P. 1. DOĞAL AFETLER P. 1. 1. Depremler
Nevşehir’ de bugüne kadar kayda değer bir deprem olmamıştır.
P. 1. 2. Heyelan ve Çığlar
Herhangi bir heyelan-çığ olayı olmamıştır.
P. 1. 3. Seller
Mevsime bağlı olarak seller meydana gelmiş ve maddi hasar yapmıştır.
P. 1. 4. Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları
08. 08. 2002 tarihinde orman yangını gerçekleşmiş olup, 9 hektarlık alan yanmıştır.
Yanan alanın 7 hektarı tarım arazisi (anız), 2 hektarı orman yangınıdır. Orman yangının 1 hektarı örtü yangını, 1 hektarı tepe yangını şeklinde gerçekleşmiştir. Yanan ağaçlar meşe olup, meşcere tipi BMBt (Bozuk meşe baltalık tesisi) dir.
P.1.5. Ormanlar Üzerinde Biyotik veya Abiyotik Faktörlerin Etkileri:
Nevşehir İli ormanlarının geneli bozuk meşe baltalıkları ve son yıllarda yapılan ağaçlandırmalarla elde edilen plantasyon sahalarıdır.Zaman zaman zararlı böcel populasyonlarındaki artıştan dolayı özellikle meşe sahalarında “Altın Kıçlı Kelebek”
zararlasının ağaçların yapraklarını yiyerek zarar verdiği tespit edilmekte ancak zarar tüm ağaçların ölümü ile sonuçlanmadığı için ormanların yok oluşu gibi bir tehlike söz konusu olmamaktadır. Keza münferit olarak mantar ve diğer zararlı böceklerin zararları görülebilmektedir.
Plantasyon sahalarındaki sedir türlerinde “Afit”lerin zararları görülmekte, fare, danaburnu, köstebek, tavşan gibi hayvanların zararları söz konusu olabilmektedir.
Abiyotik faktörlerin başında yangın gelmekte olup İlimiz sınırlarında çok sık yaşanmamakla birlikte yaz dönemleri anız vb. yangınlardan dolayı kısmen orman arzileride zarar görmektedir.Fırtına, sel, heyelan, kar devirmesi vb. faktörlere parelel bir zarar şimdiye kadar gözlenmemiştir.
P. 1. 6. Fırtınalar
İlimizde bu konuyla ilgili herhangi bir çalışma yoktur.
P. 2. Diğer Afetler
P. 2. 1. Radyoaktif Madddeler
Nevşehir ilinde radyoaktif madde kullanılmamaktadır.
P. 2. 2. Denize Dökülen Petrol ve Diğer Tehlikeli Atıklar Nevşehir ilinin denize sınırı yoktur.
P. 2. 3. Tehlikeli ı Maddeler
Bu konuda herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
P. 3. Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri
a. İlimiz coğrafi konum itibariyle afet olasılığı en az olan bir bölgedir. 3. ve 4. deprem derecesindedir. 1900-1996 verilerine göre kayda değer deprem olmamıştır. Ormanlık ve sanayii bölgesi olmadığından afet konumunda bir yangın olmamıştır. Ancak küçük çaplı sel baskını olmuştur. Ayrıca çığ düşmesi ve rüzgar nedeniyle tabi bir afette görülmemiştir.
b. Afetlere karşı alınacak tedbirler.
Gerek 7126 sayılı kanun gerekse 3152 ve 7269 sayılı kanuna göre İlimizde afetlere ve diğer durumlara göre İl Sivil Savunma Müdürlüğünce tüm tedbirler aşağıdaki şekilde sıralanmıştır.
1-İlin Genel Sivil Savunma Planı yapılmıştır.
2-İl Afet Acil Yardım Planı ve İcra Planı yapılmıştır.
3-İl Acil Yardım ve Kurtarma ekipleri oluşturularak eğitimleri yapılmıştır.
4-İl ve İlçe Sivil Savunma Servisleri nüfus oranına göre belirlenmiş. Buna göre halktan görevlendirilen mükellefler eğitilmiştir.
