Bu bölümde, öğretmen adaylarına yöneltilen “ Suriyelilerin Türkiye’ de yaşaması hakkındaki düşünceleriniz nelerdir? Açıklayınız? “ sorusuna yönelik, öğretmenlerin adaylarının verdikleri cevaplar analiz edilerek elde edilen veriler Tablo 16’da gösterilmiştir.
Tablo 16:
Suriyelilerin Türkiye’ de Yaşaması Hakkındaki Öğretmen Adayı Görüşleri
Tema Ekonomik f
84 İşsizlik Ö3-3, Ö3-5,Ö3-7, Ö3-8,Ö3-12, Ö3-15, Ö4-4, Ö4- 6, Ö4-7 Ö4-10, Ö4-12, Ö4-14 12 Ekonomik zorluk Ö3-1, Ö3-3, Ö3-5, Ö3-6, Ö3-8,Ö3-11, Ö3-12, Ö3-14, Ö4-1, Ö4-10, Ö4-8 11
Konut fiyatı ve kira artışı Ö3-3,Ö3-8, Ö3-14, Ö3-15, Ö4-6 Ö4-8, Ö4-9, Ö4-10 8 Ekonomik canlılık Ö3-12, Ö3-15, Ö4-4, Ö4-7, Ö4-15 5 Sosyal Kod Kültürel bozulma Ö3-2, Ö3-9, Ö3-11, Ö3-12, Ö3-15, Ö4-1, Ö4-2, Ö4-4, Ö4-5, Ö4-11, Ö4-15 11
Aile kurumunun zedelenmesi Ö3-3, Ö3-8, Ö3-10, Ö3-11, Ö3-14, Ö3-15, Ö4-2, Ö4-4,Ö4-6, Ö4-11 10 Yardımseverlik duygusunun canlanması Ö3-2, Ö3-5, Ö3-7, Ö3-13, Ö4-3, Ö4-8, Ö4-14, 7 Uyumsuzluk Ö3-12, Ö4-1, Ö4-2, Ö4-15, Ö4-13, Ö4-9 6 Kültürel zenginlik sağlama Ö3-5, Ö3-10, Ö4-6,Ö4-11,Ö4-10 5
Nüfus Artışı Ö3-3, Ö3-7, Ö3-11, Ö4-6, 4
Empati kurabilme Ö3-1, Ö4-6, Ö4-8, Ö4-12 4
Çarpık kentleşme artışı Ö3-5, Ö4-2 2
Misafirperver olma Ö3-7, Ö4-3 2 Eğitimli insanlardan faydalanamama Ö3-13 1 Güvenlik Kod Asayiş sorunu Ö3-4, Ö3-6, Ö3-7, Ö3-9, Ö3-10, Ö3-11, Ö3-12, Ö3-13, Ö3-14, Ö3-15, Ö4-1, Ö4-5, Ö4-6, Ö4-7, Ö4-9 15
Tampon bölge oluşturamama Ö3-4,Ö3-13,Ö3-15,Ö4-14 4
Kontrolsüz alım sorunu Ö3-9, Ö3-11, Ö4-12 3
Tablo 16 incelendiğinde Türkiye’de yaşama temasında altınında 3 adet alt tema oluşturulmuştur. Bunlar Ekonomik, Sosyal ve Güvenlik alt temalarıdır. Ekonomik alt teması altında dört adet kod oluşturulmuştur. En fazla oluşturulan kod 12 katılımcı cevabıyla
İşsizlik, daha sonra sırasıyla oluşturulan diğer kodlar ise 11 katılımcı cevabıyla Ekonomik zorluk, 8 katılımcı cevabıyla Konut fiyatı ve kira artışı, 5 katılımcı cevabıyla Ekonomik
85
ekonomiyle ilgili olması etkili olmuştur. Öğretmen adaylarının çoğunluğu Suriyelilerin Türkiye’de yaşamasıyla işsizliğin arttığı, ekonomik zorluğun yaşandığı, konutların pahalandığı ve kiralarının arttığı görüşündedir. Olumlu düşünen öğretmen adayları da vardır. Bunlar ise Suriyelilerin ülkemizde yaşamasının ekonomik canlılığı arttırdığı görüşündedir.
Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının ifadelerine ilişkin dikkat çeken görüşlerden bazıları örnek olarak aşağıda belirtilmiştir:
İşsizlik:
“Suriyelilerle gelmesiyle işsizlik artmıştır.” (Ö3-5)
“Ülkemiz insanının işsizlik sorunu daha da artmıştır. “ (Ö3-8)
“Suriyelilerin ucuz çalışmaları bizim insanımızın işsiz kalmasına sebep olmuştur.” (Ö4-6)
“Ucuz işçi gücü ülke vatandaşlarımızın işsiz kalmasına neden oluyor.” (Ö4-7)
“Zaten iş bulmak zor bunlarla birlikte iş bulmak daha da zorlaştı.” (Ö4-14)
Ekonomik zorluk:
“Sığınmacılara yapılan yardımların vatandaşlara ayrılan bütçeden yapılması olumsuz bir hava oluşturmuştur.” (Ö3-6)
“Suriyelilerle birlikte aratan nüfus kaynakların tüketimini olumsuz etkilemiştir.” (Ö3-11)
“Esnaf ve insanlar çok şikâyetçiler haksız rekabet var.” (Ö3-12)
“Dar olan ülke ekonomisinin üzerine bir yük daha yüklenmiş olmuştur.” (Ö4-10)
Konut fiyatı ve kira artışı:
“Konut fiyatları arttı. Bu sebeple bizi olumsuz etkilediler” (Ö3-3)
“Onlar birlikte ev kiraları da artmıştır” (Ö3-14)
86 Ekonomik canlılık:
“Suriyelilerin ülkemizde yaşamasıyla birlikte tüketim arttığından dolayı üretimde artmış. Yeni konutlar barınma yerleri yapıldı.” (Ö3-12)
“Suriyelilerin Türkiye’de yaşamasının olumlu tarafına bakacak olursak Ekonomik canlanma oldu çünkü gelen nüfus zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak zorunda. Bu durumdan karlı çıkan esnaflar ve ev sahipleridir.” (Ö3-15)
“Ekonomimizde bir canlılığın olduğunu söyleyebiliriz. İşveren için ucuz işçi gücü oluştu. İnşaat sektöründe artış meydana geldi.” (Ö4-4)
“Türkiye'ye gelen binlerce kişi burada işçi olarak çalışmaktadır. Tarım ve fabrikadaki birçok işçi gücü bu nüfustan yararlanmaktadır. Bu işçilerin ucuz olarak çalışması işverenleri memnun etmektedir.” (Ö4-7)
Sosyal alt teması altında 10 adet kod oluşturulmuştur. En fazla oluşturulan kod 11 katılımcı cevabıyla Kültürel bozulma, daha sonra sırasıyla oluşturulan diğer kodlar ise 10 katılımcı cevabıyla Aile kurumunun zedelenmesi, 7 katılımcı cevabıyla Yardımseverlik duygusunun
canlanması, 6 katılımcı cevabıyla Uyumsuzluk, 5 katılımcı cevabıyla Kültürel zenginlik
sağlama, 4 katılımcı cevabıyla Nüfus Artışı, 4 katılımcı cevabıyla Empati kurabilme, 2
katılımcı cevabıyla Çarpık kentleşme artışı, 2 katılımcı cevabıyla Misafirperver olma, 1 katılımcı cevabıyla Eğitimli insanlardan faydalanamamadır. Bu alt temanın oluşturulmasında öğretmen adaylarının verdikleri cevapların sosyal alanla ilgili olması etkili olmuştur. Öğretmen adayları çoğunluğu Suriyelilerin Türkiye’de yaşamasıyla birlikte kültürel bir bozulma yaşandığını ve bu birlikte yaşamın aile kurumunu olumsuz etkilediği, ayrıca uyum konusunda sorun yaşanabileceğini vurgulamış. Öğretmen adaylarının belli bir kısmı da nüfus artış sorunu yaşanıldığı ve çarpık kentleşmenin oluştuğunu dile getirmiştir. Yukarıda vurgulanan olumsuz düşüncelerin aksine olumlu düşünen öğretmen adayları da vardır. Bunlar içerisinde çoğunluğu onların ülkemizde yaşamasıyla yardımseverlik duyguların canlandığını, gelmeleriyle birlikte kültürel zenginlik kazandığımızı ve empati yaparak elimizdekilerin kıymetini bilmemize yardımcı olduklarının dile getirmişlerdir. Ayrıca onların gelmesiyle birlikte var olan misafirperverlik anlayışımızı göstermiş
