getirdi¤i görülen ölçütlerin, her somut uyuflmazl›k bak›m›ndan adaletli sonuç vermeyece¤i kan›s›nda- y›z.
Sonuç olarak, yarg› kararlar› ile oraya ç›kan tab- loya bak›ld›¤›nda, durum ülkemiz aç›s›ndan iç aç›- c› görünmemektedir. 4857 say›l› Kanun, 1475 say›- l› Kanun’dan bu yana süregelen sorunlara çözüm olamam›flt›r. 4857 say›l› Kanun’un esneklik getiren hükümlerinin ülkemizin sistemsiz ve kay›t d›fl› ça- l›flan küçük ve orta ölçekli iflletmelerinde sa¤l›kl› bir flekilde uygulanaca¤›n› beklemek hayalci bir yaklafl›md›r. Fazla çal›flma ile ilgili davalarda, dü- zensiz ve kay›t d›fl› çal›flan iflletmelerin kaderini belirleyen medeni usul hukukunun en güvenilmez delili olan tan›klar oluflturmaktad›r. Bu durumun isabetli olmad›¤› aç›kt›r; ancak temel yap›sal bo- zukluk düzelmeden, mevcut sistem içinde adaletin sa¤lanmas› konusunda Yarg›tay›n içinde oldu¤u aray›fllar, bizce beraberinde yeni sorunlar› da geti- recektir.
D‹PNOTLAR
1 Bkz. T. Centel, Yarg›tay›n ‹fl Hukukuna ‹liflkin Kararlar›n›n De¤erlendirilmesi 1992, ‹stanbul 1994, 12; Ö. Eyrenci, Yarg›tay›n ‹fl Hukukuna ‹liflkin Kararlar›n›n De¤erlendirilmesi 1989, ‹stanbul 1991, 13; ayn› yazar, Yarg›tay›n ‹fl Hukukuna ‹liflkin Kararlar›n›n De¤erlendirilmesi 1994, ‹stanbul 1996, 12; D. Ulucan, Yarg›tay›n ‹fl Hukukuna ‹liflkin Kararlar›n›n De¤erlendirilmesi 1996, ‹stanbul 1998, 31; P. Soyer, Yarg›tay›n ‹fl Hukukuna ‹liflkin Kararlar›n›n De¤erlendirilmesi 1997, ‹stanbul 1999, 37.
2 “…Hizmet akdinin hakl› nedenlerle feshedildi¤inin ispat külfeti daval› iflverene düflmekte ise de, davac›n›n çal›flma süresinin ücretini, hafta ve bayram tatillerinde çal›flt›¤›n› fazla mesai yapt›¤›n› gösterece¤i delillerle kan›tlamas› gerekir. Mahkemece taraflar›n delilleri toplanmadan davac›n›n iddialar› ile yetinip isteklerin hüküm alt›na al›nmas› do¤ru de¤ildir. Mahkemece yap›lacak ifl taraflara iddia ve savunmalar›n› kan›tlayacak delillerini bildirmek üzere mehil vermek delillerini toplamak ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir” (Y.9HD, 13.06.1996, E.1995/11376, K.1996/13766, C.‹. Günay, ‹fl Kanunu fierhi, Ankara 2005, 1559; “…Mahkemece davac› iflçinin fazla mesai karfl›l›¤› ücret iste¤i de hüküm alt›na al›nm›fl ise de, bu konuda ispat yükü kendisine düflen davac› bu iddias›n› kan›tlam›fl de¤ildir. Davac› tan›klar›n›n bu konuda herhangi bir aç›klamalar› olmad›¤› gibi, dosyada fazla mesai yap›ld›¤›na iliflkin baflkaca bir delil de bulunmamaktad›r. Mahkemece varsay›mdan hareketle hesaplama yapan bilirkifli raporu esas al›narak bu alaca¤›n hüküm alt›na al›nm›fl bulunmas› hatal› olup, karar›n bu nedenle bozulmas› gerekmifltir” (Y.9HD, 27.2.2001 E.2000/19409, K.2001/3532, E. Akyi¤it, ‹fl ve Sosyal Güvenlik Hukukuna ‹liflkin Emsal Yarg›tay Kararlar›, 1. Cilt, 1997; Y.9HD, 19.2.2002, E.2001/17563, K.2002/2912, ‹K‹D, Kas›m 2003, 2215). 3 M. Ekonomi, ‹HU, ‹fl K.m.35 (No:1); Centel, 1992 Y›l› Kararlar›
1992, 12; Eyrenci, 1989 Y›l› Kararlar›, 13; ayn› yazar, 1994 Y›l›
Kararlar›, 12; Soyer, 1991 Y›l› Kararlar›, 24; Ulucan, 1996 Y›l› Kararlar›, 31.