5-Bakanlığımızın emirleri doğrultusunda, İl NBC timi, örnek arama kurtarma timi Nevşehir İli Arama Kurtarma Timi oluşturularak eğitilmiştir.
6-Olası bir afet durumunda İl-İlçe afetlerde yapılacak işlerle ilgili çalışma rehberi hazırlanmıştır.
7-Afet ve benzeri durumlarda en kısa sürede çalışmalara başlamak üzere İl Kriz Merkezi kurulmuştur.
8-Daire ve müessese sivil savunma servislerinden olası deprem ve benzeri durumlarda yararlanılacağından bu servislerin güncelliği sağlatılmıştır.
9-Afetlere ilişkin ‘ Afet Acil Yardım Hizmet Grupları, İl Acil Yardım Kurtarma ve Yardım Ekipleri, İl Kurtarma ve Yardım Komitesi, İlçe Afet Yardım Komitesi Kurtarma Malzemeleri ve İş Makineleri, Yataklı Tedavi Kurumlarının ve Ambulanslarının’ kapasiteleri belirlenmiştir.
10-Bakanlığımızca belirlenen İllerle tabi afet ve benzeri durumlar için karşılıklı yardımlaşma protokolleri imzalanmıştır.
P. 3. 1. Sivil Savunma Birimleri
İlimizde ve İlçelerde Sivil Savunma Birimleri, Sivil Savunma Teşkilleri, Arama Kurtarma Timi, Daire ve Müesseselerde Sivil Savunma Hizmetlerinde gönüllü olarak görev almak isteyen personel aşağıdaki şekilde oluşturulmuştur.
1-MERKEZ İLÇE
Tablo P. 1: Personel Durumu
a-İl Sivil Savunma Müdürü 1 Adet b-Merkez İlçe Sivil Savunma Müd. 1 Adet
c-Şef 1 Adet
d-Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni 2 Adet
e-Şoför 1 Adet
f-Hizmetli Boş
g-Arama Kurtarma Ekibi Boş
1. Şef Boş
2. Sağlık Memuru Boş
3. 8 adet Arama Kurtarma Teknisyeni Boş
h-Sivil Savunma Uzmanı 5 Adet
I-Sivil Savunma Mükellefi 367 Adet i-Acil Kurtarma Yardım Ekibi 62 Adet
j-NBC Timi 16 Adet
k-Örnek Arama Kurtarma Timi 8 Adet
l-Sivil Savunma hizmetlerinde gönüllü çalışanlar 50 Adet
2-BAĞLI İLÇELER
Ürgüp ve Avanos ilçesinde bir Müdür ve tüm ilçelerde halktan seçilen 389 adet mükellef bulunmaktadır. İl ve ilçede bulunan tüm yükümlüler muhtelif zamanlarda yapılan Eğitim ve Tatbikatlarda afet ve savaş zamanında yapılacak çalışmalar ve görevleri konularında eğitilmektedirler. Ayrıca memur statüsünde bulunan İl Müdürü, Merkez İlçe Müdürü, Şef ve Kurum Uzmanları Sivil Savunma Kolejinde Eğitim görmüşlerdir.
P. 3. 2. Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri P. 3. 3. İlkyardım Servisleri
Müdürlüğümüz bünyesinde ilkyardım Ekibi olarak ; a-İlkyardım ve ambulans servisi 49 kişi b-İlkyardım ve ambulans ekibi 8 kişi c-Gönüllülerden oluşan gruptan seçilen 10 kişi
d-Her ilçe için 21 kişi
Toplam 147 kişi.
P. 3. 4. Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden İskanı
a-Afetlerde mülteci planlaması yoktur. Ancak Seferberlik ve Savaş durumlarında meydana gelecek mülteciler için İl Emniyet Müdürlüğünce gerekli plan yapılmıştır.
b-Afetlerde ve diğer durumlarda kurulacak çadır kent için İlimiz Bağcılık İstasyonu üzerinde Sivil Savunma Müdürlüğüne tahsisi edilmiş 197. 380. 182 m2 arsa tahsis edilmiştir.
c-Afet ve diğer durumlarda kullanılmak üzere Nevşehir Belediye Başkanlığınca mezarlık ve enkaz dökme alanı belirlenmiştir.
