1.1.Hadimî'nin Kendi Neslinden Öğrencileri

Oğulları içersinde, öğrencisi Muhammed Kırkağacî, Muhammed Said, Abdullah, Muhammed Emin, Numan, Abdülhalim ve diğerleri diyerek bir isim listesi verir.134 Hadimî üzerine yazı yazanlar onun çok evlilik yaptığını yazarlar. Muhammed Said (ö.1213/1798) Ermenek Başköy'lü Meryem Hanım'dan; Abdullah (ö.1192/1778), Muhammed Emin (ö.1223/1807) ve Numan (ö.1235/1821) İçel'den İmam Bagavî'nin kızı Fatma Hanım'dan; Mustafa (ö.12225/1810), Abdülhalim ve Ali Zahide Hanım'dan doğmuşlardır.135

1.Muhammed Said Hadimî

Ebu Said Hadimî künyesini bu oğlundan alır. Bu oğula, Diyanet vakfı ansiklopedisinde yer verilmemiştir. Muhammed Said, Mekke Medine Mollalıklarında ve kadılıklarında çalışır. Medine'de vefat eder. İsminden dolayı eserleri, babasının eserlerine çokça karıştırılır. Hadimî bu oğluna atıfla mektup ve vasiyet yazar. Eserleri:

-Şerh Ala'l-Kasideti'l-Mudariye

Şerhte, diğer adıyla Kaside-i Bür'e Şerhi'nde adı geçen müellif ismi, Muhammed Said b. Seyyid Muhammed müfti Hadim'dir.136 Buna göre eser, oğlu Muhammed Said'e ait olduğu açıktır. Eser, 1b-53a varaktadır.

-Şerh Ala Kasideti'l-Ma'ziye

Eserdeki müellif ismi, Muhammed Said b. Muhammed b. Mustafa Hadimî şeklindedir.137 54b ve 78a varaktadır. Eser, 54b-78a varaktadır.

-Şerh Kaside-İ Raiye

Muhammed Said'e ait bir başka şerh de İdris Şafiî'nin el-Manzume El-Dürriye'ye yazdığı şerhtir. Eser aynı mecmuada 78b-97a varak arasındadır. Müellifin ismi, Muhammed Said b.

134 _{Kırkağaci, Risale Fi Bazı Evsafi'l-Hamide, Bölge Yazma Eserler, nr.4671, 149b.} 135 _{Gülden, agt, s.4.}

136 _{Muhammed Said, Şerh Kasideti'l-Muzariyye, Yazma Bağışlar, 3672/1, 1b; Bak. Yazma Bağışlar 2688/3, 69b-81b}

yk.

Seyyid Muhammed b.Mustafa şeklinde verilmiştir.138 Yazma Bağışlar, 3672, 78b-97b arasındaki bu nüshanın ismi, -Şerh Ala Manzumeti'd-Dürriye Li-İmam Şafiî'dir. Dürriye kelimesi, raiye şeklinde kaydedilmiştir. Müellif, ismini "ben Muhammed Said b. El-Seyyid Muhammed b. Mustafa" şeklinde vermektedir.

-Risale Fi Telifi Hadiseyn

Risalenin ilk sayfasında müellif ismini, Muhammed Said b. Seyyid Muhammed b. Mustafa Hadimî şeklinde verir. Ümmetimin hayırlısı benim zamanımda yaşayanlardır,... hadisi ile insanlar, yağmur gibidir. Onun evveli mi yoksa ahiri mi hayırlı bilinmez" hadislerinin arasını telife çalışır.139

-Risale Fi Teslimi't-Tilmiz Ale'l-Üstaz

Müellif ismi, Muhammed Said b. Seyyid Muhammed Müfti Hadimî şeklindedir. Bir varaklık bir risaledir. Adından da anlaşılacağı gibi öğretmen-öğrenci ilişkisi üzerinde durmaktadır.140 Devamında 99b-100a'da M.Said'in Kuba'da ölen, Medine'de gömülen Derviş isimli oğlunun vefatı üzerine 25 beyit, 102 a'da Beyanu'l-Vaki'i'l-Hal adıyla ailesinin vefatı üzerine yazdığı 15 beyit bir Mersiye vardır. İkincinin tarihi 1189/?'dur Mersiyeyi durumu bildirmek üzere yazmış ve Hadim'e (Rum) göndermiştir.

-Risale Fi'l-Ervah

Risalede müellif ismi Muhammed Said Hadimî şeklindedir. Nüshası, Yazma Bağışlar, 3672, 108a-114a vr. tadır. Risale başlığı, "Bu, Muhammed Said Hadimî'nin ruhlar kadim mi yoksa hâdis mi? risalesi" şeklindedir. Arif Cami Fusus Şerhinde, Şeyhü'l-kebir bazı risalelerinde, yetkin ruhların kıdemi, nakıs ruhların hudusü konusuna gönderme yaptıktan sonra burada bir görüş (nazar) vardır diyorum diyerek meseleye girer.