4 Y.9HD, 17.2.2001, 5107/8576, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
5 Bkz. Bilge-Önen, Medeni Yarg›lama Hukuku, Ankara 1978, 523. 6 Y.9HD, 22.03.2007, E.2006/22706, K. 2007/8208, Çal›flma ve
Toplum, 2007/4, 303-304
7 Y.9HD, 03.05.2007, E.2006/17647, K. 2007/14046, ‹stanbul Barosu Dergisi, Cilt: 81, Say›: 6, Y›l 2007, 2725-2726.
8 Y.9HD, 16.06.2005, E.2004/31721, K.2005/26173, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
9 Y.HGK, 21.3.2007, E. 2007/9-150, K. 2007/160 Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
10 Ekonomi’nin de hakl› olarak belirtti¤i gibi; “…günlük en çok çal›flma s›n›r›n› aflan sürelere zaml› ücret ödenmesi için haftal›k çal›flma süresinin tamamlanmas›na bak›lmaz. Buna karfl›l›k sözü geçen zaml› ücretin ödenece¤i süreler de haftal›k 45 saat ile bunu aflan sürelerin toplam›nda hesaba kat›lmaz” (Bkz. M. Ekonomi, 4857 Say›l› Kanuna Göre Fazla Çal›flma, Yarg›ç Resul Aslanköylü’ye Arma¤an, Kamu-‹fl, 2004, 162-163).
11 M. Engin, Denklefltirme Esas›n›n Uygulanmas›nda Çal›flma ve Dinlenme Sürelerine ‹liflkin Emredici Hükümler, Sicil, Mart 2007, 75.
12 M. Özveri, 4857 Say›l› Yasa Döneminde Fazla Çal›flma Kavram› Üzerine, Legal YK‹ dergisi, Aral›k 2006, 202-203.
13 S. Öktem Songu, Çal›flma Sürelerinin Örtülü Olarak Denklefltirilmesi Mümkün Müdür, Yarg›tay’›n Bir Karar› Üzerine Baz› Düflünceler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt. 8 Say›: 2, 2006, 172 vd.
14 H. K›z›lo¤lu, Örtülü Denklefltirme Süresine Yönelik Karar ‹ncelemesi, Sicil, Mart 2006, 84 vd.
15 Bu yönde elefltiriler için bkz. Özveri, 4857 Say›l› Yasa Döneminde Fazla Çal›flma Kavram› Üzerine, 202 vd.
16 Yukar›da da belirtti¤imiz gibi, genelde Yarg›tay›n görüflüne iliflkin elefltiriler, denklefltirmenin aç›k ve yaz›l› r›zaya dayanmas› gerekti¤i noktas›nda toplanmaktad›r (bkz. M. Engin, Denklefltirme Esas›n›n Uygulanmas›nda Çal›flma ve Dinlenme Sürelerine ‹liflkin Emredici Hükümler, 74-75; Öktem Songu, Çal›flma Sürelerinin Örtülü Olarak Denklefltirilmesi Mümkün Müdür, Yarg›tay’›n Bir Karar› Üzerine Baz› Düflünceler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt. 8 Say›: 2, 2006, 182-183). Oysa, bizce sorun denklefltirmenin fleklinden çok içeri¤i ile ilgilidir. Gerçekten, burada esasen kanuna uygun olup olmad›¤› tart›flmal› bir çal›flma modelinin denklefltirme olarak nitelenip nitelenemeyece¤i problemi vard›r. Böyle bir çal›flmaya iflçi aç›kça yaz›l› olarak r›za vermifl olsa dahi (örne¤in yukar›da and›¤›m›z yarg› kararlar›na da yans›yan 24 saatlik nöbet sistemi ile veya günlük 14 saatlik fiili çal›flmalar gibi), bunun geçerlili¤i tart›flma konusu yap›labilecektir.
