Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarısının Kitap Okuma Sıklığı

AraĢtırmada, “Yedinci sınıf öğrencilerinin kelime bilgi düzeyleri ile okuduğunu anlama baĢarıları, kitap okuma sıklığına göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?” Ģeklinde ifade edilen probleme cevap bulmak amacıyla yapılan tek yönlü MANOVA sonuçları Tablo 34‟te, tek yönlü ANOVA sonuçları ise Tablo 35‟te verilmiĢtir.

Tablo 34. Kitap Okuma Sıklığına Göre Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarı Puanlarının MANOVA Sonuçları

Bağımsız DeğiĢken Wilks’ Lambda F Denence sd Hata sd p η²

Kitap okuma sıklığı ,944 2,573 8 698 ,009* ,029

*p<0,05

MANOVA sonuçları, kitap okuma sıklığı bağımsız değiĢkeninin kelime bilgi düzeyi ile okuduğunu anlama baĢarısından elde edilen birleĢik bağımlı değiĢken üzerinde temel etkisinin anlamlı olduğunu göstermektedir. [F(4-350)=2,573, p=0,009<0,05

Wilk‟ λ= 0,944, kısmi η²=0,029]

Kitap okuma sıklığı değiĢkeninin kelime bilgi düzeyi ile okuduğunu anlama baĢarısından elde edilen birleĢik bağımlı değiĢken üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek amacıyla eta-kare (η²) değeri hesaplanmıĢtır. Hesaplanan eta-kare (,029) değerine göre öğrencilerin kelime bilgi düzeyi ile okuduğunu anlama baĢarısından elde edilen birleĢik bağımlı değiĢkenden aldıkları puanlara ait toplam varyansın %3'ünün kitap okuma sıklığı değiĢkenine bağlı olduğu söylenebilir. Hesaplanan bu değer, kitap

okuma sıklığı değiĢkeninin kelime bilgi düzeyi ile okuduğunu anlama baĢarısından elde edilen birleĢik bağımlı değiĢken üzerinde “küçük” düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğunu göstermektedir.

Tablo 35. Kitap Okuma Sıklığına Göre Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarı Puanları Arasında Farklılık Olup Olmadığına Yönelik ANOVA Sonuçları

Bağımlı

değiĢken Kitap okuma sıklığı N X Ss Sd F p Fark η²

Kelime bilgi düzeyi Her gün (A) 115 225,49 33,67 4- 350 4,19 5 ,002* A>B, ,045

Haftada bir/birkaç kez (B) 184 211,89 30,94

Ayda bir/birkaç kez (C) 40 211,30 32,26

Yılda bir/birkaç kez (D) 10 209,20 47,65

Hiç okumam (E) 6 194,25 22,20

Okuduğunu anlama Her gün (A) 115 31,81 8,42 4- 350 3,91 6 ,004* A>B ,043

Haftada bir/birkaç kez (B) 184 28,45 8,48

Ayda bir/birkaç kez (C) 40 27,32 7,46

Yılda bir/birkaç kez (D) 10 29,70 8,49

Hiç okumam (E) 6 25,50 9,79

*p<0,05 [Kelime bilgisi (Levene= 1,946, p=,102) ve Okuduğunu anlama (Levene= 0,396, p=,812)]

Tablo 35‟te görüldüğü üzere araĢtırmaya katılan öğrencilerin kelime bilgisi puanları ortalamalarının kitap okuma sıklığı değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan ANOVA sonucunda grup ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuĢtur (F=4,195; p=0,002<0,05). Farklılıkların kaynaklarını belirlemek amacıyla yapılan Scheffe testi sonucunda “Her gün okurum” ( X =225,49) ve “Haftada bir/birkaç kez okurum” ( X =211,89) cevabını verenler arasında olduğu bulunmuĢtur. Buna göre “Her gün okurum” cevabını veren öğrencilerin kelime bilgi düzeyi “Haftada bir/birkaç kez okurum” cevabını verenlerden daha yüksektir.

Bayram‟ın (2007) 9. sınıflar üzerinde yaptığı araĢtırmaya göre kitap okuyan öğrencilerin kitap okumayan öğrencilere göre kelime hazinesinin daha yüksek olduğu belirlenmiĢtir. Okuma yoluyla öğrenciler kelimelerin hem yazılıĢını görmekte hem de okunuĢunu duyabilmektedirler. Dolayısıyla okuma istek ve arzusu oluĢmuĢ, okuma alıĢkanlığı kazanmıĢ öğrencilerin kelime hazineleri okuma yoluyla doğal bir süreç

içerisinde geliĢecektir. Çünkü her metin farklı düzeyde kelime hazinesine sahiptir (Temur, 2006: 13).

