Değerlendirme ve Öneriler

Çalışmamızda yapılan diğer çalışmalarda olduğu gibi tipikleşmiş b

kariyer katılımı olmaksızın anket maddelerini yanıtlamaları istendiğinde verdikleri bilim insanı imajı cevaplarının; çok olumlu olduğu fakat ö

seçim

e bilimi iyi bir şekilde tanımlamaktadırlar. “Bilim toplum için faydalı şeyler üretir ya da bilim insanlarının ürettikleri toplum için faydalıdır, bilim ilerlemeden sorumlu, daha çok hayatı korumak ve sağlığı ilerletmek ve toplumların rahatını geliştirmekten sorumludur.” Ancak, soru bilimle ilgili kişisel bir soru olduğunda , bir kariyer seçimi olarak ya da bilim insanının sosyal yaşantısı olarak dahil edildiğinde, imaj büyük oranda negatif olmaktadır.

Öğrencilerin paylaştıkları bilim insanı imajı:

• Bilim insanı laboratuar önlüğü giyen ve laboratuarda çalışan bir adamdır ve gözlük takar.

• Bilim insanı bilimsel sembollerle uğraşır. Teknolojiyi geliştirmeye çalışır.

• Bilim insanı genellikle laboratuarda bulunur ya da

anı karakteri düşünceleri:

bir adamdır.

Çalışmaları sayesinde insanlar daha sağlıklı olacaklar ve uzun

lardır.

bulunabileceği mekan öğrencilerce tasvir edilememiştir. • Bilim insanı erkektir.

• Bilim insanı genellikle mutlu bir yüz ifadesine sahiptir fakat mutsuz, düşünceli, sinirli ya da çılgın yüz ifadeli de olabilir. • Etrafı araç gereçlerle çevrilidir; test tüpleri, borular,şişeler. • Gününü deneyler yaparak geçirir. Bir test tüpünden diğerine

kimyasal maddeleri döker.

Öğrencilerin paylaştıkları pozitif bilim ins

• Çok zeki bir adamdır.

• İşiyle ilgilenir ve onu dikkate alır.

• Dikkatli, düzenli, çalışkan, zeki, açık görüşlü, disiplinli, araştırmacıdır. Konusunu bilir.

• Deneylerini dikkatlice kaydeder, sonuçları atlamaz, saldırılarda bile düşüncelerinin arkasında durur.

• Sonuçları almaksızın yıllarca çalışmaya hazırlıklıdır ve hayal kırıklığına uğramaksızın başarısızlık ihtimaliyle yüzleşir, tekrar deneyecektir.

• Para,ün ya da bireysel şöhret için çalışmayan kendisini adamış

•

yaşayacaktırlar, evde daha kolay ve hoş bir hayat kurmak için yeni ve daha iyi teknolojik ürünler bulacak

• Bilim insanı gerçekten harika bir insandır. Bilim insanı ulusal hayatımıza ve dünyaya gerekli.

• O harika, zeki, kendini bilime adamış bir insanoğlu, sıradan insanların ötesinde güçlere sahip, para ve şöhreti gözetmeksizin sabırlı araştırmalarını tıbbi tedavilere yönelten, teknik ilerleme sağlayan.

• Onun dünyayı güzelleştirmeye katkıda bulunmak gibi çok kutsal bir görevi var.

ı karakteri düşünceleri:

etler ona göre değildir ve aklı için vücudunu göz ardı eder.

mez, çocuklarıyla asla oynamaz, sosyal hayatı yoktur, diğer entelektüel ilgiler, hobiler

• bilim insanlarını tanıdığından

klarını sıkar.

• arına gider. Gün içinde sürekli deneyler,

•

Öğrencilerin paylaştıkları negatif bilim insan

• Bilim insanı bir beyindir.

• Laboratuarda oturarak ve bir şeyleri bir test tüpünden diğerine boşaltarak gününü içerde geçirir.

• İşi ilginç olmayan, sıkıcı, monoton, yorucudur ve yıllarca çalışsa bile hiçbir sonuç görmeyebilir ya da başarısız olabilir, belki de ne yeterli ödül ne de takdir almayabilir.

• Tek başına çalışır, yalnızdır.

• İşi tehlikeli olabilir. Kimyasallar patlayabilir.

• O bir beyindir, işine o kadar dalmıştır ki dünyada neler olduğunu bilmez.

• İlgi alanı yoktur, sanatsal faaliy

• Ailesini ihmal eder, karısına önem ver

ya da rahatlama şekillerine sahip değildir. Hiç arkadaşı olmadığı ve sadece

karısını, çocu

• Asla evde değildir, hep kitap okur. Her zaman laboratu

testler ve icatlar yapar. Hep çalışır.

