Halkla İlişkiler Departmanı

Halkla ilişkiler uygulayıcıları ile yapılan görüşmelerde halkla ilişkiler departmanının örgütsel yapı içerisindeki konumu, departmanda çalışan sayıları ve bu kişilerin aldıkları görevler, departmanın bağlı olduğu birim veya kişi, departman bütçesi, departmanın ajans desteği alıp almadığı sorulmuştur. Halkla ilişkiler uygulayıcılarının halkla ilişkiler departmanının isimlendirilmesi, bağlı olunan birim veya kişi, çalışan sayıları ve görevlerine ilişkin ifadeleri tablo 4.10’da görülmektedir.

Tablo 4.10. Halkla İlişkiler Departmanının İsimlendirilmesi, Bağlı Olunan Birim veya Kişi, Çalışan Sayıları ve Görevleri

Şirket Departman Adı Departmanın Bağlı

Olduğu Birim/Kişi

Çalışan

Sayıları Çalışanların Unvanları

Mazda Türkiye PR Departmanı Genel Müdür 2 Direktör

Uzman

Hyundai Türkiye PR Departmanı Marketing Communication

Müdürü 2 Müdür PR uzmanı Mercedes-Benz Türkiye Kurumsal İletişim Departmanı CEO 6 Yönetici

Ürün Gruplarından Sorumlu Uzman (2)

Marka Sosyal Medya Sorumlusu Kurumsal Sosyal Medya Sorumlusu Stajyer

Fiat Türkiye Kurumsal İletişim

Direktörlüğü CEO 6

Direktör

Yönetici - Basın ve Organizasyon (2)

Uzman - Basın ve Organizasyon (2) Birim Sekreteri

Ford Türkiye Kurumsal İletişim

Müdürlüğü

İnsan Kaynakları ve

Kurumsal İletişim Direktörü 8

Müdür

Kurumsal İletişim Ekip Lideri Sosyal Sorumluluk ve Sponsorluk Uzmanı

Kurumsal İletişim Uzmanı Sosyal Medya Uzmanı İç İletişim Uzmanı

Etkinlik ve Organizasyon Sorumlusu Departman Asistanı

Honda Türkiye Kurumsal İletişim

Departmanı Genel Müdür 2

Müdür PR Uzman

Toyota Türkiye Kurumsal İletişim

Müdürlüğü Pazarlama Direktörü 2

Müdür Koordinatör

Opel Türkiye Dış İlişkiler

Direktörlüğü Genel Müdür 4

Direktör

Medya İlişkileri Uzmanı Basın Filosu Araç Koordinatörü Asistan

Peugeot Türkiye Basın ve Halkla _İlişkiler

Direktörlüğü

Genel Müdür 3

Direktör Uzman Stajyer

Tablo 4.10’a göre şirket içindeki halkla ilişkiler departmanlarının çoğu “Kurumsal İletişim Departmanı”, “Kurumsal İletişim Müdürlüğü” ya da “Kurumsal İletişim Direktörü” olarak adlandırılmaktadır. İki şirket PR Departmanı” isimlendirmesini kullanırken, bir şirket “Dış İlişkiler Direktörlüğü” ve bir şirket de “Basın ve Halkla İlişkiler Direktörlüğü”nü kullanmaktadır.

Halkla ilişkiler departmanlarının bağlı oldukları birim ya da kişi değerlendirildiğinde; departmanların büyük çoğunluğunun doğrudan üst yönetime bağlı oldukları görülmektedir. Üç şirkette (Hyundai Türkiye, Ford Türkiye ve Toyota Türkiye) ise halkla ilişkiler departmanı ile üst yönetim arasında insan kaynakları ya da pazarlama iletişimi gibi başka birimler bulunmaktadır. Halkla ilişkiler departmanlarında çalışanların sayıları 2 ile 8 arasında değişmektedir. Doğrudan yabancı yatırım şeklinde organize olmuş şirketlerde halkla ilişkiler birim çalışan sayıları 2 ile 4 kişiyle sınırlı sayıda iken, Türk şirketleriyle ortak girişim şeklinde faaliyette bulunan şirketlerde (Ford Türkiye ve Fiat Türkiye) bu sayı 6 ile 8 arasında değişmektedir.

