Bilim ve Bilim İnsanı Algılarıyla İlgili Açık Uçlu Sorular Anketi Sonuçları ve Yorumları

Sorular anketi sorularına öğrenciler ucu açık yanıtlar verip, cevaplardan belli gruplar oluşturulmuştur. Buna göre;

Öğrencilere aynı konu üzerinde çalışan iki bilim insanının araştırma sonuçları hakkındaki anlaşmazlığa düşerlerse, bu anlaşmazlığı nasıl çözümleyecekleri sorulduğunda; ağırlıklı olarak % 44.3 ‘ü deneme-yanılma yoluyla, % 26.9’u tartışarak, % 25.2’si başka birine veya başka bilim adamına sorarak bu sorunu çözebileceklerini belirtmişlerdir. Ağırlıklı olarak yine % 12.2’si bu soruya bilmiyorum yanıtını vermişlerdir. Görüldüğü gibi öğrencilerin büyük bölümü iki bilim

de araştırma yapıp sonuçları kontrol edebilir ya da o sonuçları çürüteb r. Öğrencilerin bu şekilde düşünmelerinin sebebi teknolojiyle bilimi bağdaş

insanı anlaşmazlığa düşerse, deneme-yanılma yoluyla bu sorunu çözebileceklerine inanmaktadır. Tartışarak ya da başka birine veya bilim insanına sorarak yanıtlarının da oranı az değildir.

Öğrencilere bilim insanlarının hangi problemi veya konuyu araştıracaklarına nasıl karar verecekleri sorulduğunda; ağırlıklı olarak % 42.6’sı bilim insanlarının icat edilmesi gereken şeyleri araştırdıklarını, % 32.7’si araştıracakları konuya tartışarak, % 24.3’ü ise kaynaklardan araştırarak, araştıracakları konuya karar vereceklerini düşünmektedirler. Öğrencilerin % 15.7 si bu soruya bilmiyorum şeklinde yanıt vermiştir. Görüldüğü gibi öğrencilerin büyük bir bölümü bilim insanlarının icat edilmesi gereken şeyleri araştırdıklarını düşünmektedir. Oysaki bilim insanları problem olarak gördükleri her şeyi araştırabilirler hatta çözümlenmiş problemler üzerine

ilirle

tırmaları olabilir. Teknolojik gelişmeler sonucunda hayatı kolaylaştıran aletlerin ve öğrencilerin hayatında büyük önem taşıyan bilgisayar oyunlarının gelişimi onları bu düşünceye sevk etmiş olabilir. Yine öğrencilerin büyük bir bölümü bilim insanlarının araştıracakları konuyu tartışarak, bir bölümü ise kaynaklardan araştırarak araştıracakları konuya karar verebileceklerini düşünmektedir.

Öğrencilere bilim insanı nasıl olunur sorusu yöneltildiğinde; ağırlıklı olarak % 38.3’ü çalışarak ve deneyler yaparak, % 34.8’i üniversiteyi bitirerek, % 33.4’ü kitap okuyarak bilim insanı olunacağını düşünmektedirler. Ayrıca öğrencilerin % 27,8’i, nasıl bilim insanı olunacağını bilmemektedir. Öğrencilerin büyük bir bölümü çalışarak ve deneyler yaparak, üniversiteyi bitirerek ya da kitap okuyarak bilim insanı olunacağını düşünmektedir ve yine büyük bir bölümü nasıl bilim insanı olunac ını bilmemektedir. Görüldüğü gibi öğrenciler akademik kariyerin ne demek

u konuda eksik olmalarının nedeni, rehberlik derslerinde veya herhangi bir derste bu konuyl

çirdiği sorulduğunda, ağırlıkl ı bilim insanlarının gün içinde icatlar yaptıklarını, % 36.5’i deney ve testler yaptıklarını, % 27.8’i kitap okuyup çalıştıklarını, % 20’si evlerinde günlük hayattaki gibi yaşadıklarını düşünmektedirler. Bunun yanında, öğrencilerin % 26.9’u, bir bilim insanının bir gününü nasıl geçirdiğini bilmemektedir. Öğrenc

er yaptıklarını kitap okuyup çalıştıklarını düşünmektedir. Buradan da anlaşılacağı gibi öğrenciler bilim insanının sosyal bir hayatı olduğunu düşünmemektedir. Bilim insanının hep çalıştığını düşünmektedir. Yine öğrencilerin

ağ

olduğunu, bilim insanının eğitim seviyesini ve hangi aşamalardan geçerek bilim insanı olunacağını bilmemektedir. Genel olarak verdikleri cevaplar bilim insanı olduktan sonra yapılması gereken şeylerdir, kitap okumak, deneyler yapmak...vb. Ayrıca öğrencilerin büyük bölümü üniversiteyi bitirerek bilim insanı olunacağını düşünmektedir, daha sonraki aşamaları bilmemektedir. Öğrencilerin b

a ilgili yeterli bilgi verilmemesi ve bu konunun öneminin belirtilmemesi olabilir.

