Bu bölümde, öğretmen adaylarına yöneltilen “Suriyeliler ile T.C. vatandaşlarının aynı eğitim ortamında eğitim almaları hakkında neler düşünüyorsunuz? Neden?” sorusuna yönelik, öğretmenlerin adaylarının verdikleri cevaplar analiz edilerek elde edilen veriler Tablo 18’de gösterilmiştir.
99 Tablo 18:
Suriyeliler ile T.C. Vatandaşlarının Aynı Eğitim Ortamında Eğitim Almaları Hakkında Öğretmen Adayı Görüşleri
Tema Aynı ortam f
Eğiti
m ortamı
Kod
Eğitimde Fırsat Eşitliği Ö3-3, Ö3-8, Ö3-13, Ö4-1, Ö4-9, Ö4-10, Ö4-12, Ö4-13, Ö4-15,
9
Türkçeye hakim olma (şartıyla) Ö3-6, Ö3-7, Ö3-8, Ö4-10, Ö4-11, Ö4-15, 6 Uyumun sağlanması (ötekileştirmeyi önleme) Ö4-4, Ö4-7, Ö4-12, Ö4-15, 4 Farklı ortam Kod Dil Ö3-5, Ö3-10, Ö3-11, Ö3-12, Ö3- 14, Ö4-3, Ö4-8, Ö4-14, 8 Zorlanma Ö3-1,Ö3-4, Ö3-15, 4 Kültür Ö3-5, Ö4-2, Ö4-5, Ö4-8, 4 Psikolojik durum Ö3-2, Ö3-10, Ö4-6 3
Tablo 18 incelendiğinde Eğitim ortamı temasında altınında 2 adet alt tema oluşturulmuştur. Bunlar aynı ortam ve farklı ortam alt temalarıdır. Aynı ortam alt teması altında üç adet kod oluşturulmuştur. En fazla oluşturulan kod 9 katılımcı cevabıyla Eğitimde Fırsat Eşitliği, daha sonra sırasıyla oluşturulan diğer kodlar ise 6 katılımcı cevabıyla Türkçeye hakim olma, 4 katılımcı cevabıyla Uyumun sağlanmasıdır. Bu alt temanın oluşturulmasında öğretmen adaylarının Suriyeli ve Türk öğrencilerin birlikte eğitim almaları gerektiğini vurgulamaları etkili olmuştur. Aynı ortam diyen öğretmen adaylarının bazıları eğitimde fırsat eşitliği olduğu ve kim olursa olsun eğitim hayatlarının devam etmesi yönündedir. Aynı ortam diyen bazı öğretmen adayları şartlı evet demişlerdir. Şartları ise aynı ortamda eğitim verilmeli lakin iyi bir Türkçe eğitimi aldıktan sonra birlikte eğitime başlanmalıdır. Yine bazı öğretmen adayları ise aynı ortamda eğitim almaları gerekir çünkü bu insanların uyum sağlaması lazım ve dışlanmaması gerekiyor bu nedenle de aynı ortam da eğitim almaları gerekir görüşündedirler. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının ifadelerine ilişkin dikkat çeken görüşlerden bazıları örnek olarak aşağıda belirtilmiştir:
100 Eğitimde Fırsat Eşitliği:
“Aynı ortamda olması sorun teşkil etmez. Her insanın okuma hakkı olduğu gibi onlarında okuma hakkı vardır” (Ö3-3)
“Biz onlara insan olarak bakacaz her insan birdir. İster Suriye’den gelsin ister başka bir ülkeden ne olurlarsa olsunlar eşitlik şart.” (Ö4-1)
“Aynı ortamda eğitim almaları doğal karşılanabilir. Barış, huzur, güven içinde olduğu sürece aynı ortamda eğitim alına bilir. Bütün öğrencilerin eşit şartlarda aynı dersleri almaları gerekir. Hiçbir öğrenci birbirinden farklı olmadığı herkesin eşit şartlara sahip olduğu ortamda olması gerekir.” (Ö4-9)
“Eğitimde fırsat eşitliği olmalıdır. Belki de gelen öğrencilerin bu ülkeye büyük katkıları olacak ve büyük hizmetler edecekler. Savaş mağduru olmaları insanlara ikinci sınıf muamelesi yapılmasını gerektirmez.” (Ö4-15)
Türkçeye hakim olma (şartıyla):