-Risale fi'l-aruz

Risalenin adı İlm-i Aruz'dur. Müellifi, Muhammed Said b. Seyyid Muhammed müfti Hadimî şeklindedir.141 Risalede, vezn, şiir tanımları, kasr, hazf, beyan gibi aruzun problemleri ele alınır.

138 _{Muhammed Said, Şerh Kaside-i Raiye, Yazma Bağışlar, 3672, 78b-97a.} 139 _{Muhammed Said, Risale Fi Telifi Hadiseyn, Yazma Bağışlar, 3672, 102b-107b.}

140 _{Muhammed Said, Risale Fi Teslimi't-Tilmiz Ale'l-Üstaz, Yazma Bağışlar, 3672, 100b-101b.} 141 _{Muhammed Said, İlm-i Aruz, Yazma Bağışlar, 3672, 116b-117a-125a.}

Eserleri içersinde Beydavî'nin Fatiha tefsirine haşiyesi, yarısına kadar Buharî Şerhi,

Kaside-i Bür'e Şerhi, Kadı üzerine Mülk Haşiyesi, Şemail-i Şerif şerhi; Haşiye ale'l-Hayali zikredilir.142 Şemail-i şerif Kırkağacî listesinde yer alır.

2.Abdullah Hadimî

Hadim medresesinde yetişir. Babasından sonra Hadim müftülüğü yapar. Sarı müftü olarak nitelendirilir. Ferhat Koca, Ahmet (Şehid) ve Mehmet isimleriyle iki oğlunun ilimle meşgul olduğunu söyler. Hadim'de vefat eder.143 Eserleri:

-Şerh Ala Mecami Li-Ebi Said Hadimî,

Ferhat Koca'ya göre şerh, Mecami'nin bir kısmına aittir. Ama henüz bir nüshası bilinmemektedir. Mecamî şarihi, bu şerhe atıfta bulunur. Katolokta Süleymaniye, Tahir Ağa, 124/1'de Daru't-Tıbaatı'l-Amire'de 1273'de basılan bir nüshanın varlığı görünmektedir.

-Haşiye Ala Şerhi Besmele Li-Ebi Said Hadimî

Adı verilen ama nüshasının varlığı bilinmeyen başka bir eseridir.

-Şerh Ala Dibacetü'n-Netaic

Adalı Şeyh Mustafa'nın, Birgivi'nin nahivle ilgili İzharu'l-Esrar'ı üzerine yazdığı Netaicü'l-

Efkar adlı şerhin giriş kısmına yazılan şerhtir. Mecmuatu'r-rasail içinde 2-33 sayfaları arasında basılmıştır.

-Faide: "Ma Şaallah Kane Ve Ma Lem Yeşa Lem Yekün" hadisi ve "Ve Ma Teşaune İlla

En Yeşa Allah" ayeti

Reşid efendi, nr.1017, 107b vr. Olup ayet ve hadislerle birlikte insanı fiilleri açısından "isteme" ve "güç" ilişkisi üzerinde durmaktadır. Risale, Hadimî'nin küçük oğlu Abdullah tarafından tahrir edilmiştir. Ebu Said Hadimî'nin diğer evladından en üstünü denilmektedir. Karşı sayfada, yine aynı konuyu ele alan Hadimî'nin kardeşi Ebu Naim Ahmed Hadimî'nin "faide"si devam eder. Ebu Said Hadimî'deki nüshadan öğrencisi kopya eder.

142 _{Göktaş, age, s.23.}

Abdullah Hadimî'ye atfedilen diğer eserleri arasında -Şerh Ala Kasidetü'l-Hemzeviye, -

Haşiye Ala Mir Ebi'l-Feth, -Tefsir Fi "Kad Eflaha'l-Müminun144, Şerh Ala Nasayıh Li-Ebi Said Hadimî145adıyla dört eser ismi belirtilmektedir.

Kütüphanelerde verdiği İcazetname'leri görmek mümkündür. Bir İcazetnamede adı, "Seyyid Abdullah b. Ebi Said el-Müftî bi-Hadim" şeklinde belirtilir. Reşid Efendi, 1017'de, "tasavvuf kitaplarında özellikle Gazalî'nin İhya'sında ki adaba riayet şartıyla ihtiyaçları yerine getirmek, kemalat ve saadete yönelen Nakşibendî şeyhlerinin efendisi olan Muhammed Bahaeddin'in evradını okuma izni"ni Seyyid Süleyman'a izin verdiğini söyler.

