Domaniç Kaymakamlığı Kültür evi ve Tarih-Kültür Komisyonu

Kültür evi; Bu proje kapsamında Osmanlı Devletinin kuruluşundan bu güne

kadar Domaniç halkının yaşamına hâkim olan Yörük ve yayla kültürünün tanıtımı, gelecek nesillere aktarılması ve korunması amaçlanmıştır. Bu amaçla ilçe hükümet konağı bünyesinde adliyenin kapatılması sonucu boşalan 1. Katında iki ayrı salonun tahsis edilerek bir Domaniç kültür evi oluşturulması çalışmaları başlatılmıştır.

Proje esasen ilk olarak bir kamu projesi olarak başlatılmıştır. Bu amaçla kaymakamlık talimatı ile tüm köy muhtarlıklarına, köy ilköğretim okulları ve köy imamlarına duyuru yapılmış ve bulundukları köylerde çalışma yürüterek Yörük ve yayla kültürünü temsil eden, eski her türlü malzemelerin tespiti ve temini konusunda çalışma yürütmeleri istenmiştir. Bunun yanında çalışmaya ilişkin olarak gerek yazılı basın yoluyla gerekse belediye anonsları yoluyla halka duyurular yapılmıştır. Ancak tüm bu girişimlere rağmen gerek kamu personelinin ilgisizliği, gerekse vatandaşlara tam olarak ulaşılamamasının bir sonucu olarak yeterli ilgi gösterilmemiş ve 10 parçayı geçmeyen bir eski eser elde edilebilmiştir.

Bunun üzerine konuyla ilgili gönüllü olarak çalışma yapmak isteyebilecek halktan kişiler ile ilgili olarak ilçe kaymakamı tarafından doğrudan bir çalışma yapılmış ve biri arkeolog diğeri halk dansları uzmanı iki gönüllü bayan tespit edilmiştir. Bu bayanlar doğrudan kaymakamlık tarafından tahsis edilen araç ile tek

tek köy köy evleri ziyaret etmiş ve bayan olmalarının verdiği avantajla projeyi hane hane anlatmışlardır. Yaklaşık 3 hafta süren bu çalışmanın sonucunda 300 e yakın eski eser niteliğinde olabilecek parça vatandaşlardan temin edilmiş olup, çalışan gönüllülerin çabası ile hiçbirine bedel ödenmeksizin kaymakamlığa devri sağlanmıştır.

Gönüllü olarak çalışan bu kişilere kaymakamlıkça hiçbir ödeme yapılmamış olup, şu an itibariyle Kültür evi açılış aşamasına gelmiştir. Öyle ki toplanan malzeme dikkate alındığında Kaymakamlıkça tahsis edilen iki salon yetersiz kalmıştır.

Sonuç olarak; doğrudan Kaymakamlıkça kamu görevlileri ile emir komuta

zincirine bağlı olarak başlatılan projeden hiçbir sonuç alınamamışken, doğrudan proje devlet-vatandaş işbirliği şeklinde gönüllü vatandaşların insiyatifine bırakıldığında ortalama bir kent müzesini doldurabilecek kapasiteye sahip kültür evi eseri ortaya çıkmıştır.

Şu anda Kültür evi bünyesinde;

 Domaniç’e özgü Domaniç Hayme Ana Bebekleri, (günümüz kadınlarınca el emeği göz nuru olarak yapılmakta)

 Domaniç kadınının halen giydikleri Hayme Ana döneminden beri giyilip gelinen Domaniç Yöresel Kadın Kıyafetleri,

 Kuruluşundan beri Domaniç erkeğinin giydiği Aba (yün) elbiseler,  Domaniç’in yazlık olarak kullandığı Domaniç Osmanlı Çadırı Maketi (aslını aratmayacak şekilde) sergilenmektedir.

