N. 1 Evsel Katı Atıklar
Çöpler genelde evlerimizde plastik çöp torbalarında biriktirilip belediye tarafından belirtilen muhtelif saatlerde araçlarla toplanmaktadır. Hiç bir yerleşim yerimizde düzenli çöp toplama sahaları oluşturulmamıştır. Evsel katı atıkların içinde bulunan teneke, demir, sac, aliminyum gibi dönüşümü sağlanmaktadır. Çöplerin içerisinde geri kazanılabilen çöplerin miktarı düzenli çöp alanlarının olmayışı nedeni ile tespit edilememektedir. Çöplerin ayrıştırılması Belediye tarafından ihaleye verilerek özel sektöre verilmektedir. Çöpler belediyelik yerleşim yerlerinde belediyesince tesbit edilen yerlere dökülmek suretiyle deşarj edildiği, köylük yerleşim yerlerinde ise rast gele yerlere döküldüğü, bu da rüzgarlı havalarda etrafa dağılmalara ve çevre kirliliğine sebep olmaktadır. Bazı seyhat eden araçlardan yol kenarlarına atılan veya dökülen çöplerinde çevre kirliliğine neden olduğu görülmektedir.
İnşaat atıkları olarak hafriyat ve moloz atıklarının yol kenarlarına veya belediyelik yerleşim yerlerinde belediyesince tesbit edilen yerlere döküldüğü, yol kenarlarına dökülen atıkların oluşturduğu kirlilik görülmektedir.
N. 2 Tehlikeli ve Zararlı Atıklar
İlimizde tehlikeli ve zararlı atıklar konusunda müdürlüğümüzce çalışmalar sürdürülmektedir.
N. 3 Özel Atıklar N. 3. 1 Tıbbi Atıklar
İlimiz genelindeki Hastane ve benzeri sağlık kuruluşlarında tıbbi atıkların tümü yönetmeliğe uygun torbalarda toplanıp, geçici atık depolarında en fazla iki gün sürede bekletilerek Nevşehir Belediyesince alınmaktadır. İlimizde tıbbi atık toplama aracı bulunmamasına rağmen, hastane ve sağlık ocakları, diş hekimleri, eczaneler, özel kliniklerde açığa çıkan tıbbi atıklar için günler belirlenerek evsel atıklara karışmadan ayrı bir araçla deponi sahasına götürülüp, kireçlenip gömülerek bertaraf edilmektedir. Tıbbi atık yakma tesisi mevcut değildir.
N. 3. 2 Atık Yağlar
İlimizde sanayi tesislerinden kaynaklanan sıvı yağların tespiti ve geri kazanımı ile ilgili çalışmalar sürdürülmektedir.
N. 3. 3 Bitkisel ve hayvansal atıklar
Bu konuda herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
N.3.4. Pil ve Aküler
İlimiz sınırları içerisinde üç adet hurda akü toplayıcısı bulunmaktadır.İlimiz genelinde yılda ortalama 100-120 ton hurda akü toplanmakta olup İstanbul, İzmir ve Adana İllerinde bulunan akücüler tarafından alınmaktadır.
N. 3. 5 Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller İlimizde yakma fırınları bulunmamaktadır.
N. 3.6 Tarama Çamurları
Bu konuda herhangi bir çalışma bulunmamaktadır N. 3. 7 Elektrik ve Elektronik Atıklar
Bu Tipp atıklar şirket tarafından ayrıştırılarak geri kazanım tesislerine gönderilmektedir.
N. 3. 8 Kullanım Ömrü Bitmiş Araçlar
Bu konuda herhangi bir çalışma bulunmamaktadır N. 4 Diğer Atıklar
N.4.1. Ambalaj Atıkları
30.07.2004 tarih ve 25538 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj ve Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği kapsamında, ilimizde ambalajlı ürün satan (Piyasaya süren) yerlere bilgilendirme yapılmıştır.
Yine aynı yönetmelik kapsamında İlimizde 200 m2 den büyük kapalı alana sahip toptan veya perakende olarak ambalajlı ürünleri satan mağaza, market,süpermarket vb. alış veriş yerlerinin yükümlülükleri ve dikkat etmesi gereken hususları hakkında bilgilendirme yapılmıştır.
Söz konusu yönetmelik kapsamında ambalaj atıklarını toplayan yetkili bir firma bulunmamaktadır.
