Temel Eğitime Destek Projesi (TEDP)

Bu proje, okulöncesi ve ilköğretim düzeyini kapsadığı gibi, yaygın eğitim düzeyini de kapsamaktadır.

Proje finansmanının tamamı AB Akdeniz Fonu (MEDA)‘dan hibe şeklinde sağlanmıştır. TEDP, Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu tarafından 8 Şubat 2000 tarihinde imzalanan ve uygulamalarına 11 Eylül 2002 tarihinde başlayan 5 yıl süreli bir programdır.

MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığının (PKM) koordinasyonu altında yürütülen program, Ağustos 2007'ye kadar devam edecektir (TEDP Postası, 2005).

Programın, ulusal düzeydeki eğitim reformlarını desteklemesi amacıyla 5 ayrı faaliyet alanı bulunmaktadır:

● Eğitim Kalitesi ● İletişim

● Yönetim ve Organizasyon ● Öğretmen Eğitimi

● Yaygın Eğitim (http://projeler.meb.gov.tr/tr/tedp.htm, 2006).

Projenin Genel Amacı: Yoksulluğu azaltma perspektifinde eğitim seviyesinin artırarak, eğitim kalitesini ve eğitime erişimi iyileştirmek, en dezavantajlı kırsal ve şehirsel

bölgeler ve gecekondularda nüfusun yaşam koşullarını geliştirmek ve eğitim dışında olan çocuklar, ergenler ve yetişkinlerin temel eğitime alınmasını desteklemektir.

Projenin Özel Amacı: Eğitimin kalitesini ve eğitime erişimi iyileştirerek özellikle kız çocukları ve kadınlar için yaygın ve örgün eğitimin ortalama seviyesini yükseltmektir.

Özel Hedefler:

• Eğitim-öğretim, program geliştirme ve yaygın eğitim için yeni eğitim stratejisi ve politikaların desteklenmesi

• Yaygın eğitimde yeni eğitim ve öğrenim standartlarının geliştirilmesinin desteklenmesi

• Yaygın eğitimin etkisinin izlenmesi amacıyla yönetimin güçlendirilmesi

• En Yoğun Göç Alan Beş İlin Dezavantajlı Bölgelerinde Eğitim Sisteminin Dışında Kalan Genç, Çocuk ve Yetişkinlerin (özellikle kadınların) Eğitim Olanaklarının Güçlendirilmesi

• En dezavantajlı 12 ilin (Adıyaman, Ağrı, Ardahan, Bayburt, Bingöl, Diyarbakır, Erzurum, Kars, Muş, Sakarya, Siirt, Şanlıurfa) kırsal, şehirler ve gecekondu bölgelerinde nüfusun yaşam koşullarını geliştirmek,

• İstanbul, Adana, Bursa, Antalya ve Mersin olmak üzere 5 İlde yaygın eğitim faaliyetleri gerçekleştirmek

Şekil 14: TEDP Kapsamına Alınan İller

Özel Hedefler

• Halk Eğitim Merkezlerinin kurumsal kapasitenin geliştirilmesi • Okuma-yazma kurslarına katılımın artırılması

• Sokak çocuklarının ve risk altındaki çocukların eğitime kazandırılması

• Bilinçlendirme kampanyaları uygulayarak örgün ve yaygın eğitime katılımın güçlendirilmesi

• Halk Eğitim Merkezlerine ekipman sağlanması

• Halk Eğitim Merkezlerinin onarım ve inşaat işlerini gerçekleştirerek yaygın eğitime erişimin arttırılması” gerçekleştirilmiştir.

Projenin Finansmanı: Programın toplam maliyeti 100.000.000 Euro’dur. Bu miktarın tamamı Avrupa Birliği Akdeniz Fonu (MEDA)’dan hibe şeklinde sağlanmıştır.

Gerçekleştirilen Faaliyetler

“Her yerde herkese Eğitim” sloganını benimseyen TEDP, yaygın eğitim kapsamında yetişkinler ve risk altındaki çocuklara yönelik çalışmalar da yapmaktadır. Bu alandaki çalışmalar şunlardır:

Yetişkin Programları: Eğitim sistemi dışında kalmış kesimleri kucaklamayı ön gören programın çerçevesinde, öncelikli olarak, okuma yazma oranını yükseltmek üzere yetişkinlere yönelik sistem gözden geçirilmiştir. 1. ve 2. kademe yetişin eğitimi okuma-yazma programları küresel gelişmelere ve ülkenin gereksinimlerine TEDP’in Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü’nün işbirliğinde yenilenmiştir. Yapılandırıcı öğretim ekseninde yenilenen 1.kademe okuma yazma programlarına yönelik ders kitapları öğrenci ve öğretmen kitapları da yine TEDEP desteği ile hazırlanmıştır. 2.kademe yetişkin eğitimi okuma-yazma programları yönelik materyal hazırlama çalışmaları da Eylül 2005’de başlamıştır.

Halk eğitim merkezlerinin alt yapısını güçlendirmek ve bu merkezlere yönelik ilgiyi artırmak üzere 100’den fazla kurs programı, gelişen teknolojiye ve güncel gelişmelere paralel olarak yenilenmiştir.

Risk Altındaki Çocuklara Yönelik Eğitimler: TEDP sokakta yaşayan çalıştırılan çocuklarla yakından ilgilenmektedir. Bu sorunu çözümüne yönelik ulusal stratejilerin geliştirilmesinde

Milli Eğitim Bakanlığına destek eren TEDP “ Risk Altındaki Çocuklara Yaklaşımlar” adıyla İstanbul, Adana, Antalya, Mersin ve Bursa’da eğitim programları il olarak İstanbul uygulanan program ile 1500 öğretmen mayıs ayından itibaren eğitime katılmıştır. Bu eğitim ile öğretmenlerin çocuğu sokağa iten nedenleri öğrenerek ilgili merci ve yetkilileri devreye sokması amaçlanmıştır. Çocukları henüz sokağa yönelmeden risk altından kurtarmayı ve eğitim sistemi içinde tutmayı öngören bu yaklaşım, sorunu kaynağında çözmeyi hedeflemiştir.

Program kapsamında yer alan illerde, bugüne kadar 63 okul, 11 halk eğitim merkezi, 37 lojman, 19 yurt, 1 spor salonu ve 3 yemekhaneden oluşan toplam 134 eğitim binasının yapımına başlanmıştır. Bunlara ek olarak yapılması planlanan 17 okulun inşaat çalışmalarının en geç 10 ay içerisinde tamamlanarak, Milli Eğitim Bakanlığı’na devredilmesi amaçlanmıştır.

TEDP kapsamında bugüne kadar 24 ilde, ulusal düzeyde yeni öğretim programlarının tanıtımı, aktif öğrenme, kız çocuklarının okullaşması, risk altındaki çocukların ailelerinin bilinçlendirilmesi, sokak çocuklarına yaklaşımlar, yetişkin eğitimi gibi konularda toplam 625 eğitim faaliyeti düzenlenmiştir. Bu çerçevede okul müdürleri, öğretmen, müfettiş, veli, imam

ve muhtarlardan oluşan 76 bin 838 kişiye eğitim verilmiştir. (MEB, 2003). Kurs programları, Halk Eğitim Merkezlerine yönelik ilgiyi arttırmak üzere gelişen

teknolojiye ve değişen gereksinimlere göre güncellenmiştir. Programlar, geniş kitlelere ulaştırılabilmesi için TEDP tarafından kitapçık halinde bastırılacaktır. Bu amaçla, yaklaşık 7 sayfadan oluşan 20 farklı kitapçık, 3000 adet çoğaltılarak, dağıtılacaktır (TEDP postası, 2005).

Halk Eğitim Merkezlerinin (HEM) etkinliğini araştırmak üzere açılan ihaleyi kazanan Karadeniz Teknik Üniversitesi ile 20 Eylül 2005 tarihinde sözleşme imzalanmıştır. Yapılan sözleşme uyarınca, araştırmanın Ocak 2006 tarihinde tamamlanması kararlaştırılmıştır. Araştırma, 9 pilot ildeki toplam 20 Halk Eğitim Merkezinde yürütülecektir. Bu çalışma, Halk Eğitim Merkezlerinde yürütülen programların etkinliğini araştırmayı ve HEM’lerin öz değerlendirme kapasitesini arttırmayı amaçlamaktadır (TEDP postası, 2005).