J. 1. Birincil Enerji Kaynakları J.1.1. Taşkömürü
İlimizde taşkömürü rezervi bulunmamaktadır.
J.1.2. Linyit
İlimiz Gülşehir İlçesi Dadağı-Arafa Mevkiinde linyit rezervi bulunmaktadır.Kimyasal bileşimi: Su:%3.32, Kül:%19.38, S:%6.05,AID:5000 kcal/kg
Rezerv:3 000 000 t.
Kükürt oranı çok yüksek olması nedeni ile ısınma amaçlı kullanılmamaktadır.Yalnızca sanayi amaçlı kullanılmaktadır.
J.1.7. Nükleer Kaynaklar (Uranyum ve Toryum) Ilimizde rezervi bulunmamaktadır.
J.1.8. Orman
İlimizde bulunan orman rezervi hakkındaki konu F.1.1 Ormanlar Başlığı altında incelenmiştir.
J.1.9.Hidrolik
İlimizde hidrolik enerji santrali bulunmamaktadır.
J.1.10. Jeotermal
SICAKLIK DEBİ DİĞER BİLGİLER
Kozaklı J33c1 93 oC 95 lt/sn Forür içeren kalsiyumlu, sodyumlu, magnezyumlu, bikarbonatlı, klorürlü sıcaksu sınıfındadır.Özel İdare,belediye ve şahıslara ait çok sayıda hamam,otel ve motel bulunmaktadır.
Acıgöl J33a1 24-27.5 oC Top.6.5 lt/sn
Magnezyumlu, kalsiyumlu bikarbonatlı sıcak sular sınıfındadır.Tesis yoktur.
Ürgüp Cemilköy K33c3 21 oC 2.5 lt/sn Minaralce fakir sıcak su sınıfındadır.Herhangi bir tesis yoktur.
J.1.11. Güneş
İnsanların bir çok ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılabilen güneş enerjisi yenilenebilir enerji kaynağıdır.Güneş pilleri,termal güneş santralleri ,pasif güneş enerjisi sistemleri konut ve işyerlerindeki güneş kolektörleri ile enerji elde etmek mümkündür.
Türkiye genelinde olduğu gibi ilimizde de güneş enerjisinin en yaygın kullanımı ekonomik olması nedeni ile sıcak su ısıtma sistemleridir.
J.1.12. Rüzgar
Atmosferde bol ve serbest halde bulunan rüzgar yenilenebilir ve temiz bir enerji kaynağıdır.Enerjinin depolanması başka bir enerjiye çevrilmesi mümkündür.İlimizde yıllık
ortalama rüzgar hızı 2,6 m/sn ,en hızlı esen rüzgar yönü ve hızı WSW 34,8 m/sn’dir.İlimizde rüzgar enerjisinden faydalanmak için herhangi bir çalışma yapılmamıştır.
J.1.13. Biyokütle
Biyokütle organik maddelerin dönüşümü ile enerji eldesidir.Bitki,hayvan ve sanayi atıkları kaynak olarak kullanılır.İlimizde kırsal kesimlerde odun ve tezek yakılarak geleneksel biyokütle kullanılmaktadır.İlimizde biyogaz üreten herhangi bir tesis bulunmamaktadır.
J. 2. İkincil Enerji Kaynakları J. 2. 1. Termik Enerji
Termik santraller kömür,motorin,doğalgaz,fuel-oil,jeotermal enerji kaynaklarının kullanılması ile elektrik enerjisinin üretildiği tesislerdir.İlimizde termik enerji santralleri yoktur.
J. 2. 2. Hidrolik Enerji
Hidrolik santrallerde akarsuların gücünden yaralanarak elektrik enerjisi elde edilmektedir.İlimizde hidrolik enerji santralleri yoktur.
J. 2. 3. Nükleer Enerji
Hızla tükenmekte olan petrole karşı alternatif olarak gösterilen ve atomun parçalanması ile elde edilen nükleer enerji günümüzde en çok konuşulan enerji türüdür.İlimizde radyoaktif minarelerle ilgigili rezerv mevcut değildir.İlimizde nükleer enerji santralleri yoktur.
J.2.4. Yenilenebilir Elektrik Enerjisi Üretimi
Doğanın kendi evrimi içinde bir sonraki gün aynen mevcut olabilen enerji kaynağına yenilenebilir enerji denilmektedir.Bugün yaygın olarak kullanılan fosil yakıtlar,yakılınca biten ve yenilenemeyen enerji kaynaklarıdır.Oysa su,güneş,rüzgar ve jeotermal gibi doğal kaynaklar yenilenebilir olmalarının yanı sıra temiz enerji kaynakrıdır.İlimiz Kozaklı ilçesinde bulunan jeotermal kaynaklar konutların ısıtılmasında kullanılmaktadır.
