O Al lah ki, ya ra tan dır, (en gü zel bir bi çim de) ku sur suz ca var eden dir, 'şe kil ve su ret' ve ren dir. En gü zel isim ler O'nun dur.
Gök ler de ve yer de olan la rın tü mü O'nu tes bih et mek te dir. O, Aziz, Ha kim dir. (Haşr Su re si, 24)
Ya şa dı ğı mız ev ren ile il gi li her şey de bir den ge ve ahen ge rast la rız.
Özel lik le bi lim ala nın da ye ni ge liş me ler kay de di lip bu gü ne ka dar bi -lin me yen pek çok de tay or ta ya çık tık ça, bu den ge ve ahenk da ha da net leş mek te dir. Gö rü nen odur ki, ka inat üze rin de var olan her sis -tem üs tün bir ak lın ürü nü dür. Bu üs tün ak lın sa hi bi, her şe yi hay ranlık uyan dı rı cı bir dü zen için de var et miş tir. Ka inat ta ki her ci sim, yer yü zün de ya şa yan mil yar lar ca can lı müt hiş bir ahenk için de var lık la rı nı sür dü rür ler. Do ğa da ki dü zen hiç bir şe kil de bo zul maz ve mil yon -lar ca yıl dır son de re ce is tik rar lı bir şe kil de de vam eder.
Yal nız ca dün ya üze rin de ki ya şa mı in ce le di ği miz de bi le hay ran lık uyan dı rı cı pek çok de tay la kar şı la şı rız. Et ra fı mız, far kın da ol du ğu muz ve ya ol ma dı ğı mız, sa yı sız ya ra tı lış de li li ile do lu dur. Ör ne ğin, ha va da-ki gaz la rın ka rı şı mı tüm can lı la rın ya şam la rı nı sür dü re bil me si için en el ve riş li şe kil de oran lan mış tır. İn san lar ve hay van lar ya şa ya bil mek için ok si jen alır ve kar bon di ok sit ve rir ler. An cak bu iş lem sü rek li de vam et ti ği hal de ha va da ki ok si jen mik ta rı aza lıp, kar bon di ok sit mik -ta rı ar -ta rak mev cut den ge yi boz maz. Çün kü bu nok -ta da çok in ce bir dü zen var edil miş tir; in san la rın ve hay van la rın ter si ne bit ki ler, ya şam -la rı nı sür dü rür ken kar bon di ok sit alır ve ok si jen ve rir ler. Do -la yı sıy -la in san la rın ve hay van la rın tü ket ti ği ok si jen, bit ki ler va sı ta sıy la tek rar üre ti lir ve dün ya da ki den ge ko ru nur.
Kuş ku suz bu ör nek dün ya üze rin de gö re bi le ce ği miz ya ra tı lış de -lil le rin den yal nız ca bir ta ne si dir. Ge rek mik ro ge rek se mak ro alem in ce len di ğin de bu nun gi bi sa yı sız ör nek le kar şı laş mak müm kün dür.
Eğer ka inat ve do la yı sıy la dün ya üze rin de ki can lı lık var lı ğı nı sür dü re
-bi li yor sa, bu, üs tün akıl sa hi -bi, her şe yin Ya ra tı cı sı olan Rab -bi mi z'in 'her şe yi bir bi ri ne uy gun ola rak ya rat ma sı' ile müm kün ol mak ta dır.
Al lah bir aye tin de şöy le bu yur mak ta dır:
Ha ni Mu sa, kav mi ne: "Ey kav mim, ger çek ten siz, bu za -ğı yı (tan rı) edin mek le ken di ni ze zul met ti niz. He men, ku sur suz ca ya ra tan (ger çek ilah)ını za tev be edip ne fis -le ri ni zi öl dü rün: bu, Ya ra tı cı nız Ka tın da si zin için da ha ha yır lı dır" de miş ti. Bu nun üze ri ne (Al lah) tev be le ri ni zi ka bul et ti. Şüp he siz O tev be le ri ka bul eden dir, esir ge -yen dir. (Ba ka ra Su re si, 54)
Ey in san lar, eğer di ri liş ten ya na bir kuş ku için dey se niz, ger çek şu ki, Biz si zi top rak tan ya rat tık, son ra bir dam la su dan, son ra bir alak'tan (emb ri yo), son ra ya ra tı lış bi
çi mi bel li be lir siz bir çiğ nem et par ça sın dan; si ze (kud re ti mi zi) açık ça gös ter mek için. Di le di ği mi zi, adı ko nul
-muş bir sü re ye ka dar ra him ler de tu tu yo ruz. Son ra si zi be bek ola rak çı ka rı yo ruz, son ra da er gin lik ça ğı na eriş -me niz için (si zi bü yü tü yo ruz). Siz den ki mi ni zin ha ya tı na
son ve ril mek te, ki mi niz de, bil dik ten son ra hiç bir şey bil me me du ru mu na gel me si için öm rün en aşa ğı ucu na
(yaş lı lı ğa) ge ri çev ril mek te dir. Yer yü zü nü kup ku ru ölü gi bi gö rür sün, fa kat Biz onun üze ri ne su yu in dir di ği miz za man tit re şir, ka ba rır ve her gü zel çift ten (ürün ler) bi
-ti rir. İş te böy le; şüp he siz Al lah, hak kın Ken di si’ dir ve şüp he siz ölü le ri di ril tir ve ger çek ten her şe ye güç ye ti
-ren dir. (Hac Suresi, 5-6)
BA SİR İyi gö ren
On lar, üst le rin de di zi di zi ka nat açıp ka pa ya rak uçan kuş la rı gör -mü yor lar mı? On la rı Rah man (olan Al lah')tan baş ka sı (boş luk ta) tut mu yor. Şüp he siz O, her şe yi hak kıy la gö ren dir. (Mülk Su -re si, 19)
İn sa nın gör me ka pa si te si kuş ku suz çok sı nır lı dır. Çıp lak göz le gö -re bi le ce ği me sa fe en faz la bir kaç ki lo met -re öte si dir. Üs te lik bu da an cak açık bir ha va da, yük sek bir yer den ba kı yor sa müm kün olur.
An cak şart lar ne ka dar uy gun ol sa da gö re bil di ği en uzak yer onun için pus lu bir gö rün tü den baş ka bir şey de ğil dir.
İn san ba zı du rum lar da -özel lik le de yal nız kal dı ğı za man- ken di si-ni de hiç kim se si-nin gö re me ye ce ği si-ni zan ne der. Giz li bir iş ya par ken, sak la nır ken, et ra fın da hiç kim se yok sa gö rül me di ğin den emin dir. Bu tarz or tam lar da in san lar is te dik le ri her şe yi ya pa bi le cek le ri ni, hiç kim se ye kar şı so rum lu tu tu la ma ya cak la rı nı, yap tık la rı ha ta la rın as la kar -şı la rı na çık ma ya ca ğı nı sa nır lar.
Oy sa bu bir ya nıl gı dır. Çün kü in sa nın unut tu ğu çok önem li bir ger çek var dır: Al lah her an her şe yi tüm de tay la rıy la gö ren dir.
İn san göz le riy le an cak bel li bir ala nı gö re bi lir ken, Al lah o ki şi nin bu lun du ğu oda yı, onun dı şın da ki di ğer oda la rı, o evin ta ma mı nı, o evin için de bu lun du ğu şeh ri, şeh rin için de bu lun du ğu ül ke yi, on la rı içi ne alan kı ta yı, bü tün bun la rın ta ma mı nı kap sa yan Dün ya'yı, tüm ge ze gen le ri, uza yı ve onun da öte sin de ki bo yut la rı ay nı an da gör mek te dir. Ku ran'da Al lah'ın her şey den ha ber dar ol du ğu şöy le bil di ril -mek te dir:
Se nin için de ol du ğun her han gi bir du rum, onun hak kın da Kur'an'dan oku du ğun her han gi bir şey ve si zin iş le di -ği niz her han gi bir iş yok tur ki, ona (iyi ce) dal dı ğı nız da, Biz si zin üze ri niz de şa hid ler dur muş ol ma ya lım. Yer de
ve gök te zer re ağır lı ğın ca hiç bir şey Rab bin den uzak ta (sak lı) kal maz. Bu nun da ha kü çü ğü de, da ha bü yü ğü de yok tur ki, apa çık bir ki tap ta (ka yıt lı) ol ma sın. (Yu nus Su re si, 61)
Na ma zı dos doğ ru kı lın, ze ka tı ve rin; ön ce den ken di niz için ha yır ola rak ne yi tak dim eder se niz, onu Al lah Ka tın da bu la cak sı nız. Şüp he siz Al lah, yap tık la rı nı zı gö ren -dir. (Ba ka ra Su re si, 110)
Al lah Ka tın da on lar de re ce de re ce dir. Al lah yap tık la rı -nı gö ren dir. (Al-i İm ran Su re si, 163)
Bi zim ayet le ri miz ko nu sun da çar pıt ma ya pan lar, Bi ze giz li kal maz lar. Öy ley se ate şin içi ne bı ra kı lan mı da ha ha yır lı dır yok sa kı ya met gü nü gü ven le ge len mi? Siz di le di ği ni zi ya pın. Çün kü O yap tık la rı nı zı ger çek ten gö -ren dir. (Fus si let Su re si, 40)
Kafir olan lar, si zin le sa vaş mış ol sa lar dı, ar ka la rı nı dö nüp ka çar lar dı; son ra, ne bir ve li (ko ru yu cu dost), ne bir
yar dım cı bu la maz lar dı.
(Bu,) Al lah'ın öte den be ri sü rüp gi den sün ne ti dir. Sen Al lah'ın sün ne tin de ke sin lik le bir de ği şik lik bu la maz sın.
On la ra kar şı si ze za fer ver dik ten son ra, Mek ke'nin gö be ğin de el le ri ni siz den ve si zin de el le ri ni zi on lar dan çe
-ken O'dur. Al lah, yap tık la rı nı zı hak kıy la gö ren dir.
(Fe tih Su re si, 22-24)
Al lah, gök le ri ve ye ri hak ola rak ya rat tı; öy le ki, her ne fis ka zan dık la rıy la kar şı lık gö r sün. On la ra