damarlı Oçak, 2007; Katırcı Ağaçkıran, 2016; Köseoğlu, 2011; Kurnaz, 2018; Sabak Kaldan, 2007; Tutal ve Oral, 2015; Yılmaz ve Dikici Sığırtmaç, 2008). Obalar tarafından (2009) yapılan araĢtırmaya göre öğrencilerin, dinleme becerisi, konuĢma becerisi, okuma becerisi, dikte ve yazma becerisi, okuduğunu anlama (ses), okuduğunu anlama (hece), okuduğunu anlama (kelime), okuduğunu anlama (cümle), okuduğunu anlama (metin-paragraf) ve görsel okuma ölçeklerinden aldıkları puanlar okul öncesi eğitim alanların lehine anlamlı bir farklılık göstermektedir. Akın‟ın (2016) 60-66 ay; 67-69 ay; 71 ve üzeri ayda okula baĢlayan yaĢ grupları (1. sınıf öğrencileri) üzerinde yaptığı araĢtırmada her üç grupta da okul öncesi eğitim alanların okuma, yazma, okuduğunu anlama düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüĢtür. Yine baĢka bir araĢtırmada, okul öncesi eğitim kurumlarına gitmiĢ çocukların gitmemiĢ olanlara göre okula hazır oluĢ düzeyleri anlamlı derecede yüksek bulunmuĢtur (Esaspehlivan, 2006). Öğrenciler okul öncesi dönemden ilk okuma ve yazma öğretimine yönelik çok önemli deneyim ve birikimlerle okula baĢlar. Dolayısıyla okul öncesi dönemde alınan anaokulu eğitiminin, öğrencilerin okuma ve yazmaya hazırlık düzeyleri üzerinde etkili olduğu söylenebilir (Çelenk, 2008).

Okul öncesi eğitiminin amaçları; çocukların beden, zihin ve duygu geliĢimini ve iyi alıĢkanlıklar kazanmasını sağlamak, onları ilkokula hazırlamak, Ģartları elveriĢsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiĢtirme ortamı yaratmak, çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuĢmalarını sağlamaktır (MEB, 2013: 10). “Çocuğun sağlıklı bir Ģekilde büyüyebilmesi, geliĢebilmesi ve öğrenmeye karĢı olumlu tutumlar geliĢtirebilmesi için nitelikli biliĢsel uyarıcıların, zengin dil etkileĢimlerinin, olumlu sosyal ve duygusal deneyimlerin çocuğa sunulduğu ve çocuğun bağımsızlığının desteklendiği bir çevrenin yaratılmasına ihtiyaç vardır. Bu ise ancak sağlıklı bir aile ortamı ve nitelikli bir okul öncesi eğitim ile mümkündür.” (MEB, 2013: 12).

4.2.5 Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarısının Annenin