J. 3. Enerji Tüketiminin Sektörlere Dağılımı
Tablo J. 2 Enerji Tüketiminin Sektörlere Göre dağılımı (2003)
Kömür (ton) Petrol Ürünleri Doğalgaz (m3) Elektrik (kwh)
J. 2. 1. Mesken - - - 85.563.737
J. 2. 2. Ticaret - - - 43.052.271
J. 2. 3. Sanayii - - - 96.383.323
J. 2. 4. Resmi Daire - - - 7.292.206
J. 2. 5. Diğer - - - 34.314.689
Toplam - - - 266.606.226
J. 4. Enerji Tasarrufu İle İlgili Yapılan Çalışmalar
İlimizde enerji tasarrufu ile ilgili herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
(J) ENERJİ; KAYNAKÇA
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü,2004
• MEDAŞ Müessese Müdürlüğü,2004
K-SANAYİİ VE TEKNOLOJİ
K. 1. İl Sanayiinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Buna Etkileyen Etkenler Bilindiği üzere sanayi ekonominin en itici gücüdür.Bir ilde ekonominin gelişmiş ve halka refah sağlayabilmesi için sanayinin gelişmiş olması gerekir.Modern çağın teknikleri ile donanmış bir sanayide kaliteli ürün elde edinilir,bağlı olarak istihdam artar.
İl sanayinin gelişmesi için son teknolojinin kullanıldığı altyapı ve tesislerin kurulu olması gerekmektedir.Bu da büyük sermaye ve güç istemektedir.Bu sistemin kurulabilmesi için en ekonomik alanda;organize sanayi alanları oluşturmaktadır.Organize sanayi alanları günümüzde iki şekilde yapılabilmektedir.Birincisi devletten alınan krediler vasıtasıyla,ikincisi ise tamamen özel müteşebbislerin kendi güçleri ile kurulabilmektedir.
Günümüz konjenktöründe başka türlü sanayi yatırımları yapmak zordur.
Yukarıda anlatılanlar ışığında İlimize baktığımızda;ekonomisi tarıma ve hayvancılığa dayalı,sanayileşmemiş bir ildir. Bölgenin doğal yapısı nedeniyle sit alanlarının fazla olması sanayi sektörünün gelişmesine engel teşkil etmektedir.
Sanayi sektörü GSMİH içerisinde tarım,ulaştırma,haberleşme,ticaret ve inşaat sektörlerinden sonra gelmektedir.
Tablo K.1:Geçmiş yıllar itibariyle Sanayi Üretimi:.
SEKTÖR İL/İLÇE ÜRETTİĞİ MAMÜLÜN
ADI VE FİRMA ADEDİ MİKTARI BİRİM/TON/YIL ADET/YIL
Un ve Yem Sanayi NEVŞEHİR Un ve Yem 5 238.355.872 TON/YIL
Briket Sanayi NEVŞEHİR Briket 13 1.058.565.884 ADET/YIL İmalat Sanayi NEVŞEHİR Muhtelif İmalat 17 1.013.884.267 ADET/YIL
İçki Sanayi NEVŞEHİR İçki 2 24.361.097 TON/YIL
Plastik Poşet Sanayi NEVŞEHİR Plastik Poşet 1 106.450 KG/YIL
Tuğla Sanayi AVANOS Tuğla 9 1.119.241.539 ADET/YIL Un ve Yem Sanayi AVANOS Un ve Yem 34 313.339.117 TON/YIL
İmalat Sanayi AVANOS Muhtelif İmalat 5 13 ADET/YIL İmalat Sanayi AVANOS Çimento kireç 1 112.530 TON/YIL
Tekstil Sanayi AVANOS Tekstil 2 7.435.693.655 ADET/YIL Un ve Yem Sanayi GÜLŞEHİR Un ve Yem 4 2.142.952 TON/YIL
İçki Sanayi GÜLŞEHİR İçki 1 1.348.942 LT/YIL İmalat Sanayi ÜRGÜP Muhtelif İmalat 2 68.838 ADET/YIL Tekstil Sanayi ÜRGÜP Tekstil 2 42.935 ADET/YIL
İçki Sanayi ÜRGÜP İçki 3 121.805.485 TON/YIL
Un ve Yem Sanayi HACIBEKTAŞ Un ve Yem 3 37.683 TON/YIL Un ve Yem Sanayi KOZAKLI Un ve Yem 5 35.962 TON/YIL Un ve Yem Sanayi ACIGÖL Un ve Yem 2 1.727i570 TON/YIL
K. 2. Genel Anlamda Sanayinin Gruplandırılması Toprak Sanayii: 14 adet %18
Gıda ve İçki Sanayii: 51 adet %66 İmalat Sanayii: 8 adet %10
Dokuma -Konfeksiyon: 4 adet %6 K. 2. 1. Sanayii Alanlarıı
Nevşehir küçük sanayii sitesi: 34. 420m2 Nevşehir Lale sanayii sitesi: 260. 720 m2
Nevşehir metal işleri küçük sanayii sitesi: 7. 480 m2 iskan ruhsat alınma aşamasında.
