Yeni Güvenlik Yaklaşımının Özellikleri

Postmodern devlet yapısı içersinde güvenlik hizmetlerine bakış açısı klasik güvenlik hizmetlerinden tamamen farklıdır. Çağdaş güvenlik organizasyonu sürekli eğitime önem veren, kendini geliştiren, öğrenen bir organizasyondur. Bu doğrultuda Bal’ın, Öztürk ve Hırst’ den naklettiklerini ayrı ayrı başlıklar haline getirdiğimizde çağdaş güvenlik organizasyonunun bazı özellikleri şunlardır:

3.2.1.1. Ayrıcalıklı Değildir

Yeni güvenlik organizasyon yapısında iç güvenlik birimi kanunları uygulayıcı değil toplum için varolan ve onların güvenliğini sağlamakla görevli olan, bu hizmeti yapmak için ücretlendirilen birimlerdir. Bu yapısıyla diğer kamu kuruluşlarından farklı, özerk bir kişiliğe sahip değildir. Diğer kurumlarla eşit seviyededir ve onlarla sürekli işbirliği yapar. Yani kendine has modern devlet yapısında olduğu gibi ayrıcalıklı bir kurum olarak görülmemektedir

3.2.1.2. Asli Görevi Suçun Önlenmesidir

Polise yüklenen ve asli görevi olmayan işler elimine edilmiştir (Bayley, 2006: 96). Çağdaş bir güvenlik örgütünün başarısı suç işleyenlerin yakalanmasıyla ölçülmez. Suçun işlenmesini önlemek, suç işlenmeyen bir ortam oluşturmak çağdaş güvenliğin performans kriteridir. Hizmetin kalitesi, çalışanların ve hizmet sunulanların memnuniyeti amaçtır.

3.2.1.3. Problemin Çözümüne Odaklanır

Sadece suçla değil toplumla ilgili tüm problemlerle ilgilenir ve çözüm politikaları belirler. Yani göreve bakış açısı geniştir, problemi bir bütün olarak görür. İlgi alanı

sadece suç ve suçlu profilleri değildir. Acil yardım çağrıları yapıldıktan sonra harekete geçmek veya meydana gelen bir suça müdahale etmek yerine problem çözme, polisten talep edilen hizmet çağrıları hakkında çalışmak, bu şartları düzeltmek üzere planlar hazırlamak, gerekli hareketleri değerlendirmek ve yerine getirmektir (Bayley, 2006: 120). Tabiki polisin her alana müdahalesi mümkün değildir. Kronik işsizlik, bozuk aile yapıları gibi yerel problemler tek başına çözülemez. Bu haliyle polisin problem çözmesi sosyal bir değişiklik değildir. Problemlerin sebepleri teşhis edilir, kaynaklar toplanır, pratik çözümler sağlanır ve sonuçlar değerlendirilir (Bayley, 2006: 122). Problem sembolik adalet ve otoriter müdahaleden daha fazla şeyi ifade eder ve kanun gücünü kullanır. Fakat kanun gücü problemin ana çerçevesi içinde değişimi başarmak için önleyici bir araç olarak kullanılır (Bayley, 2006: 123). Problemler genellikle basittir ve her probleme farklı yöntemler kullanılır. Uzlaştırma, aileler, öğretmenler, arkadaşlar, işveren vasıtasıyla sosyal kontrol, fiziksel çevrenin değiştirilmesi, fiziksel çevrenin yeniden yapılandırılması, yeni yasaların çıkartılması, sivil işlemler kurumu, yeni hizmetler bazı yöntemlere örnek verilebilir (Goldstein, 1990:6-30’ den aktaran Bayley, 2006: 123).

3.2.1.4. Cezalandırıcı Değil, Topluma Kazandırıcıdır

Suçluların potansiyel bir tehlike olduğunu ve kısıtlanmaları gerektiğini düşünmez, bunun yerine rehabilitasyon ve faaliyet alanları oluşturularak topluma kazandırmayı düşünür. Suç ve suçluluğa neden olan problemleri henüz baştan yok etme gayesindedir.

