İLO/IPEC Programı Çerçevesinde Yürütülen Projeler

Uluslar arası çalışma örgütü (ILO) IPEC Program kapsamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinatörlüğünde yürütülen çocuk işçiliğinin önlenmesi için zamana bağlı politika ve program çerçevesi projesi doğrultusunda yapılan Danışma Kurulu Toplantısı, Ulusal Program Geliştirme çalışmaları ile bölgesel bilgilendirme toplantılarına Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü temsilcilerince katkı sağlanmıştır.

ILO/IPEC Programı kapsamında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı koordinesinde yürütülmekte olan “Çocuk İşgücünün En Kötü Biçimlerinin İzmir’de Seçilen Sınai Meslek Dallarında 2003 Yılı İtibariyle Sona Erdirilmesi Projesi” çerçevesinde yürütülen toplantılara Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü temsilcileri katılmış, proje çerçevesinde belirlenen çocukların mesleki eğitimleri İzmir Mesleki Eğitim Merkezince gerçekleştirilmiştir (http://cygm.meb.gov.tr).

4.7.4. Otomasyon Teknolojileri Eğitim ve ARGE Projesi

Ankara Üniversitesi, Ankara Sanayi Odası, Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü, Festo A.Ş. İşbirliği ile yürütülen otomasyon teknolojileri ve AR-GE Projesi çerçevesinde orta ve büyük ölçekte sanayi kuruluşlarında çalışan teknik elemanlarının Uluslar arası rekabet güçlerini arttırmak amacıyla Ankara-Erkunt Mesleki Eğitim Merkezinde kurslar açılmıştır (http://cygm.meb.gov.tr/birimler/AB/AB.htm).

4.7. 5. Grundvig

AB Eğitim Programlarının yaygın eğitim ile ilgili alanını oluşturan Grundvig, ülkemizde AB Eğitim Politikalarına uyum bağlamında önemli bir yer teşkil etmektedir. Bu konuda yürütülen Grundvig Öğrenme Projelerine yönelik sayısal dağılımlar Tablo 8’de görülmektedir.

Tablo 15: Grundvig Öğrenme Projelerine yönelik sayısal dağılımlar

2004 2005 2006

Projeler 9 175 250

Proje Kabul 6 45 70

Yararlanıcılar 42 350 500

Kaynak: www.abgs, 2006

Tabloda görüldüğü gibi 2004-2006 yıllarında yaklaşık 20 kat artış gözlenmektedir.2006 rakamları tam olarak kesinleşmemiştir.Tablo’da verilenler tahmini değerlerdir. Buna rağmen bu konuda giderek yükselme eğiliminde olan bir yararlanmadan söz edilebilir.

2007–2013 Dönemini kapsayacak III. Aşama Hayatboyu Öğrenme-HBÖ (Lifelong Learning- LLP) Programını tanıtmak, yeni gelişmelerden halkımızı haberdar etmek amacıyla yoğun bir bilgilendirme ve uygulama faaliyeti gerçekleştirildi (Eğitim ve Gençlik, ).

2007–2013 III. Aşama Hayat Boyu Öğrenme (HBÖ) programının tanıtıldığı toplantıda yenilikler üzerinde durulmuştur. Bu dönemde katılımcılardan proje sahiplerine nasıl yardımcı olacakları, kaliteli proje sunulması için nelere dikkat edilmesi gerektiği ve bu konudaki rol ve görevler tartışılmıştır.

4. 7. 6. Yaygın Eğitime Yönelik İlerleme Raporları

2004 İlerleme Raporu: MEB, AB fonlu Mesleki Eğitim (VET) ve Öğretim Programlarının da katkısıyla, ilk ve yaşam boyu Resmi ve Resmi olmayan Eğitime ilişkin Uluslararası Eğitim Standardı Sınıflandırmasını temel alan standart müfredatı kabul etmiştir.

2005 İlerleme Raporu: Her ne kadar Eğitim ve Öğretimin değişik alanlarında ilerleme olduğuna dair kanıtlar olsa da, Yaşam Boyu Öğrenime katılımın derecesi ve gelişimine ilişkin genel bir görüntü elde etmek zordur. Böyle bir katılımın temelleri, öğrenci merkezli bir yaklaşımla, esneklik ve uyum sağlama ilkelerini bütünleştiren tutarlı ve kapsamlı Yaşam

Boyu Öğrenme Stratejisinin geliştirilmesi ve farklı ortamlarda öğrenmeye katılmaya devam etme arzusunu teşvik edilmesi suretiyle atılmalıdır.

Yaşam Boyu Öğrenme sürecine katılım çok düşüktür. Bu nedenle, Üniversite Eğitimi de dahil olmak üzere, yaşam boyu öğrenimi zorlaştıran tüm engeller kaldırılmalıdır.

Türk yetkililer artık uyumlu ve kapsamlı hayat boyu Öğrenme stratejisi ortaya koymalıdırlar. Bu nedenle, Türkiye’nin Eğitim ve Öğretim 2010 çalışma programına etkin bir katılım sağlamalı ve 2010 yılına kadar gerçekleştirilmek üzere için gerçekçi ama zorlu hedefler seçmesi önem taşımaktadır.

2006 İlerleme Raporu: Türkiye’nin gelecekteki Lifelong Learning ve Youth in Action programlarına katılımını önemli ölçüde artırma niyeti dikkate alındığında, yaşam boyu eğitime katılım oranları çok düşüktür, ancak, 2000 yılındaki % 1.1 oranına kıyasla 2005’te % 2’ye yükselmiştir.