3.Muhammed Emin Hadimî

Hadimî İcazetname'sinde belirtilen "Seyyid el-Hac Muhammed Emin el-Müftî bi-Hadim" ifadesinden babasından sonra Hadim müftüsü olduğu çıkarılabilir.146 Haşiye Ala Şerhi Menar,

Haşiye Kadı Mir, Haşiyetü'l-Münteha isimleriyle üç eseri bilinmektedir. H.Hüsnü Paşa, 70, 264b'de Risale Fi Hadisi's-Sahiha da ona aittir. Ayrıca aynı mecmuda 292'de Seyyid Muhammed Emin bi-Müfti el-Hadim imzasıyla öğrencisi İbrahim b. Eyüb Hamdi Uluborî'ye medreselerinden mezun olduğuna, görev verilmesinin uygun olacağına dair yazısı (Mektub) vardır.

4.Numan Hadimî

İcazetnameye göre babasından sonra Hadim müftülüğü yapan başka bir oğludur. Küçükdağ'a göre torunudur. Zira 1239/1824'de doğar. Hadim medresesinde eğitim görür. 1284/1867'de Hadim Belediye Meclisi Üyesi olur. Medresenin Vakfiye tarihi olan 1868'de Hadim müftüsü'dür ve medresenin mütevellisidir. Ayrıca Medresede müderrislik, Hadim Rüştiyesi'nde öğretmenlik yapar.147 Küçükdağ ile Gülden'in, dolayısıyla diğer tetkik eserlerin, verdiği tarihler birbirini tutmamaktadır. Gülden'in tarihi, ölümüne; Küçükdağ'ın tarihi, Numan'ın doğumuna aittir. Bu tarihin doğum tarihi olması durumunda iki ayrı Numan Hadimî'nin varlığından söz etmek gerekecektir. Zira Kırkağaci'nin adını verdiği Numan Hadimî, 1177/1762'de yetişkin durumda olmalıdır. İcazetnamede adı, "Seyyid Numan Efendi el-Müftî Hadim b. Kutbu'l-Hadimî" şeklinde yer alır.

144 _{Göktaş, age, s.23-24.} 145 _{Akifzade, age, s.47.}

146 _{İcazetname, Yusuf Ağa, 10600; Arabacı, agt, s.101; Bak. Raşid Efendi, 1017, 2a.} 147 _{Küçükdağ, agm, s.82.}

Kırkağacî'nin ifadesi eserlerinin olabileceğini akla getiriyorsa da her hangi bir eserini görebilmiş değiliz.

5.Muhammed b. Abdullah Hadimî

-"Lev Kane Fihima Alihe İllallh Le-Fesedeta", 49a-49b arası 1 varaklık bir risalede, "Muhammed b. Abdullah Hadimî eliyle sona erdi" ifadesi yer almaktadır. Risale, ilgili ayeti ele alır.148 İsimden de anlaşılacağı gibi Hadimî'nin torunudur.

6.Seyyid Mustafa Hadimî

Risale Fi Hakkı Kavlihi Teala "Kad Eflaha'l-Müminun" Li-Mustafa b. Ebi Said Hadimî şeklinde Mecmuatu'r-Rasail içinde s.243-244’de yayınlanmış bir risalesi vardır.

7. Kardeşi: Ebu Naim Ahmed Hadimî

Hadimî'nin bazı risalelerinde adı geçer. Söz gelimi Reşid Efendi, 1017, 108a'da adına atıf yapılır. İki eserinin olduğundan söz edilir. Bizim katalok taramamıza göre eserleri şunlardır. 1172/1757’de vefat eder. Eserleri:

-Haşiye Ala Miratı'l-Usul Şerh Mikatı'l Vusul, Erzincan, 148/6, 34-81 yk -Risale Fi Elfazı'l-Mecazi, Matabaa-i Amire, İstanbul, 1302

-Besmele Hakkında Risale, Antalya-Tekelioğlu, 808/8, 102-105 vr. -Risale Fi Ahzi'l-Adab, Halet Efendi, 519/2, 15-20 yk.

-Risale İlam Ani'l-Kaziyye İmma Hamliha Ev Şartıha, Yazma Bağışlar, 606/50, 145 yk. -Risaletü't-Tağlib, Yazma Bağışlar, 606/56, 151-163 yk.

-Tuhfetü'l-Müstafidin, Antalya-Tekelioğlu, 918/4, 222-226 yk.; Fatih 4826/3, 25-29 yk.

İzmir 912/4, 30-34 yk.

-Risale Fi Tahkik Kavlihi'n-Nebi "Vema Lem Yeşa Lem Yekün", Rşd, 1017/13, 81-81 yk. h.1177

-Risale Fi't-Tesbihi'l-Vaki Fi'salavatı'ş-Şerifeti'l-Makruvveti Bade't-Tahiyyat, Rşd, 1017/57, 215-217 yk. h.1177