Halkla ilişkiler uygulayıcılarına halkla ilişkiler departman bütçesi sorulduğunda, şirketlerin çoğunda halkla ilişkiler birim bütçesi Türkiye’deki CEO ya da CEO ve Kurumsal İletişim Müdürü, CEO ve Finans Müdürü, CEO ve PR Direktörü ile birlikte, ya da PR Müdürü tarafından bir önceki yılın bütçesi, gelecek yıl için hazırlanan aktivite planları ve finansal tablolar dikkate alınarak yerel düzeyde belirlendiği, iki şirketin (Opel Türkiye ve Peugeot Türkiye) halkla ilişkiler bütçesi genel merkezden, bir şirketin ise (Mazda Türkiye) bölge merkezi (Almanya) tarafından belirlendiği bulgulanmıştır. Araştırmaya katılan halkla ilişkiler uygulayıcılarının halkla ilişkiler bütçesine yönelik ifadeleri aşağıdaki gibidir:

Mazda Türkiye: “Almanya tarafından belirleniyor. Standart bir yıllık bütçe var (230.000 €), ancak proje bazlı (örneğin lansman vs..) ve özel durumlarda ekstra bütçe talep edilebiliyor. Genelde bir önceki yıla bakılarak belirleniyor,… finansal olarak merkezden işi sıkı tutuyorlar.”

Hyundai Türkiye: “Yıllık satış hedefleri belirleniyor. Yeni ürün lansman/aktivite vs planlamaları yapılıyor ve bütçe hazırlanıyor. Bütçe PR Müdürü tarafından belirleniyor. Ancak yıl içinde bu yapılan bütçe değişkenlik gösterebiliyor!”

Mercedes-Benz Türkiye: “CEO ve Finans Müdürü tarafından finansal planlar baz alınarak belirleniyor.”

Fiat Türkiye: “PR Direktörü ve CEO belirliyor, bir sonraki yıl için planlar ve finansal tablolar baz alınıyor.

Ford Türkiye: “İnsan Kaynakları ve Kurumsal İletişim Direktörü ile Kurumsal İletişim Müdürü bir sonraki yıl için planlar ve finansal tablolar doğrultusunda belirliyor. İçinde bulunulan ekonomik göstergeler önemli!

Honda Türkiye: “Hedeflere ve planlara göre genel müdür tarafından belirlenip onaylanıyor.”

Toyota Türkiye: “Lansman planları, Avrupa'dan gelen aktivite planı, bir önceki bütçe dikkate alınıyor; Kurumsal İletişim Müdürü tarafından belirleniyor.”

Opel Türkiye: “Yurtdışında belirleniyor. Ancak Türkiye’ye verilen bütçeye artı olarak yurtdışında basın ağırlaması için General Motors Avrupa ülke bütçesi var.”

Peugeot Türkiye: “Bir önceki yıl ve ilgili yılın projelerine göre genel merkez tarafından belirleniyor.”

Katılımcılara halkla ilişkiler departman bütçesinin toplam bütçe dağılımı içerisindeki % oranı sorulduğunda, birçok katılımcı cevap vermek istememiştir. Cevap verenler ise, halkla ilişkiler departman bütçesinin toplam bütçe dağılımı içerisindeki oranının yıllık % 5 civarında olduğunu belirtmişlerdir.

Halkla ilişkiler uygulayıcılarına halkla ilişkiler ajanslarından ne tür destek alındığı sorulduğunda katılımcılar uygulamaların inhouse yürütüldüğünü belirtmiş ancak özel projelerde, “event”lerin organizasyonunda, medya takibinde ve danışmanlık hizmetleri konuları gibi çeşitli ihtiyaçları için birden fazla halkla ilişkiler ajanslarından destek aldıklarını ya da hizmet talep ettiklerini belirtmişlerdir. Sadece tek bir şirket (Opel Türkiye), ajans desteği almadığını belirtmiştir.

Mazda Türkiye: “PR Inhouse yapılıyor. Sürekli bir destek yok, gerek olduğunda proje bazlı (event düzenlenmesi vs..) destek alınıyor.”

Hyundai Türkiye: “PR Inhouse yapılıyor. Hyundai'nin Kore merkezli kendi global ajansı var http://www.innocean.com sadece bu ajans ile çalışılıyor. Eventlerde destek alınıyor.”

Mercedes-Benz Türkiye: “Event ve medya takip ajansı ve iletişim danışmanlık ajansı ile çalışılıyor.”