P. 3. 5. Tehlikeli ve Zaralı Maddelerin Sınırlar Arası Taşınımı İçin Alınan Tedbirler İlimiz sınırları içerisinde bu maddelerle ilgili sanayi sitesi mevcut değildir.
P. 3. 6. Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar a-Afet açısından riski yoktur.
b-Endüstriyel kaza riski yoktur.
P. AFETLER, KAYNAKÇA
• İl Sivil Savunma Müdürlüğü
• İl Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü
R. SAĞLIK VE ÇEVRE R. 1. Temel Sağlık Hizmetleri
R. 1. 1. Sağlık Kurumlarının Dağılımı Tablo R. 1: Sağlık Kurumlarının Dağılımı
Yatak Sayısı Hastahaneler
Kadro Yatağı Fiili Yatak Sayısı Doluluk Oranı % Dr.İ.Şevki Atasagun Devlet
Hastanesi 180 150 63.7
Kadın Doğum Hastanesi
Baştabipliği 75 75 44
Ürgüp Devlet Hastanesi
Baştabipliği 50 30 15,,6
Hacıbektaş Devlet Hastanesi
Baştabipliği 25 11 0.7
82.Yıl Devlet Hastanesi
Baştabipliği 110 100 62
Özel Yimpaş Çağrı Hastanesi 50 26 52
Yatak Sayısı Sağlık Merkezi
Kadro Yatağı Fiili Yatak Sayısı Doluluk Oranı %
Derinkuyu Sağ. Mrk. 10 5 50
Kozaklı Sağ. Mrk. 10 0 -
Avanos Sağ. Mrk. 15 0 -
Topaklı Sağ. Mrk. 25 0 -
A. Ç. S ve A. P. Mrk. 0 0 -
Tablo R. 2: Sağlık Ocaklarının Grup Başkanlıklarına Göre Dağılımı
SAĞLIK OCAKLARININ GRUP BAŞKANLIKLARINA GÖRE DAĞILIMI
GRUP
BAŞKAN-LIKLARI Merkez İlçe Acıgöl Avanos Derinkuyu Gülşehir Hacıbektaş Kazaklı Ürgüp
Sağlık Ocağı Sayısı 15 5 9 4 8 8 6 8
Genel Toplam 63
DİSPANSERLER
Verem Savaş Dispanseri 1 - - - - - - -
Sıtma Sav. Disp. 1 - - - - - - -
Genel Toplam 2 - - - - - - -
R. 1. 2. Bulaşıcı Hastalıklar
Tablo R.3: NEVŞEHİRİ İLİ 2004 YILI BİLDİRİMİ ZORUNLU HASTALIKLARIN AYLARA GÖRE DAĞILIMI
ENFLUENZA KIZAMIK TİFO A.DİZANTERİ HEPATİT A HEPATİT B ŞÜPH ISIRIK BRUSELLA KIZIL STREP.ANJ TÜBERKÜLOZ ŞARK ÇIBANI
OCAK 30 3 1 24 3 1 1 1
ŞUBAT 34 6 1 3 27 4 60
MART 40 7 2 23 3 50 77
NİSAN 31 3 2 1 21 3 17 77
MAYIS 3 3 1 3 30 10 5 13
HAZİRAN 5 1 2 44 12 6 81
TEMMUZ 1 1 40 13 1 60
AĞUSTOS 3 51 9 1 42 1
EYLÜL 10 1 34 5 64
EKİM 15 2 2 2 27 7 1 66
KASIM 2 1 2 1 32 2 1 83 1
ARALIK 4 1 2 7 14 2 112 1
TOPLAM 166 36 5 5 4 23 367 73 83 736 3 1
R.1.2.1. İçme, Kullanma ve Sulama Suları
Nevşehir’de içme ve kullanma suyu ihtiyacı yer altı sularından karşılanmaktadır.Yer altı suları derin kuyu yöntemiyle yüzeye çıkartılarak belli bölgelerde yapılmış olan depolarda toplanmakta daha sonra dağıtım depolarında klorlanarak ,şebeke kanalıyla kullanıma sunulmaktadır.
Suların kontrolleri düzenli bir biçimde tüm yerleşim yerlerinin içme ve kullanma sularından (şebeke,kaynak suyu ,kuyu suyu,sarnıç,yüzme havuzu)bakteriyolojik ve kimyasal numuneler alınarak yapılmaktadır.2004 yılına ait su analiz değerleri ile bakiye klor kontrolü sonuçları tablo halinde ek’ de verilmiştir.
Buna göre il genelindeki toplam 2897 su kaynağından (şebeke,kaynak,kuyu,sarnıç) 2948 su numunesi alınarak bakteriyolojik ve kimyasal analizleri yaptırılmıştır.
Bakteriyolojik analizlerin 2266 adedinin (% 94) uygun ,145 inin (% 6) Uygun olmadığı,kimyasal analizlerin ise 515 inin (% 96) Uygun, 22 inin (% 4) Uygun olmadığı tespit edilmiştir.
İl genelinde toplam 20097 Serbest Bakiye klor kontrolü yapılmıştır.Kontrol sonucu 14755 inin (% 73.4) yeterli,5342 sinin (%26.6) Yeterli olmadığı tespit edilmiştir.
İlimizde tamamı Kozaklı İlçesinde olmak üzere toplam 18 adet Kaplıca Tesisi bulunmaktadır.Bu tesislerin izinlendirilmesi, kontrol ve denetimleri 24 Temmuz 2001 gün ve 24472 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Kaplıcalar Yönetmeliğine göre Sağlık İl Müdürlüğünce yapılmaktadır.
R.1.2.2. Denizler
Nevşehir İli’nin denize kıyısı bulunmamaktadır.
R.1.2.3. Zoonoz Hastalıklar Tablo R.4:Zoonoz Hastalıklar
HASTALIĞIN
ADI 2001 2002 2003 2004
Kuduz
Brucellosis 14 8 63
Leptospirosis
Antraks
Salmonellosis 1
Tüberkülosis 4 2 2 131
Uyuz 24 67 62
Chlamydiosis
Listeriosis
Q Humması
Sıtma
Toxoplazma
Ekinokokkosis
Sistiserkoz
Distamatosis
Kala Azar
Leishmaniosis
Trichomoniasis
Teniasis 139 298 415 561
Ascaridiosis 145 79 79 183
Trişiniosis
Shigellosis
Tuleramie
TOPLAM 313 460 566 938
R.1.3. Gıda Hijyeni
Gıda ve gıda katkı maddelerinin üretildiği Satış ve Toplu Tüketiminin yapıldığı, depolandığı işyerlerinde teknik ve hijyen kurallarına uyulmaması sonucu ortaya çıkabilecek hastalık ve zararlı etmenlere karşı insan sağlığının korunması, çalışan personelin ve gıda maddesi ile temas edecek malzeme, alet ve ekipmanın hijyen kurallarına uygunluğunu temin etmek ve ettirmek satış ve toplu tüketim yerlerinde satılan gıda maddelerinin denetimini Gıda ve Çevre Kontrol Şube müdürlüğü elemanları ve Sağlık Ocağı elemanlarınca yürütülmektedir.
Denetimler Gıda Üretim Yerleri denetim sıklığında yapılmaktadır. 560 Sayılı kanun hükmünde Kararnameye 4128 sayılı kanunla değişik ) göre çıkarılan Gıda Üretim ve Satış yerleri Hakkında Yönetmeliğin 41. nci Maddesine dayanılarak Gıda Maddelerinden analiz için Numune Alma Rehberine göre yapılmaktadır. Gıdaların Bakteriyolojik ve Kimyasal analizleri Halk Sağlığı Laboratuvarında yaptırılmaktadır. toksikolojik v. b. analizler Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığınca yapılmaktadır.
R.1.4. Aşılama Çalışmaları R. 1. 4. Aşılama Çalışmaları
Tablo R.5: Nevşehir İli 2004 Yılı Aşı Uygulamalarının Aylara Göre Dağılımı
AYLAR DBT POLİO
I DBT POLİO
II DBT POLİO
III KIZAMIK BCG HEP B I HEP B II HEP B III
Ocak 399 398 432 383 417 408 409 355 Şubat 363 414 399 415 350 419 415 421 Mart 449 364 419 468 479 375 426 458 Nisan 365 450 386 447 347 457 378 461 Mayıs 343 367 445 400 363 341 434 400
Haziran 376 341 353 413 413 421 342 405
Temmuz 390 365 346 402 365 383 337 397
Ağustos 367 358 351 353 390 371 377 248
372 308 286 Eylül DBT
Eylül POL 441 398 362 422 400 416 381 412 84 120 99
EkimDBT
Ekim POL 281 294 285 414 406 421 378 403
654 404 379 Kasım DBT
Kasım POL 529 406 376 360 311 685 441 345
458 646 404 Aralık DBT
Aralık POL 434 540 430 374 485 649 575 376
Tablo R.6: Nevşehir İli 2004 Yılı 15-49 Yaş Kadınlarda Yapılan Tetenoz Aşısının Aylara Göre Dağılımı
AYLAR TT1* TT2* TT3 TT4 TT5 Ocak 283 251 37 4 1
Şubat 246 263 27 1 0
Mart 261 264 60 5 Nisan 269 255 42 3
Mayıs 273 255 48 2 1
Haziran 247 275 52 3
Temmuz 270 264 32 2
Ağustos 271 37 1
Eylül 235 231 45 3 1
Ekim 220 211 33 1
Kasım 165 210 15 2 1
Aralık 267 216 36 4
İlimiz aşılama çalışmaları, İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü kontrolünde tüm sağlık ocakları ve devlet hastanelerinde yapılmaktadır.
Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü, ilimiz, toplum sağlığını tehdit eden, Bulaşıcı Hastalıklarla mücadele çalışmalarını en iyi şekilde halkımızın hizmetine sunmaktadır. Aşı ile korunabilir hastalıklar bünyesinde; gerek hassas nüfusa gerekse 15-49 yaş kadın nüfusuna A.
Ç. S ve A. P Şube Müdürlüğü, Çevre Sağlığı, İstatistik Şube Müdürlüğü ve gerektiğinde diğer şube müdürlükleri ile koordineli bir şekilde aşılama çalışmalarının yapılması, Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklar çerçevesinde gerek ihbarları gerekse ihtimal bir salgın durumunda, ilgili şube müdürlükleri ile işbirliği içerisinde ekipler hazırlanması ve süratle olay mahallinde gerekli incelemelerin yapılıp, problemlerin giderilmesi için faaliyetlerini sürdürmektedir.
İlimiz aşılama faaliyetlerini merkezden perifere kadar Soğuk Zincir kuralları içerisinde halkımızın hizmetine sunmaktadır. Soğuk zincirin sevk ve idaresinde, sağlık memurlarımızdan bir asıl ve bir yedek İl Soğuk Zincir Sorumlusu vardır. Müdürlüğümüz merkez deposunda bulunan 1 adet (-20) dereceli derin dondurucu, (+4) dereceli 3 adet aşı saklama dolabı, 1 adet buz aküsü dolabı, 5 adet uzun ömürlü büyük aşı nakil kapları ile her sağlık ocağımızda bir asıl ve bir yedek olmak üzere soğuk zincir sorumluları, ocaklarımızdaki mevcut buzdolapları ve büyük askılı aşı nakil kapları ile halkımıza bağışıklama hizmetleri sunulmaktadır.