Özellikle yaşam boyu eğitim konusunda Lizbon stratejisi ile ilgili çabalar devam etmelidir.

4. 7. 7. IX. Kalkınma Planında Yaygım Eğitim

“ Eğitimin İşgücü Talebine Duyarlılığının Artırılması ” başlığının 570.Maddesinde Değişen ve gelişen ekonomi ile işgücü piyasasının gerekleri doğrultusunda, kişilerin istihdam becerilerini artırmaya yönelik yaşam boyu öğrenim stratejisi geliştirileceği, bu stratejinin, kişilerin beceri ve yeteneklerinin geliştirilebilmesi için, örgün ve yaygın eğitim imkânlarının artırılmasını, söz konusu eğitim türleri arasındaki yatay ve dikey ilişkinin güçlendirilmesini, çıraklık ve halk eğitiminin bunlara yönelik olarak yapılandırılmasını, özel sektör ve STK’ların bu alanda faaliyet göstermesini destekleyecek mekanizmaları kapsayacağı; 571. Maddesinde İşgücü piyasasına ilişkin bilgi sistemleri geliştirilmesi, eğitim ve işgücü piyasasının daha esnek bir yapıya kavuşturulması ve istihdamın ve işgücü verimliliğinin artırılması için, yaşam boyu eğitim stratejisi dikkate alınarak ekonominin talep ettiği alanlarda insan gücü yetiştirileceği belirtilmiştir.

“ Eğitim Sisteminin Geliştirilmesi ” başlığının 583.Maddesinde Eğitim sistemi, insan kaynaklarının geliştirilmesini desteklemek üzere, yaşam boyu eğitim yaklaşımıyla ve bütüncül olarak ele alınacağı; sistemin etkinliği, erişilebilirliği ve fırsat eşitliğine dayalı yapısı güçlendirileceği; 594. Maddesinde Toplumda yaşamboyu eğitim anlayışının benimsenmesi amacıyla e-öğrenme dâhil, yaygın eğitim imkânları geliştirileceği, eğitim çağı dışına çıkmış kişilerin açık öğretim fırsatlarından yararlanmaları teşvik edileceği, beceri kazandırma ve meslek edindirme faaliyetleri artırılacağı belirtilmiştir.

Yaygın eğitimde AB’ye uyum sağlama çalışmaları değerlendirildiğinde, Temel Eğitime Destek Projesinin önemli bir yer tutmakta olduğu söylenebilir. Proje kapsamında özellikle en dezavantajlı kırsal ve şehirsel bölgelerde yer alan gençler, risk altındaki çocuklar ve eğitim sistemi dışında kalmış yetişkinlerin eğitim olanaklarının artırılması yolunda gayretler göze çarpmaktadır. Bu çerçevede program kapsamında yer alan illerde yapılan okul, halk eğitim merkezi, yurt, lojman, spor salonu, yemekhane ve eğitim binaları önemli adımlar olarak kabul edilebilir. Bu gayretler ilgili kesimlerin yaşam kalitesini yükseltme ve toplumda sosyal barışın sağlanması bakımından önemlidir.

Aynı konuda Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi çerçevesinde düzenlenen meslek kursları, yaygın eğitimin AB politikalarına uyumu konusunda önemli katkılar olarak değerlendirilebilir.

İLO/IPEC Programı çerçevesinde yürütülen projeler özellikle Türkiye’nin önemli bir sorunu olan çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik çabalarla dikkat çekmektedir. Bu çabaların başarıya ulaşması özellikle Türkiye’nin çağdaş görünümü bakımından önemlidir.

Yaygın eğitimde AB’ye uyum sağlama çalışmalarında dikkat çeken bir proje de, Otomasyon Teknolojileri Eğitim ve ARGE Projesidir. Proje çerçevesinde düzenlenen kurslarla, orta ve büyük ölçekteki sanayi kuruluşlarında çalışan teknik elemanlarının uluslar arası rekabet güçlerinin arttırılması amaçlanmaktadır. Bu ve benzeri projeler Türkiye’nin sadece AB değil küresel rekabet şansının artırılması bakımından da çok önemlidir. Türkiye, uluslar arası rekabette ucuz işçilik avantajını Çin ve Hindistan’ın uluslar arası pazarlara dahil olmasıyla kaybetmektedir. Dolayısıyla rekabet şansını yitirmemek için yapılması gereken en doğru yol, çalışanların niteliklerini yükselterek uluslar arası rekabet şansı olan kaliteli mal ve hizmetler üretmektir. Bunun gerçekleşmesinde AB fonları ve eğitim desteği kritik öneme sahiptir.

Grundvig projelerinde de sayısal olarak önemli artışlar dikkat çekmektedir. Bu artışlar bir taraftan Türkiye’nin değişim ve dönüşüm arzusu ve kabiliyetini gösterirken diğer taraftan bu konudaki eğitime olan talebe işaret etmektedir.

Ancak konuyla ilgili ilerleme raporlarında özellikle yaşam boyu eğitim konusunda ciddi ilerlemeler olmadığına vurgu yapılması, bu konudaki önemli bir eksikliğe işaret etmektedir. Bu durum iş ve iş niteliklerinin hızla değiştiği günümüzde, bireylerin yaşam kalitesi ve endüstri ile ekonominin sağlıklı işlemesi açısından önemlidir.

BÖLÜM V