İnternet ve Özellikler

“ Günümüzde bilgisayarlar kişiler ya da örgütler arasında bilgi aktarımı için kullanılabilmektedir. Elektronik ortamda bilgi aktarımı için, yerel bilgisayar bağlantılarını uzak mesafelere yayan geniş ağlar kurulmaktadır. Bu ağlar, bilgilerin değişiminde ve alışverişte

kullanılmaktadır. “ ( 8 9 )

“ Dünyada pek çok sayıda bilgisayar ağı bulunmaktadır. Bu ağları üç ana grupta toplamak mümkündür. Bunlar; UUCP Unix to Unix Copy, NJE Network Job Entry ve Internet’tir. Bugün bu sayılan ağların arasında Internet, en yaygın bilgisayar iletişim ağıdır ve dünyanın en sık ve ortak kullanımına sahiptir. “ ( 9 0 )

Günümüzde teknoloji ve iletişim alanında, en hızlı büyüyen ve yaygınlaşan unsur, kuşkusuz internettir. 100 dolayında ülkede, yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayda %15 oranında bir büyüme oranına sahiptir. Bilgi paylaşımını, en hızlı ve yaygın gerçekleştiren iletişim ağıdır.

Bu yaygın ve hızlı kullanım olanağı, interneti değişik amaçlara yönelik olarak da kullanma fikrini doğurmuştur. Bu alanların başında da, kuşkusuz pazarlama faaliyetleri gelmektedir. Pek çok değişik ürün ve hizmetler, bu iletişim ağında müşterisiyle buluşmaya başladı.

Elle tutulamaz olma özelliği, hizmet pazarlamasının internet kullanımında bir avantaj oluşturmaktadır. Çünkü bu sayede, aynı zaman ve yerde, kolayca üretim ve tüketim gerçekleşebilmekte, müşteriyle 24 saat iletişim sağlanabilmekte, gerekli tüm bilgiler

(89) Tayfun Yiğit “Genişleyen Ağlar”, Yazılım ve Donanım Dergisi, Yıl:3, Sayı:30, 1994, s.51

(90) Manas Oğuz (1993), “Inet93”, Bilişim Dergisi, Yıl:22, sayı:43, Ekim 1993, s.76.

ayrıntılarıyla sunulabilmekte ve müşterinin geri bildirim yapma

olanağı sunulabilmekte; üstelik tüm bu olanaklar müşterinin konforu, rahatı, keyfi bozulmadan gerçekleştirilebilmektedir.

Çağımızda pazarlama faaliyetlerinin daha hızlı, hedefe yönelik, çapraz bilgi içeren, yaratıcı, yaygın, zengin görsellikle desteklenmiş olma zorunluluğuna en uygun yanıt, internet olmaktadır.

Tüm bu nedenlerden dolayı, artık pazarlama ve reklam sektörü için internet, en başta ele alınması gereken unsurlardan birisidir. İşletmeler hangi ölçekte olursa olsun, bu gerçeğe uygun hareket etme eğilimindedirler. Ancak bu noktada, internetin kendi yapılarına uygunluğunun yanı sıra, genel olarak olumlu ve olumsuz yönlerini de değerlendirmelerinde büyük yarar vardır.

2.6.2.2.3.1 İnternet İle Hizmet Pazarlamasının Olumlu ve Olumsuz Yönleri

“ Hizmet pazarlaması faaliyetlerinde Internet kullanımının sağlayacağı kolaylıklar, yani bu iletişim kanalının üstün yönleri arasında; dağıtım ve basım maliyetlerinin azalması nedeniyle düşen maliyet, hedef müşteriler için kişisel hizmet vermek olanağı ve reklam vermek açısından hedefi daha belirgin seçebilme kolaylığı sayılabilir. “ ( 9 1 )

“ Tam anlamı ile etkileşimli olmasının yanı sıra, erişim için çok az zamana gereksinim duyulması yine Internet’in hizmet pazarlamalarına sağladığı yararlar arasındadır. “ ( 9 2 )

(91) Raj Mehta, ve Eugene, Sivadas(1995), “Direct Marketing on the Internet: An Empirical Assessment of Consumer Attitudes”, Journal of Direct Marketing, Cilt:9, Sayı:4,s.21-24

(92) Newsletter of Direct ReponsesMarketing(1999).“InternetServices”, http://www.netmedia.com/adobe/12.html, 12.05.06, 17:25

“ Internet ile alışverişin sahip olduğu 24 saat hizmet sunumu ile sağlanan zaman faydası, yer faydası, esneklik ve birebir iletişim diğer olumlu özellikler arasında sayılabilir. “ ( 9 3 )

Internet’de, şirketin kendi adına açmış olduğu bir web sayfası, öncelikle kendisine ulaşılabilecek tüm olanakları en yaygın biçimde ifade eder. Telefon, faks, mail, adres, yetkililerin isimleri gibi bilgiler, her yerden erişilebilecek bir kartvizit niteliğindedirler.

“ Ayrıca, Web’in sağladığı hız ve evden ya da işyerinden erişim gücü ile sağlanan yer uygunluğu, en iyi ve sadık müşterilere erişme olanağı, sayfayı isteğe göre belirli bir kampanya veya firma reklamı çerçevesinde sunma kolaylığı, sayfayı sadece bilgi sağlama veya seminer kaydı gibi belirli bir program için kullanma gibi değişik koşullarda kullanabilme imkanlarının pazarlamacıya açık olması, Internet’in diğer olumlu yönleri arasında sayılabilir. “ ( 9 4 )

Internet’in belki de en başta gelen sakıncası ise, tüm hızlı yayılma eğilimine karşın, yine de kullanıcı açısından kısıtlı ve sınırlı bir yanının da var olmasıdır.