Ürgüp küçük sanayii sitesi: 51. 196 m2 Gülşehir küçük sanayii sitesi: 55. 000 m2 Avanos küçük sanayii sitesi: 13. 400 m2 Hacıbektaş küçük sanayii sitesi: 87. 809 m2 Kozaklı küçük sanayii sitesi: 70. 000 m2
Acıgöl küçük sanayii sitesi: Yer seçimi aşamasında K. 2. 2. Küçük Sanayii Siteleri
Nevşehir Küçük Sanayii Sitesi Lale Küçük Sanayii Sitesi Avanos Küçük Sanayii Sitesi Gülşehir Küçük Sanayii Sitesi Hacıbektaş Küçük Sanayii Sitesi Kozaklı Küçük Sanayii Sitesi Kozaklı Aksan Küçük Sanayii Sitesi Acıgöl Küçük Sanayii Sitesi
K. 2. 3. Organize Sanayii Bölgeleri
Nevşehir İlinde sanayi kuruluşları tarım ve toprağa dayalı olduğundan daha çok un-yem, tuğla-briket üzerine yoğunlaşmış olup,hammaddeye dayalı olarak Avanos İlçesi Mahmatlar,Kalaba,Topaklı kasabalarında yoğunlaşmıştır.Son zamanlarda Nevşehir Ticaret ve Sanayi odasının girişimleri ile Merkez Boğaz Köyü civarında Özel OSB yapılandırılması başlamıştır.Bundan sonraki sanayi yoğunluğunun bu bölgeye kayacağı düşünülmektedir.
Ayrıca;Acıgöl İlçesi İğdeli Mevkiinde OSB Devlet Kredisi ile yapılandırılmaktadır.İşler gereken hızlılıkta seyretmemektedir.
Avanos İlçesi Kalaba kasabasında da Özel OSB yer seçimi yapılmış olup,henüz bir faaliyeti yoktur.
K. 3. Sanayiinin İlçelere Göre Dağılımı Tablo K. 2: Sanayiinin İlçelere Göre Dağılımı
İLÇELER Küçük Sanayii Orta Ölçekli Sanayii Merkez 770 16 adet işyeri Avanos 56 40 adet işyeri Ürgüp 101 5 adet işyeri Gülşehir 69 3 adet işyeri Kozaklı 45 5 adet işyeri
Derinkuyu 30 -
Hacıbektaş 40 2 adet işyeri Acıgöl 28 1 adet işyeri
Liste K.1:KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ
SİTE ADI . YERİ : İŞYERİ SAYISI : AÇIKLAMA : Nevşehir Küçük Sanayi Sitesi NEVŞEHİR 430 Faaliyette Lale Küçük Sanayi Sitesi “ 420 “ Avanos Küçük Sanayi Sitesi AVANOS 88 “ Ürgüp Küçük Sanayi Sitesi ÜRGÜP 150 “
Ürgüp Kapodokya K.S.S ÜRGÜP Belirsiz Yer Seçimi Aşamasında Gülşehir Küçük Sanayi Sitesi GÜLŞEHİR 100 Faaliyette Aksan Küçük Sanayi Sitesi KOZAKLI 112 “
Hastım Küçük Sanayi Sitesi HACIBEKTAŞ 62 İş yeri dağıtımı aşamasında Metal İşler Küçük Sanayi Sitesi NEVŞEHİR 96 Faaliyette Acıgöl Küçük Sanayi Sitesi ACIGÖL 50 İnşaat Halinde Derinkuyu Küçük Sanayi DERİNKUYU 50 Faaliyeti Yok
TOPLAM: 1615
K. 4. Sanayi Gruplarına Göre işyeri Sayıları ve İstihdam Durumu K. 4. 1. Gıda, İçki ve Tütün Sanayii
Un Fabrikası: 47 adet un fabrikası faaliyet göstermekte olup, istihdamı 566 kişidir.
Rakı Fabrikası: 1 adet rakı fabrikası bulunmakta, istihdamı 262 kişidir.
Şarap Fabrikası: 3 adet şarap ve sirke fabrikası mevcut olup, istihdamı 70 kişidir.
Tuz Fabrikası: 2 adet küçük çapta tuz fabrikası mevcut istihdamı 15 kişidir.
K. 4. 2. Dokuma, Giyim eşyası ve Deri Sanayii
İlimizde 4 adet dokuma ve konfeksiyon fabrikası mevcut olup, istihdamı 805 kişidir.