Öğrencilere hangi nitelikteki insanların bilim insanı olabileceği sorulduğunda ise ağırlıklı olarak % 53.9’u araştırmacı kişilerin, % 49.6’sı zekasını kullanabilen kişilerin, % 41.8’i çalışkan kişilerin, % 35.7’si çok zeki kişilerin, % 29.6’sı düzenli ve disiplinli olan kişilerin bilim insanı olabileceklerini belirtmişlerdir. Öğrenciler, araştırmacı, zeki, çalışkan, düzenli ve disiplinli kişilerin bilim insanı olabileceğini düşünmektedir.

Öğrencilere bilim insanının bir gününü nasıl ge ı olarak % 40’

ilerin büyük çoğunluğu bilim insanının gün içinde sürekli olarak icatlar yaptıklarını, deney ve testl

hiçte y

ğrencilerin bu şekilde düşünmelerinin sebebi, medyad

32.2’si zeki ve akıllı olmaları, % 28.7’si çalışkan olmaları, % 19.1’i uzaya gitmeleri, % 18.3’ü ise ünlü olmaları olduğunu düşünm

, bilimsel yöntemin ne olduğunu bilmemektedir. Yine öğrencilerin büyük bir bölümü bilim insanlarının bir problemi başından sonuna kadar arkada

adsınamayacak bir bölümü bilim insanı bir gününü nasıl geçirir sorusuna bilmiyorum diyerek yanıt vermiştir. Ö

a ya da kitaplarda gördükleri bilim insanlarının sürekli çalışması ve bir şeyler bulmaya çabalamalarıdır. Bilim insanlarının günlük hayattaki gibi, diğer insanlar gibi yaşamaları öğrencilere gösterilmediğinden kafalarındaki modelde bilim insanı hep çalışır durumdadır.

Öğrencilere bir bilim insanıyla diğer insanlar arasında fark olup olmadığı sorulduğunda, ağırlıklı olarak % 36.6’sı bilim insanının diğer insanlardan farkının olmadığını düşünmektedirler. Ağırlıklı olarak bilim insanlarının diğer insanlardan farklarının; % 33’ü icat yapmaları, %

ektedirler. Görüldüğü gibi öğrenciler çeşitli farklar sıralayabilmişlerdir. Sadece % 36.6’ lık bir dilim bilim insanlarının diğer insanlardan farkının olmadığını düşünmektedir. Bu farkların arasında en ilginç olanı ise “ünlü olmaları” yanıtıdır. Öğrencilerin bir bölümü bilim insanlarının ünlü olduğunu düşünmektedir bunun nedeni bir dönem ülkemizde çok konuşulan deprem olabilir. Deprem nedeniyle insanlara açıklama yapmak üzere bilim insanları en iyi kitle iletişim aracı olan televizyona çıkmış, hatta magazin programlarında boy göstermişlerdir. Bu da öğrencilerin bilim insanlarının ünlü olduğunu düşünmelerinin nedeni olabilir.

Öğrencilere bilim insanlarının bir problemi en başından sonuna kadar nasıl yürüttükleri sorulduğunda, ağırlıklı olarak % 32.2’si bir problemi başından sonuna araştırma, deney ve testler yaparak yürüttüklerini, % 28.7’si arkadaşlarıyla birlikte yürüttüklerini düşünüyorlardır. Öğrencilerin % 40’ı ise, bilim insanlarının bir problemi başından sonuna nasıl yürüttüğünü bilmemektedir ki bu derecedeki öğrencilerin bu konuda mutlaka bir şeyler bilmeleri gerekmektedir. Öğrencilerin büyük bir bölümü

şlarıyla birlikte yürüttüklerini düşünmektedirler yine bu da bilimsel yöntem hakkında bir şey bilinmediğini göstermektedir. Bu seviyedeki öğrencilerin laboratuar derslerinde gruplar halinde deneyler yapması, bireysel çalışma

yapmamaları da öğrencileri bilim insanının bir problemi arkadaşlarıyla birlikte yürüttüğü düşüncesine sevk etmiş olabilir.

Öğrencilere bilim insanlarının yaptıkları çalışmaların diğer insanlar ve canlılar için önemli olup olmadığı konusunda ne düşündükleri sorulduğunda ise, % 92.2’si bilim insanlarının yaptıkları çalışmaların diğer insanlar ve canlılar için önemli olduğunu, % 7.8’i ise çalışmalarının bazen zararlı olabileceğini belirtmiştir. Görüldüğü gibi öğrencilerin büyük bir çoğunluğu bilim insanlarının yaptıkları çalışmaların önemli olduğunun bilincindedir.

Öğrencilere bilim insanlarının ürettikleri her şeyin toplum için faydalı olup olmadığı sorulduğunda; ağırlıklı olarak % 82.6’sı bilim insanının ürettikleri her şeyin toplum için faydalı olacağını, % 15.7’si ise faydasız olacağını belirtmiştir. Genel o

klı olarak % 31.3’ü ise bilim insanlarının nerde çalıştıklarını bilmemektedir. Görüldüğü gibi öğrencilerin büyük çoğunluğu bilim

larak yine büyük bir çoğunluk bilim insanlarının ürettikleri şeylerin topluma faydalı olacağının bilincindedir.

Öğrencilere bilim insanlarının nerelerde çalıştıkları sorulduğunda; ağırlıklı olarak % 60.9’u bilim insanlarının laboratuarlarda çalıştıklarını, % 10.4’ü ise uzayda çalıştıklarını belirtmişlerdir. Ağırlı

insanlarının laboratuarlarda çalıştıklarını düşünmektedir. Bunun nedeni öğrencilerin çeşitli görsel aktivitelerde bilim insanını hep laboratuarda gözlemlemesi olabilir. Öğrencilerin bir kısmı ise bilim insanının uzayda çalıştığını düşünmektedir, bilim kurgu ve uzay filmlerinin çağımızda çok yaygın olması ve bu filmlerde bilim insanını görmeleri, bunun nedenini teşkil etmiş olabilir. Öğrencilerin % 31.3’ ü ise bilim insanının nerde çalıştığını bilmemektedir ki bu hiçte az bir oran değildir.

Öğrencilere bilim insanlarının en çok araştırma yaptıkları konuların ne olduğu sorulduğunda ise, ağırlıklı olarak %54.9’u bilim insanlarının insanlar için en faydalı şeyleri araştırdıklarını, %42.6’sı fen bilgisi ve teknolojisiyle ilgili konuları, %20.9’u kafalarına en çok takılan şeyleri, %19.1’i tıp ve sağlık konularını ve %3.5’i

ise sosyal bilgiler konularını araştırdıklarını yazmışlardır. Öğrencilerin % 1.7’si bilim insanlarının en çok araştırma yaptıkları konuları bilmemektedir. Görüldüğü üzere öğrencilerin; bilim insanlarının insanlara faydalı olan şeyleri araştırdıkları ibaresi bu sorunun sonuçlarında da kendini göstermiştir, ayrıca öğrencilerin yine büyük

likert anket ve 10 sorudan oluşan sorular anketi. Bu 3 anket yapılan mülakatlarla destekl

toplam 30 öğrenciye uygulanmıştır. bir çoğunluğu bilim insanlarının fen bilgisi ve teknolojisiyle ilgili konularda araştırma yaptıklarını belirtmişlerdir, bunun nedeni bu alanda tanıdıkları bilim insanları olabilir. Örneğin, Einstein, Arşimet...vb. Başka alanlarda çalışan bilim insanlarını tanımamak bu düşüncenin zeminini oluşturmuş olabilir. Bir grup öğrenci ise bilim insanlarının kafalarına bir şeylerin takıldığını ve bu konular üzerine araştırma yaptıklarını belirtmişlerdir. Sonuç itibariyle bu düşüncelerin hepsinin bilim insanını tanımamaktan ve bilimsel bilgiyi, bilimsel yöntemi bilmemekten kaynaklandığını söyleyebiliriz.

5.4. Bilim ve Bilim İnsanı Algılarıyla İlgili Mülakatların Sonuçları ve