Kendi inisiyatifi ile görüş bildirme

Komite, uygun gördüğü zaman, herhangi bir konuda görüş yayınlayabilir.

- Parlamento ile Komite Arasındaki İlişkiler

Hem Parlamento’dan hem de Komite’den, sık sık, aynı kanun teklifi ile ilgili olarak görüş bildirme talebinde bulunulduğunda her ikisi arasında bir irtibat doğal olarakortaya çıkmaktadır.

Bu türden gayri resmi irtibatlar, çalışmanın koordine edilmesi için görüş ve çabaların düzenli olarak değişimi, her iki kurumun başkanlarının toplantıları ya da ortak konferanslar gibi çok değişik yollarla gerçekleşmektedir.

117 Bölgeler Komitesi

Konsey ve Komisyon’a, yerel ve bölgesel konularda danışmanlık hizmeti veren Bölgeler Komitesi, AT Antlaşmasındaki yerini, Maastricht Antlaşmasıyla almıştır (ABÎA m. 305-307).

Birçok üye ülke, kendi siyasal yapılarının federal bir yapıda olmasından dolayı, kendi ülkelerinde etkin bir konuma sahip olan bu tür komitelerin Avrupa Birliği bazında da oluşturulması için yoğun baskılar yapmış ve sonuçta, Maastricht Antlaşması ile Bölgeler Komitesi oluşturulmuştur.

Bölgeler Komitesi, AB içindeki yerel ve bölgesel yönetimleri temsil eden bir danışma organıdır. Konsey ve Komisyon ile ilişkilerinde, yerel ve bölgesel yönetimlerin çıkarları doğrultusunda hareket eder. Bu Komite’nin kurulmasının temel nedenlerinin başında, yukarıda

Ekonomik ve Sosyal Komite ile Bölgeler Komitesi’nde (BK) Üye Ülkelerin Bulundurdukları Üye Sayıları

1 Mayıs 2004 tarihine kadar 1 Mayıs 2004 tarihinden sonra Üye Ülkeler AESK ve BK’daki

118 belirtilen üye devletlerin baskıları yanında, AB içinde giderek merkezileşen idari yapı konusundaki eleştirilere bir çözüm bulma gayretleri de yatar. Bu çabalar sonucu kurulan Bölgeler Komitesi ile eş zamanlı olarak, ona yasal anlamda bir altyapı ve mütemmim cüz’ü olan subsidiarite ilkesi kabul edilerek (her ikisi de Maastricht Antlaşması ile olmuştur), yerel ve bölgesel yönetimlerin güçlendirilmesi amaçlanmıştır.

 Oluşumu

Nice Antlaşmasına kadar, Komite’nin her üye ülkenin nüfiıs büyüklüğüne göre değişen sayıda toplam 222 asil 222 yedek üyesi vardı. Ancak, Nice Antlaşması ve Lizbon Antlaşması ile yapılan değişikliklerden sonra, Komite’nin üye sayısının da, Ekonomik ve Sosyal Komite gibi, 350’yi aşamayacağı ABİA 305. maddede açık bir dille ifade edilmiştir.

Bu üyeler, 5 yıllığına seçilirler. Görev süresi sona eren üyeler yeniden seçilebilirler.

Uygulamada, bu üyelerin, daha ziyade üye ülkelerdeki yerel ve bölgesel yönetimlerde seçilmiş olan temsilcilerden oldukları dikkat çekmektedir. Yerel yönetimlerin AB bünyesinde daha etkin bir konuma getirilmesi ve güçlendirilmesi için yapılan çabalar (subsidiarite prensibinin kabulü, bölgesel fonların oluşturulması) nedeniyle bu komitenin önemi giderek artmaktadır. AB bünyesindeki yerel yönetim organlarının yöneticileri de bu Komiteyi, seslerini daha iyi duyurabilmek için kullanmaktadırlar.

Bölgeler Komitesi, Konsey, Parlamento veya Komisyonun talebi üzerine Başkanı tarafından toplantıya çağrılır. Kendi girişimi ile de toplanabilir.

 Yetkileri

ABİA, bölgesel çıkarların söz konusu olduğu; eğitim, ekonomik ve toplumsal bütünleşme, gençlik, kültür, Avrupa çapında ulaşım, enerji ve telekomünikasyon ağları ve halk sağlığı gibi konularda Konsey ve Komisyon’da yapılan görüşmelerde, zorunlu olarak, bu organların, Bölgeler Komitesi’nin görüşünü alması gerektiğini hükme bağlamıştır.

Zorunlu danışma dışında, bir de, gönüllü danışma vardır. Bu sistemde ise, AB organlarından herhangi biri gerekli görürse, Bölgeler Komitesi’ni ilgilendiren konularda, Komite’den görüş isteyebilir. Bu organların, bir aydan az olmamak koşulu ile verdikleri süre içinde Komite görüş bildirmezse, görüş soran organ dilediği şekilde karar alabilir.