87
olduğumuzu belirtmişlerdir. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının ifadelerine ilişkin dikkat çeken görüşlerden bazıları örnek olarak aşağıda belirtilmiştir:
Kültürel bozulma:
“Suriyelilerin ülkemizde yaşaması sosyal yapıya zarar verir.” (Ö3-9)
“Ülkemize alınmaları toplum yapısının bozulmasına neden olmaktadır.” (Ö3-12)
“Hepsi için olmasa da genel anlamda biraz saygısızca davrandıklarını görüyorum. Bu yüzden kendi vatandaşlarımızla sürekli bir tartışma yaşamaktadırlar. “ (Ö4-1)
“Kültürel olarak farklı olmaları sonucu sürekli bir çatışma ortamı ortaya çıktığı buraya alışamadıklarından ya da insanların Suriyelileri ekonomik kazanç olarak görmeleri toplumsal olarak yozlaşmalara neden oluyor.” (Ö4-1)
Aile kurumunun zedelenmesi:
“Birçok yuva dağıldı Suriyeli kadınlar yüzünden” (Ö3-8)
“Evlenme ve boşanma onaranlarında artış yaşanmıştır. Toplumun temel yapı birimi olan aile kurumunu olumsuz yönde etkilemişlerdir.” (Ö3-10)
“Toplum yapısında değişmelere yol açmıştır. Evlenmeler boşanmalarla sonuçlanmıştır.”
(Ö3-11)
“Çoğu evlilik zarar gördü.” (Ö3-14)
“Sığınmacıların gelmesiyle çok eşlilik ve boşanmalar artırmıştır. Çocuk istismarı gibi problem ortaya çıkmıştır.” (Ö3-15)
“Toplum içinde huzur bozulmuş ve ikinci eşle evlenmeler artmıştır.” (Ö4-6)
Yardımseverlik duygusunun canlanması:
“Suriye’den gelen insanlara yardım edilmesi tarif edilmesi zor olan güzel bir davranıştır. İnsanların yardımseverlik duygusunun geliştiğini düşünüyorum.” (Ö4-3)
88
“Suriyelilerin gelmesi yardımseverlik duygumuzun gelişmesine katkı sağlamış, paylaşımcı ruhumuzu ortaya çıkarmıştır.” (Ö4-8)
“Komşu ülkemizden gelen insanların yaraları sarılmış ve açıları dindirilmeye çalışılmıştır. Bu körelmiş duyguları canlandırdı.” (Ö3-2)
Uyumsuzluk:
“Sığınmacıların Türkiye etkileri en fazla toplumsal alanda olmuştur. Sığınmacılarla yerel halk arasında dil, kültür ve yaşam farklılıkları vardır. Uyum sorunu yaşanmaktadır. Bu durumlara çözüm önerileri geliştirilmeli ve halkın tepkisini azaltmak için sığınmacı politikaları yapılmalıdır.” (Ö3-12)
“Ülkede uygunsuz davranışlarda bulundular.” (Ö4-8)
Kültürel zenginlik sağlama:
“Farklı Kültürdeki insanlarla bir arada yaşamak kültürel zenginlimizi arttırmıştır.” (Ö3-5)
“Yeni bir kültür tanıdık.” (Ö3-10)
“Arap-Türk kültürü kaynaştı.” (Ö4-6)
Nüfus Artışı:
“Onlarla birlikte nüfus problemi yaşanmıştır.” (Ö3-3)
“Nüfus hızla aratmıştır.” (Ö3-7)
“Türkiye belli bir oranda sığınmacı gelmedi çok fazla sığınmacı geldi. Nüfus artışına neden oldu. Buda toplum tarafından çok fazla tepkilere yol açmıştır.” (Ö4-6)
Empati kurabilme:
89
“Ders almamız gereken şeyler var. Ülkemize ve devletimize sahip çıkmamız gerektiğini ben şahsen kendi adıma öğrendim.” (Ö4-6 )
“Vatansızlığın ne demek olduğunu anladık. Empati duygumuz gelişti.” (Ö4-8)
Çarpık kentleşme artışı:
“Onların gelmesiyle birlikte gecekondulaşma arttı buda bizi olumsuz etkilemiştir.” (Ö3-5)
“Sığınmacıların gelmesiyle birlikte çarpık kentleşme artmıştır.” (Ö4-2)
Misafirperver olma:
“Yaşamalarını doğru buluyorum. Türk halkı olarak misafirliğimizi göstermiş olduk.” (Ö3-