Aynı zamanda çalışmamızda; Mead ve Meatrux’un 1957’ de lise öğrencilerinde in

seviyesindeki çocu ra

göre, t leşmeni daha

büyük bir sıklıkla

algılarının geliştiğ oluşturma isteklerini göstermektedir, fakat basmakalıp düşüncelerden uzaklaşamamaktadırlar, çünkü bu düşüncelerden uzaklaş ilmeleri için gerekli ortam ve bilgi desteği sağlanmamaktadır.

ichard A. Huber ve Grace M. Burton’ un 1995’te yaptıkları “ what do student hink sci Dorothy B. Rosenthal’ın 1993’te yaptığı

“image f scient liberal studies majors” adlı

çalışma

kullanmışlardır, ö lambaları ve gizlilik işareti.

Çalışm ızda 115

Bunun nedeni, öğr çalışmalardaki öğrencilere

göre daha az tan öğrencilere göre bu

the draw – a – scientists test” ve 1961’de David C. Beardslee ve Donald D. O’down’un “ the college-stud

sinirli, çılgın, düşünceli ve hatta dalg

çalışmada genellikle ılgın bilim

insanı ifadelerinin oranı azdır, çizim yapan öğrencilerin yarısı bilim insanını mutlu tasvir et iştir. Çiz

cevaplarda da genellikle mutlu olduğu söylenemez. O halde bu durumu öğrencilerin gülen insan çizme güdülerinin yüksek olm

Likert anket bulgular

işi olduğunu, bilim ıyla diğer insanlar arasında farklar olduğunu düşünmemektedirler ve toplum içinde bilim insanlarının diğer insanlar gibi

celediği, bilim insanının tipikleşmiş imajının ilköğretim klar arasında da ortaya çıktığı saptanmıştır. Elde edilen bulgula ipik n çeşitli unsurlarının çocukların sınıf seviyeleri ilerledikçe

görüldüğü ortaya çıkmıştır, bu öğrencilerin yaşlarının arttıkça ini ve bilim insanı modeli

ab

R

s t entists look like?” ve

s o ists: A comparison of biology and

lara göre bu çalışmada öğrenciler çizimlerinde bazı işaretleri daha az rneğin; tehlike işareti, ışık

am öğrenciden sadece 14 öğrenci bu işaretleri kullanmışlardır. encilerin bilim ve bilim insanını diğer

ımlayabilmesi olabilir ya da öğrencilerin diğer çalışmalardaki konuda daha pozitif düşünebildiklerini de gösterebilir.

Yine 1983’te David Wade Chambers’ın “stereotypic images of the scientist:

ent images of the scientists” adlı çalışmalarında; ın ifadeli bilim insanları çizilmiştir fakat bu mutlu bilim insanı çizilmiştir. Düşünceli, sinirli ve ç

m imlerde mutlu tasvir edilen bilim insanının diğer anketlerdeki

asına bağlayabiliriz.

ına göre öğrenciler, bilimin bayanlardan çok erkeklerin insanlar

olduğunu düşünme

tam tersini belirtm ilerin bu kriterleri ölçen likert anket maddelerini evaplarken objektif olmadıkları anlaşılıyor. Öğrenciler bilim insanlarının ürettikleri her şeyin toplum için faydalı olduğunu düşünüyor, belki de diğer

insanla üş

olabilir r.

education” adlı çal renin öğrencilerin bilim insanı algıları

ilginç bir bulgu v

öğrencilerin bilim ulunmamasının yanında

babalar n meslek n bilim ve bilim insanı algılarında

değişik ler oluş ok babalarından

etkilen

eğitim konusunda daha baskıcı bir tutum izlemesi de olabilir.

1975’te Jacqueline D. Spears ve C. E. Hathaway’in “students attitudes toward ience an

study of primary

çalışmalarında öğr larla sınırlı olduğunu,

deneylerde kullan

Çalışmamızda öğren addi olanaklara bağlı olmadığını,

ekonom u ı olabileceğini

belirtmişlerdir fakat unutmamak gerekir ki, çalışmamızdaki öğrenciler nasıl bilim insanı olunacağını, hangi a

sonraki süreçte bilimsel yöntemi bilmemektedirler.

ktedirler fakat sorular anketi ve DAST’ a göre bu düşüncelerin işlerdir. Öğrenc

c

rla bilim insanları arasında fark olmadığını belirttiklerinde bunu düşünm le

R. A. Schibecinin 1986’da “images of science and scientists and science ışmasında okulun, ailenin ve çev

na etkide bulunduğu belirtilmiştir fakat bizim çalışmamızda; ortaya çıkan ardır, öğrenci annelerinin mesleklerinin ve eğitim seviyelerinin ve bilim insanı algılarında hiçbir etkide b

ını lerinin ve eğitim seviyelerini

lik turması ilginçtir. Öğrenciler annelerinden ç

mektedirler. Bunun nedeni Türk aile yapısı olabilir ya da öğrenci babalarının

sc d society” ve 2002’de Yvonne Y. H. Fung’un “a comparative and secondary school students’ images of scientists” adlı enciler bilim insanı olmanın maddi olanak

ılacak malzemelerin pahalı olmasından söz etmişlerdir. ciler bilim insanı olmanın m

ik durum kötü olan ailelerin çocuklarının da bilim insan

Öneriler

1. Araştırmada öğrencilerin teknolojik gelişmelerle bilim insanı arasında