Bu iki danışma şekli dışında da Komite’nin görüş bildirmesi söz konusudur. Gerçekten de Konsey veya Komisyon, Ekonomik ve Sosyal Komite’ye bir konu hakkında danıştığı zaman bu durumu Bölgeler Komitesi’ne de bildirmek zorundadır. Eğer, Bölgeler Komitesi, söz konusu konunun yerel ve bölgesel çıkarlan ilgilendirdiğini düşünüyorsa, kendi görüşünü, Konsey ve Komisyon’a iletir. Eğer, yerel ve bölgesel çıkarlan ilgilendirmiyorsa, görüş bildirmek zorunda değildir.

119 Ayrıca, Bölgeler Komitesi, hiçbir kurumun talebi olmadan, kendi başına da görüş bildirebilir.

Komite, küçük ve orta ölçekli işletmeler, turizm endüstrisi, yapılsa fonlar, uyuşturucuyla mücadele ve çevre ile ilgili konularda bu yolla birçok kez görüşünü bildirmiştir.

Avrupa Yatırım Bankası

Sermaye piyasasına ve kendi öz kaynaklarına başvurmak suretiyle, Ortak Pazarın dengeli ve sürekli kalkınmasına yardımcı olmak üzere ATA çerçevesinde Avrupa Yatırım Bankası’nın (AYB) kurulması öngörülmüştür (ABİA m. 308-309). Merkezi Lüksemburg’da bulunan AYB, ABİA’nın 13. maddesi anlamında bir Birlik organı olmasa da, diğer Birlik kurumlanndan ayn tüzel kişiliği ve yönetimi bulunan, kamu hukuku uyannca kurulan mali bir kuruluştur.

Kararlannı genelde oyçokluğu ile alan AYB’nin mali kaynaklan arasında, üye devletlerin ekonomik güçlerine göre ödedikleri paralar ile uluslararası sermaye piyasalarından aldığı borçlar yer almaktadır.

Başlıca görevi, AB’nin belirlediği hedefler doğrultusunda, yatırımları finanse etmektir.

AYB’nin temel amacı, Birlik içindeki geri kalmış bölgelerin, ekonomik ve sosyal kalkınmalarına sağlamaya yönelik kredi vermektir. Az gelişmiş bu bölgelerin kalkındırılması yanında, Tek Pazarın oluşturulmasına yönelik projelere de, mali destek verir. AB’de ulaştırma, telekomünikasyon, eneıji üretim ve dağıtımı, çevre koruma ve sanayi projelerine 1995-2000 yılları arasında yılda 80 milyar ECU’den fazla miktarda finansman sağlamıştır. Açtığı kredilerin büyüklüğü bakımından, bugün dünyanın en büyük finans kuruluşudur. Banka, Birlik dışında da Ortaklık Antlaşması imzaladıkları devletlere kredi vermektedir. Aynca, bu ülkelerin dışında, Afrika ve Pasifik ülkelerine de kredi vermektedir.

 Oluşumu

AYB’nın üyeleri, Birliğe üye olan devletlerdir. AYB’nin Statüsü, ABİA’nın ekinde yer alan bir Protokol ile düzenlenmiştir (ABİA m. 308).

- Bakanlar Kurulu

Üye devletler tarafından atanan bakanlardan oluşur. Bu bakanlar genellikle ülkelerinin Maliye Bakanlarıdır. Bakanlar Kurulu’nun başlıca görevleri şunlardır:

- Bankanın kredi politikalarını belirlemek,

- Yıllık rapor ve gelir-gider hesaplarını onaylamak,

- Üye devletlerden alınan paranın artırılmasına karar vermek,

- Direktörler Kurulu, Yönetim ve İzleme Komitelerinin üyelerini atamak.

120 - Direktörler Kurulu

28 üyeden oluşan Direktörler Kurulu’nun 1 üyesi Komisyon, 27 üyesi üye devletler tarafından aday gösterildikten sonra Bakanlar Kurulu tarafından atanır. Bu üyelerin, üye devletlere göre dağılımı şöyledir: Fransa, Almanya, İngiltere ve İtalya’dan 3’er üye; İspanya’dan iki üye; diğer üye devletlerin her birinden birer üye.

Bu Kurul’un görevleri arasında kredi vermek, verilen kredilerin faiz oranlarını belirlemek, ödünç para almak gibi görevler bulunmaktadır.

- Yönetim Komitesi

Direktörler Kurulu’nun teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından 6 yıllığına seçilen bir başkan ve yedi başkan yardımcısından oluşur. Yönetim Komitesi, Direktörler Komitesinin kararlarını hazırlar ve uygular. Ayrıca, Kurulun günlük işlerini yürütür.

- İzleme Komitesi

Bakanlar Kurulu tarafından atanan 3 üyeden oluşur. Avrupa Yatırım Bankası’nın işlemlerinin, yasalarda belirtilen usullere uygun yapılıp yapılmadığını değerlendirir.

121 AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI