• Sonuç bulunamadı

6. ALAN ÇALIġMASI VE ERKEN TASARIM EVRESĠ MODELĠNĠN

6.5 Erken Tasarım Evresi Modelinin Ġrdelenmesi

6.5.8 Katılımcı 8’e Ait Değerlendirmeler

Katılımcı 8, tasarım yapma konusunda isteklidir. Tasarım yapma yaklaĢımı mevcut tasarımları inceleyerek, onlardan aldıklarını kendi tasarımına entegre etmek Ģeklinde nitelendirilebilir. Katılımcı 8, incelediği örneklerden gereğinden fazla esinlenmiĢtir.

Katılımcı 8, erken tasarım evresinin bilgi edinme aĢamasında, tasarım konusu ve tasarım alanı hakkında araĢtırma yaparken basılı ve sanal kaynaklara birlikte baĢvurmuĢtur. Bu aĢamada, hem bilgi toplama, hem elde edilen bilgilerin içselleĢtirilmesi konusunda orta derecede bir baĢarı göstermiĢtir. Bilgi toplama aĢamasına yeterince önem vermediği gözlenmiĢtir.

Erken tasarım evresinin analiz aĢamasında Katılımcı 8, öncelikle iĢlev analizi ve leke etüdü çalıĢmaları yapmıĢtır. Bu aĢamada Katılımcı 8, elde ettiği bilgileri analizler aracılığıyla yorumlamakta diğer katılımcıların gerisinde kalmıĢtır. Bilgi toplama aĢamasında olduğu gibi bu aĢamaya da yeterince önem vermemiĢtir.

Katılımcı 8, sentez aĢamasında, bilgi edinme ve analiz aĢamalarının kazanımlarını aktarmakta güçlükler yaĢamıĢ olup, buna rağmen ısrarla tek bir mutlak sentez elde etmeye çalıĢmıĢtır. Sentez yaklaĢımlarını bilinçli olarak kullandığı söylenemez. Tasarım yaparken sürece daha fazla önem vermektedir. Erken tasarım evresinde ilk tasarım kararlarını plan temsili

aracılığıyla aktarmıĢtır.

Görüşmenin Değerlendirilmesi

Katılımcı 8, ilk tasarım kararının genel yerleĢim kararlarını vermek ve oradan kütleye geçmek olduğunu belirtmiĢtir. Bu kararını, öncelikle vaziyet planı ile ilgili çalıĢmanın formu kendiliğinden biçimlendireceğini düĢündüğü için verdiğini ifade etmiĢtir. Ġlk tasarım kararını ifade ortamlarına aktarırken, öncelikle iĢlev analizi yapmıĢ, birimlerin iliĢkisini ortaya koymuĢ ve plana geçmiĢtir.

Katılımcı 8, ilk tasarım kararını oluĢtururken düĢünsel yaklaĢım olarak tümdengelim uyguladığını belirtmiĢtir. Ġlk plan temsilini oluĢtururken, dörtgen biçimleri temel almıĢtır; dairesel biçimleri denediğini ancak baĢarılı olamadığını eklemiĢtir. Sentez yaklaĢımının önceden kullanılmıĢ biçimlerden esinlenmek (pragmatik) olduğunu ifade etmiĢtir. Kullandığı biçimleri birimlerin arasındaki iliĢkileri yeterince sağladığını düĢündüğü için seçmiĢtir. ĠĢlevsel açıdan kolay çözülecek geometrik düzenler kullanarak planını geliĢtirdiğini belirtmiĢtir.

Katılımcı 8, ilk plan temsilini oluĢtururken öncelikle servis ve sergileme iĢlevlerini düĢünmüĢtür. Mekân-iĢlev uygunluğunu sağlamak için öncelikle gereksinimleri hesaplamıĢ ve buna göre boyutları oluĢturmuĢtur. Mekân organizasyonunda merkezi düzenleme kullanmıĢtır.

Katılımcı 8, sürece sonuç üründen daha fazla önem vermektedir. Son olarak, alternatifli çalıĢma sürecini uzun bulduğunu, bütün veriler toplandıktan sonra hemen sonuca gidilebileceğini düĢündüğünü eklemiĢtir.

Öz Değerlendirme Anketinin Değerlendirilmesi

Katılımcı 8, erken tasarım evresinde hem tasarım konusu ile ilgili hem tasarım alanı ile ilgili araĢtırma yaparken ilk olarak kütüphaneden ve ikinci olarak Internet’den yararlandığını belirtmiĢtir.

