Kavram Testlerinin Veri Çözümleme Teknikler

621 öğrenciye kavram testi uygulanabilmiştir. 60 öğrenci soruları boş bıraktığı ve ciddiyetle yapmadığı için geçerlilik ve güvenilirlik analizlerine dahil edilmemiştir. Kavram testin geliştirilmesi sürecindeki 561 öğrenciden 40’ı açık uçlu sorulara cevap

vermediği için alt problemlerin analizine 521 öğrenci katılmıştır. 85 öğretmene kavram testi ulaştırılmıştır. Bu öğretmenlerden açık uçlu soruları da tam olan ve soruları boş bırakmayan 72 öğretmenin cevapları üzerinden geçerlilik ve güvenilirlik analizler ile alt problemlerin analizleri yapılmıştır. 220 öğretmen adayına kavram testi ulaştırılmıştır. Soruları tam cevaplayarak geçerlilik güvenilirlik analizine dahil olan 209 öğretmen adayı olmuştur. Açık uçlu soruları da tam olarak alt problemlerin analizine dahil olan öğretmen adayı sayısı ise 194’tür.

Öğretmenlerin, öğretmen adaylarının ve öğrencilerin, kavramsal anlamalarını belirlemek için testin tümüne ait veriler için betimsel istatistik analizlerinden ve testteki her bir soru için frekans ve yüzde değerlerinden yararlanılmıştır (1., 2. ve 3. alt problemler). Kavramsal anlamaya dayalı farkın olup olmadığını belirlemek için ise örneklemde yer alan her bir gruptan elde edilen verilerin normal dağılıma uygunluğu incelenmiştir (7. ve 8. alt problemler). Her bir grup için verilerin normal dağılıma uygunluğu aşağıda sırasıyla sunulmuştur.

İlköğretimi Tamamlamış (9. sınıfa başlamış) Öğrencilerin “Sürdürülebilir Çevre Kavram Testi” nden Elde Edilen Verilerinin Normal Dağılıma Uygunluğu

Öğrencilerin Sürdürülebilir Çevre Kavram testinden aldıkları puanların normal dağılıma uygunluğu üç yöntemle incelenmiştir. İlk olarak testten elde edilen verilerin aritmetik ortalamaları, mod ve ortanca değerleri ile çarpıklık katsayısı incelenmiştir. Mod, ortanca ve aritmetik ortalamaların birbirine eşit olması normal dağılımın göstergesidir. Çarpıklık katsayısı “-1, +1” arasında kalıyorsa verilerin normal dağılıma uygun olduğu söylenebilmektedir (Büyüköztürk, 2007). Mod, aritmetik ortalama ve ortanca değerleri ile çarpıklık katsayısı Tablo 33’te sunulmaktadır.

20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 -5,00 60 40 20 0 Histogram Grafiği

Testten Alınan Puanlar

Tablo 33

Öğrencilerin SÇKT Verilerinin Mod, Aritmetik Ortalama ve Ortanca Değerleri İle Çarpıklık Katsayısı

Mod Ortanca ÇK

14 12 13 -.828

: aritmetik ortalama ÇK: Çarpıklık Katsayısı

Tablo 33 incelendiğinde mod, ortanca ve aritmetik ortalamanın birbirine eşit olmadığı, ancak çarpıklık katsayısının “-1, +1” aralığına uyduğu görülmektedir. Mod, ortanca ve aritmetik ortalama eşitliğine göre normal dağılıma uygun olmadığı ancak çarpıklık katsayısına göre normal dağılıma uyduğu dikkati çekmektedir.

Normal dağılıma uygunluğu belirlemek için ikinci aşama olarak verilerin Histogram grafiği ve Q-Q grafiği incelenmiştir.

Şekil 3

Öğrencilerin SÇKT Verilerinin Histogram ve Q-Q Grafiği

25 20 15 10 5 0 20 15 10 5 0 Beklenen Değerler Gözlenen Değerler

Histogram ve Q-Q grafikleri incelendiğinde verilerin normal dağılıma uymadığı, normal dağılımdan uzaklaştıkları görülmektedir.

