• Sonuç bulunamadı

8- YEN GÖRENE A A IDAK SÜREÇLE N Ö RET N Z

1.2.6.2. Dı ında E itim

1.2.6.2.1. Grup Tartı maları

Grup tartı maları bir sorun üzerinde fikir yürütebilecek ve onu analiz edebilecek ki ilerin bir araya gelerek tartı maları ve ortak bir görü e varmaya çalı malarıdır. E itime katılan ki iler, konunun çe itli noktalarını, fikirleri, süreçleri ve ölçümleri birbirlerine iletirler (Bingöl, 1998:87).

Tartı manın farklı yönlere kaymaması ve tartı ılan konu hakkında çözüm önerileri getirilmesi gerekmektedir. Tartı mayı yönetecek ki ilerin konu hakkında bilgili olmaları ve katılımı sa layabilmeleri oldukça önemlidir. Aksi takdirde istenilen e itim sonucu alınmayabilir ( ahin, 2002:88).

Grup tartı maları; panel, açık oturum, beyin fırtınası, vızıltı grupları, T grup yöntemleri eklinde yapılmaktadır.

1.2.6.2.1.1. Panel (Toplu Tartı ma)

Panel, birden fazla konu macının (panelist) belirli bir konuda birbirlerini ve dinleyicileri bilgilendirmeye yönelik e itim faaliyetidir. Panelistlerin görü lerini bildirmelerinden sonra konu tartı maya açılır. Panel, hem dinleyicilerin hem de konu macıların soru-cevap eklindeki katılımlarıyla devam etmektedir (Dinç, 2005:36).

Panelde de i ik görü lerin olması ve bunların tartı ılması konu üzerinde de i ik çözüm önerilerinin ortaya çıkmasını sa layaca ı için yararlı bir e itim yöntemidir (H. Gül, 2000). Panellerin olumsuz yönlerinden biri, genellikle kamuya açık olmaları nedeniyle, katılımcılardan tartı ılan konu hakkında yeterli bilgisi olmayanların, aktarılanları anlamakta güçlüklerle kar ıla abilmeleridir (Dinç, 2005:36).

1.2.6.2.1.2. Açık Oturum (Forum)

Forum, düz anlatımdan farklı olarak, dinleyicilerin, e itime aktif olarak katılmalarını sa layan e itim yöntemidir. Forumda, e itmenin yaptı ı bilgilendirme konu masından sonra, izleyiciler sorularını, görü lerini ve ele tirilerini belirterek, aktif olarak sürece katılmaktadırlar. Ortaya konulan sorunları, özgür bir biçimde tartı arak yanıtlar bulunmaya çalı ılmaktadır (Dinç, 2005:36).

1.2.6.2.1.3. Beyin Fırtınası

Beyin fırtınası, ortak sorunlar, toplanacak veriler, çözüm önerileri ve kar ıla tırılabilecek engeller gibi konularda bir fikir listesi olu turmak amacıyla yapılmaktadır. Çözüm önerileri önemli, önemsiz, uygulanabilir, uygulanamaz gibi tartı malar yapılmadan serbestçe ortaya atılabilir olmalıdır. Bu yüzden takımın bütün üyeleri katılıma te vik edilmeli, beyin fırtınası sırasında de il, çalı manın bitiminde tartı ılmalı, ki iler birbirlerine ele tiride bulunmamalıdır (Bozkurt, 2006:34).

1.2.6.2.1.4. Vızıltı Grupları

Bu e itim yönteminde, 5-8 arasında üye sayısı olan küçük gruplara bir veya bir kaç problem verilerek aralarında tartı maları istenmektedir. Söz konusu yöntem, ki isel dü ünme yetene ini geli tirir, bütün alternatiflerin gözden geçirilmesine kadar yargıya varmama alı kanlı ı sa lar, olumlu tutum ve davranı lara yol açar, görü açısını geni letir, fikirlere saygıyı geli tirir. Bu yararlarının yanı sıra; gruba rehberlik edecek bir liderin olmaması, problemin dı ına çıkma tehlikesinin bulunması, fikirlerin de erlendirilmesinin güç olu u yöntemin dezavantajlarını olu turmaktadır (Bozkurt, 2006:34).

1.2.6.2.1.5.T. Grup Yönetimi (Duyarlılık E itimi)

Bu e itim farklı meslek gruplarından 12–15 ki ilik gruplar arasında yürütülmektedir. Bu gruplar daha önceden organizatörler tarafından belirtilmeyen,

kendilerinin belirledi i bir konu üzerinde çalı maya davet edilmektedir. Amaç seçilen bireylerin sorunlarını kendilerinin tespit etmeleri ve çözümleri için fikir yürütmeleridir. Grup dı arıdan hiç bir yardım almadan hareket, davranı ve sözlerinde tamamen özgür olarak çalı malarını yürütmektedir (Sabuncuo lu, 2005:157; Dinç 2001:40).

T-Grup yöntemi çalı maları sırasında e itilenler, çalı ma saatleri içindeki insan ili kileri açısından sorunlarını tartı ırlar ve birbirlerinin tutum ve davranı larını açık ve samimi bir ekilde ele tirerek kar ılıklı bir anla maya varırlar. Bu tip e itimler e itilenlerin ba arılı bir takım halinde çalı malarını sa lamaktadır ( ahin, 2002:90). “Örgüt geli tirme yöntemi” olarak ba latılan duyarlılık e itimi ki i ve ortam arasındaki uyumun sa lanmasına ve ki inin i letme ortamındaki de i ikliklere uyabilmesi bakımından duyarlı ve çabuk hareket etmesine yardımcı olan e itim yöntemidir (Gül, 2000).

Grup tartı ması eklinde uygulanan yöntemin amacı, katılanların mesleki ve teknik becerilerini geli tirmek de il, bireylerin davranı yapılarında olumlu etkiler ve de i iklikler sa lamaktır. Ayrıca tartı maya katılan her birey, hem kendisini hem de ba kasını daha iyi anlamaya çalı makta, güdülerini, duygularını analiz etmekte ve davranı larının etkilerini izlemektedir (Sabuncuo lu, 2005:156). Böylece ki inin ba kalarına kar ı artan duyarlılı ı sayesinde ki iler arası ili ki kurma becerisinin de artması sa lanarak ba kalarına daha yararlı olması sa lanmaktadır.

E itim süresi boyunca e itilen i görenin, hissedece i derin duygusal etkiden dolayı e itmenin rolü çok önemlidir. Duyarlılık e itiminin avantajı, e itilenlerin kendilerini ba kalarının nasıl gördü ünü olumlu bir ekilde anlamalarıdır. En önemli dezavantajı ise, uzmanla uygulanmadı ı sürece süreç tehlikeli bir biçimde ki isel bir hal alabilmesidir (Woods, 1997:198).

1.2.6.2.2. Anlatma (Konferans-Düz Anlatım)

Konferans yöntemi, geleneksel bir e itimi yöntemi olup yetkili ve uzman bir ki inin belirli konularda tek yönlü bir ileti im kullanarak geni bir dinleyici kesmine bilgilerini aktarması eklinde gerçekle mektedir (Sabuncuo lu, 2005:154). Bu yöntem sayesinde kısa zamanda büyük bir dinleyici kesmine bilgiler aktarılmakta olup maliyeti dü ük bir yöntemdir (Woods, 1997:168). Bunun yanı sıra uygulanı ının ekonomik olması, e itim konularının düzenli bir biçimde sunulmasını, gerekti i yerlerde e itimi alan bireylerin not tutma becerileri kazanmalarını sa lamaktadır (Orhaner ve Tunç, 2003:86).

E itime katılan i görenlerin özel ihtiyaçlarına uyan bir e itim almadan önce, i görenlere kavramsal modeller veya kilit davranı lar hakkında bilginin aktarılmasında kullanılan bir yöntemdir (Noe, 1999:190).

E itime katılanların konuyu ne ölçüde anladı ının denetlenememesi ve uzun süreli düz anlatımların dinleyiciler için sıkıcı olması (Sabuncuo lu, 2005:154), dinleyicilerin ö renme isteklerini azaltması, akıl yürüterek ö renme ve problem çözme becerilerini engellemesi (Orhaner ve Tunç, 2003:86-87) yöntemin olumsuz yönlerini olu turmaktadır. Ayrıca bu e itim sürecinde i görenler pasif olduklarından e itim sırasında verilen birçok bilgiyi unutabilmektedirler (Tüzün, 2005:147). Bu özelliklerin hepsi, ö renmenin olu masını ve e itimin transferini engelleyen unsurları olu turmaktadır (Noe, 1999:191).

Anlatım yönteminin etkili olabilmesi için; e itimi veren ki i; e itim esnasında ses tonunu, jest ve mimiklerini en iyi ekilde kullanmalı, e itimi alan i görenlere soru sorma fırsatı vermeli, zaman zaman grup tartı ması, soru-cevap, örnek olay yöntemi, vb. yöntemlerden yararlanarak anlatım yönteminin tek düzeli ini ortadan kaldırmalıdır (Orhaner ve Tunç, 2003:87-88).