Elektrik Tüketimi ve Kişi Başı Elektrik Tüketimi

2001 yılından beri iller itibarıyla GSYH verileri yayınlanmadığından ilin gelir düzeyi veya gelişmişliği hakkında net sonuçlara ulaşılamamaktadır. Bu noktada gelir düzeyine benzer olan, ilin gelişimini yansıtan yardımcı değişkenler devreye girmektedir. İşte bu değişkenlerden biri de, toplam harcama düzeyiyle ve gelişmişlik düzeyiyle doğrudan ilişkili olduğu düşünülen toplam elektrik kullanımı ve kişi başı elektrik tüketimidir. Çünkü teknolojinin hayatımıza girmesiyle elektrikli eşya kullanımı dolayısıyla elektrik tüketimi artmaktadır. Bu bağlamda aşağıdaki tabloda Adana, TR62 Bölgesi ve Türkiye’nin 2007-2013 dönemi boyunca toplam elektrik tüketimi yer almaktadır. Buna göre 2013 yılında Adana 5 milyon MWh elektrik kullanırken, Adana ve Mersin illerinden oluşan TR62 Bölgesi 8.8 MWH ve Türkiye ise 198 milyon MWh elektrik kullanmıştır. Türkiye toplam elektrik kullanımı içerisinde Adana’nın payının %2.5 düzeyinde olduğu ve 7 yıllık dönem içinde küçük bir düşüş gösterdiği görülmektedir. 2007-2013 döneminde Adana’da toplam elektrik kullanımı %21 oranında artarken, TR62 Bölge’sinde %26.4 ve Türkiye’de ise %27.7 oranında artış kaydetmiştir. Adana’da toplam elektrik tüketimindeki artış, Türkiye’nin ve TR62 Bölgesinin altında gerçekleşmiştir.

102

TR62 Bölgesi kişi başına sanayi katma değeri 2004-2011 döneminde %90.3 oranında artarak 2011 yılında 2,549 TL düzeyine yükselmiştir. Aynı dönemde kişi başına sanayi katma değer artış oranı Türkiye genelinde %108.5 olarak gerçekleşmiştir. Akdeniz Bölgesinde üç Düzey 2 Bölgesi bulunmaktadır. Bunlar; Antalya, Isparta, Burdur illerinden oluşan TR61, Adana, Mersin illerinden oluşan TR62 ve Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye illerinden oluşan TR63 Düzey 2 Bölgeleridir. Adana’nın içinde yer aldığı TR62 Bölgesi ve diğer Akdeniz Bölgesi Düzey 2 Bölgeleri ve Türkiye ortalama kişi başına sanayi gayri safi katma değerleri aşağıdaki grafikte verilmektedir.

Grafik 12: Kişi Başına Düşen Sanayi Sektörü Gayri Safi Katma Değerinin Gelişimi (Cari Fiyatlarla)

Kaynak: TÜİK

Kişi başına düşen sanayi sektörü gayri safi katma değeri açısından Düzey 2 bölgeleri içinde Akdeniz Bölgesi’nde ikinci sırada bulunan TR62 Bölgesinin, Türkiye’nin tamamının oluşturan 26 bölge içinde 17’nci sırada yer aldığı görülmektedir.

Grafik 13: Düzey 2 Bölgeleri Kişi Başına Düşen Sanayi Sektörü Gayri Safi Katma Değeri (2011)