“Aynı ortamda ders almaları için öncelikle Türkçeye hakim olmaları ve bazı şartları sağlamaları gereklidir. Bunlar sağlandıktan sonra aynı eğitim kurumunda eğitim almaları bir sakınca teşkil etmeyecektir.” (Ö3-6)
“Aynı ortamda sakınca görmüyorum lakin öncelikle Türkçeyi öğrenmeleri ve eğitimimiz hakkında bilgiye sahip olmaları gerekir. Öncelikle 1 yıllığına Suriyeli vatandaşlarla beraber eğitim alarak kendilerini geliştirdikten sonra aynı ortama alınmalılar” (Ö3-7)
Uyumun sağlanması (ötekileştirmeyi önleme):
“Öncelikle şunu kabul edelim. Suriyeliler savaş bitse dahi ülkelerine geri dönmeyecekler. Böyle bir durumda tabi ki de aynı ortamda eğitim almaları gerekir. Çünkü ileride olası bir ötekileştirmenin önüne geçebilmek için aynı ortamda eğitim almaları gerektiğini düşünüyorum.” (Ö4-9)
“Aynı ortamda eğitim almaları gerekli bir durumdur. Çünkü bu insanların çoğu ülkelerine geri dönmeyecek ve bundan sonraki yaşamlarını Türkiye’de geçireceklerdir. Suriyelilerin
101
Türk devletine ve öğrencilerine alışması gerekiyor okulda birlikte oldukları zaman yıllar sonrada birlikte yaşamakta sıkıntı çıkmayacaktır.” (Ö4-9)
Farklı ortam alt teması altında 4 adet kod oluşturmuştur. En fazla oluşturulan kod 8 katılımcı cevabıyla Dil, daha sonra sırasıyla oluşturulan diğer kodlar ise 4 katılımcı cevabıyla
Zorlanma, 4 katılımcı cevabıyla Kültür, , 3 katılımcı cevabıyla Psikolojik durumdur. Bu alt
tema oluşturulmasında öğretmen adaylarının cevaplarının aynı ortam da eğitim almalarına karşı çıkmaları etkili olmuştur. Öğretmen adaylarının bazıları Suriyeliler ile Türk öğrencilerin farklı ortamda eğitim almaları gerektiğini düşünmektedir. Sebep olarak ta dil farklılıkları olması, Suriyelilerin eğitimde zorlanacakları, kültür farklılıklarının bulunması ve psikolojik olarak aynı ortamda eğitim alamaya hazır olmadıklarından bahsetmişlerdir. Bu doğrultuda, öğretmen adaylarının ifadelerine ilişkin dikkat çeken görüşlerden bazıları örnek olarak aşağıda belirtilmiştir:
Dil:
Farklı ortamda eğitim almalılar bence. Dil farklı zaten en büyük engeldir (Ö3-10)
Zorlanma:
“Onların kültürünü tanıma ve başka milletlerden arkadaşlık iyi olsa da onlar zorlanacakları için farklı eğitim kurumlarında eğitim almaları daha doğru” (Ö3-4)
“Kendi açımdan baktığımda bir sorun olmasa da onlar için üzülüyorum. Dilini kültürünü bilmediği bir sınıfta olacaklar. Bence onlar için farklı ortamlarda ders verilmelidir. Suriyelilere özel bölümler açılmalı. Madem onları aldık tabi ki de onlara eğitim hakkı vermeliyiz.” (Ö3-15)
Kültür:
102
Suriyelilerin ülkemizdeki vatandaşlarla aynı ortamda eğitim almalarına karşıyım. Çünkü bizimle onların kültürü yaşayış tarzı, kafa yapısı, zihniyeti aynı değil. Dolayısıyla eğitim ortamı farklı olmalı.” (Ö4-2)
Psikolojik durum:
“Suriyelilerin yaşadıkları zor bir durumdur. O yüzden aynı ortamda eğitim almaları yanlıştır” (Ö3-2)
“Aynı ortamda bulunmaları onlara psikolojik açıdan rahatlık sağlamayacaktır onlar için.”
(Ö3-10)
“Aynı ortamda çok değişik psikolojik sorunları olan çocuklarla karşı karşıya gelmelerine sebep olur bu yüzden farklı ortamda eğitim olsun fakat Türk eğitim hizmetine uygun olsun.”
(Ö4-6)