İhraç Belgesi ve Tertip İhraç Belgesi

SerPK’nın 11’nci maddesine göre, sermaye piyasası araçlarının halka arz edilmeksizin ihraç edilmesi halinde, bu araçların nitelik ve şartlarına ilişkin bilgilerini içeren ihraç belgesinin ihraççı kuruluş tarafından hazırlanması ve SerPK’nın 6’ncı maddesinde yer alan esaslar doğrultusunda Kurulun onayına sunulması gerekmektedir.

Mülga Sermaye Piyasası Kanunu’nda, halka arz edilmeksizin gerçekleştirilecek ihraçlar bakımından, ihraççı kuruluşların izahname düzenleme zorunluluğu bulunup bulunmadığı konusunda bir netlik bulunmamaktaydı. Zira eSerPK, halka arz halinde izahname düzenleneceğini hüküm altına almakta ancak halka arz edilmeksizin yapılacak ihraçlar bakımından bir düzenleme içermemekteydi. SerPK’da yer verilen bu düzenlemeler sayesinde, eSerPK’dan farklı olarak halka

149 _{SerPK’nın 7’nci madde gerekçesinde; “Diğer taraftan, izahnamenin tamamının TTSG'de}

yayımlanma zorunluluğu kaldırılarak halka arz maliyetlerinin azaltılması ve böylece halka açılmaların teşvik edilmesi amaçlanmıştır.” ifadesine yer verilmiştir.

66

arz edilmeksizin gerçekleştirilecek ihraçlar bakımından ihraç belgesinin düzenleneceği açıkça belirtilmiştir.150

İhraç belgesi II-5.1 sayılı tebliğde daha açık bir tanımlaya yer verilmek suretiyle, Sermaye piyasası araçlarının halka arz edilmeksizin ihraç edilmesi durumunda, yurt dışında gerçekleştirilecek ihraçlarda veya bu Tebliğ hükümleri çerçevesinde duyuru metni hazırlanan sermaye piyasası aracı ihraçları hariç olmak üzere ihraççıların izahname hazırlanmaksızın gerçekleştireceği her türlü sermaye piyasası aracı ihracında, çıkarılacak sermaye piyasası araçlarının niteliği ve satış şartları hakkındaki bilgileri içeren belge” olarak tanımlanmıştır.

Tertip ihraç belgesi ise II-5.1 sayılı tebliğde, “Kurulca onaylanmış ihraç belgesi kapsamında sermaye piyasası araçlarının farklı zamanlarda satışa sunulan kısmına ilişkin olarak, bunların niteliği ve satış şartları hakkındaki bilgileri içeren belge” olarak tanımlanmıştır. Bununla birlikte anılan tebliğin 16’ncı maddesinin 2’nci fıkrası hükmü uyarınca, ihraççı kuruluş tarafından yurt içinde ve halka arz edilmeksizin yapılacak olan satışlarda ihraççı kuruluş tarafından düzenlenen ve ihraç tavanını ihtiva eden ihraç belgesinin Kurul tarafından onaylanmasından sonra, her bir tertip borçlanma aracının satışı için ayrı bir tertip belgesi hazırlanması gerekmektedir. Bu tertip belgesi de, her satış öncesinde Kurulun onayına sunulmalıdır.

2.1.3.2.2.1. İhraç Belgesi ve Tertip İhraç Belgesi Hazırlanmasının Esasları

İzahname yahut tertip ihraç belgesi düzenleyecek olan ihraççı kuruluşun II-5.1 sayılı tebliğin 12’nci maddesinde ifade edildiği şekilde, “çıkarılacak sermaye piyasası araçlarının nitelikleri ve satış şartları hakkında genel bilgileri içerecek, yatırımcılar tarafından kolaylıkla anlaşılabilecek ve değerlendirilebilecek şekilde” bu belgeleri düzenlemesi gerekmektedir. İzahname ile paralel bir şekilde, tebliğ

150 _{ÇETİN, Nusret/TÖREMİŞ, Hatice Ebru/CANTİMUR, Zeynep, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası} Kanunu’nun Sistematik Analizi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014, s. 33.

67

hükümlerinde de ihraç belgesinde yer alması gereken unsurların sınırlı bir şekilde belirlenmemiş olduğu görülmektedir.