Son ve üçüncü aşama olarak ta Kolmogorov-Smirnov (K-S) testi ile normal dağılıma uygunluk incelenmiştir. Analiz sonucunda anlamlılık düzeyi (p) .000 olarak bulunmuştur. Bulunan değer p>.05 düzeyinden büyük çıkarsa sonuç anlamlıdır yani verilerin normal dağılıma uyduğu söylenebilir (Büyüköztürk, 2007). Ancak burada bulunan anlamlılık düzeyi p<.05 ten daha küçük olduğu için veriler normal dağılıma uymamaktadır.

Yapılan inceleme sonuçlarına göre çarpıklık katsayısı normal dağılımın olduğunu gösterse de grafiklere bakıldığında ya da test sonuçlarına bakıldığında normal dağılımın olmadığı görülebilmektedir. Bu sonuçlardan yola çıkılarak öğrencilerin kavramsal yapısı ile ilgili farkın olup olmadığını inceleyen 7. alt problem için parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Fen ve teknoloji öğretmenlerinin “Sürdürülebilir Çevre Kavram Testi” nden Elde Edilen Verilerinin Normal Dağılıma Uygunluğu

Öğretmenlerin Sürdürülebilir Çevre Kavram testinden aldıkları puanların normal dağılıma uygunluğu üç aşama ile belirlenmiştir. İlk aşama olarak aritmetik ortalama, mod ve ortanca değerlerinin eşitliğine, hesaplanan çarpıklık katsayısının “-1, +1”

15,00 10,00 5,00 0,00 -5,00 12,5 10,0 7,5 5,0 2,5 0,0 Histogram Grafiği

Testten Alınan Puanlar

arasında değerler alıp almadığı incelenmiştir. Elde edilen veriler Tablo 34’te sunulmaktadır.

Tablo 34

Öğretmenlerin SÇKT Verilerinin Mod, Aritmetik Ortalama ve Ortanca Değerleri ile Çarpıklık Katsayısı

Mod Ortanca ÇK

10 8 9 -.541

: aritmetik ortalama ÇK: Çarpıklık Katsayısı

Tablo 34’te yer alan değerlere bakıldığında mod, ortanca ve aritmetik ortalama değerlerinin birbirine eşit olmadığı görülmektedir. Bu nedenle verilerin normal dağılıma uymadığı düşünülebilir. Ancak çarpıklık katsayısına bakıldığında ise bulunan -.414 değerinin “-1, +1” aralığında yer aldığı ve normal dağılıma uyduğu görülmektedir.

İkinci aşama olan verilerin grafikleri incelenebilir. Histogram ve Q-Q grafiği Şekil 4’te yer almaktadır.

Şekil 4

Öğretmenlerin SÇKT Verilerinin Histogram ve Q-Q Grafiği

20 15 10 5 0 15 10 5 0 Beklenen Değerler Gözlenen Değerler

Histogram ve Q-Q grafikleri incelendiğinde, grafiklere göre öğretmenlerinin tutum verilerinin normal dağılıma öğrencilerin tutum verilerine göre daha fazla uyduğu söylenebilir.

Üçüncü aşamada ise Kolmogorov-Smirnov (K-S) testi kullanılarak verilerin normal dağılıma uygunluğunu bakılmıştır. Testin sonucu p>.05 düzeyinden büyükse verilerin normal dağılıma uyduğundan daha önce bahsetmiştik. Öğretmenlerin K-S testi sonucu elde edilen anlamlılık düzeyi (p) .001 olarak belirlenmiştir. Bulunan anlamlılık değer p<.05 ten daha küçük çıkmıştır. Test sonuçlarına göre veriler normal dağılıma uymamaktadır.