Tablo R.7: Bebek Ölümleri
R. 1. 6. Ölümlerin Hastalık, Yaş Ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı
Tablo R.9: NEVŞEHİR İLİ 2004 YILI BÜTÜN ÖLENLERİN YAŞ VE CİNSE GÖRE DAĞILIMI
YAŞ 0-7
GÜN 8-28 GÜN 29-364 GÜN 1-4 YAŞ 5-9 YAŞ 10-14 YAŞ 15-24 YAŞ 25-44 YAŞ 45-49
YAŞ 50-64
YAŞ 65 + YAŞ TOPLAM CİNSİYET E K E K E K E K E K E K E K E K E K E K E K E K
OCAK 0 0 0 0 1 1 0 0 0 0 0 0 1 0 2 1 3 1 12 1 33 48 52 52
ŞUBAT 1 1 0 0 3 1 1 1 0 0 0 0 0 1 2 3 3 2 8 3 32 39 50 51
MART 0 0 1 0 0 2 0 0 0 0 0 0 1 0 0 1 1 0 7 1 26 27 36 31
NİSAN 0 0 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 1 2 7 3 19 37 33 42
MAYIS 1 0 0 0 1 1 0 1 0 0 0 0 1 1 1 2 3 1 9 3 26 20 42 29
HAZİRAN 0 1 0 0 0 2 0 2 0 0 0 0 1 1 1 0 2 1 6 5 26 31 36 43
TEMMUZ 1 1 0 1 0 3 0 0 1 1 0 0 0 0 3 1 4 2 9 6 31 22 49 37
AĞUSTOS 0 0 0 1 2 2 0 0 1 0 0 0 0 0 1 4 1 0 5 7 18 26 28 40
EYLÜL 1 2 0 0 0 2 0 1 0 0 0 0 0 0 1 1 2 1 5 2 23 32 32 41
EKİM 0 0 0 0 1 1 2 0 0 0 0 2 0 1 2 3 5 0 7 6 29 39 46 52
KASIM 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1 1 0 5 1 6 3 26 25 39 30
ARALIK 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 1 0 2 2 15 11 31 30 50 45
TOPLAM 5 5 3 2 9 16 3 5 2 1 0 3 4 5 19 16 32 13 96 51 320 376 493 493
GENEL
TOPLAM 10 5 25 8 3 3 9 35 45 147 696 986
Yıllar
Bebek Ölüm Hızı
(Binde)
Bebek Ölümü
(Sayı) 1996 20, 27 99 1997 16, 14 76 1998 14, 29 66 1999 14, 63 73 2000 12, 03 57 2001 10, 62 48 2002 10, 27 50 2003 9,93 40
Tablo R. 8: Bebek Ölüm Hızları
Bebek Ölüm Hızları Binde Sayı Perineonatal Ölüm Hızı (Erken 0-7
gün) 2, 48 10
Neonatal Ölüm Hızı (Geç 8-28 gün) 3,72 15 Postneonatal Ölüm Hızı
(29-365 gün) 6,20 25
R.1.7. Aile Planlaması Çalışmaları
İl genelinde aile planlaması çalışmalarında kullanılan yöntemler ve kişilerin bu konuda eğitilme durumları ile eğitim çalışmaları hakkında bilgi verilmelidir.
R.2. Çevre Kirliliği ve Zararlarından Oluşan Sağlık Riskleri İlimizin Çevre Sorunları ;
Çarpık Yerleşim ve Altyapı Sorunları, Hava Kirliliği,
Gürültü Kirliliği,
Katı ve Sıvı atıklar Kirliliği,
Ana başlıklar altında toplayabiliriz.
ÇARPIK YERLEŞİM VE ALTYAPI SORUNLARI
İlimizde, iş imkanları, yaşam şartları yetersiz olan kırsal kesimlerden, ilçe merkezlerine göçler olmaktadır. Göç olan yerleşim yerlerinde nüfus artışına bağlı olarak mesken sayısında artışlar olmuştur. Bu göçlere bağlı olarak merkez ilçe ve bağlı ilçelerdeki yerleşim birimlerinde günden güne artan çok katlı binalar yapılırken bu binalar arasına şehrin nefes alacağı serbest mesafelerin bırakılmadığı, park bahçe ve meydanların yeteri kadar bulunmadığı şehrin ağaçlandırma alanlarının yetersiz olduğu ve altyapının yetersizliği gibi göze çarpan sorunların başında gelmektedir.
R.2.1. Kentsel Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
İlimiz hava kirliliği açısından ikinci derecede iller arasındadır. Ancak ilimizde hava sirkülasyonu uygundur.
