Interfalengeal eklemler: Proks mal falanks ve orta falanks arasında proks mal nterfalengeal eklem (PIF), orta falanks ve d stal falanks arasındak ekleme de d stal nterfalengeal eklem (DIF) denmekted r

2.4. Kaslar

İskelet s stem n oluşturan kem kler n b rb r yle bağlantısını eklemler sağlarken, bu eklemlerde kem kler n hareket n se kaslar sağlamaktadır. Kaslar; ç zg l kaslar ( skelet kasları), düz kaslar ve kalp kası olmak üzere 3 gruba ayrılır. İskelet kasları hareket s stem çer s nde nceleyeceğ m z, steml çalışan ve h stoloj k olarak da çerd ğ bant yapısından dolayı ç zg lenmeler gösteren kaslardır. Düz kaslar stem dışı çalışan, damar duvarlarında, ç organ duvarlarında (yemek borusu, m de vs.) yer alan herhang ç zg lenme göstermeyen kaslardır. Kalp kası se stem dışı çalışan, yapısal olarak da kend ne has (merd ven şekl nde) ç zg lenmeler gösteren ve kalp duvarında bulunan kastır.

Ç zg l kaslar nce f br llerden oluşmaktadır. Her b r l f n etrafında endom syum s ml fasya yapısı (zar) yer alır. Bu f br ller b r araya gelerek kas demet (fas kül) oluştururlar ve bu fas küller n de etrafında per m syum s ml fasyal zar bulunmaktadır. Bu fas küller de b r araya gelerek kas gövdes n oluştururlar ve bu gövden n etrafında da ep m syum s ml zar bulunur (Res m 20).

Res m 20: Kas yapısı

Kasların ç ne g ren her b r s n r l f ve s n r l fler n n uyardığı kas l fler ne motor ün te den r. B r kas ne kadar nce hareketler yapab l yorsa o kadar motor ün te sayısı fazladır. Örneğ n gövde kasları g b daha kaba hareket eden kaslarda b r m alan başına düşen motor ün te sayısı, nce hareketler yapab ld ğ m z el kaslarındak b r m alan başına düşen motor ün te sayısından daha azdır (Res m 21).

Kasların daha az hareketl olan başlangıç yerler ne or go, yapışma yerler ne nsers yo ve gövdeler ne de venter den r.

Res m 21: Motor nöron ve motor ün te.

Kasların st rahat hal ndek gerg nl k hal ne tonus den r. Özell kle merkez s n r s tem nde bey nc k kas tonusuyla lg l c dd fonks yonları vardır. Yen doğan b r bebekte bey nc kle alakalı b r patoloj olduğunda tonusu azalmış veya kaybolmuş b r bebek görülür.

Kaslar 2 şek lde kasılır; zoton k kasılma ve zometr k kasılma. İzoton k kasılma kasın boyunun değ şerek yapmış olduğu kasılma şekl d r. Kas boyu uzarken kasılma şekl ne eksantr k kasılma derken, kas boyu kısalırken yapmış olduğu kasılmaya se konsantr k kasılma den r. İzometr k kasılma da se kas boyu değ şmez, sadece ger l m artar.

Kasların çalışma prens pler ne baktığımızda se; hareket n yapılmasında esas rolü üstlenen kaslara agon st kaslar den r. Esas hareket ett r c kasa yardımcı olan kaslara s nerj st kaslar, zıt çalışan kaslara se antagon st kaslar den r.

Kaslar şek ller ne, boyutlarına, tendon uzunluklarına, şlevler ne, bulunduğu bölge g b özell klere göre s mend r l rler. Örneğ n m. b ceps brach kası k başlı özell kte (b -ceps) ve kolda (brach um) yer alan b r kas olduğu ç n yapısal özell k ve bulunduğu bölgeye göre s mlend r lm şt r. M. obl quus externus abdom n s kası karın bölges nde yer alması (abdom nus-abdomen-karın), en dışta yer alması (externus) ve l fler n n obl k uzanması (obl quus) le s mlend r lm şt r. M. temporal s şakak kem ğ (os temporale) üstünde yer aldığı ç n bulunduğu bölgeye göre s mlend r lm şt r. M. flexor carp rad al s kası el b leğ rad us tarafında yer aldığı (carp ) ve fleks yon yaptıran b r kas (flexor) olduğu ç n; hem bulunduğu bölgeye hem de kasın şlev ne göre s mlend r lm şt r.

Res m 22: Tüm vücut kasları (solda önden görünüş, sağda arkadan görünüş).

2.4.1. Baş-Boyun Kasları

Baş kaslarını; m m k kasları ve ç ğneme kasları olmak üzere 2 ayrı grupta ncel yoruz. Bu 2 ana grup dışında d l kasları ve gözü hareket ett ren kaslar bulunmaktadır.

M m k kasları (Res m 23) yüzümüzde yer alan 4 boşluğun (göz, kulak, burun ve ağız) etrafında yer alan ve duygu durumumuzu dışarı yansıtmaya yarayan kaslardır. Yüz s n r (n. fasc al s) tarafından uyarılan bu kaslar aynı zamanda fazla ışıklı ortamda göz kapaklarıın kısılması, kaşların b rb r ne yaklaşması g b fonks yonları da bulunmaktadır. Duygu durum değ ş kler ve çevresel değ ş kler le yaşla beraber yüz ç zg ler oluşmaktadır. Bu ç zg lenmeler önlemek ç n orta yaşlarda sten len bölgelere yapılan botoks uygulaması; kasların bu değ şkl klere vereceğ cevapları azaltarak veya yok ederek etk göstermekted r.

Ç ğneme kasları se mand bula’ya.hükmederek ağzı açıp veya kapatarak, aynı zamanda öne arkaya veya rotasyonel hareketler le ç ğnemey sağlamaktadırlar. 4 tane esas ç ğneme kası vardır;

1. M. temporal s: Şakak bölges nde üçgen şekl nde gen şçe b r alan yerleşm ş b r kastır (ağzı kapatır ve retraks yon yaptırır).

2. M. masseter (ağzı kapatır ve haf f protraks yon yaptırır).

3. M. pterygo deus med al s (ağzı kapatır ve haf f protraks yon yaptırır, ç ğneme sırasında mand bula’yı karşı tarafa çeker).

4. M. pterygo deus lateral s (ç ğneme kaslarından ağzı açan tek kastır)

Res m 23: M m k kasları Boyun Kasları

Boyun bölges nde en yüzeyelde platysma yer almaktadır. Bu kas aynı zamanda boyunda gerg nl k ve kırışıklı oluşturan b r m m k kası olarak da b l n r. Bunun hemen altında yüzeyelde y ne m.

sternocle domasto deus kası yer alır. Bu kas yapıştığı yere göre s mlend r lm şt r. Sternum le temporal kem ğ n masto d çıkıntısı arasında obl k bulunur. Başın d k tutulmasında görevl yken, tek taraflı kasıldığı zaman yüzü karşı tarafa çev r r.

Doğum esnasında bebeğ n doğun kanalından zorlu çıkımlarında başın aşırı traks yona gelmes le veya er şk n dönemlerde yumuşak doku tümörler n n varlığı lr bu ksdts kontraks yon (kasılı halde kalma) durumu oluşur. Bu patoloj ye tort coll s den r. K ş tort coll s olan tarafa yüzünü çev remez. Traf k kazalarında özell kle motor kazalarında başın aşırı traks yona gelmes yle bu kası uyaran s n r kopab l r ve bu durumda kas fonks yon göremez. Bu s n r felc olayında da k ş lezyonun karşı tarafına bakamaz (örn.

sağ tara a s n r hasarı oluştuysa k ş sola bakamaz).

Boyun orta tabakada hyo d kem ğ n üstünde yer alan suprahyo d kaslar (m. d gastr cus, m. stylohyo deus, m. mylohyo deus, m. gen ohyo deus), hyo d kem ğ n altında yerleşm ş olan nfrahyo d kaslar (m.

sternohyo deus, m. sternothyro deus, m. thyrohyo deus, m. omohyo deus) bulunur. Bu kaslar yutkunma esnasında, konuşma esnasında akt f olan kaslardır.

Bunların der n nde

Skalen kaslar (m. scalenus anter or, med us ve poster or) yer almaktadır. Skalen kaslar boyun omurları le 1. ve 2. kaburga arasında uzanan, boyun fleks yonu le beraber baş-boyun sab tken göğüs kafes hac m n n artırarak der n solunumda görev alan kaslardır. Ön skalen ve orta skalen kaslar arasında üst ekstrem ten n kanlanmasını sağlayan subclav an arter ve üst ekstrem ten n duysal-motor uyarılmasını sağlayan s n r ağı (plexus brach al s) bulunmaktadır. Bu kasların h pertrof k olması veya kısa ve gerg n oluşları bu anatom k yapıların bu 2 kas arasında sıkışmasına neden olur. Bu duruma toras k outlet (çıkış-sıkışma) sendromu den r.

Y ne boyun omurlarının ön tarafında der n serv kal grup kaslar (M. longus coll ve m. longus cap t s) vardır.

Bu kaslar da ç taraflı kasıldıklarında boyun fleks yonu, tek taraflı kasıldıklarında da o tarafa latersl

- M. trapez us: Trapez kası ensede ksfstsbsnı krm ğ nfren bsşlsyıp ysnlsrds kürek kem ğ n n çıkıntısına, orta hatta da göğüs omurlarının alt segmentler neuzanan delto d şekl nde gen şöe b r kastır. 3 ayrı l f vardır. Üst l fler kürek kem ğ ne elevasyon, alt l fler depresyon ve orta l fler de retraks yon yaptırırlar.