Kitap okuma sıklığı değiĢkeninin kelime bilgisi üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek amacıyla eta-kare (η²) değeri hesaplanmıĢtır. Hesaplanan eta-kare (,04) değerine göre öğrencilerin kelime bilgisinden aldıkları puanlara ait toplam varyansın %4'ünün kitap okuma sıklığı değiĢkenine bağlı olduğu söylenebilir. Hesaplanan bu değer, kitap okuma sıklığı değiĢkeninin kelime bilgi düzeyi üzerinde “küçük” düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğunu göstermektedir.

Tablo 35‟te görüldüğü üzere araĢtırmaya katılan öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarı puanları ortalamalarının kitap okuma sıklığı değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla yapılan ANOVA sonucunda grup ortalamaları arasındaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuĢtur (F=3,916; p=0,004<0,05). Farklılıkların kaynaklarını belirlemek amacıyla yapılan Scheffe testi sonucunda “Her gün okurum” ( X =31,81) ve “Haftada bir/birkaç kez okurum” ( X =28,45) cevabını verenler arasında olduğu bulunmuĢtur. Buna göre “Her gün okurum” cevabını veren öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarı puanları “Haftada bir/birkaç kez okurum” cevabını verenlerden daha yüksektir.

Literatürde yapılan çalıĢmalar, araĢtırmadan elde edilen bulguları desteklemektedir. Kurnaz‟ın (2018) çalıĢmasında her gün kitap okuyanların okuduğunu anlama baĢarı puanlarının haftada birkaç kez kitap okuyanlara göre anlamlı düzeyde farklılaĢtığı bulunmuĢtur. Köseoğlu‟nun (2011) 7. sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama düzeylerini incelediği çalıĢmasında kitap okuma sıklığına göre her gün kitap okuyanların lehine anlamlı farklılık ortaya çıkmıĢtır. Sert‟in (2010) araĢtırmasına göre 6. sınıf öğrencilerinin okuduğu anlama düzeyleri ile kitap okuma alıĢkanlığı arasında anlamlı bir iliĢki olduğu görülmüĢtür. Temur‟a (2006) göre öğrencilerin kitap okuma ve gazete okuma sıklığı arttıkça bilgilendirici ve öyküleyici metinlerde kullandıkları toplam ve farklı kelime sayıları artmaktadır. CoĢkun (2002) lise 10. sınıf öğrencileri üzerinde yaptığı araĢtırmada öğrencilerin kitap okuma sıklığına ve evine düzenli olarak gazete ve dergi alınmasına göre okuma becerilerinde anlamlı fark meydana gelmektedir. Rüzgar‟ın (2014) araĢtırmasına göre okuduğunu anlama açısından evinde kitaplık bulunan öğrencilerin bulunmayanlardan; evinde daha fazla kitap bulunan öğrencilerin az kitap bulunanlardan, bugüne kadar okuduğu kitap sayısı fazla olan öğrencilerin daha az kitap okuyanlardan daha baĢarılı olduğu görülmüĢtür. Sabak Kaldan‟ın (2007)

araĢtırmasına göre öğrencilerin okuduğunu anlama becerileri, boĢ zamanlarında kitap okuma sıklığına göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Sertsöz‟ün (2003) araĢtırmasına göre, okuduğunu anlama davranıĢı ile kitap okuma alıĢkanlığı kazanmıĢ olan öğrencilerin problem çözme yetenekleri, bu alıĢkanlığı yeterince edinememiĢ olan öğrencilere göre daha fazla geliĢmektedir. Sonuç olarak düzenli kitap okuyan öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarıları da artmaktadır.

Kitap okuma sıklığı değiĢkeninin okuduğunu anlama baĢarısı üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek amacıyla eta-kare (η²) değeri hesaplanmıĢtır. Hesaplanan eta-kare (,04) değerine göre öğrencilerin okuduğunu anlama baĢarısından aldıkları puanlara ait toplam varyansın %4‟ünün kitap okuma sıklığı değiĢkenine bağlı olduğu söylenebilir. Hesaplanan bu değer, kitap okuma sıklığı değiĢkeninin okuduğunu anlama baĢarısı üzerinde “küçük” düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğunu göstermektedir.

4.2.8 Kelime Bilgi Düzeyi ile Okuduğunu Anlama BaĢarısının Genel Not