Hava kirlenmesi sonucunda özellikle solunum yollarında çeşitli bozulmalar ortaya çıkabilmektedir. Pis ve nemli havanın teneffüs edilmesiyle baş ağrısı, kusma, kalp ve kan dolaşımı hastalıkları ortaya çıkmaktadır. Benzine katkı maddesi olarak ilave edilen kurşun, insanlarda ve hayvanlarda akut ve kronik zehirlenmelere neden olabilmektedir. Akut kurşun zehirlenmeleri diş etleri, bağırsak ve böbrek hastalıklarına yol açmaktadır. Kronik zehirlenmelerin sonucunda ise genel olarak kuvvetten düşme, mafsal, göz ve sinir hastalıkları ortaya çıkmaktadır.
R. 2. 2. Su Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
İlimizde içme suyu yeraltı su kaynaklarından temin edilmektedir. Çok nadir olsa da musluktan akan sularda (suyun kesilip şebekeye yeniden verildiğinde ) renk ve koku bozukluğu olmaktadır. Koliform bakterileri, dizanteri, tifo, hepatit risklerine karşı önlemler alınmakta olup, İl Sağlık Müdürlüğü Elemanlarınca düzenli periyotlarla içme suyu şehir şebekesinden numuneler alınıp analizleri yapılmaktadır.
R. 2. 3. Atıkların İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
Çöpler belediyelik yerleşim yerlerinde belediyesince tesbit edilen yerlere dökülmek suretiyle deşarj edildiği, köylük yerleşim yerlerinde ise rastgele yerlere döküldüğü, bu da rüzgarlı havalarda etrafa dağılmalara ve çevre kirliliğine sebep olmaktadır. Mevcut durumun önlenmesi için denetimler yapılıp, rapor edilerek ilgili belediyelere gerekli uyarılar
yapılmakta, katı atık deponi sahaları için ilimizde Kapodokya İl Özel İdareleri ve Belediyeler Birliği’ nin çalışmaları mevcuttur.
İnşaat atıkları olarak hafriyat ve moloz atıklarının yol kenarlarına veya belediyelik yerleşim yerlerinde belediyesince tesbit edilen yerlere döküldüğü, yol kenarlarına dökülen atıkların oluşturduğu kirlilik görülmektedir.
R. 2. 4. Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
İlimizde gürültü kaynaklı olarak karayolları, Havayolları, inşaat makinaları ve sanayi bölgeleri adı altında gruplayabiliriz.
Karayoluna çıkan motorlu taşıtların susturucu veya ses giderici parçalar olmadan trafiğe çıkması, araç üzerinde veya içinde korna veya ses çıkaran başka cihazların sebep olduğu hava alanına iniş ve kalkışlarında, inşaat makinalarının etkisi, şehir içi ve şehir dışı trafik yollarının düzensiz yerleşime bağlı sebepler olduğu görülmektedir.
Gürültünün insanlara olan etkileri, fizyolojik, psikolojik, sosyal durumlarına ve eylemlerine bağlı olarak değişmektedir. Gürültü karşılıklı konuşma ile iletişimi ve konsantrasyonu engelleme, dinleme ve algılama güçlüğü yaratma, uykuyu bozma, baş ağrısı ve genel sıkıntılar oluşturma gibi olumsuzlukllara neden olmaktadır. Sürekli gürültüye maruz kalma durumunda ise kalıcı duyma bozuklukları ortaya çıkmaktadır.
R. 2. 5. Pestisitlerin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri
İlimizde pestisitler patates üretiminde yoğun olarak kullanılmaktadır. Kimi zaman çiftçiler tarafından bilinçsizce kullanılabilmektedir.
Pestisitlerin hedef alınmayan canlılar üzerindeki etkileri çok çeşitlidir. Bu etkileri mutajenik, kanser yapıcı, hastalık yapıcı ve gelişmeyi durdurucu olarak sıralamak mümkündür. Ekolojik dengenin bozulmasına da neden olan bu maddelerin uzun vadeli etkileri olabilmektedir.
R. 2. 6. İyonize Radyasyondan Korunma
İlimizde insan sağlığını etkileyecekherhangi bir iyonize radyosyon problemi bulunmamaktadır.
R.2.7. Baz İstasyonlarından Yayılan Radyasyonun İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri Konu hakkında ilimiz genelinde yapılmış çalışma bulunmamaktadır.