Katılımcı 4’e Ait Değerlendirmeler

Katılımcı 4’ün tasarım yapma yaklaĢımı mevcut tasarımları inceleyerek bilgi edinmek ve daha sonra kendi özgün fikirlerini Ģekillendirmek olarak nitelendirilebilir. Katılımcı 4, tasarımda özgünlük açısından diğer katılımcılardan daha ileridedir.

Katılımcı 4, erken tasarım evresinin bilgi edinme aĢamasında, tasarım konusu ve tasarım alanı hakkında araĢtırma yaparken basılı ve sanal kaynaklara birlikte baĢvurmuĢtur. Bu aĢamada, hem bilgi toplama, hem elde edilen bilgilerin içselleĢtirilmesi konusunda en baĢarılı olan katılımcılardan birisidir.

Erken tasarım evresinin analiz aĢamasında Katılımcı 4, elde ettiği bilgileri öncelikle iĢlev analizi ve leke etüdü çalıĢmaları yaparak yorumlamıĢtır. Bu aĢamada Katılımcı 4, hem tasarım konusu hem tasarım alanı ile ilgili analizler geliĢtirmiĢ, analiz aĢamasından sentez aĢamasına hızlı bir Ģekilde geçiĢ yapmıĢtır.

Katılımcı 4 sentez aĢamasında, bilgi edinme ve analiz aĢamalarının kazanımlarını rahatlıkla aktarabilmiĢ, alternatif sentezler oluĢturmada baĢarı göstermiĢtir. Sentez yaklaĢımlarını bilinçli olarak kullandığı söylenebilir. Tasarım yaparken hem ürüne, hem sürece önem veren bir tasarım yaklaĢımı vardır. Erken tasarım evresinde ilk tasarım kararlarını plan temsili aracılığıyla aktarmıĢtır.

Görüşmenin Değerlendirilmesi

Katılımcı 4, ilk tasarım kararının geniĢ açıklık geçen bir tasarım yapmak olduğunu ve bu nedenle otomobil galerisi tasarımını seçtiğini belirtmiĢtir. Bu kararını, otomobillere duyduğu ilgiden dolayı verdiğini ifade etmiĢtir. Ġlk tasarım kararını ifade ortamlarına aktarırken, öncelikle iĢlev analizi yapmıĢ, birimlerin büyüklüklerini belirlemiĢ ve planlamaya geçmiĢtir. GeniĢ açıklık geçme ve biçim konusuna önem verdiğini belirterek, planın yanı sıra kesit ve görünüĢleri de birlikte düĢünmeye çalıĢtığını eklemiĢtir.

Katılımcı 4, ilk tasarım kararını oluĢtururken düĢünsel yaklaĢım olarak biçim ve iĢleve aynı anda cevap verecek bir yapı ortaya koymak istediğini belirtmiĢtir. Ġlk plan temsilini oluĢtururken, dörtgen biçimleri temel almıĢtır; kare veya eğrisel biçimlerin özellikle servis alanı için uygun olmadığını düĢündüğünü belirtmiĢtir. Sentez yaklaĢımının benzer yapıları inceleyerek yeni bir biçim oluĢturmak (ikonik) ve aynı zamanda önceden kullanılmıĢ biçimlerden esinlenmek (pragmatik) olduğunu ifade etmiĢtir. Kullandığı formları geniĢ açıklık geçmeye ve dıĢarıdan algılanmaya uygun olduklarını düĢündüğü için seçmiĢtir. Kütleleri yapının içinde bir denge sağlatacak biçimde yerleĢtirerek planını geliĢtirdiğini belirtmiĢtir. Katılımcı 4, ilk plan temsilini oluĢtururken, yapının içindeki bir iĢlevi değil, dıĢındaki bir iĢlevi düĢünmüĢtür. Servis alanı ile dıĢ mekânın bağlantısının sağlanması üzerinde durmuĢtur. Mekân-iĢlev uygunluğunu sağlamak için öncelikle kullanımı düĢünmüĢ, ardından strüktürü ayarlamaya çalıĢtığını belirtmiĢtir. Mekân organizasyonunda doğrusal ve dağınık düzenlemeleri birlikte kullanmıĢtır.

Katılımcı 4, hem ürüne hem sürece önem vermektedir. Tasarımının insanları tarafından kullanılacak olmasına dikkat ettiğini, bu yüzden tüm gerekli tasarım iliĢkilerini düĢünmeye çalıĢtığını belirtmiĢtir. Kullanıcıların yapıyı amacına uygun olarak kullanabilmesini ve rahat edebilmesini düĢünerek tasarım yaptığını ayrıca eklemiĢtir.

