Hipotez, ara tırmacının yapmı oldu u çalı madaki de i kenler arasında ne tür bir ili kinin oldu una dair beklentilerini ve yargılarını ifade etmektedir (Altunı ık ve di erleri, 2005:20). Tanımdan da görüldü ü üzere bir hipotezde ba ımlı ve ba ımsız de i kenler bulunmaktadır ve ara tırma hipotezleri de i kenler arasındaki ili kiyi savunurken farksızlık (sıfır, null) hipotezleri ise ili kisizli i savunmaktadır (Yüksel ve Yüksel, 2004:37). Bu ara tırmanın ba ımlı de i keni “örgütsel ba lılık”, ba ımsız de i keni ise “hizmet içi e itim algıları”dır.
Ara tırmada duygusal, devam ve normatif ba lılık ile ö renme motivasyonu, hizmet içi e itim ile ilgili algılanan sosyal destek, algılanan hizmet içi e itim olanakları, hizmet içi e itimden elde edilen kazançların algılanması de i kenleri arasında ayrı ayrı hipotezler kurulmu tur. Ara tırmada ba ımlı ve ba ımsız de i kenler arasındaki ili kiyi ara tırmak üzere olu turulan hipotezler öyledir:
1
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin ö renme motivasyonu ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
2
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin ö renme motivasyonu ile devam ba lılı ı arasında negatif bir ili ki vardır.
3
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin ö renme motivasyonu ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
4
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili algıladı ı sosyal destek ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki
a
H4 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili algıladı ı ef deste i ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
b
H4 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili aynı seviyedeki arkada deste ini algılaması ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
c
H4 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili deneyimli arkada deste ini algılaması ile duygusal ba lılılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
5
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili algıladı ı sosyal destek ile devam ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
a
H5 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili algıladı ı ef deste i ile devam ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
b
H5 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili aynı seviyedeki arkada deste ini algılaması ile devam ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
c
H5 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili deneyimli arkada deste ini algılaması ile devam ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
6
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili algıladı ı sosyal destek ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
a
H6 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili algıladı ı ef deste i ile normatif ba lılılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
b
H6 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili aynı seviyedeki arkada deste ini algılaması ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
c
H6 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim ile ilgili deneyimli arkada deste ini algılaması ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
7
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin algıladı ı hizmet içi e itim olanakları ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
8
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin algıladı ı hizmet içi e itim olanakları ile devam ba lılı ı arasında negatif bir ili ki vardır.
9
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin algıladı ı hizmet içi e itim olanakları ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
10
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i kazançları algılamaları ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
a
H10 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i bireysel kazançları algılaması ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
b
H10 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i kariyer kazançlarını algılaması ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
c
H10 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i i ile ilgili kazançları algılaması ile duygusal ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
11
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i kazançları algılamaları ile devam ba lılı ı arasında negatif bir ili ki vardır.
a
H11 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i bireysel kazançları algılaması ile devam ba lılı ı arasında negatif bir ili ki vardır.
b
H11 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i kariyer kazançlarını algılaması ile devam ba lılı ı arasında negatif bir ili ki vardır.
c
H11 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i i ile ilgili kazançları algılaması ile devam ba lılı ı arasında negatif bir ili ki vardır.
12
H = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i kazançları algılamaları ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
a
H12 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i bireysel kazançları algılaması ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
b
H12 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i kariyer kazançlarını algılaması ile normatif ba lılı ı arasında
c
H12 = Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itimden elde edece i i ile ilgili kazançları algılaması ile normatif ba lılı ı arasında pozitif bir ili ki vardır.
Ara tırmanın varsayımları ise unlardır:
Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin örgütün hizmet içi e itim faaliyetlerine verdi i önem ve de er hakkındaki algılama düzeylerinin, örgüte ba lılık düzeylerini etkileyebilece i varsayılmı tır.
Konaklama i letmelerinde, i letmenin sınıfı gözetilmeksizin çalı an bütün i görenlerin homojen özelliklere sahip oldu u varsayılmı tır.
Konaklama i letmelerinde çalı an i görenlerin hizmet içi e itim etkinlikleri kapsamında düzenlenen e itim programlarına katıldı ı varsayılmı tır.
Hizmet içi e itim ile bu çalı mada kastedilen; otel yönetimi tarafından sa lanan ve finanse edilen, i görenlerin görevleri ile ilgili bilgi, beceri ve tutum kazanmasını sa layan, i ba ında veya i dı ında almı oldu u her türlü e itim faaliyetlerini kapsadı ı varsayılmı tır.
Konaklama i letmelerinde üst yönetim kademesinde, üst düzey yöneticiler (genel müdür ve genel müdür yardımcıları) ile departman müdürlerinin (önbüro, kat hizmetleri, yiyecek-içecek, muhasebe, satı ve pazarlama, halkla ili kiler, güvenlik, teknik servis ve çama ırhane) yer aldı ı varsayılmı tır. Orta düzey yönetim kademesinde departman eflerinin (kaptan, garson, resepsiyonist vb.) yer aldı ı, alt düzey kademede ise yönetime ve yöneticisine kar ı herhangi bir çalı andan sorumlu olmayan i görenlerin (bellboy, meydancı, güvenlik görevlisi, komi vb.) yer aldı ı varsayılmı tır.