Kaynak: TÜİK

2.3.2.2. Elektrik Tüketimi ve Kişi Başı Elektrik Tüketimi

2001 yılından beri iller itibarıyla GSYH verileri yayınlanmadığından ilin gelir düzeyi veya gelişmişliği hakkında net sonuçlara ulaşılamamaktadır. Bu noktada gelir düzeyine benzer olan, ilin gelişimini yansıtan yardımcı değişkenler devreye girmektedir. İşte bu değişkenlerden biri de, toplam harcama düzeyiyle ve gelişmişlik düzeyiyle doğrudan ilişkili olduğu düşünülen toplam elektrik kullanımı ve kişi başı elektrik tüketimidir. Çünkü teknolojinin hayatımıza girmesiyle elektrikli eşya kullanımı dolayısıyla elektrik tüketimi artmaktadır. Bu bağlamda aşağıdaki tabloda Adana, TR62 Bölgesi ve Türkiye’nin 2007-2013 dönemi boyunca toplam elektrik tüketimi yer almaktadır. Buna göre 2013 yılında Adana 5 milyon MWh elektrik kullanırken, Adana ve Mersin illerinden oluşan TR62 Bölgesi 8.8 MWH ve Türkiye ise 198 milyon MWh elektrik kullanmıştır. Türkiye toplam elektrik kullanımı içerisinde Adana’nın payının %2.5 düzeyinde olduğu ve 7 yıllık dönem içinde küçük bir düşüş gösterdiği görülmektedir. 2007-2013 döneminde Adana’da toplam elektrik kullanımı %21 oranında artarken, TR62 Bölge’sinde %26.4 ve Türkiye’de ise %27.7 oranında artış kaydetmiştir. Adana’da toplam elektrik tüketimindeki artış, Türkiye’nin ve TR62 Bölgesinin altında gerçekleşmiştir.

104 Tablo 50: Adana ve Türkiye Toplam Elektrik Tüketimi (MWh)

Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye Adana/TR62 Adana/Türkiye

2007 4,135,636 6,938,821 155,135,260 59.6 2.7

Aşağıda yer alan tabloda ise kişi başı elektrik tüketimleri yer almaktadır. Buna göre Adana’da kişi başı elektrik kullanımı 2,331 KWh iken TR62 Bölgesinde 2,275 KWh ve Türkiye’de ise 2,583 KWh düzeyindedir. Adana kişi başı tüketimde Türkiye’nin gerisinde kalmaktadır.

Tablo 51: Kişi Başı Elektrik Tüketimi (KWh) Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye

Gelişmişliğin önemli göstergelerinden kabul edilen toplam elektrik tüketiminin yanı sıra bu çalışmanın da odaklandığı konu olan sanayi veya imalat sanayinin toplam elektrik tüketimi de ilde veya bölgede sanayileşmenin düzeyi hakkında önemli ipuçları verecektir. Aşağıdaki tabloda Adana, TR62 Bölgesi ve Türkiye sanayisinin 2007-2013 dönemi boyunca toplam elektrik tüketimi yer almaktadır. Buna göre Türkiye’de sanayi sektörü toplam elektrik kullanımı içerisinde Adana sanayisinin payının %2.4 düzeyinde olduğu ve 7 yıllık dönem içinde küçük dalgalanmalar gösterdiği görülmektedir. 7 yıllık dönemde Adana sanayisinin toplam elektrik tüketimi %11 oranında artarken, TR62 Bölgesi sanayisinde %23.8 ve Türkiye sanayi sektörü ise %26.4 oranında artış kaydetmiştir. Adana’da sanayi sektöründeki elektrik tüketim artışı, Türkiye’nin ve TR62 Bölgesinin altında gerçekleşmiştir.

105 Tablo 52: Sanayi Elektrik Tüketimi (MWh)

Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye Adana/TR62 Adana/Türkiye

2007 1,976,255 3,023,951 73,794,540 65.4 2.7

Aşağıda yer alan tabloda ise kişi başı sanayi elektriği tüketimleri yer almaktadır. Buna göre Adana’nın kişi başı sanayi elektriği tüketimi 1,021 KWh iken TR62 Bölgesi’nin 971 KWh ve Türkiye’nin ise 1,216 KWh düzeyindedir. Adana kişi başı sanayi elektriği tüketimde de Türkiye’nin gerisinde bulunurken, TR62 Bölgesinin üzerinde yer almaktadır.

Tablo 53: Kişi Başı Sanayi Elektriği Tüketimi (KWh) Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye

Son olarak sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payına bakarak ilin sanayileşme düzeyi hakkında ipuçları bulunabilir. Bu bağlamda aşağıdaki tabloda sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payları verilmektedir. Buna göre Adana’da toplam elektrik tüketimi içerisinde sanayinin payı %43.8 düzeyindedir. ilde yıllar itibarıyla sanayinin payı dalgalanmalar kaydetmiştir. TR62 Bölgesi toplam elektrik tüketiminden sanayinin aldığı pay %42.7 düzeyinde iken Türkiye’de ise %47 düzeyindedir.