7)
“Keyfi olmadan ülkelerini terk etmek zorunda kalan bombalardan kaçarak gelen insanlara karşı çok iyi bir görev yerine getirdiğimizi düşünüyorum.” (Ö4-3)
Eğitimli insanlardan faydalanamama:
“Bizimde ülke olarak birçok sorunumuz var. Ülke olarak eğitimli insanları kullanmamız gerekirdi okuyanların ve ülkeye yarar sağlayacakların birçoğu Avrupa’ya kaçtı.” (Ö3-13)
Güvenlik alt teması altında 3 adet kod oluşturulmuştur. En fazla oluşturulan kod 15 katılımcı cevabıyla Asayiş, daha sonra sırasıyla oluşturulan diğer kodlar ise 4 katılımcı cevabıyla
Tampon bölge oluşturamama, 3 katılımcı cevabıyla Kontrolsüz alım sorunudur. Bu alt
temanın oluşturulmasında öğretmen adaylarının verdikleri cevapların güvenlik etrafında toplanması etkili olmuştur. Öğretmen adayları çoğunluğu Suriyelilerin Türkiye’de yaşamasıyla birlikte güven probleminin oluştuğunu ve asayiş olarak hırsızlığın, kavganın ve dilenciliğin arattığını dile getirmiştir. Ayrıca Suriyelilerin direk ülke içine almalarına karşı olduklarını ve bir tampon bölgede toplanmaları gerektiğini vurgulamışlardır. Bunun dışında alımların kontrollü bir şekilde yapılmadığını böylece güvenilmez insanların ülkeye girdiğini söylemişlerdir. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının ifadelerine ilişkin dikkat çeken görüşlerden bazıları örnek olarak aşağıda belirtilmiştir:
90 Asayiş sorunu:
(bu kod içerisinde hırsızlık, kargaşa, kavgacılık, dilencilik artışı ve güvensizlikten dolayı huzursuz olama gibi sorunlardan bahsedilmiştir.)
“Sığınmacıların gelmesiyle kavga ve kargaşa artmıştır.” (Ö3-7)
“Ülke düzeninde karışıklığa neden olmuşlardır.” (Ö3-13)
“Suriyelilerin bulunduğu yerlerde karışıklıklar arttı” (Ö3-15)
“Onların gelmesiyle birlikte hırsızlık ve cinayet oranları artmıştır” (Ö3-12)
“Çocuklarını dilendiriyorlar. Aç kalıyorlar ve hırsızlık yapıyorlar.” (Ö3-14)
“Güvenlik sorunu ortaya çıktı. Dillerini, kültürlerini ve yaşam tarzlarını bilmediğim insanlarla yaşamak beni tedirgin ediyor ve korkuyorum.” (Ö4-5 )
“Sığınmacıların gelmesiyle birlikte bulunduğumuz şehirde güvenlik kalmamıştır.” (Ö3-6)
“Son zamanlarda yaşanan bomba olaylarından dolayı gitmelerini istiyorum” (Ö3-10)
Tampon bölge oluşturamama
“Sığınmacılar ülkemizde birçok soruna yol açmıştır. Ülkemize alınmak yerine oluşturabilecek bir tampon bölgede kalabilirlerdi.” ( Ö3-4)
“Suriyelilere yardım eli uzatmamız lazım fakat şehirlerin içine değil de oluşturulacak tampon bölgeye alınmalılardı.” ( Ö3-13)
“Suriyelilerin Türkiye alınmasında sorun olmazsa da şehirlerin bu kadar içine alınmasını doğru bulmuyorum. Onların ihtiyaçlarını şehirlerin içine almadan karşılamalıydı. Göçün bir yere illaki olumlu etkileri vardır. Ama ben şuan yaşadığım ortamda bunu görmüyorum.”
(Ö3-15)
Kontrolsüz alım sorunu
“Sorun Suriyelilerin ülkemize alınması değil alınış şekilleridir. Çünkü güvenliğe dikkat edilmeden alım yapılıyor. Buda şehri olumsuz yönden etkiliyor.” (Ö3-9)
91
“Suriyeliler kayıt edilmeden ülkemize alındı. Ben bunu yanlış buluyorum. Her türlü tehlikeli insan ülkemize giriş yaptı. Daha dikkatli ve ciddi önlemler alınılarak mültecilerin girişi yapılmalıydı.” (Ö3-11)