Öz Değerlendirme Anketinin Değerlendirilmesi

Katılımcı 4, erken tasarım evresinde hem tasarım konusu ile ilgili hem tasarım alanı ile ilgili araĢtırma yaparken ilk olarak kütüphaneden ve ikinci olarak Internet’den yararlandığını belirtmiĢtir.

Katılımcı 4, erken tasarım evresinde ilk tasarım kararlarını verirken sırasıyla “ulaĢım, çevre, mekân organizasyonu, kullanıcı istekleri, iĢlev, strüktür, biçim, iletiĢim” bilgi gruplarını kullanmıĢtır. Erken tasarım evresinde kullanılan bilgi gruplarına ulaĢmak için Katılımcı 4, öncelikle tasarım alanının kentsel analizini yapmıĢtır. Daha sonra, sırasıyla alan gezisi ile

konu/arsa hakkında bilgi edinme, teknik gerekliliklerin incelenmesi, tasarım araĢtırması/daha önce yapılan binaların incelenmesi, ergonomik analiz gelmektedir.

Çizelge 6.13. Katılımcı 4’e ait mimari temsiller (Kullanım sıralamasına ait değerler için bkz. Ek 7 Çizelge 4, Çizelge 15)

ERKEN TASARIM EVRESĠ (1-8 HAFTALAR) Katılımcı 4

Adımlar Örnek Mimari Temsiller

S ırıalama A. Bilgi Toplama Bilgi Gruplarının Kullanımı Teknik B. Toplumsal B. Çevresel B. Mesleki K. B. 2 2 1 3 B. Analiz Analiz YaklaĢımlarının Kullanımı Mekansal A. ĠĢlevsel A. Sembolik A. Biçimsel A. Tipolojik A. Teknolojik A. Sosyal A. 2 2 2 1 1 1 1 C. Sentez Sentez YaklaĢımlarının Kullanımı Analojik Pragmatik Kanonik Ġkonik Bütüncül 0 1 0 1 0 D. Değer- lendirme Değerlendirme Ölçütlerinin Kullanımı Biçimsel ĠĢlevsel Estetik Çevresel Mekansal Teknik 1 2 5 4 4 3

Ġlk tasarım kararını verirken, Katılımcı 4 ilk olarak “doğa” kavramından yararlanmıĢtır. Daha sonra sırasıyla “ kültür, fiziksel doku, yer, sosyal doku, hayat” kavramları gelmektedir. Katılımcı 4, erken tasarım evresinde ilk tasarım kararlarını aktarırken temsil biçimleri içinden öncelikle “vaziyet planı” ndan yararlandığını belirtmiĢtir. Ardından yalnızca “perspektif”i kullandığını ifade etmiĢ, diğer seçenekler hakkında bir görüĢ bildirmemiĢtir. Katılımcı 4, ilk tasarım kararlarını aktarırken mimari ifade teknikleri arasından ilk olarak “yazılı ifadeler” i kullanmıĢtır. “Sözlü ifadeler, serbest el çizimleri, siyah-beyaz çizimler, renkli çizimler, bilgisayar çizimleri, teknik çizimler” ise sırasıyla belirtilen diğer tekniklerdir.

Plan Temsillerinde Bilgi Gruplarının Kullanımının Değerlendirilmesi

Katılımcı 4, erken tasarım evresinde ilk olarak “ulaĢım” bilgi grubundan yararlanmıĢtır. Katılımcı 4’ ün oluĢturduğu plan temsillerinde erken tasarım evresi modelinde belirlenen bilgi gruplarının kullanımının değerlendirilmesi sonucunda, ilk tasarım değerlendirme ölçütlerine ulaĢmak için en fazla çevresel bilgiyi, en az mesleki kuramsal bilgiyi kullandığı ortaya çıkmıĢtır.

Plan Temsillerinde Analiz Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi

Katılımcı 4’ün erken tasarım evresinde oluĢturduğu plan temsillerinde modelde belirlenen analiz yaklaĢımlarının değerlendirilmesi sonucunda, öncelikli olarak biçimsel analiz, tipolojik analiz, teknolojik analiz ve sosyal analizi aynı oranda kullandığı, ardından mekansal analiz, iĢlevsel analiz ve sembolik analizi yine aynı oranda kullandığı ortaya çıkmıĢtır.

Plan Temsillerinde Sentez Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi

Katılımcı 4, erken tasarım evresinde oluĢturduğu plan temsillerinde modelde ortaya konan sentez yaklaĢımlarından pragmatik yaklaĢımı ve ikonik yaklaĢımı birlikte kullanmıĢtır.

6.5.5 Katılımcı 5’e Ait Değerlendirmeler