Bunun yanında gerek Yörük kültürünü gerekse geleneksel eski Domaniç yaşamını temsil eden eserlerin köy köy taraması yapılmıştır. Bu kapsamda;

 Elektriğin olmadığı yayla evlerinde kullanılan pilli radyolar, gaz lambaları, ispirto ocakları, mutfak eşyaları,

 Çadırını bekleyen Oğuz Kadını’nın yün ve keçe işleri ile ilgilendiği çıkrık, öreke, yün eğirme aletleri,

 Osmanlılardan kalma imal yılları bilinmeyen el dokuma halılar, kilimler, çul ve çuvallar ilk günkü gibi kültür evine gelenlere konukluk yapmaktadır.

 Domaniçli ailenin evinde, bahçede, tarlada, sürüsünün arkasında kullandığı günlük aletlerinden orak, yaba, tırmık, keçi ve koyun çanları, torba ve işlemeli heybeler, ekmek, bazlama ve katmer yapımında kullanılan aletler ve daha birçok yöresel kültür mirasımız

Domaniç Kültür Evi’nde sergilenmektedir.

Tarih-Kültür Komisyonu; Proje kapsamında 2012 yılında Domaniç ilçesinin

Osmanlı Devletinin kuruluş sürecindeki yeri ve devlete şekil veren felsefenin biçimlendirilmesindeki rolünün tanıtılması ve bu vesile ile ilçede tarih turizminin altyapısının oluşturulması amacıyla “Domaniç Tarih ve Kültür Derneği” kurulması hedeflenmiştir. Bu kapsamda dernek içinde görev alacak gönüllülerin tespiti ve ön çalışmanın yürütülmesi amacıyla ilk etapta “Kuruluşun başkentinde Tarih ve

Kültür Komisyonu” adı ile bir ön çalışma grubu oluşturulmuştur. Komisyon

çalışmalarında gönüllülük esas alınmış olup, komisyon etkinlikleri nedeniyle yürütülecek her türlü proje, etkinlik ve çalışmaların cari giderleri Kaymakamlıkça karşılanmıştır. Komisyonun etkin ve verimli çalışabilmesi ve düzenli toplantılar ile hedeflerine ulaşabilmesi amacıyla Hükümet Konağında yer tahsisi yapılmıştır. Komisyonda görev almak isteyen ve derneğe üye olmak isteyen vatandaşlara başvuru amacıyla basın yolu ve toplantılar ile çağrı yapılıp başvurular alınmıştır.

Domaniç Tarih ve Kültür Komisyonu temel olarak Domaniç ilçesinin Osmanlı Devletinin kuruluşundaki yeri ve öneminden hareketle ilçenin tanıtılması ve ilçede tarih turizm potansiyelinin geliştirilmesine yönelik argümanların değerlendirilmesi, bu konularda proje üretilmesi ve bu projelerin yürütülmesi süreçlerini yönetmektedir. Toplantının ilk gündemi yine basın yoluyla kamuoyu ile paylaşılmıştır .

İlçe kaymakamı başkanlığında oluşturulan bu komisyon gerçekleştirilen toplantılar ve alınan kararlar ışığında şu anda 4 ana başlık altında çalışmalarını sürdürmektedir. Bu alanlar Osmanlı Devletinin kuruluşunda Domaniç ve/veya Kadının (Hayme Ana üzerinden) yeri konulu akademik bir panel veya toplantı organizasyonu; Hayme Ana’yı Anma ve Göç Etkinliklerinin ulusal boyutta tanıtımı; Domaniç tarih ve kültür envanterinin çıkartılması ve Domaniç kültürünün (folklor, yemek, gelenek ve görenekler, kıyafet vb.) korunması ve yaşatılmasının sağlanması için gerekli yayınların yapılması. Bu çerçevede iki kitap hazırlatılmıştır. İki kitapta basılmıştır.

3.3.8. Domaniç Kaymakamlığı Domaniç Adliyesinin Kapatılması Odaklı