Görev ve Yetkileri

Yürütmeden ve yasamadan bağımsız olan Hollanda SayıĢtayının810

baĢlıca görevi devletin gelir ve giderlerini denetlemektir.811

Bu bağlamda merkezi yönetim, diğer ifadeyle bakanlıklar ile bakanlıklara bağlı kurum ve kuruluĢlar, yürütmeden bağımsız kuruluĢlar, kamu iĢletmeleri, Avrupa Birliği fon akımları, devlet tarafından doğrudan kaynak transferi Ģeklinde finanse edilen, devlet garantisinden faydalanan ve devlet kredisi ile hibesi kullanan özel sektör kuruluĢları Kurumun denetim kapsamına girmektedir.812

Ancak Kurumun yerel yönetimler üzerinde denetim yetkisi bulunmamaktadır.813

Bununla birlikte SayıĢtay yürütme tarafından devlet politikalarının ve uluslararası sözleĢmeler çerçevesinde yükümlülüklerinin düzgün bir Ģekilde uygulanıp uygulanmadığını da denetlemektedir.814

809 _{The Netherlands Court of Audit (Organisation chart),}

http://www.courtofaudit.nl/english/Organisation/Organisation_chart (E.T. 12.07.2016); The

Netherlands Court of Audit (Secretary-General, Management team),

https://english.rekenkamer.nl/organisation/board-and-staff/secretary-general,

https://english.rekenkamer.nl/organisation/board-and-staff/management-team (E.T. 22.07.2018). 810 _{Algemene Rekenkamer, “The Netherlands Court of Audit”(Translation: HYDE, Alan), Hague:}

Printed by Ando bv, 2003, p. 13; Yürütme ve yasama organlarından bağımsız olmasına rağmen diğer pek çok Yüksek Denetim Kurumları uygulamalarından farklı olarak, Hollanda SayıĢtayı’nın bütçesi, Maliye Bakanlığı ve Ġç ĠĢleri ve Kraliyet ĠliĢkileri Bakanlığı ile SayıĢtay arasında yapılan görüĢmelerle tespit edilmektedir. GörüĢmeler sırasında uyuĢmazlığın ortaya çıkması durumunda, görüĢmeler Kamu Hesapları Komitesi’nde devam ederek kurum bütçesi kesinleĢtirilmektedir. Bkz. National Audit Office of UK, a.g.e., p. 199; Avcı, a.g.e., s. 204.

811 _{Government of the Netherlands (22.09.2008), a.g.e., p. 19 (The Constitution of the Kingdom of}

the Netherlands (2008), Article 76). 812

AVCI, a.g.e., s. 204; Ministry of Finance Directorate of Budget Affairs (2004), a.g.e., p. 31-33 (Government Accounts Act (2001), Section 91); Algemene Rekenkamer, “2016 Annual Report

Netherlands Court of Audit”, 2017, p. 10-11, https://english.rekenkamer.nl/publications/annual-

reports/2017/03/30/annual-report-2016 (E.T. 22.07.2018); The Netherlands Court of Audit (What we audit), https://english.rekenkamer.nl/organisation/what-we-do/what-we-audit (E.T. 22.07.2018).

813 _{Köse (2007), a.g.e., s. 136; Avcı, a.g.e., s. 205.}

814 _{National Audit Office of UK, a.g.e., p. 194; Algemene Rekenkamer, “2014 Annual Report}

Netherlands Court of Audit”, 2015, p. 7, https://english.rekenkamer.nl/publications/annual-

reports/2015/03/21/annual-report-2014 (E.T. 22.07.2018); The Netherlands Court of Audit

(Mission and strategy of the Netherlands Court of Audit),

http://www.courtofaudit.nl/english/Organisation/Mission_and_strategy_of_the_Netherlands_Co urt_of_Audit (E.T. 14.07.2016).

179

SayıĢtayın, belirlenen kurum ve kuruluĢların hesaplarına yönelik denetim faaliyeti düzenlilik ve performans detetim türleri aracılığıyla yürütülmektedir.815

Kurum, düzenlilik denetimi çerçevesinde kamu harcamalarının mevzuata uygun olup olmadığını, bütçe kanunlarının sınırları içinde kalıp kalmadığını ve hesapların ve kayıtların tam ve doğru olup olmadığını kontrol etmektedir.816

Performans denetimi çerçevesinde ise Hükümet tarafından devlet politikalarının etkin ve verimli uygulanıp uygulanmadığı ve mali yönetiminin etkin olarak yürütülüp yürütülmediği incelemektedir.817 SayıĢtay inceleme sonrasında yürütme tarafından düzenlenen politikaların daha etkin ve verimli uygulanması amacıyla görüĢ bildirme hakkına sahip818

olmasına rağmen, politikalar üzerine siyasal bir görüĢ beyan etmesi mümkün değildir.819

Belirtildiği gibi Hollanda SayıĢtayı denetim görevi dıĢında danıĢma iĢlevini de üstlenmekte ve bu fonksiyon çerçevesinde denetim ve inceleme neticesinde önemli gördüğü herhangi bir sorun üzerinde yorum veya Ģüphelerini ilgili bakanlığa bildirmektedir.820

Bu görevler dıĢında Kurum tarafından onaylama ve raporlama görevleri de yürütülmektedir. Örneğin, ülkenin Anayasası’na göre, devletin kesin hesabı SayıĢtayca onaylanması gerekmektedir.821

Bu bağlamda yürütme tarafından yıllık kesin hesabının Parlamentoya sunulup yayınlanmasından sonra SayıĢtay tarafından merkezi hükümetin mali hesapları ile ilgili uygunluk bildirimi hazırlanmakta ve bu

815 _{Ministry of Finance Directorate of Budget Affairs (2004), a.g.e., p. 29-31 (Government}

Accounts Act (2001), Sections 82-89).