Ara tırmanın sınırlılıkları ise unlardır:
Bu ara tırmanın sonuçları, sadece Ege Bölgesi’nde zmir merkez, Çe me ve Gümüldür’de faaliyet gösteren dört ve be yıldızlı otel i letmelerindeki i görenler için geçerlidir.
Anket da ıtımı ile ilgili yapılan çalı ma Ocak ve ubat aylarında gerçekle tirildi i için sezonluk faaliyette bulunan bir kısım dört ve be yıldızlı oteller ara tırmamıza dahil edilmemi tir.
Konaklama i letmelerinin anketlere yanıt vermedeki isteksizli i ara tırmanın sınırlılıklarından birisini olu turmaktadır. Ara tırmanın yapılmasına ilgi ve istek göstermeyen i letme yöneticilerinin tutumlarının çalı mayı olumsuz etkileyece i göz önünde bulundurularak ısrarcı davranılmamı , ara tırmaya ilgi gösteren ve destek veren i letmeler seçilmi tir.
Bu ara tırma di er ara tırmalarda oldu u gibi teorik açıdan belirli sınırlamalara sahiptir. Örgütsel ba lılık kavramı literatürde temel olarak, tutumsal, davranı sal ve çoklu ba lılık olarak üçe ayrılmakta olup her bir boyut kendi içerisinde belirli boyutlara sahiptir. Oysa yapılan bu çalı mada, örgütsel ba lılık boyutunu ölçmek için kullanılan ankette, tutumsal ba lılık içerisinde yer alan Meyer ve Allen’in örgütsel ba lılık boyutu ele alınmı tır.
Ara tırmada kullanılan ankette yer alan “e itim” kavramıyla bahsedilmek istenen, konaklama i letme yönetimi tarafından sa lanan ve finanse edilen, i görenin görevleri ile ilgili bilgi, beceri ve tutum kazanmasını sa layan, i ba ında ve i dı ında almı oldu u hizmet içi e itim faaliyetleridir.
Gerek hizmet içi e itim algılamaları gerekse de örgütsel ba lılık konusu zamana kar ı duyarlı oldu undan ve belirli aralıklarda aynı örneklem grubu üzerinde yapılan ara tırmalarda farklı sonuçlar yaratabilece i göz önünde bulundurulmalıdır.
3.2.3. Ara tırma Evreni ve Örneklem
Ara tırma evreni, ara tırmacının çalı ma alanını olu turan, örne ini seçti i ve elde etti i sonuçları genelle tirece i grup olarak tanımlanmaktadır (Altunı ık ve di erleri, 2005:123). Örneklem ise, evren içinde yer alan ve cevapların elde edilebilece i, temsil yetene i olan daha küçük bir grup olarak tanımlanmaktadır (Yüksel ve Yüksel, 2004:114). Ege bölgesi çapında ara tırmayı gerçekle tirmenin maliyetinin fazla olması ve zamansal olarak evrenin tamamına ula manın güç olması nedeniyle bu çalı mada ara tırmanın evreni, zmir’de bulunan dört ve be yıldızlı otel i letmeleri olarak belirlenmi tir. Ara tırmanın alanı, zmir merkez, Gümüldür, Çe me, Foça, Selçuk, Dikili ve Bergama eklinde sınırlandırılmı tır.
Kültür ve Turizm Bakanlı ı’nın 2006 yılı verilerine göre zmir’de toplam 43 adet dört ve be yıldızlı turizm yatırım ve i letme belgeli otel i letmesi bulunmakta olup (www.kultur.gov.tr) bu otellerin isimleri ve telefon numaraları internet ortamından tespit edilmi tir. Anket çalı ması Ocak, ubat ve Mart aylarında gerçekle tirilmesi nedeniyle sezonluk olarak i letilen Dikili, Bergama ve Foça’da bulunan toplam 6 otelin tamamı ile Selçuk, Çe me ve Gümüldür’de bulunan toplam 11 otel i letmesi belirtilen aylarda sürekli i gören istihdamları olmadı ını belirttiklerinden çalı maya dahil edilmemi tir. Bunun yanı sıra, zmir merkezde bulunan 9 otel de çalı maya katılmak istemedi ini belirtmi olup, Selçuk’ta bulunan 4 otel i letmesi de kendilerine verilen süre içerisinde çalı maya katılıp katılmama konusunda fikirlerini belirtmemi lerdir. Böylece, ara tırma zmir merkezde 7, Çe me’de 5 ve Gümüldür’de 1 olmak üzere toplam 13 adet dört ve be yıldızlı otel i letmesinde çalı an i görenler arasında gerçekle tirilmi tir. Ara tırmaya katılan 13 adet dört ve be yıldızlı otel i letmesinde çalı an toplam i gören sayısı 1526 ki idir.
Ara tırmaya katılacak dört ve be yıldızlı otel i letmeleri belirlendikten sonra, dört ve be yıldızlı toplam 13 adet otel i letmesinden ne kadar örneklem alınması gerekti i belirlenmi tir. Bu amaçla, evrendeki birey sayısı bilindi i zaman kullanılan