N.4.2. Hayvan Kadavraları
İlimizde hayvan kadavraları gömülerek bertaraf edildiği beyan edilmekte olup sistemli bir çalışma bulunmamktadır.
N.4.3. Mezbaha Atıkları
İlimizde üç adet mezbahane bulunmaktadır.Değerlendirilebilir atıklar( bağırsak, deri vs.) işlevine göre kullanılmaktadır.Kesim esnasında ortaya çıkan kan ise ayrı olarak tanklarda biriktirilmesine rağmen rendering tesisilere gönderilememektedir.
N. 4. 1 Radyoaktif Atıklar
İlimiz sınırları içerisinde Radyo Aktif madde üretimi ve depolanması yapılmamaktadır.
N. 4. 2 Hayvan Kadavraları
İlimizde bu tür atık üreten tesislerde geri kazanım yapılmamaktadır.
N. 4. 3 Mezbaha Atıkları
İlimizdeki mezbahanelerin atık suları (Ürgüp ilçesindeki Belediye arıtma tesisine, Avanos ilçesi ve Kozaklı ilçesindeki mezbahaneler kendi arıtma tesislerinde) arıtılmaktadır.
Mezbahanelerde biriken kanlar rendering tesislere gönderilmeyip gömülmektedir.
N. 5. ATIK YÖNETIMI
N. 6 Katı Atıkların Miktar ve Kompozisyonu
İlimiz genelinde katı atık deponi alanlarına taşınan katı atıkların toplam miktarına göre kompozisyonu %70 organik, %30 ise diğer (kağıt, metal,cam vb.) atıklardan oluşmaktadır.
İlimiz için oluışturulan “İl Çevre sorunları Öncelikleri Envanteri”nde İlimizde üretilen katı atık miktarları ve kompozisyonuna ilişkin tüm belediyelere ait katı atık bilgileri işlenmiştir.
N. 7 Katı Atıkların Biriktirilmesi, Toplanması, Taşınması ve Aktarma Merkezleri İlimizde Katı Atık Deponi alanı ile ilgili problemler bulunmaktadır. Depolama alanında düzensiz depolama yapılmaktadır. Atıklar kaynağında ayrı toplanmamaktadır. Her tür atık için ayrı taşıma aracı bulunmamaktadır. Transfer istasyonu bulunmamaktadır.
N. 8. ATIKLARIN BERTARAF YÖNTEMLERI N. 8. 1. Katı Atıkların Depolanması
Kentimizde üretilen çöpler merkezde Nevşehir Belediyesi tarafından toplanarak şehir merkezine yaklaşık 8 Km. uzaklıkta bulunan Sulusaray İçmece mevkiine düzensiz şekilde depolanmaktadır. Depolanan çöpler özel sektör tarafından ayrıştırılarak geri kazanılacak maddeler alındıktan sonra üzerleri toprakla kapatılarak alıcı ortama verilmektedir.
N. 8. 2. Atıkların Yakılması
İlimizde Yönetmeliğe uygun yakma tesisi bulunmamaktadır.
N. 8. 3. Kompost
İlimizde Kompost tesisleri bulunmamaktadır.
N. 9. ATIKLARIN GERI KAZANIMI VE DEĞERLENDIRILMESI
İlimizde üretilen çöpler ihaleye vermek sureti ile özel sektör tarafından ayıklanarak değerlendirilmektedir.
N. 10. Atıkların Çevre Üzerindeki Etkileri
İlimizde Sulusaray İçmece mevkiinde katı atık deponi sahası mevcut olup, 30. 05.
2000 tarihinde ÇED Olumlu kararı verilmiştir. Ancak düzenli depolama yapılmamaktadır.
Söz konusu atıkların içerisinde evsel atıkların yanında zararlı maddeleri ihtiva eden atıklarda bulunmaktadır. Çöp deponi alanlarının sızdırmasız ve geçirmesiz tabanlarla kaplı olmadığından yeraltı sularının ve toprak kirliliğinin olması söz konusudur. Mevcut durumun düzeltilmesi için Nevşehir Belediyesi ile görüşmeler yapılmıştır. Düzenli depolama için Nevşehir Belediyesi yurt dışında araştırmalar yapmaktadır. İhale aşamasına getirilmiştir.
(N) ATIKLAR, KAYNAKÇA
• (İl Çevre ve Orman Müdürlüğü)
O. GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM