Deneysel işlem

Deneysel işlem öncesinde 06 Mart 2019’da deney ve kontrol grubuna ön testler uygulanmıştır. Araştırmanın deneysel işlem süreci 11 Mart-24 Nisan 2019 tarihlerinde haftada üç ders saati olmak üzere toplam yedi hafta sürmüştür. Deney grubundaki uygulamaları araştırmacı sürdürmüştür.

İlk hafta (11-15 Mart 2019) öğrencilerle birlikte ışık kirliliği (Tüccar, 2018) (Ek 10) ve ses kirliliği (Bozkurt, 2019) (Ek 11) ile ilgili birer gazete haberi incelenmiştir. Çevre kirliliği ile ilgili bir kavram haritası (Ek 12) oluşturulmuştur. Işık kirliliğinin öğrenciler için yeni

bir kavram olduğu görülmüştür. Beyin fırtınası tekniğiyle (Ek 13) ışık ve ışık kirliliği kavramları sorgulanmıştır. Işık kirliliği ve ses kirliliğini konu edinen birer video izlenmiştir. Öğrencilere ışık kirliliği ve ses kirliliği ile ilgili bir farkındalık oluşturmak için neler yapılabileceği sorulmuş ve beyin fırtınası tekniği ile (Ek 14) cevaplar alınmıştır. Otantik etkinlikler öğrenciler tarafından belirlenmeye başlanmıştır. Öğrenciler bundan sonraki öğrenme sürecini birlikte sürdürecekleri üçer kişilik gruplar (Ek 15) oluşturmuştur. Gruplarına konu ile ilgili bir isim vermiş ve logo belirlemişlerdir (Ek 16). Öğrencilere “grup arkadaşı belirleme” ile ilgili bir öz değerlendirme formu (Ek 17) dağıtılmıştır. Sınıfta oturma düzeni işbirlikli çalışmalara uygun hâle (Ek 18) getirilmiştir.

İkinci hafta (18-22 Mart 2019) ünite ile ilgili bir kavram haritası (Ek 19) oluşturulmuştur. Sınıf içerisinde kura çekilerek her bir gruba bir alt başlığı içeren konu dağıtılmıştır. Öğrenciler okulda ve okul dışında kendi gruplarıyla çalışmaya başlamışlardır. Öğrenciler gruplar hâlinde hangi kaynaklardan araştırma yapılacağı, hangi uzmanlarla görüşülebileceği, hangi okul dışı öğrenme ortamlarının ziyaret edilebileceği (Ek 20) ile ilgili çalışmalar yapmışlardır. Öğrencilerle birlikte TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nin web sayfası incelenmiştir. TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Teleskop Gözlem Hizmetleri Grup Sorumlusu Dr. Tuncay ÖZIŞIK’ın uzman performansı sergilemesinin uygun olacağı öğrencilerle birlikte kararlaştırılmıştır. Öğrencilerle birlikte bir metin oluşturularak sınıfta görüntülü bir görüşme gerçekleştirme talebi Dr. Tuncay ÖZIŞIK’a iletilmiştir. Cevap geldiğinde (Ek 21) öğrencilerle paylaşılmıştır.

Üçüncü hafta (25-29 Mart 2019) araştırmacı tarafından uzman performansı sergileme kılavuzu (Ek 22) uzman ile paylaşılmıştır. Okul idarecileri ve rehber öğretmenleri için bir davetiye (Ek 23) hazırlanmıştır. Bu davetiyeleri farklı öğrenciler okul müdürü, müdür yardımcıları, rehber öğretmenler ve sınıf öğretmenine iletmişlerdir. Öğrenciler gruplar hâlinde uzmana sormak istedikleri soruları (Ek 24) belirlemişlerdir. Görüşme süreci (Ek 25) öğrencilerin yürüteceği şekilde planlanmıştır. Haftanın ikinci ders gününde görüntülü olarak yaklaşık 1 saat 10 dakika süren bir görüşme (Ek 26) gerçekleştirilmiştir. Bu görüşmeyi tamamen öğrenciler sürdürmüştür. Öğrencilerin soruları ve cevaplarının ardından sınıftaki misafirlerin de soruları uzmana iletilmiştir. Görüşme sonrası öğrenciler öz değerlendirme formu (Ek 27) doldurmuşlardır.

Dördüncü hafta (01-05 Nisan 2019) okul dışı öğrenme ortamlarından Kocaeli Bilim Merkezi ve Serdivan Planetaryum gezisi planlanmıştır. Öğrencilere Veli İzin Belgesi (Ek

28) dağıtılmıştır. Velilere gezi öncesi bir veli notu (Ek 29) iletilmiştir. Ziyaret edilecek kurumlara teslim etmek üzere bir gezi planı (Ek 30) hazırlanmıştır. Ziyaret öncesi araştırmacı tarafından her iki kuruma da ziyaret gerçekleştirilmiştir. Ziyaretin verimli geçekleşmesi adına bir planlama yapılmıştır. Serdivan Planetaryum’da görevli Astrofizik alanında çalışmaları olan uzman Gamze SAYDAN GÜLEKLİ ile önceden iletişim kurulmuş ve kendilerine e-posta aracılığıyla uzman performansı sergileme kılavuzu iletilmiştir. Ayrıca öğrenciler aileleriyle röportaj (Ek 31) yapmak üzere görevlendirilmiştir. Beşinci hafta (08-12 Nisan 2019) öğrencilerden otobüs yolculuğu esnasında arkadaşları, aileleri ve öğretmenlerine ziyaret edilecek yerlerle ilgili bilgiler vermek üzere bir araştırma yapmaları istenmiştir. Araştırmacı tarafından hazırlanmış olan müze rehberinin (Ek 32) ziyaret öncesi doldurulması gereken bölümleri öğrenciler tarafından doldurulmuştur. Planetaryum ziyareti öncesinde öğrencilerin planetaryumun önünde bir drama etkinliği yapması planlanmıştır. Bu etkinliği sergilemek için drama deneyimi olan Sınıf Öğretmenliği Lisans Öğrencisi Serap OKTAR geziye davet edilmiştir. Önce planetaryum ziyaret edilmiştir. Planetaryum ziyaretine öğrencilerle birlikte bazı veliler, sınıf öğretmeni, uzman performansı için lisans öğrencisi ve araştırmacı katılmıştır. Yolda planetaryum ile ilgili bilgilendirmeyi araştırmacı yapmıştır. Karşılıklı soru-cevap şeklinde bu bilgilendirme tamamlanmıştır. Planetaryumun önünde drama lideri yönetiminde bir drama (Ek 33) gerçekleştirilmiştir. Drama sonrası planetaryumda görevli uzman öğrencilere ışık kirliliğini de içine alan konu başlıklarında kısa bir bilgilendirme (Ek 34) yapmıştır. Planetaryumda gök cisimleri ile ilgili iki film izlenmiştir. Filmlerin sonunda öğrencilerin sorularına uzman tarafından cevaplar verilmiştir. Sonrasında Kocaeli Bilim Merkezi’ne hareket edilmiştir. Yolculuk esnasında bir öğrenci tarafından Kocaeli Bilim Merkezi ile ilgili bilgilendirme yapılmıştır. Bilim merkezinde rehber eşliğinde ziyaret sürdürülmüştür. Sonra öğrenciler grupları ile birlikte bilim merkezinde bağımsız bir şekilde dolaşarak müze rehberlerinin ilgili yerlerini doldurmaya çalışmışlardır (Ek 35).

Altıncı hafta (15-19 Nisan 2019) öğrenciler müze rehberinde yer alan ve ziyaret sonrası doldurulacak bölümleri doldurmuşlardır. Farklı öğrencilerin aynı saatte farklı yerlerde gökyüzünü gözlemleyerek gözlem kartlarını (Ek 36) doldurmaları istenmiştir. Haftanın ikinci dersinde gözlem kartları incelenmiştir. Öğrencilere bu zamana kadar yapmış oldukları çalışmaların sonuçlarının bir sonraki hafta sınıfa sunulacağı bilgisi verilmiştir. Öğrenciler gruplar hâlinde çalışmalarını tamamlamak üzere planlamalarını yapmıştır.

Yedinci hafta (22-26 Nisan 2019) öğrenciler gruplar hâlinde çalışmalarını sunmuşlardır (Ek 37). Böylece her bir grup uygulamalar ile birlikte tamamlanmış bir ürün elde etmişlerdir (Ek 38). Her bir grup tahtada sunumunu gerçekleştirdikten sonra önce sınıfındaki diğer arkadaşları tarafından değerlendirilmişlerdir. Sunum yapan grup arkadaşlarının sordukları sorulara cevap vermiştir. Sonrasında ise araştırmacı tarafından değerlendirilmiştir. Birinci derste paylaşılan haberler hatırlanmış ve yaşanan tüm sürecin otantik bağlamdan hareket edilerek nasıl gerçekleştiği tartışılmıştır. Deneysel uygulama boyunca her gün öğrencilerin doldurmuş olduğu öz değerlendirme formlarına ilişkin örnek Ek 39’da, süreç boyunca Web 2.0 araçlarından olan Plickers ile yapılan değerlendirmeye ilişkin örnek görsel Ek 40’ta ve öğrenme süreci boyunca sınıfta gerçekleştirilen etkinliklerin bir örneği (uygun aydınlatma) Ek 41’de yer almaktadır. Yedinci hafta itibarıyla deneysel işlem sona ermiştir. 26 Nisan 2019 tarihinde son testler uygulanmıştır.