17 Ancak Yarg›tay›n bu görüflünü istikrarl› olarak uygulay›p uygulamayaca¤› konusunda belirsizlik vard›r. Nitekim, 28.3.2008 tarihli karar›nda Yarg›tay, denklefltirmeden bahsetmeden, çal›flma süresinin haftal›k olarak kabul edilerek fazla çal›flma hesab› yap›lmas› gerekti¤ini kabul etmifltir. Gerçekten, Yüksek Mahkeme’ye göre, “…Davac› iflçi iki gün çal›flt›ktan sonra üçüncü gün çal›flmayarak dinlenmektedir. Bu çal›flma seklinde ay›n her haftas›nda farkl› çal›fl›lmakta, örne¤in dört gün çal›fl›lan ay›n
üçüncü haftas›nda 45 saat afl›lmad›¤›ndan fazla mesai gerçekleflmemektedir. Bu nedenle davac›n›n çal›flmas› her hafta için ayr› ayr› belirlenmeli, fazla çal›flma süresi haftal›k olarak belirlendikten sonra çal›flt›¤› hafta say›s› kadar hesap yap›lmal›d›r. Yaz›l› flekilde ayl›k çal›flman›n fazla olarak tespiti ve sonra ortalama haftal›k çal›flma süresinin nazara al›nmas› yerinde de¤ildir” (Y.9HD, 28.03.2008, 4429/6641, Legal ‹HD, 2008/18, 643-644).
18 Bkz. M. Ekonomi, 4857 Say›l› Kanuna Göre Fazla Çal›flma, Yarg›ç Resul Aslanköylü’ye Arma¤an, Kamu-‹fl, 2004, 162-163; P. Soyer, Yeni düzenlemeler Karfl›s›nda Fazla Saatlerle Çal›flmaya ‹liflkin Baz› Düflünceler, Legal ‹HD, Temmuz Eylül 2004, 798-799; Özveri, 4857 Say›l› Yasa Döneminde Fazla Çal›flma Kavram› Üzerine, 202-203; Engin, Denklefltirme Esas›n›n Uygulanmas›nda Çal›flma ve Dinlenmese Sürelerine ‹liflkin Emredici Hükümler, 75.
19 Y.9HD, 01.04.2008, E. 2007/15191, K. 2008/7266, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
20 Y.9HD, 13.03.2007, E.2006/37424, K.2007/6510, ‹stanbul Barosu Dergisi, Cilt: 81, Say›: 6, 2007, 2723-2724.
21 Y.9HD, 21.3.2006, 1706/7084, ‹stanbul Barosu Dergisi, Cilt 81, say›:4, 2007, 1765-1766.
22 “…Davac›n›n daval›ya ait bina ve santrallerde koruma güvenlik görevlisi olarak 10 saate kadar süren çal›flmalar›ndan yar›m saat, 14 saate kadar süren çal›flmalar›nda bir saat ara dinlenme süresi mahsup edilmifltir. Davac›n›n yapt›¤› görevin niteli¤i, görev yap›lan yer nazara al›nd›¤›nda dairemizin bu tip çal›flmalarda yerleflmifl görüflü de göz önüne al›narak 10 saatte kadar olan çal›flmalarda bir, 10 saatten fazla süre olan çal›flmalarda bir buçuk saat ara dinlenme süresi düflülmesi gerekirken yaz›l› flekilde hüküm kurulmas› hatal›d›r” Y.9HD, 14.11.2007, 6002/34178 Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
23 “…Davac› iflçinin günde 12 saat çal›flt›¤› kabul edilmifl ve 1 saat ara dinlenmesi düflülerek fazla çal›flma ücretleri hesaplanm›flt›r. Belirtilen çal›flma süresine göre günde 1 saat ara dinlenme süresi azd›r. Günlük 1,5 saat ara dinlenmesi düflülerek fazla çal›flma ücreti hesaplanmal› ve hüküm alt›na al›nmal›d›r” (Y.9HD, 05.06.2007, E.2006/33700, K.2007/18007, Çal›flma ve Toplum, 2007/4, 219-220).