İhraç belgesi ve izahname gibi belgeler ile amaçlanan hususun kamunun aydınlatılması olduğu göz önünde alındığında, bunun isabetli bir tercih olduğunu söylemek gerekir. Zira bu belgelerde yer alması gereken unsurlar, her bir ihraççı kurum bakımından farklılık gösterecek olduğundan bu belgelerin genel bir tanımlama ile “yatırımcının kararını etkileyebilecek bilgiler” şeklinde ifade edilmesi, bu belgelerin niteliklerinin bir gereğidir. Hiç şüphesiz bu belgelerin, SerPK’nın ihraç belgeleri bakımından 6’ncu maddesi atfı gereği birinci fıkrada belirtilmiş olduğu şekilde, tutarlı, anlaşılabilir ve kurul tarafından belirlenmiş olan standartlara uygun olarak hazırlanması gerekmektedir.

Mevzuat düzenlemeleri bu şekilde olmakla birlikte, SPK’nın kılavuzlarına baktığımızda ihraç belgesi için kullanılacak olan metin formatının, izahname için kullanılacak olan metin formatına göre yalnızca temel belgeleri içerir şekilde oluşturulduğu görülmektedir.151 _{Kanaatimizce, mevzuat metninde yer alan}

“kolaylıkla anlaşılabilecek” ifadesi doğrultusunda SPK tarafından metin formatının izahnameye göre oldukça basit ve yalın bir şekilde düzenlenmiş olması muhtemeldir. Bunun nedeninin, halka arz edilmeksizin yapılacak olan satışların tahsisli veya nitelikli yatırımcıya yapılacak satışlar olması, bir başka deyişle yatırım konusunda uzman alıcıların muhatap olmasından kaynaklandığı kanaati değerlendirilebilir.

2.1.3.2.2.2. İhraç Belgesi ve Tertip İhraç Belgesinin Kurul Onayına Sunulması

İhraç belgesinin hazırlanmasını gerektiren anılan durumlarda, ihraççı kuruluşlar bu belgeyi hazırlayarak Kurulun onayına sunmakla yükümlüdürler. SerPK’ya göre, Kurul tarafından yapılacak olan bu incelemenin kanunun 6’ncı maddesi kapsamında yer alan esaslara göre gerçekleştirileceği belirtilmiştir. Buna göre,

68

ihraç belgesinin onaylanması bakımından da izahname bakımından uygulanan esasların izlenmesi söz konusu olacaktır.

Buna göre, izahnamenin Kurul onayına sunulmasına ilişkin olarak yukarıda belirtilmiş olan izahnameye ilişkin esaslar çerçevesinde ihraç belgesinin ve tertip ihraç belgesinin Kurul onayına sunulması gerekecektir. Nitekim II-5.1 sayılı tebliğin 22’nci maddesinin başlığında da bu iki belgenin Kurul onayına sunulmasına ilişkin esasların birlikte düzenlenmiş olduğu görülmektedir.

Bu noktada, farklı olarak tertip ihraç belgesinden ayrıca bahsedilmesinde fayda bulunmaktadır. Zira ihraççı kuruluşlar, düzenleyecekleri ihraç belgesi ile bir yıllık süre içerisinde satmayı planladıkları ihraç tavanını içeren ihraç belgesini Kurul’un onayına sunduktan sonra, ihraç edecekleri her tip borçlanma aracı bakımından ayrı bir tertip ihraç belgesi düzenlemek durumundadırlar. Ancak her seferinde Kurula başvuru yapılmasını gerektiren bu husus, borçlanma araçları piyasasının dinamik yapısına uymadığı açıktır.152 _{Bu doğrultuda, II-5.1 sayılı tebliğin 16’ncı}

maddesinde tertip ihraç belgeleri bakımından bir istisna getirilmiş ve ihraç belgesinde belirtilmiş olan ihraç limiti içerisinde kalmak kaydıyla, yurt içinde gerçekleştirilecek olan satışlar bakımından, Kurul tarafından ilgili düzenlemede öngörülmüş olması kaydıyla her bir tertip borçlanma aracının ihracı bakımından Kurula başvuru zorunluluğu ortadan kaldırılmıştır. Buna göre, her bir tertip ihraç bakımından, ihraççı kuruluşun Merkezi Kayıt Kurulu’na başvurmak ve Kurul ücretini ödemek kaydıyla ihracı gerçekleştirmesi mümkün kılınmıştır.

2.1.3.2.3. İzahname ve İhraç Belgesinden Doğan Sorumluluk