3.2.1.5. Toplum Odaklıdır

İnsan ilişki kurmak çağdaş güvenlik organizasyonu için fırsattır ve bu fırsatı değerlendirerek halk ilişkilerini geliştirmelidir. Toplumla iletişimin sağlanması profesyonelliğin bir göstergesidir ve toplum desteğini almış bir sektördür. Bu bağlamda tüm kamu kurumları, kar amacı gütmeyen topluma yararlı kuruluşlar, özel sektör ve yerel idarelerle ilişkilerini geliştirmeli, stratejilerinde ortak kararlar almalıdır. Glezial, toplum polisliğinin, motorize devriyelerin yerine yaya devriyelerin kullanılması, önleyici tedbirlerin ön plana çıkartılması, polis ve diğer örgütler ile halk arasında

partnerlik ilişkisine girilmesi, gönüllü polis uygulamaları, komşuluk gözetleme uygulamaları, danışma kurulları ve özel sektör uygulamaları gibi alanları içerdiğini vurgulamaktadır. (Glezial, Domenach and Yournes, 2000: 341). Tek bir programı değil, çok yönlü değişiklikleri gerektirir (Bayley, 2006: 126). Toplumcu polis modeli, polisi aşan, nesnel kalıplardan kaçınıp gönüllülüğü teşvik ederek en az masrafla en iyi hizmeti sunma amacı taşımaktadır.- (Glezial, Domenach and Yournes, 2000: 340). Toplumu tanımak ve ortak paydada buluşarak halkın istekleri doğrultusunda polisiye hizmetler belirlemek toplum polisliğinin bir yöntemidir. Fakat Bayley’ e göre uygulamada toplum polisliğinin başarılı olup olmayacağı konusu tereddütlüdür. Çünkü toplum polisi modeli suç oranlarının yüksek olduğu semtlerde uygulamada bazı problemler doğurmaktadır. Çok yönlü değişikliği gerektirdiğinden bazı çelişkili sonuçlar alınmaktadır (Bayley, 2006: 126). Toplumun ortak değer ve ortak paydada buluşturulması zor olabilir. Yine de toplum polisliğinin, bazı sorunlar aşıldığı taktirde profesyonel bir polislik uygulaması olduğu unutulmamalıdır.

3.2.1.6. Bazı Polisiye Hizmetler Ücretlidir

Merkezileşme ve bürokrasinin engellenmesi, polisin asli görevini yapması için bazı polisiye hizmetler ücret karşılığında yapılmaktadır. Güvenlik hizmetleri toplum yararına yapılır, hizmetlerden herkes ücretsiz yararlanır ancak bazı kişiler bu hizmetlerden özel kar elde ederler. Bu nedenle spor müsabakaları, konserler gibi alanlarda harcamaların dengelenmesi için bazı uygulamalar vardır (Bayley, 2006: 96). Bu durum Japonya için geçerlidir. ABD, Kanada, Avustralya ve Britanya‘ da polisiye hizmetlerden ücret alınması yönünde bir ulusal politika yoktur (Bayley, 2006:96) Fakat İngiltere’ de bölge polisleri ve şerifler, devlet içi kontrat yöntemi denilen bir usulle bazı hizmetlerde ve bazı özel etkinliklerde para karşılığı kiralanabilmektedir. Kontratla çalışan polis şerif teşkilatları, kontratla çalışmayan şerif teşkilatlarından daha ucuza mal edilmekte, etkinliği arttırmaktadır (Mehay and Gonzales, 1985: 79-86’ den aktaran Savas, 1987: 243).

3.2.1.7. Yerel Yönetimlerde Söz Sahibidir

Bilginin ve teknolojinin önem kazanmasıyla beraber değişen toplum normları, suç ve suçlu profilleri (multimedya suçları v.s.), yeni çözüm politikalarının öğrenilmesi gerekliliğini, polisiye hizmetlerin icrasına yönelik yeni taktikleri ortaya koymuştur. Şehir suçluluğu bağlamında mücadelenin yerel yönetimlerce yapılması ve güvenlik taktiklerinin belirlenmesine uluslararası literatürde işaret edilmektedir. Belediyeler uyuşturucu madde bağımlılığının önüne geçmek, aile içi şiddeti engellemek, gibi birçok konuda stratejiler geliştirmelidir. Fransız Mahalli İdareler Genel Kanununda kamu düzeninin korunmasında tek yetkili makam vali ve belediye başkanlarıdır (Bal, 2003: 215).