Sosyal medya stratejisi, topluluk yönetimi, facebook uygulama geliştirme, mobil uygulama gibi konularda hizmet veren Limon Social 2011 yılından beri Mercedes-Benz Türkiye'nin tüm sosyal medya iletişim ve takibini yapmaktadır. Facebook, twitter, pinterest you tube ve blog kanallarında topluluk yönetimi, içerik üretimi, yorum takibini yapmakta, sosyal medya konuşulanları takip etmekte ve raporlamasını yapmaktadır. Facebook uygulamaları ve yarışmalar geliştirmekte ve Facebook reklam yönetimini yapmaktadır. Mercedes-Benz kurumsal blog sitesi mblog! için içerik yazımı ve yorum yönetimi yapmaktadır (http://www.limonsocial.com/).

Fiat Türkiye: “İletişim danışmanlık ajansı ile çalışılıyor.”

2012 yılında Soylu&Cengiz Danışmanlık ile çalışan Tofaş, 2013 yılında yeni bir PR Ajansı arayışına girmiş ve Tofaş’ın Türkiye'de temsil ettiği Fiat, Alfa Romeo, Lancia, Jeep, Ferrari, Maserati markalarına iletişim desteği vermek üzere A&B İletişim ile anlaştığını duyurmuştur (http://otoajanda.com/2405/tofasa-yeni-iletisim-ajansi/).

Ford Türkiye: “Sürekli basın ve halkla ilişkiler ajansı ile çalışılıyor. Özel durumlarda başka ajanslar ile de çalışılabiliyor.”

Ford Otosan Mühendislik Merkezi Temel Atma Töreni; Yeni Fiesta ve Kuga Basın Lansmanları ve Ford Otosan İmalatçılar Zirvesi 2013 gibi etkinlikler Keçi Events tarafından organize edilmiştir. Keçi Events, Türkiye'nin önde gelen markalarına, pazarlama iletişimi stratejileri, satış ve pazarlama destek aktiviteleri ve etkinlik yönetimi konularında hizmeti veren bir etkinlik ajansıdır (http://www.kecievents.com/content.asp?id=3&lang=).

Honda Türkiye: “Düzenli çalıştığımız PR ajansı var. Zaman zaman özel projelerde farklı ajanslar ile de çalışılabiliyor.”

Geleneksel olarak reklam harcamalarında Wieden&Kennedy tarafından yüksek etkileşimli televizyon kampanyalarına odaklanan Honda, son dönemlerde satışlarında düşüş yaşanması üzerine, pazarlama yatırımlarında revizyona gideceğini duyurmuş ve Avrupa’yı kapsayan doğrudan pazarlama ve dijital reklâmcılık çalışmalarını yönlendirmek için açtığı konkur sonucunda, Elvis Communication ile çalışmaya karar vermiştir.

Honda, halen çalıştığı bölgesel doğrudan pazarlama ajansları ile proje bazlı çalışmalara devam ederken, markanın Avrupa çapındaki doğrudan ve dijital pazarlama çalışmalarından sorumlu Elvis Communication ile geleneksel pazarlama yöntemlerinin dışına çıkmayı ve

doğrudan iletişime yönlendirmeyi hedeflemektedir

(http://www.medyaloji.net/haber/honda_nin_yeni_dijital_ajansi_kim_oldu_.htm).

Toyota Türkiye: “Düzenli çalışılan basın ve halkla ilişkiler ajansı var. Kurumsal dergi için ayrı bir ajans ile çalışılıyor.”

Toyota Türkiye, kurumsal iletişim, etkinlik, medya ilişkileri ve marka iletişimi faaliyetlerini

yürütmek üzere Message İletişim’le anlaşma sağlamıştır. Message İletişim 2002 yılından bu yana halkla ilişkiler, basın danışmanlığı, organizasyon, marka ve iletişim danışmanlığı alanlarında hizmet vermektedir (http://www.otoruyasi.com/toyota-otomotiv-sanayi-turkiye-a- s-iletisim-ajansi-olarak-message-iletisimi-secti/).

Opel Türkiye: “Herşey Inhouse yürütülüyor.”

Peugeot Türkiye: “PR Inhouse yapılıyor; ancak gerek olduğunda proje bazlı destek alınıyor.”

Peugeot Türkiye’nin dijital ajansı 1999 yılında kurulan Project House’dır. Project House

sosyal medya, mobil uygulamalar, web sitesi, prodüksiyon, içerik yönetimi ve kurumsal projeler konularında hizmet vermektedir (http://www.ph.com.tr/isler_liste.html).