İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASINDA KULLANILAN TAHMİN YÖNTEMLERİ
8. EYanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları
Planla-ması: Temel Kavramlar” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
1. D Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları
Plan-lama Süreci” konusunu yeniden gözden ge-çiriniz.
6. B
Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Planla-masını Etkileyen Temel Faktörler” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
3. B Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Planlama
Süreci: İnsan kaynağı (işgücü) Arzının Belirlen-mesi” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
8. E Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları
Planla-ması: Temel Kavramlar” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
2. C Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Planlama
Süreci: İnsan kaynağı (işgücü) Talebinin Belir-lenmesi” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
7. D
Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Planla-masını Etkileyen Temel Faktörler” konusunu yeniden gözden geçiriniz.
4. E
Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Plan-lama Süreci” konusunu yeniden gözden ge-çiriniz.
5. A
Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Plan-lamasında Kullanılan Tahmin Yöntemleri”
konusunu yeniden gözden geçiriniz.
9. B
Yanıtınız yanlış ise “İnsan Kaynakları Plan-lamasında Kullanılan Tahmin Yöntemleri”
konusunu yeniden gözden geçiriniz.
10. A
Araştır Yanıt Anahtarı
3
Araştır 1
İKP’den ihtiyaçları gidermek adına, hangi ölçekte olursa olsun, ister mal isterse hiz-met üretsin, kâr amacı gütsün veya gütmesin bütün işletmelerde yararlanılır. İşlet-me türlerine göre uygulamada küçük farklılıklar gösterİşlet-mekle birlikte, teİşlet-mel mantık hepsinde aynıdır. Çünkü üretim faktörlerinin “olmazsa olmazı” olan insan kaynağı işgücünün (emek) etkin ve verimli biçimde planlanması sürecidir. Bu süreçte, işin gereklerine uygun niteliklere sahip insan kaynağı işgörenlerin seçimi ve istihdamı sağlanır. Dolayısıyla üretim sürecinin çok daha etkin kılınmasına destek verir.
Araştır 2 Küresel/yerel ölçekli ekonomide yaşanabilecek durgunluk, gelişme ya da eko-nomik kriz gibi olayların da İKP faaliyetleri üzerinde etkileri olmaktadır. Faiz oranları, ekonomik büyüme/küçülme ve enflasyon gibi faktörler insan kaynağı işgörenlerin ücret düzeylerini, çalışanların uygunluğunu, sayısını ve örgütün iş-ten çıkarma uygulamalarını önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle planlama faaliyetinde; ekonomik koşullarda meydana gelen veya gelme ihtimali bulunan değişikliklerin öngörülerek dikkate alınması hayati bir önem arz etmektedir.
Araştır 3 Geleceğe dönük tahminlerin doğru bir biçimde yapılmasında bilgi toplama ve bu bilgilerin analizi önemlidir. Çünkü tahminlerde bulunmak bir karar verme eylemi-dir. Dolayısıyla doğru tahminler ulaşmak için de tam, zamanlı ve doğru bilgilere ihtiyaç vardır. İşletme stratejileri, amaç ve politikalarının belirlenmesinde de yarar-lanılan bu aşamada; geçmişte yaşanmış olay ile olgulardan yararlanılarak gerekli bil-giler elde edilir, mevcut durumla ilgili gözlemler yapılır ve toplanan bilbil-giler ışığında geleceğe ilişkin tahminler yapılır. Yani geçmişe ilişkin eğilimler ve mevcut insan kaynağı durumu geleceğe yansıtılarak insan kaynağı (işgücü) arz ve talebi belirlenir.
Araştır 4
Senaryo analizi sürecinde; hat/birim yöneticileri ile insan kaynakları yönetici-leri tarafından, insan kaynağı (işgücü) ve çevre analizi veriyönetici-lerine dayalı olarak
Akat, İ., Budak, G. ve Budak, G. (1994). İşletme yönetimi. İstanbul: Beta.
Akdemir, B. (2010). Kriz sürecinde işten çıkarılan ve çalışan insan kaynağı işgörenlerin stres faktörlerinin karşılaştırılmasına ilişkin bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(1): 125-140.
Aksu, B. (2015). “İnsan kaynakları planlaması”. B.
Aksu ve B. Güven (Ed.). Lojistik sektöründe insan kaynakları yönetimi uygulamaları içinde (s. 1-20).
İstanbul: Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu Yay.
Arthur, D. (2004). Fundamentals of human resources management. 4th Ed., NY: American Management Association International.
Bingöl, D. (2016). İnsan kaynakları yönetimi.
Güncellenmiş 10. Bs., İstanbul: Beta.
Caruth, D. L. ve Handlogten, G. D. (2008). Staffing the contemporary organization: A guide to planning, recruiting, and selecting for human resource professionals. 2nd Ed., London: Quorum Books.
Çetin, C., Elmalı, E. D. ve Arslan, M. L. (2017).
İnsan kaynakları yönetimi. 5. Bs., İstanbul: Beta.
Demir, Y. ve Çavuş, M. F. (2010). İnsan kaynakları planlamasının etkinliğinde insan kaynakları bilgi sistemleri (İKBS). Akademik Bakış Dergisi, 20 (Nisan-Mayıs-Haziran): 1-17.
Genç, N. (2010). Meslek yüksekokulları için yönetim ve organizasyon. 2. Bs., Ankara: Seçkin.
Gürbüz, S. (2017). İnsan kaynakları yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama. Ankara: Seçkin.
Özer, M. A., Sökmen, A., Akçakaya, M. ve Özaydın, M. M. (2017). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara:
Gazi Kitabevi.
Özler, D. E. (2010). “İnsan kaynakları planlaması”.
U. Dolgun (Ed.). İnsan kaynakları yönetimi içinde (s. 33-57). Bursa: Ekin.
Özutku, H. ve Çetinkaya, M. (2012). İnsan kaynakları yönetiminde hat yöneticilerin rolüne ilişkin bir çalışma. Akademik Bakış Dergisi. 30 (Mayıs-Haziran): 1-21.
Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan kaynakları yönetimi.
Bursa: Ezgi.
Saruhan, Ş. C. ve Yıldız, M. L. (2014). İnsan kaynakları yönetimi: Teori ve uygulama. (Göz. Geç.
2. Bs.). İstanbul: Beta.
Şimşek, M. Ş. ve Öge, S. (2011). İnsan kaynakları yönetimi. Genişletilmiş 4. Bs., Konya: Eğitim Kitabevi.
Tonus, H. Z. (2013). “İnsan kaynakları planlaması, iş analizi ve insan kaynakları bilgi sistemi”. R.
Geylan ve H. Z. Tonus (Ed.). İnsan kaynakları yönetimi içinde (s. 34-61). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
Tortop, N., İspir, E. ve Aykaç, B. (1993). Yönetim bilimi. Ankara: Yargı Yay.
Ülgen, H. ve Mirze S. K. (2004). İşletmelerde stratejik yönetim. (2006). 3. Bs., İstanbul: Beta.
Ünsalan, E. ve Şimşeker, B. (2006). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara, Detay.
Yumuşak, S. ve Kışlalıoğlu, R. S. (2013). İşletmeler üzerinde insan kaynakları planlamasının yeri ve önemi üzerine bir alan uygulaması. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 36 (Nisan):
57-70.
Cabar, A. B. Ö. (06 Ocak 2017). Toplu işçi çıkarma ve bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler. 20 Şubat 2020 tarihinde https://www.ozbek.av.tr/yayinlar/
toplu-isci-cikarma-ve-bu-surecte-dikkat-edilmesi-gerekenler/ adresinden erişildi.
Demir, R. (2019). İnsan kaynakları yönetimine giriş:
İnsan Kaynakları Yönetimi Genel Bakış ders notları.
İstanbul: İstanbul Üniversitesi. 18 Şubat 2020 tarihinde file:///C:/Users/user/Downloads/%C 4%B0nsan+Kaynaklar%C4%B1+Y%C3%B6 netimi’ne+Genel+Bak%C4%B1%C5%9F.pdf
TDK (2019). Plan. Güncel Türkçe Sözlük. 28 Ocak 2020 tarihinde https://sozluk.gov.
tr/?kelime=arka%20plan adresinden erişildi.
TDK (2019). Tahmin. Güncel Türkçe Sözlük.
25 Şubat 2020 tarihinde https://sozluk.gov.
tr/?kelime=tahmin adresinden erişildi.
unitedgroup.com.tr/posts/46/sirketler-icin-insan-kaynaklarinin-onemi.
İnternet Kaynakları
İşe Alma
Anahtar Sözcükler: • İşe Alma • İK Bulma • İK Seçimi • Oryantasyon • Aday Havuzu • Terfi
• İç Transfer
öğrenme çıktıları
1
İnsan Kaynağını İşe Alma1 İnsan kaynağını işe alma konusunu
açıklayabilme
2
İnsan Kaynağını Bulma2 İnsan kaynağı bulma konusunu açıklayabilme
4
İnsan Kaynağını İşe Almada Oryantasyon 4 İnsan kaynağını işe almada oryantasyonkonusunu açıklayabilme İnsan Kaynağı Seçimi
3 İnsan kaynağı seçimi konusunu açıklayabilme
3
GİRİŞ
Günümüz iş dünyasında işletmelerin ürettik-leri mal ya da hizmetürettik-leri satabilmeürettik-leri ve rakipürettik-leri karşısında pazar paylarını koruyabilmeleri için belli standartlara göre iş modelleri oluşturmaları ve bu modelleri de işin gereklerine uygun insan kaynağı ile yürütmeleri gerekmektedir. Bir işletme ürettiği mal ya da hizmeti ne kadar çok uygun nitelik ve sayıda insan kaynağı ile yapmayı hedefler ve bunu gerçekleştirebilirse rakipleri karşısında rekabet ede-bilme gücü o derece fazla olur. O hâlde bir işletme-nin bulunduğu sektörde rekabet gücünü sürdüre-bilmesi için doğru insan kaynağının (işe göre insan kaynağı politikası) istihdam edilmesi öncelikli ola-rak ele alınması gereken bir husustur. Bunun doğal sonucu olarak işletmelerde insan kaynağının işe alımı son derece hassas ve önemle üzerinde durul-ması gereken bir konudur. İşletmenin büyüklüğü, üretim konusu, insan kaynakları politikası ve uy-gulamaları, işe alma kültürü, vizyonu, itibarı vb. iç faktörler işletmenin işe alma faaliyetini doğrudan ya da dolaylı olarak etkileyebilmektedir. Bunun yanı sıra ekonomik koşullar (büyüme, durgunluk vb), personelin işe alımını belirleyen yasal düzen-lemeler, hükûmet politikaları, sosyokültürel (nüfu-sun yaşı, eğitim düzeyi gibi demografik) unsurlar ve teknolojik gelişmeler işe alma faaliyetlerini etki-leyen diğer unsurlardır.
Biz bu ünitede işe alma konusunu dört temel başlık altında açıklamaya çalışacağız. Bu başlıklar sırasıyla; işletmeler açısından insan kaynağını işe alma gereksinimi, insan kaynağı bulma yöntemleri, insan kaynağı seçimi ve insan kaynağını işe almada oryantasyon konularıdır.