3.2.1.6. Sürekli Öğrenir

Sürekli kendini yeniler, takım halinde öğrenmeye önem verir. Bunun yanı sıra bilgi teknolojilerini ve güvenlik cihazlarını etkin bir şekilde kullanır. Güvenlik hizmetleri sadece polisiye tedbirler olarak düşünülmemelidir. Hayatın her alanında (ev, iş,okul) güvenliğin geniş bir alana yayıldığı ortadadır. Sadece insanlardan kaynaklanan suç olgusu değil doğal sebeplerle de güvenlik ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, ulusal sınırların ortadan kalkması, küreselleşme, güvenlik sektörünü ulusal bazdan uluslararası bir boyuta taşımıştır (Dağdeviren, 2005: 24). Son 20 yılda bilginin yeni boyut kazanması ve ortaya çıkan bilişim suçları diğer bir örnektir. Görüldüğü gibi güvenlik sektöründe yer alan bireyler çok geniş bir platformda bilgi sahibi olmalıdır. Bilgi sürekli öğrenilmeli, depolanmalı ve kullanılmalıdır. Bilgi top yekün güvenlik biriminin takım ruhu ve takım çalışmasıyla üretilmeli, çabalar ortak olmalı ve herkesin kabul ettiği ortak stratejiler belirlenmelidir.

3.2.1.7. Sivillerden Yararlanır

Birçok ülke polis görevlileri yerine yarı yarıya maliyet tutan sivillerden yararlanmaktadır. Polisiye hizmetlerde Britanya’ da %30, ABD’ de %27, Avustralya’ da %20, Kanada’ da %20, Japonya’ da %12 sivil personel çalışmaktadır (Bayley, 2006: 96). Ayrıca yönetsel destek açısından siviller, rapor yazma, verileri bilgisayara yükleme gibi işlerde kullanılmaktadır. Örneğin Britanya’ nın Northamton polisi, dedektiflerin iş

yükünü hafifleterek operasyonel konularla daha çok menkul olmaları için sivillerden oluşan Yönetsel Destek Birimi oluşturmuştur. Böylece polis dedektifleri yazı işlerine %54.3’ lük zaman harcarken, %27.6’ lık bir orana düşmüş ve böylece operasyona ayrılan zaman 1/3 artmıştır (Bayley, 2006: 96). Görüldüğü gibi hem personel, hem kaynak hem de zaman israfı önlenmiş olur, ayrıca asıl iş daha verimli ve etkin yapılacaktır.

3.2.1.8. Özel Sektörden Yararlanır

Diğer bir aktör ise özel güvenlik ve özel dedektiflik hizmetlerinin kullanılmasıdır. Bilgi toplumunun güvenliği yine bilgiyi silah olarak kullanan, toplumun desteğini kazanmış, sivilleştirilmiş ve yetkilerinin bir kısmını özel güvenliğe devretmiş, Sivil Toplum Kuruluşları ve tüm toplumla işbirliği sağlamış çağdaş bir güvenlik örgütüyle mümkün olmaktadır. Bu doğrultuda özel güvenlik, çağdaş güvenlik yaklaşımının unsurlarından biridir. Öyleyse özel güvenliği de kendi içersinde çağdaş bir organizasyon haline nasıl dönüştürebiliriz? Bu sorunun cevabı ve uygulama alanına koyulması öncelikle bilimsel çalışmalarla ve toplumun tüm organlarının uzlaşmasıyla belirlenen standartlarla mümkün olacaktır.

Ülkemizde 2000’ li yıllardan itibaren güvenlik sektörüne giren Toplam Kalite Yönetimi ve toplum destekli polislik modeli tüm unsurlarıyla çağdaş bir güvenlik organizasyonun prensipleriyle uyum göstermektedir. Uygulamada her ne kadar dikkate değer başarı gösterilemese de zamanla çalışmaların meyvesini almak kaçınılmaz olacaktır. Bunun yanı sıra bilgiyi hızlı transfer edici bilgisayar ağları, “POLNET” projeleri atılan diğer olumlu adımlardır. AB ülkelerinin birçoğunda polis okullarına MYO statüsü kazandırılmıştır (Çıkar, 2004). Buda ülkemizdeki uygulamalar açısından “benchmarking” olarak değerlendirilebilir.