816 _{Köse (2007), a.g.e., s. 138; National Audit Office of UK, a.g.e., p. 197-198; The Netherlands} Court of Audit (Regularity audits), https://english.rekenkamer.nl/organisation/what-we- do/regularity-audit (E.T. 22.07.2018); Algemene Rekenkamer (2017), a.g.e., p. 11.

817

Ministry of Finance Directorate of Budget Affairs (2004), a.g.e., p. 30 (Government Accounts Act (2001), Section 85); The Netherlands Court of Audit (Performance audits), https://english.rekenkamer.nl/organisation/what-we-do/performance-audit (E.T. 22.07.2018). 818

The Netherlands Court of Audit (Performance audits),

http://www.courtofaudit.nl/english/Organisation/What_do_we_do/Performance_audits (E.T.

14.07.2016); Algemene Rekenkamer (2017), a.g.e., p. 11.

819 _{Avcı, a.g.e., s. 204; National Audit Office of UK, a.g.e., p. 198; The Netherlands Court of Audit}

(We do not express political opinions), https://english.rekenkamer.nl/organisation/position-and- powers (E.T. 22.07.2018).

820 _{Ministry of Finance Directorate of Budget Affairs (2004), a.g.e., p. 34 (Government Accounts} Act (2001), Section 94).

821 _{Government of the Netherlands (22.09.2008), a.g.e., p. 25 (The Constitution of the Kingdom of}

180

bildirimle merkezi hükümetin harcama, bilanço ve gelir hesapları onaylanmaktadır.822

Raporlama görevi çerçevesinde SayıĢtay tarafından belli aralıklarla Yıllık Rapor ile Devlet Hesaplarına ĠliĢkin Rapor hazırlanıp yürütme ve yasama organlarına sunulmaktadır.823 Bununla birlikte SayıĢtay, özel bir konu ile ilgili uzman görüĢü almak isteyen yasamadan gelen denetim taleplerini de karĢılamakla yükümlüdür.824 Bu talepler neticesinde yürütülen denetimlerin sonuçları hazırlanan özel raporlarla maddileĢmekte ve yasama ile yürütmeye sunulmaktadır.825

3.2.3.3. Yasama ve Yürütme ile ĠliĢkileri826

SayıĢtayın baĢlıca “müĢterileri” Parlamentonun Temsilciler Meclisi ile Hükümettir. Bu bağlamda Kurumun denetim programları ile denetim raporları müĢteri odaklı bir anlayıĢla hazırlanmakta827

ve bu raporlarla bakanlar tarafından düzenlenen politikaların etkili olup olmadığı hakkında bilgiler yasamaya sunulmaktadır.828

SayıĢtay tarafından yürütülen görevlerinin etkili olabilmesi için yasamanın desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenle Kurum ile Parlamento arasındaki iliĢkler yıllar içerisinde karĢılıklı anlayıĢ çerçevesinde kurularak geliĢmiĢ829

ve günümüzde SayıĢtay tarafından hazırlanan raporlar Temsilciler Meclisinin bakanları sorgulamak için kullanılan temel dokümanlar haline gelmiĢtir.830

Bu çerçevede Hollanda Yüksek Denetim Kurumu ile Parlamento arasındaki iliĢkiler yasama

822 _{Avcı, a.g.e., s. 206.}

823 _{National Audit Office of UK, a.g.e., p. 199.}

824 _{Ministry of Finance Directorate of Budget Affairs (2004), a.g.e., p. 31 (Government Accounts} Act (2001), Section 90).

825 _{Avcı, a.g.e., s. 203; Köse (2007), a.g.e., s. 138.}

826 _{Ayrıntılı bilgi için ayrıca bkz. Omar Ramadan, Steven Jongejan, “Relations Between the}

Netherlands Court of Audit and Parliamentary Committees”, OECD, Relations Between

Supreme Audit Institutions and Parliamentary Committees, SIGMA Papers, No. 33,

09.12.2002, p. 65-68, https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/5kml60vd5x8r-

en.pdf?expires=1532285086&id=id&accname=guest&checksum=0BEE054E481CEF7D94875C 36189405E1 (E.T. 22.07.2018).

827 _{Köse (2007), a.g.e., s. 139.} 828

The Netherlands Court of Audit (What is the Court of Audit?),

http://www.courtofaudit.nl/english/Organisation (E.T. 17.07.2016); Algemene Rekenkamer (2017), a.g.e., p. 12.

829 _{National Audit Office of UK, a.g.e., p. 196.} 830

181

bünyesinde yer alan komiteler aracılığıyla yürütülmektedir. Yukarıda belirlendiği gibi SayıĢtay belli aralıklarla Yıllık Raporu ve Devlet Hesaplarına ĠliĢkin Raporu hazırlayıp yürütme ve yasama organlarına sunmaktadır. Bu raporların dıĢında özel konu ile ilgili uzman görüĢü almak isteyen Parlamentodan gelen denetim taleplerini de karĢılayarak yürütülen denetimlerin sonuçlarını özel raporlarla yine yasama ile yürütmeye sunmaktadır.831

SayıĢtay raporları Parlamento teĢkilatında yer alan herhangi bir komite tarafından görüĢebilinirken,832

öncelikli olarak Kamu Hesapları Komitesi tarafından kabul edilmektedir. GörüĢmelerin tamamlanması ardından raporlar kamuoyu ile paylaĢılmaktadır.833