Katılımcı 8, erken tasarım evresinde ilk tasarım kararlarını verirken sırasıyla “iĢlev, çevre, ulaĢım, biçim, strüktür, mekân organizasyonu, kullanıcı istekleri, iletiĢim” bilgi gruplarını kullanmıĢtır. Erken tasarım evresinde kullanılan bilgi gruplarına ulaĢmak için Katılımcı 8, öncelikle tasarım alanının kentsel analizini yapmıĢtır. Daha sonra, sırasıyla alan gezisi ile konu/arsa hakkında bilgi edinme, teknik gerekliliklerin incelenmesi, tasarım araĢtırması/daha önce yapılan binaların incelenmesi, kaynak araĢtırması yapma, estetik gerekliliklerin

incelenmesi, ergonomik analiz, strüktür araĢtırması, malzeme araĢtırması gelmektedir. Çizelge 6.17. Katılımcı 8’e ait mimari temsiller (Kullanım sıralamasına ait değerler için bkz.

Ek 7 Çizelge 8, Çizelge 19)

ERKEN TASARIM EVRESĠ (1-8 HAFTALAR) Katılımcı 8

Adımlar Örnek Mimari Temsiller

S

ıralam

a

A. Bilgi

Toplama Bu aĢamada değerlendirilmeye uygun mimari temsiller üretilmemiĢ olup, yandaki kullanım sıralaması katılımcı tarafından erken tasarım evresinin diğer aĢamalarında üretilen mimari temsillerin irdelenmesinden elde edilmiĢtir.

Bilgi Gruplarının Kullanımı Teknik B. Toplumsal B. Çevresel B. Mesleki K. B. 1 3 2 4

B. Analiz Bu aĢamada değerlendirilmeye uygun mimari temsiller üretilmemiĢ olup, yandaki kullanım sıralaması katılımcı tarafından erken

tasarım evresinin diğer aĢamalarında üretilen mimari temsillerin irdelenmesinden elde edilmiĢtir.

Analiz YaklaĢımlarının Kullanımı Mekansal A. ĠĢlevsel A. Sembolik A. Biçimsel A. Tipolojik A. Teknolojik A. Sosyal A. 2 2 4 1 3 2 0 C. Sentez Sentez YaklaĢımlarının Kullanımı Analojik Pragmatik Kanonik Ġkonik Bütüncül 0 1 0 0 0 D. Değer- lendirme Değerlendirme Ölçütlerinin Kullanımı Biçimsel ĠĢlevsel Estetik Çevresel Mekansal Teknik 1 2 5 3 3 4

Ġlk tasarım kararını verirken, Katılımcı 8 öncelikle “yer” kavramından yararlanmıĢtır. Daha sonra sırasıyla “ kültür, fiziksel doku, doğa, sosyal doku, hayat” kavramları gelmektedir.

Katılımcı 8, erken tasarım evresinde ilk tasarım kararlarını aktarırken temsil biçimleri içinden öncelikle “plan” temsilinden yararlandığını belirtmiĢtir. Ardından sırasıyla “vaziyet planı, görünüĢ, kesit, maket, perspektif, bilgisayar modeli” gelmektedir. Katılımcı 8, ilk tasarım kararlarını aktarırken mimari ifade teknikleri arasından ilk olarak “yazılı ifadeler”i kullanmıĢtır. “Sözlü ifadeler, serbest el çizimleri, siyah-beyaz çizimler, renkli çizimler, teknik çizimler, bilgisayar çizimleri” ise sırasıyla belirtilen diğer tekniklerdir.

Plan Temsillerinde Bilgi Gruplarının Kullanımının Değerlendirilmesi

Katılımcı 8, erken tasarım evresinde ilk olarak “çevre” bilgi grubundan yararlanmıĢtır.

Katılımcı 8’ in oluĢturduğu plan temsillerinde erken tasarım evresi modelinde belirlenen bilgi gruplarının kullanımının değerlendirilmesi sonucunda, ilk tasarım değerlendirme ölçütlerine ulaĢmak için en fazla teknik bilgiyi, en az mesleki kuramsal bilgiyi kullandığı ortaya çıkmıĢtır.

Plan Temsillerinde Analiz Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi

Katılımcı 8’ in erken tasarım evresinde oluĢturduğu plan temsillerinde modelde belirlenen analiz yaklaĢımlarının değerlendirilmesi sonucunda, en fazla biçimsel analizi, en az sembolik analizi kullandığı, sosyal analizi ise hiç kullanmadığı ortaya çıkmıĢtır.

Plan Temsillerinde Sentez Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi

Katılımcı 8, erken tasarım evresinde oluĢturduğu plan temsillerinde modelde ortaya konan sentez yaklaĢımlarından pragmatik yaklaĢımı kullanmıĢtır.

6.5.9 Katılımcı 9’a Ait Değerlendirmeler