24 Y.9HD, 20.11.2007, 26287/34662, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
25 Oysa, Yarg›tay 21.2.2008 tarihli karar›nda ”...dairemizin bu tip çal›flmalarda yerleflmifl görüflü de göz önüne al›narak 10 saate kadar olan çal›flmalarda bir, 10 saatten fazla olan çal›flmalarda bir buçuk saat ara dinlenmesi düflülmesi gerekirken yaz›l› flekilde hüküm kurulmas› hatal›d›r” anlat›m›na yer vererek bu görüflün yerleflik oldu¤unu vurgulanm›flt›r. (Y.9HD, 21.2.2008, E.2007/41771, K.2008/1374, Legal ‹HD, 1008/18, 718-719). 26 Y.9HD, 16.10.1972, E.972/2913, K.972/28148, S. Selçuki, ‹lmi ve
Kazai ‹çtihatlarla ‹fl Kanunu, 3. Bas›, ‹stanbul, 1973, 609-610; Y.9HD, 1.4.1985, E.985/810, K.985/3317, YKD, Aral›k-1985. 27 “…Davac›n›n tatil günleri hariç her gün befl y›la yak›n bir süre,
günde (4) saat fazla mesai yapt›¤›n›n kabulü hayat›n ola¤an ak›fl›na ters düfler. Böyle yo¤un bir çal›flma insan takat›n›n üzerinde oldu¤u gibi, zaman zaman bir kimsenin hastalanmas›, kimi mazeretleri sebebi ile çal›flmamas› da mümkündür. Bu hususlar dikkate al›narak hesaplanan fazla mesai alaca¤›ndan belli bir oranda takdiri bir indirim yap›lmas› gerçe¤e uygun
düfler” (Y.9HD, 21.1.1998, E.1997/19651, K.1998/303, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
28 “…Bir kimsenin yaklafl›k 4 y›l boyunca hiç ara vermeden günde 4.5 saat fazla mesai yapmas›, bütün hafta tatili ve genel tatillerde çal›flmas› hayat›n ola¤an ak›fl›na uygun düflmez. Gerçekten bu süre içinde izin ve hastal›k gibi nedenlerle ifline devam etmemesi baflka bir anlat›mla ifline gidememesi gözden uzak tutulmamal›d›r. Bu bak›mdan hüküm alt›na al›nan fazla mesai, hafta tatili ve ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinden hakkaniyete uygun bir indirim yap›lmas› gerçe¤e uygun olur” (Y.9HD, 3.4.2000, 1034/4713, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
29 “…‹ki senelik süre içinde davac› iflçinin Pazar günü hariç di¤er günlerde ve sürekli bir flekilde her gün on - onbir saat mesai sonucu haftada düzenli flekilde onyedi saat fazla çal›flma yapt›¤›n›n kabulü hayat›n ola¤an ak›fl›na uygun düflmez. Gerçekten bu süre içinde y›ll›k izinlerinin kullan›lmas› ve hastal›k mazeret, gibi di¤er hallerin meydana gelmesi olas›l›¤› karfl›s›nda gerçekleflen fazla mesai alaca¤›ndan bir hakkaniyet indirimi yap›lmas› gerçek duruma uygun düfler. O halde karar bu yönden bozulmal›d›r” (Y.9HD,14.5.2001, 3949/8259, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