“ Bunun yanı sıra, her reklamın ilgili ilgisiz herkese postalanması (junkmail) müşterilerin ve Internet kullanıcılarının huzurunu kaçıran bir noktadır ve Internet pazarlamasında iş ahlakına uygun bir davranış olarak algılanmamaktadır. “ ( 9 5 )

“ Diğer taraftan, müşteriler arasında Internet alışverişlerinde henüz ispatlanmış bir hırsızlık suçu işlenmemiş olmasına rağmen,

(93) Ghosh Shikhar. “Making Business Sense of the Internet”, Harvard Business Review, March-Aprils. 1998, s.127-129.

(94) Direct Access Library (1999). “Doing Business From a Home Page”, http://www.phoneix/ca/bmr/library/DRMstrategy.html

(95) Mann Laurie (1995), “Ethical Marketing on the Internet”, http://Worchester.lm.com.80/mann/online/clues.html

kredi kartı kullanımında güvenlik kaygısı yaygın olarak hissedilmektedir. Yine, Internet’de teknik olarak oluşan, hatların bazı zamanlarda bozulması şeklindeki arızalar sorun yaratmaktadır. “ ( 9 6 )

“ Son olarak da; olası müşterilerinin ürün veya hizmet taramasında Internet’i etkin olarak kullanmalarına rağmen, satın

alma işlemlerinde klasik alışveriş yollarını tercih etmeleri de önemli bir sakınca oluşturmaktadır. “ ( 9 7 )

2.6.2.2.3.2 İnternet’le Hizmet Pazarlaması Uygulama Aşamaları

“ Internet ile hizmet pazarlaması faaliyetlerine başlayan hizmet işletmeleri aşağıda sıralanan üç temel aşamayı sırası ile gerçekleştirmelidir:

1.Firmalar arasındaki farklılık; her aşamanın tamamlanma süresi ve aşılma hızında kendini göstermekte ve Internet kullanımında etkin olabilmektir.

Etkinliği sağlayabilmek için; kullanılan Internet aracının, işletme tarafından kullanılan diğer bütün pazarlama araçları ve organizasyon yapısı ile tam anlamıyla bütünleşmesini gerçekleştirmek gerekmektedir.

Internet pazarlama aşamalarından ilki, Internet’e bağlanma ve Web sayfası oluşturma faaliyetlerini içermektedir, başka deyişle ilk aşama dünya çapında elektronik iletişime katılmak için ilk adımdır.

(96) Partridge C.. “Netting a Fortune Shopping on Internet” Computing, 16 Mart 1995, İngiltere, 1995, s:27.

(97) Taurus Direct Marketing (1999). “Internet Marketing: Paradoxical Paralysis or Proactive Profiteering?”, Receptive Marketing Inc., http://www.industry.net/guide.html

Internet için hazırlanan web sayfası, işletmenin hem reklam ve halkla ilişkiler çabalarına destek olmaktadır, hem de telefon ya da faks numaraları ve benzer ayrıntılı bilgileri müşterilere iletmektedir.

2. Internet'te hizmet pazarlaması faaliyetlerini gerçekleştirmek için gerekli ikinci aşama, Web sayfasının Internet’de yer almasıdır. Bu aşamada, hizmet işletmesi ile ilgili diğer pazarlama araçlarındaki bilgiler de tutundurma amaçlı olarak Internet kanalına iletilebilir. Pazarlama faaliyetlerinde Internet kullanımının en önemli faydası, müşteriler için gerekli ayrıntılı bilgilere en kısa sürede ve günün 24 saati kolaylıkla erişim sağlamasıdır

3. Üçüncü ve en son aşama olarak anında bilgi transferinin gerçekleşmesi, yani etkileşim aşaması gelmektedir. Internet ile pazarlamanın en gelişmiş şekli, kişisel olarak müşteri ve olası tüketiciler ile etkileşimli iletişimin gerçekleştirilmesidir. Etkileşim belirli konulardaki soru cevaplardan, toptancı ve perakendeci seviyelerinde değişime kadar her konu ile ilgili olabilmektedir. Etkileşim konuları arasında; araştırma, hizmet sunumu ile ilgili bilgiler, ürün ve hizmet ile ilgili problemlerin çözümü, yeni iş fırsatları ve siparişler bulunmaktadır. “ ( 9 8 )

“ Hizmetlerin pazarlanmasında yer ve zaman faydalarının yaratılması temel işlevdir. İster doğrudan dağıtım kanalı, ister aracılı kanal kullanılsın, hizmetin üretilme ve pazarlama yeri çok önemlidir. “ ( 9 9 )

Hizmetlerin alıcıların ayağına götürülemediği durumlarda

(98) EmerickTracy, “Internet Marketing Strategies”, Receptive Marketing Inc., 1999, http://receptive.com/Taurus/imp.html

umulan, alıcıların yoğun olduğu yerlerde hizmetlerin pazarlanmasıdır.Örneğin, banka şubeleri bu ilkeye uyarak yer seçimi yaparlar. Yine bu amaçla, aracıların kullanılması da söz konusudur. Bu da alıcıların, hizmet üreticisi ile doğrudan ve sıcak ilişki kurmasını sağlar. İşte internet, bu nedenle hizmetin alıcı ile buluşmasında, gittikçe yaygınlaşan bir yol olarak karşımızda durmaktadır.

Örneğin, artık bankalar, yeni yerleşme bölgelerinde şube açmanın yanı sıra internet bankacılığına yönelmektedirler. Sigorta işlemleri, kimi batı ülkelerinde, hava alanları, otel gibi yerlere koydukları otomatik makineler ve internet yoluyla da yapılmaktadır.

2.6.2.3 Dağıtım Kanalının Seçiminde Göz Önünde