Normal dağılıma uygunluğu belirlemek için yapılan incelemelerde çarpıklık katsayısının istenilen değer aralığında çıkmıştır. Grafikler incelendiğinde normal dağılımdan sapmalar çok fazla olmasa da dikkati çekmektedir. K-S testi sonucu verilerin normal dağılıma uymadığı yönünde bilgi vermektedir. Bu verilerin normal dağılıma uymadığına karar verilmiştir. Öğretmenlerin kavramsal anlamaları ile ilgili yapılacak analizlerde parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U testinin uygulanmasına karar verilmiştir.

Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının (3. ve 4. sınıf) “Sürdürülebilir Çevre Kavram Testi”nden Elde Edilen Verilerinin Normal Dağılıma Uygunluğu

Öğretmen adaylarının Sürdürülebilir Çevre Kavram testinden aldıkları puanların normal dağılıma uygunluğu üç aşama ile belirlenmiştir. İlk aşama olarak aritmetik ortalama, mod ve ortanca değerlerinin eşitliğine, hesaplanan çarpıklık katsayısının “- 1, +1” arasında değerler alıp almadığı incelenmiştir. Elde edilen veriler Tablo 35’te sunulmaktadır.

Tablo 35

Öğretmen Adaylarının SÇKT Verilerinin Mod, Aritmetik Ortalama ve Ortanca Değerleri ile Çarpıklık Katsayısı

Mod Ortanca ÇK

8 8 8 -.127

: aritmetik ortalama ÇK: Çarpıklık Katsayısı

Tablo 35 incelendiğinde mod, ortanca ve aritmetik ortalamanın birbirine eşit olduğu ve çarpıklık katsayısının ise “-1, +1” aralığında kaldığı belirlenmiştir. Bu nedenle bu verilerden yola çıkarak ölçekten elde edilen verilerin normal dağılıma uymaktadır.

Normal dağılıma uygunluğu belirlemek için ikinci aşama olarak verilerin Histogram grafiği ve Q-Q grafiği incelenmiştir. Histogram ve Q-Q grafiği Şekil 5’te yer almaktadır.

20,00 15,00 10,00 5,00 0,00 30 20 10 0 Histogram Grafiği

Testten Alınan Puanlar

15 10 5 0 15 10 5 0 Normal Q-Q Grafiği Beklenen Değerler Gözlenen Değerler Şekil 5

Öğretmen Adaylarının SÇKT Verilerinin Histogram ve Q-Q Grafiği

Histogram ve Q-Q grafikleri incelendiğinde, grafikler öğretmen adaylarının tutum verilerinin normal dağılıma uyduğunu göstermektedir.

Üçüncü aşamada Kolmogorov-Smirnov (K-S) testi kullanılarak verilerin normal dağılıma uygunluğuna bakılması uygun olacaktır. Öğretmen adaylarının K-S testi

sonucu elde edilen anlamlılık düzeyi (p) .000 olarak belirlenmiştir. Bulunan anlamlılık değer p<.05 ten daha küçük çıkmıştır. Test sonuçlarına göre veriler normal dağılıma uymamaktadır.

Normal dağılıma uygunluğu belirlemek için yapılan incelemeler sonucunda öğretmen adaylarının kavram testinden aldıkları puanlara göre yapılan K-S testi sonuçları verilerin normal dağılıma uymadığı hakkında bilgi vermektedir. Mod, aritmetik ortalama, ortanca değerleri eşit çıkmış ve çarpıklık katsayısının sonucu istenen değerler arasında yer almaktadır. Grafikler incelendiğinde, verilerin grafiklerdeki dağılımının normal dağılıma uygun olduğu hakkında bilgi vermektedir. Sonuç olarak test sonuçları normal dağılıma uygun olmadığı hakkında bilgi verdiği için öğretmen adaylarının tutumu ile ilgili alt problemlerin analizinde parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U Testinin uygulanmasına karar verilmiştir.

Yapılan incelemeler sonucunda öğrencilerin, öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin verileri normal dağılma uygun çıkmamıştır. Veriler normal dağılıma uymadığı için örneklemler arasında kavramsal anlamaların birlikte incelendiği 7. ve 8. alt problemde Mann Whitney U testinin kullanılmasına karar verilmiştir.