30 “…8 y›ldan çok uzun bir sürede davac› iflçinin zaman zaman hastal›k mazeret izin gibi nedenlerle iflyerinden ayr›ld›¤› kabul edilmelidir. Bu itibarla Dairemizin kararl›l›k kazanm›fl olan uygulamas›na göre bu tür durumlarda gerçe¤in ortaya ç›kar›labilmesi için çal›flma süresinin uzunlu¤una ve çal›flma saatlerine göre bir hakkaniyet indirimi yap›lmas› yoluna gidilmelidir. Mahkemece bu yön üzerinde durulmaks›z›n tatil ve fazla mesai çal›flmas› alacaklar›na karar verilmesi hatal›d›r” (Y.9HD, 5.6.2001,7017/9579, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
31 Y.9HD, 25.3.2004, E.2003/16762, K.2004/6039, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
32 Y.9HD, 31.3.2008 E.2007/14643, K.2008/6770, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
33 Y.9HD, 25.3.2008, E.2007/9345, K.2008/6366, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
34 Y.9HD, 1.4.2008, E.2007/33244, K.2008/7135, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
35 “…Mahkemece gerçekleflen fazla mesaiden %50 oran›nda indirim yap›lmak suretiyle hüküm kurulmufl olmas› isabetsizdir. Gerçekten, tüm dosya içeri¤inden davac› iflçinin günde 3 saat çal›flt›¤› ortaya ç›kmaktad›r. Çal›flma süresi de nispeten k›sad›r. Taraf tan›klar› da birbirine tutarl› flekilde aç›k anlat›mlarda bulunduklar›na göre ortada bir belirsizlik söz konusu de¤ildir. Gerçe¤in ortaya ç›kmas› bak›m›ndan daha ›l›ml› bir indirim yap›lmak üzere karar›n bozulmas› gerekmifltir” (Y.9HD, 21.12.1998, 1998/16755 1998/18450, ‹fl Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna ‹liflkin Yarg›tay Kararlar›, ‹stanbul Barosu Yay., ‹stanbul 2000, 74).
36 “…Dosya içeri¤ine göre davac› iflçinin fazla mesai yapt›¤› anlafl›ld›¤›ndan bu alaca¤›n hüküm alt›na al›nmas› isabetlidir. Ne var ki takdiri indirim yap›l›rken %20 fleklindeki bir oran uygulanmas› çok azd›r. Daha yüksek bir oranda indirim yap›lmak üzere karar›n bozulmas› gerekmifltir (Y.9HD, 3.7.2002, 12825/11265), Günay, ‹fl Kanunu fierhi (2005), 1446.
37 “…Di¤er taraftan çal›flma flekline göre fazla mesai ücretinden 1/2 oran›nda indirimi fazlad›r. Sözleflme hükmü ve çal›flma flartlar›
dikkate al›narak bu oran›n daha az bir oran olarak kabul edilmesi gerekir. K›saca fazla mesai ücret alaca¤› daha düflük bir oranda indirime tabi tutulmal›d›r” (Y.9HD, 11.3.2008, E. 2007/36231 K. 2008/4525, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
38 Y.9HD, 25.3.2008 E. 2007/9345, K. 2008/6366, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
39 Örne¤in: “…‹flyerinde fazla çal›flmalar›n iflyeri kay›tlar› ve tan›k anlat›mlar›na dayan›larak saptand›¤› anlafl›lmaktad›r. Kayda dayal› hesaplamalarda yukarda aç›kland›¤› gibi bir indirime gidilmemesi gerekir. Bu nedenle bilirkifli taraf›ndan %30 indirime tabi tutulan fazla çal›flma ücretlerine, ayr›ca mahkemece ilave olarak % 10 oran›nda indirim yap›lmas› isabetsizdir” (Y.9HD, 1.4.2008, E. 2007/33244, K. 2008/7135, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr). 40 Ekmekçi, 2003 Y›l› Kararlar›, 48-49.
41 Y.9HD, 27.3.2007, 511/8588, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
42 “…Dairemiz uygulamas›na göre iflçiden fazla mesai için önceden onay al›nmam›fl olsa da, daha önce fazla çal›flma yapan ve ücreti tam ve düzenli olarak ödenen iflçinin fazla mesaiye kalmak istememesi fesih için geçerli neden kabul edilmektedir” (Y.9HD, 8.10.2007, 11936/29817, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
43 Y.9HD, 28.5.2007, 17347/17033, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
44 Y.9HD 03.10.1995, 19525/30139, C.‹. Günay, fierhli ‹fl Kanunu, Ankara 1998, 1664; bkz. H. D. Özer, Çal›flma Saatlerini Kendi Belirleyen ‹flçi Fazla Çal›flma Ücretine Hak Kazan›r m›?, Çal›flma ve Toplum 2007/3, 143-144.
45 Y.9HD, 14.03.2005, E.2004/19804, K.2005/8199, www.yarg›dunyasi. com; Yönetim Kurulunca atanan, personelin hizmet akdini fesih yetkisi bulunan ve üretim müdürü olarak üst düzey yönetici konumunda çal›flan davac›n›n ücreti bilirkifli raporunda da belirtildi¤i gibi bu nedenle yüksektir. Kendi mesaisini kendi ayarlayacak konumda olmas›, yöneticilik görevinin gere¤i olarak normal çal›flma saatleri d›fl›nda iflyerinde bulunmas› halinde bu süreler fazla çal›flma kabul edilemez. Bu nedenle fazla mesai iste¤inin reddi gerekir” (Y.9HD, 9.10.2003, E.2003/3737 K.2003/16432, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
46 Yarg›tay, “…davac› iflletme müdürü olup, iflyerinin en üst düzey yöneticisi durumundad›r. ‹fl saatlerini kendisinin belirlemesi görevinin gere¤idir” anlat›m›na yer verdikten sonra, “…Dairemizin kararl›l›k kazanm›fl uygulamas›na göre bu gibi kuflkulu durumlarda hakkaniyet indirimi yap›lmas› kabul edilerek daha ›l›ml› miktarlar hüküm alt›na al›nmal›d›r. Bu aç›klamalar fazla mesai ve hafta tatili çal›flmalar› için de geçerlidir” sonucuna ulaflm›flt›r. (Y.9HD, 24.5.2001, 6224/8839, ‹BD, C.76, 2002/3, 824-825); Yarg›taya göre; “…Davac› iflçinin ayl›k ücret ve hedeflenen sat›fl miktar›na göre prim karfl›l›¤› çal›flan distribütör ve bölge yöneticisi oldu¤u ve bu durumda da çal›flma saatleri ve gününü kendi ayarlayan bir üst yönetici oldu¤u halde fazla mesai ve genel tatil alacaklar› iste¤inin kabulüne karar verilmesi isabetsiz olup ayr› bir bozma nedenidir” (Y.9HD, 25.9.2003, 2312/15347, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
47 “…Daval› iflverenin anonim flirket oldu¤u, Ticaret Kanunu
hükümlerine tabi bulundu¤u, Genel Müdür ve temsile yetkili kiflilerle ifllemlerini yürüttü¤ü tart›flmas›zd›r. Bu iflyerinde mutfak bölümünde görev yapan ve görevi mutfak flefi olan davac›n›n bu tür bir flirkette üst düzey bir yönetici oldu¤unu ve mesailerini kendisinin tanzim etti¤ini kabul etmek, do¤ru de¤ildir. Görevi gere¤i emrindekilerin mesai çizelgelerini tanzim eden davac›n›n, mesai çizelgelerinden kendisine yer vermemesi, fazla mesai yapmad›¤› anlam›na gelmedi¤i gibi, bu alaca¤› talep hakk› olmayaca¤› sonucunu da do¤urmayacakt›r. Davac›n›n iflyerinde birim amirinin oldu¤u, bu birim amiri taraf›ndan denetlendi¤i, dolay›s› ile mesailerini kendisinin belirlemedi¤i sabittir. Davac›n›n iflyerinde fazla mesai yapt›¤› ve ücretinin daval› iflveren taraf›ndan ödenmedi¤i, bu ödenmeme nedeni ile davac›n›n ifl sözleflmesini feshinin 4857 say›l› ifl Kanunu'nun 24/e maddesi uyar›nca hakl› nedene dayand›¤› anlafl›ld›¤›ndan, davac›n›n fazla mesai ücret alaca¤› ve k›dem tazminat›n›n kabulü, karfl› dava ihbar tazminat› iste¤inin ise reddi gerekir. Yaz›l› flekilde karar verilmesi hatal›d›r”. (Y.9HD, 25.3.2008, E. 2007/37108, K. 2008/6384, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr).