104

Tablo 50: Adana ve Türkiye Toplam Elektrik Tüketimi (MWh)

Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye Adana/TR62 Adana/Türkiye

2007 4,135,636 6,938,821 155,135,260 59.6 2.7

Aşağıda yer alan tabloda ise kişi başı elektrik tüketimleri yer almaktadır. Buna göre Adana’da kişi başı elektrik kullanımı 2,331 KWh iken TR62 Bölgesinde 2,275 KWh ve Türkiye’de ise 2,583 KWh düzeyindedir. Adana kişi başı tüketimde Türkiye’nin gerisinde kalmaktadır.

Tablo 51: Kişi Başı Elektrik Tüketimi (KWh) Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye

Gelişmişliğin önemli göstergelerinden kabul edilen toplam elektrik tüketiminin yanı sıra bu çalışmanın da odaklandığı konu olan sanayi veya imalat sanayinin toplam elektrik tüketimi de ilde veya bölgede sanayileşmenin düzeyi hakkında önemli ipuçları verecektir. Aşağıdaki tabloda Adana, TR62 Bölgesi ve Türkiye sanayisinin 2007-2013 dönemi boyunca toplam elektrik tüketimi yer almaktadır. Buna göre Türkiye’de sanayi sektörü toplam elektrik kullanımı içerisinde Adana sanayisinin payının %2.4 düzeyinde olduğu ve 7 yıllık dönem içinde küçük dalgalanmalar gösterdiği görülmektedir. 7 yıllık dönemde Adana sanayisinin toplam elektrik tüketimi %11 oranında artarken, TR62 Bölgesi sanayisinde %23.8 ve Türkiye sanayi sektörü ise %26.4 oranında artış kaydetmiştir. Adana’da sanayi sektöründeki elektrik tüketim artışı, Türkiye’nin ve TR62 Bölgesinin altında gerçekleşmiştir.

Tablo 52: Sanayi Elektrik Tüketimi (MWh)

Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye Adana/TR62 Adana/Türkiye

2007 1,976,255 3,023,951 73,794,540 65.4 2.7

Aşağıda yer alan tabloda ise kişi başı sanayi elektriği tüketimleri yer almaktadır. Buna göre Adana’nın kişi başı sanayi elektriği tüketimi 1,021 KWh iken TR62 Bölgesi’nin 971 KWh ve Türkiye’nin ise 1,216 KWh düzeyindedir. Adana kişi başı sanayi elektriği tüketimde de Türkiye’nin gerisinde bulunurken, TR62 Bölgesinin üzerinde yer almaktadır.

Tablo 53: Kişi Başı Sanayi Elektriği Tüketimi (KWh) Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye

Son olarak sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payına bakarak ilin sanayileşme düzeyi hakkında ipuçları bulunabilir. Bu bağlamda aşağıdaki tabloda sanayi elektriği tüketiminin toplam elektrik tüketimi içerisindeki payları verilmektedir. Buna göre Adana’da toplam elektrik tüketimi içerisinde sanayinin payı %43.8 düzeyindedir. ilde yıllar itibarıyla sanayinin payı dalgalanmalar kaydetmiştir. TR62 Bölgesi toplam elektrik tüketiminden sanayinin aldığı pay %42.7 düzeyinde iken Türkiye’de ise %47 düzeyindedir.

106 Tablo 54: Sanayi Elektriği Tüketiminin Toplam Elektrik Tüketimi İçindeki Payı (%)

Yıllar Adana TR62 Bölgesi Türkiye elektrik/sanayi elektriği tüketiminde Türkiye’nin altında değerlere sahiptir. Ayrıca 2007-2013 döneminde hem toplam elektrik hem de sanayi elektriği kullanımda dönem artışı bakımından da Türkiye’den daha düşük performans sergilemiştir. İl bazında GSYH verilerinin yayınlanmadığı günümüzde, elektrik kullanımı ve özellikle sanayi elektrik kullanımı ilin sanayi gelişimi hakkında önemli ipuçları vermektedir. Bu noktada son yıllarda Adana sanayi sektörünün Türkiye içindeki göreli payında iyileşme olmadığı anlaşılmaktadır.