K. 4. 3. Orman Ürünleri ve Mobilya Sanayii
İlimizde Orman ürünleri bulunmamaktadır. Mobilya sanayii küçük çapta imalatla faaliyetini sürdürmektedir.
K. 4. 4. Kağıt-Kağıt Ürünleri ve Basım Sanayii İlimizde 6 adet matbaa bulunmaktadır.
K. 4. 5. Kimya-Petrol, Kömür, Kauçuk ve Plastik Ürünleri Sanayii
İlimizde kimya-petrol, kauçuk ve plastik ürünleri sanayii bulunmamaktadır. Gülşehir ilçesine bağlı Dadağlı ve Alemli köylerinde kömür ocakları mevcuttur.
K. 4. 6. Taş ve Toprağa Dayalı Sanayii
İlimizde 10 adet tuğla fabrikası faaliyet göstermekte olup, istihdamı 515 kişidir. 3adet briket fabrikası faaliyet göstermekte olup, istihdamı 30 kişidir. 1adet kireç fabrikası mevcut olup, istihdamı 95 kişidir.
K. 4. 7. Metal Ana Sanayii
İlimizde 1adet döküm sanayii faaliyet göstermekte olup, istihdamı 60 kişidir.
K. 4. 8. Metal Eşya-Makine ve Teçhizat, Ulaşım Aracı, İlmi ve Mesleki Ölçme Aletleri Sanayii
K. 4. 9. Diğer İmalat Sanayii
İlimizde Remork, yarı remork, tarım remorku ve tarım makinaları imalatı yapan 8adet işyeri faaliyet göstermekte olup, istihdamı 53 kişidir.
K. 5. Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı
İlimiz ve merkez ilçelerde bulunan un üretimi, tuğla, briket ve diğer imalatlarda genellikle gelişen teknolojiye ayak uyduracak şekilde makine ve teçhizat kullanarak üretim yapmaktadır.
K. 6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler K. 6. 1. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği
Hava kalitesi koruma yönetmeliğinin 8. ci maddesine göre mesken ve sanayii tesislerinden kaynaklanan hava kirliliğini minimum düzeyde tutulabilmesi için İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce denetimler devam etmektedir. Bilindiği üzere sanayii tesislerinden, evlerden atmosfere atılan toz, gaz, duman ve koku hava kirliliğine neden olmaktadır.
K. 6. 2. Sanayii tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği
İlimizde atıklarını alıcı su ortamına (Kızılırmak) verençok fazla tesis bulunmamakla bereber Avanos ilçesindeki kuru sistemle çalışmayan 3 adet tavuk çiftliğinin atıksularını Kızılırmak nehrine vermeleri engel olunmaktadır.
K. 6. 3. Sanayi tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği
Sanayi tesisleri büyük oranda Belediye imar planlarında gösterilen sanayi bölgelerinde bulunmaktadır. bu nedenle toprak kirliliği büyük ölçüde önlenmiştir. Belediye hudutları dışındaki sanayi tesislerinin yapmış olduğu toprak kirliliği hakkında akademik bir çalışma bulunmamaktadır.
K. 6. 4. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği
İlimizde genellikle Küçük sanayi siteleri bulunmaktadır. Gürültü kirliliğine etkileri yok denecek kadar azdır.
K. 6. 5. Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar
İlimizde tehlikeli atık üreten sanayii tesisi yoktur. Sanayi atıklarının özellikleri, miktarı ve çeşidiyle ilgili herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
Tablo K.3. Nevşehir İli Sanayi Atıkları
TESİS ADI ARITMA TESİSİ ARITMA TESİSİNİN FAAL DURUMU Yibitaş Çimento Fabrikası Biyomas Tankı Var. Faal Durumdadır.
Tekel İçki Fabrikası Arıtma Tesisi Var. Faal Durumdadır Uzun Kardeşler Mezbahanesi Arıtma Tesisi Var. Faal Durumdadır Avanos Belediye Mezbahanesi Arıtma Tesisi Var. Faal Durumdadır
K. 7. Sanayii Tesislerinin Acil Durum Planı
İlimizde büyük endüstiriyel kazalar için acil durum planı Müdürlüğümüz tarafından 2001 yılında yapılmıştır. Bu planda Nesteks Tekstil Fabrikası, Yibitaş Çimento Fabrikası, Anadolu Gaz LPG Dolum Tesisi, Taskobirlik Şarap ve Sirke Fabrikası, Döküm Fabrikası ve Tekel İçki Fabrikası vb. Tesislerin acil durumlarda yapması gereken işlemler belirtilmiş ve konu ile ilgili kişilerin açık kimlik ve adresleri belirtilmiştir.