48 Y.9HD, 01.04.2008, E.2007/15191, K. 2008/7266, Çal›flma ve Toplum, 2008/18, 228-229.
49 Y.9HD, 01.04.2008, Esas No. 2007/18589, Karar No. 2008/7133 Çal›flma ve Toplum, 2008/18, 218-219, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
50 Y.9HD, 20.11.2007, 26287/34662, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr.
51 Y.9HD, 22.10.2007 E. 2007/5205 K. 2007/30967, Kazanc› Mevzuat ve ‹çtihat Bilgi Bankas›, www.kazanci.com.tr
52 Y.9HD, 01.04.2008, E. 2007/33244, K. 2008/7135, Çal›flma ve Toplum, 2008/3, 225-226.
53 Ancak karar›n ilgili oldu¤u kanun (1475 ya da 4857) metninden anlafl›lamamaktad›r.
Yrd. Doç. Dr. ‹brahim Ayd›nl›’n›n “Görünürdeki ‹fllemler Aç›s›n-
dan Türk ‹fl Hukukunda Alt ‹flveren ‹liflkisi ve Muvazaa Sorunu”
isimli kitab›, Haziran 2008’de yay›mlanm›flt›r.
Eserde, alt iflverenlik müessesesinin her yönüyle ayr›nt›l› bir flekilde irdelenmesinden çok, hukuka ayk›r› olarak kurulan alt iflverenlik iliflki- lerinin neticeleri de¤erlendirilmifltir. Bu sebeple konu; ifl hukuku yan›n- da, borçlar hukukunun ilkeleriyle de aç›klanm›flt›r.
Üç ana bölümden oluflan kitab›n birinci bölümde muvazaa, ikinci bö- lümünde alt iflverenlik kurumu ele al›nd›ktan sonra; üçüncü bölümün- de alt iflverenlik iliflkisinin s›n›rland›r›lmas›, doktrin ve uygulamada mu- vazaa ölçütleri ve muvazaa nitelemesinin hukuki yerindeli¤i tart›fl›lm›fl- t›r.
Eserde, baflta Alman hukuku olmak üzere karfl›laflt›rmal› hukuktan da yararlan›lm›flt›r.
Prof. Dr. Sarper Süzek’in “‹fl Hukuku” kitab›n›n yenilenmifl 4. bask›s› yay›mlanm›flt›r. Ayn› zamanda Prof. Dr. Sarper Süzek’in akademik yafla- m›n›n da 40. y›l› olan 2008 y›l›nda yenilenmifl olan eser, ifl hukuku uygu- lamac›lar›n›n yan›nda ö¤rencilerin de yararlanmas›na yönelik haz›rlanm›fl- t›r. Bu sebeple eserde, ifl hukukun genel esaslar› ve bireysel ifl hukuku, ayr›nt›lardan kaç›n›larak anlat›lm›fl, daha derin incelemelere girmek iste- yenler için de baflvurulabilecek kaynaklar ve içtihatlar dipnotlarla göste- rilmifltir.
‹fl hukukunun do¤uflunun, Avrupa ve Türkiye’deki tarihsel gelifliminin de anlat›ld›¤› eser, baflta ifl güvencesi olmak üzere; mevzuatta, ö¤retide ve uygulamada son birkaç y›lda meydana gelen geliflmelere göre güncel- lenmifltir.
Kitapta, “olan hukuk” aktar›l›rken, “olmas› gereken hukuk” konusunda da yazar›n kiflisel görüflleri orta- ya konmufltur.